Mɨlʉmlʉ 7 - Kálara Zyɛ̌m Edwán é mpʉ̌n

Mboʼla mo Etyɛn

¹ No ó, njwɨɨ opara a dî Etyɛn tia ó: «Zê bɨsa bɨnɨ, byé ó bana be cyecye ɛ?»

² Etyɛn ntɔʼ bɨha ó: «Mbɛngɛɛ! Bɨn obɨɔ bam e l'osɔŋ bam aa! Zyɛm ndɨ e moncɛnba ɛ, a si pyal boo sɔŋ mpam ga wina Abraham é jɔʼ nye a be Mezopotami, nye l'apa to di Aran ɨ.

³ No ó nye a lɛɛ e nye ó: “Mʉŋa é lal go. Liʼa mbɛr bʉr go. Go à to é lal me ótɨe go e.”

⁴ «Abraham ntɔʼ mʉa é lal bʉr o Kalde, ze to di Aran. Sɔŋ we ze dwè. Zyɛm ntɔʼ dwih nye é nkana Haran, cen nye é lal bɨna ga ndɨ tɨʼ é bananaʼ ɛ.

⁵ Zyɛm a baadwe nye peh si wâ, dam be ó bim nye cyelɨ ebò le tɨʼ ɨ. Nye a be yɛɛ ó, si kɛʼ nye lal waa, bé e mpoŋbʉr we. To kœb ó, é jɔʼ yaa, yé a be ó, Abraham l'apa bya mwan.

⁶ Zyɛm a lɛɛ nteme e nye ó: “Bʉr o mpoŋbʉr go, bé óbe ó mɨndìndìl é lal woonkan. Bé óto di gʉʼ ó molʉa. Bʉr o lal waa, bé ósa be cere gʉ, tɔɔ mɨmbu mɨnter mɨnâ (400).

⁷ Kul bʉr yé ódil be é dia olʉa ɛ, me ókab ye bɨntɨʼa é buobuo tɨ. ǃMe si sil esa be no nɛʼɛ, bʉr bam, bé òtwaʼ gʉ, ntɔʼ ze dwiibɨ me é gumo yi.”

⁸ No ó Zyɛm a de mpʉn e Abraham ɨ. Nye ze tiile nye tiila ó, bʉr o mpoʼo we bɨbɛh, bé saŋɔ mpʉn. Pie molu mwom, Ɨzak, nye osi byɛl, Abraham ze sa nye mpʉn. Ɨzak ze bya Yakɔb, Yakɔb bya bwan ewʉm e l'oba, baa b'a bya moveh ewʉm e moba ɛ.

⁹ «To kœb ó, bɨmpam ga bina byaa, byé a be ó lé esie Yoseb. Bé ntɔʼ bɛma nye, cenɔ nye Egipten. Sa gwar, bé e Zyɛm ó b'a be.

¹⁰ Zyɛm ze pɛʼ nye é mɨtuu e mɨndɛl mye mimyɛh. Nye ze sa ó, nye biʼe nkɔb é leme ncwɨncwɨa mo Faraɔŋ, njwɨɨbʉr lal Egipten. Nye a bee nye nteme ó e l'ocyoo. Nye ntɔʼ cyel nye é dia kpaman mo Faraɔŋ a dɨ jwɨ̀ʼ bʉr o b'Egipten ndwe e mbɛr bʉr mo Faraɔŋ wiwɛh ɛ.

¹¹ «Za ze nyaŋla é lal Egipten wiwɛh ndwe e lal Kanan, bʉr lé ekʉ sia e mɨtuu. Bɨmpam ga bina, byé a baabe e sa ede.

¹² É jɔʼ Yakɔb a joʼo lɔɔ ó, mɨmbi mɨ mpiha bé lé ede e, myé a be ó é l'ebom é lal Egipten. Nye ntɔʼ lomo bɨmpam ga bina gʉ. Yé a be ó cyen efoʼ bé a to e.

¹³ É jɔʼ bé a bâʼle to é cyen mba ɛ, obɨɔ mo Yoseb bɛɛ ka ze dweʼe nye. No ó Faraɔŋ a gʉa nteme ó, mpa Yoseb a be ó mʉr mbɛr bʉr waa.

¹⁴ Pie tɨ, Yoseb ze lomo bʉr lé eto baŋle sɔŋ wɔɔ Yakɔb bé e mbɛr bʉr we wiwɛh: tɔɔ bʉr mowʉm tambɛl e l'otɛn.

¹⁵ Yakɔb nteme ntɔʼ to Egipten, nko nye a to dwè e. Osɔŋ ga bɨna nteme, bé a to dwè ó gʉ.

¹⁶ Bé a nkɛɛ-nkɛɛ mɨmuu myɔɔ ó, to dɨl-dɨl mye é kwar Sikɛm. Myé a debe ó, é foo Abraham a bwam é mobo mo bwan mo Amor ɨ.

¹⁷ «É jɔʼ bɨsyɛɛla Zyɛm a kɛʼ Abraham, byé a be, byé mu kunokuno le esyɛɛlɨ ɨ, kul ga yina ze laŋle jah ndwe le epwɨɨ é lal Egipten,

¹⁸ to pyal é jɔʼ edwan e njwɨɨbʉr, lé a nʉa mojwɨ̀ʼa ɛ, njwɨɨbʉr waa l'agʉa Yoseb.

¹⁹ Nye ó b'a kuhlo mopɨʼ mo etíile kul ga yina. Nye a tine be ó, bé liʼa bɨcyee byɔɔ kʉl ó, byé dwèʼ.

²⁰ «É jɔʼ yaa ó Moyiz a ze byɛl ɨ. Nye a be ó jaa mancyom lé ebee é mih mo Zyɛm. Nye osi baʼlɔ ongɔn olɛl é mbɛr sɔŋ we nɛʼɛ,

²¹ bé ntɔʼ liʼe nye nteme kʉl. É jɔʼ bé a sa nye no e, sile mo Faraɔŋ wɛɛ, wé ó b'a tœʼ nye, ntɔʼ bœʼ nye é mbɛr we é dia mwan mobœʼa we.

²² No ó bé a yeʼle Moyiz ocyoo wiwɛh bʉr o b'Egipten bé a be e we e. Nye a be ó e nkul, nkul waa lé enyin é mokan nye a lɛɛ ɛ, le bɨsyɛɛla nye a sa ɛ.

²³ «É jɔʼ nye a be, nye mu e mɨmbu mowʉm monâ ɛ, nye ntɔʼ tiʼe é leme we ó, nye to ó bee jyɛɛ ye, bwa b'Ɨzraɛl, lé eto gʉa mpʉ bé a be e.

²⁴ Nye ze bee nuu mʉr Egipten lé esa mʉr Ɨzraɛl ebebe. Nye ntɔʼ kɛm mʉr a bîŋɔ ɛ, kuna nye, jʉ mʉr Egipten waa.

²⁵ Nye a jwɨʼ ó, jyɛɛ ye, bwa b'Ɨzraɛl, bé óbee syɛɛla ye yaa, ntɔʼ gʉa ó, Zyɛm ó b'a tiʼ be é zi we. To kœb ó, bé a baagʉa no.

²⁶ É mɛn tɨ, Moyiz ze kœb bwa b'Ɨzraɛl oba lé etɛl. Nye ze saa ó, nye bii ó be, bé diʼe mbɨmbɨa. Nye e be ó: “Obɨɔ bam aa! Bɨn bé ó obɨɔ e l'obɨɔ. Ebe yé bɨn lé eka tɛl paʼra win ɨ?”

²⁷ «No ó, mʉr a be lé esa mɨɔ we mʉr ebebe e, a bɛʼ e Moyiz ó: “Zé nyɛɛ a pa kʉ cyel go njwɨɨ, nkʉ tiʼà mɨlɔb wih ɛ?

²⁸ Zê go lé ejɨ jʉ me mpʉ go a jʉ mʉr Egipten kʉʼ ɨ?”

²⁹ Ejoʼo Moyiz a joʼo ekan laa ɛ, nye ntɔʼ to é mɨkpɛɛ, to di ndìndìl é lal Madyan. Gʉʼ ó nye a bya bwa o bʉrʉm oba ɛ.

³⁰ «Mɨmbu mowʉm monâ, myé osi laa, nye ndɨ é feha si, kunokuno e l'ecwɨʼ e Sinayi nɛʼɛ, engles ntɔʼ pyal nye é njʉl siʼe tʉŋlʉ. Siʼe yaa, yé a duho-duho ó, é kpaʼ, kpaʼ yaa yɛɛ l'adiʼe.

³¹ É jɔʼ Moyiz a bee sa jehe yaa ɛ, ekɛn, lé a si bul swɨɨ nye é nyʉl. Nye a ngbaa dihle ye kunokuno ó, nye to ó, to gʉa dwɛʼ. Nye l'apa sa no nɛʼɛ, nye ka joʼo ó, twii mo Da. Nye e nye ó:

³² “Me ó Zyɛm bɨmpam byo: Zyɛm mo Abraham, Zyɛm mo Ɨzak, Zyɛm mo Yakɔb.” Moyiz ntɔʼ taare lé esaʼ é ngba-ngba-ngba é bʉa, aka dihbe edwɛʼ.

³³ «No ó Da a lɛɛ e nye ó: “Pɛʼɛ osilpah é mokʉ, ebe, gumo go lé ecyɛb nɨ, yé ó peh si ndɨ ti ɨ.

³⁴ Paʼ bee: mɨ bee, le egʉa nteme mpʉ njwɨɨ Egipten mu lé etíile bʉr bam ɨ. Mɨ joʼo mpʉ bé lé etime e. Mɨ ze, lé eze dwih be é l'okomo. No ó, mʉŋa. Toʼ Egipten.”

³⁵ «To kœb ó, Moyiz ngwar waa, nye ó bwa b'Ɨzraɛl bé a bene e! Bé a lɛɛ e nye ó: “Zé nyɛɛ a pa kʉ cyel go njwɨɨ, nkʉ tiʼà mɨlɔb wih?” To kœb ó, nye ó waa Zyɛm a lomlo be e! Nye a lomo nye ó, nye diʼe njwɨɨbʉr e mʉr a ze ó, nye ntaʼ, ze kuro bɨr é l'efu lɔɔ ɛ. Nye a cyel nye é bɨdia byaa ó, é zi mompaŋla nye a lɛɔ é nʉm mo engles, waa Moyiz a bee ɨ kpaʼ njʉl ɨ.

³⁶ Nye ó b'a dwih bwa b'Ɨzraɛl é lal Egipten, lé esa bɨsa bɨ jehe ndwe e bɨdweʼle bɨ nkul we é lal waa. Nye a si sa nteme byʉʉ é Maŋ mo Akaa-e-kaa, lé esa byʉʉ é feha si, gumo bé a lɛŋ mɨmbu mowʉm monâ ɛ.

³⁷ «Moyiz waa nteme ó b'a lɛɛ e bwa b'Ɨzraɛl ó: “Zyɛm, nye ólomlo bɨn ngwiha mɨlɔb mpʉ mo me, lé epɛh é l'esama le obɨɔ bɨn tʉŋlʉ.”

³⁸ Nye ó b'a kœʼ e bwa b'Ɨzraɛl, jɔʼ bé a be é feha si ɨ. Nye a be ó, bé e bɨmpam ga bina ndwe e l'engles a lwib e be é l'ecwɨʼ e Sinayi ɨ. Moyiz ó b'a taare bi mɨngwiha mɨlɔb é zi mo engles, ka ntɛŋ bɨmpam ga bina mya. Mɨlɔb myaa ó ndɨ edwe bʉr tiʼ molu mo mpoʼ mɨmɛh.

³⁹ «To kœb ó, bɨmpam ga bina, byé a baakpɛl sa nye mojoʼo. Bé a be ó lé epɨʼ nye, le egwɨm ó, bé bula, to di Egipten.

⁴⁰ Ebe no ó bé a lɛɛ e Arɔn ó: “Saʼ bɨh ozyɛm ofih, baa bé ócyɛb-cyɛb bɨh é l'efoʼ e zi ɨ, ebe, bɨh bé apa kʉ gʉa sa yi ka pyal Moyiz, mʉr a dwih bɨna ga é lal Egipten ɨ.”

⁴¹ Bé ze kpaʼ ma ntɛɛ, ntɔʼ diʼɔ baŋabaŋa dweʼle yɔɔ otir tɔɔ motwina. Bé ze laŋle doʼo e bɨsʉhʉ, lé esoho sa bé a lulo e mobo mɔɔ ɛ.

⁴² No ó Zyɛm a ze tumo be koo, ze bir be ó, bé dwiibɨ baatwitwɛn bɨbɛh ndɨ é jobo kʉ ɨ. Yé ó mpʉ yé ndɨ tila é l'okalara be ogwiha o mɨlɔb ɨ. Yé ó tila ó: “Bwa b'Ɨzraɛl! Zê bɨn bé a si tiʼe me otir, nkʉ diʼ me otir tɔɔ motwina é mɨmbu mowʉm monâ bɨn bé a lɛŋ é feha si ɨ?

⁴³ Hɨʼɨ, bɨn bé a nkɛɛ-nkɛɛ ó, saʼ mo Molɔk, ó bɨn dwiibɨ nye tɨ. Bɨn bé a kœʼ cyen yaa ó e dweʼle atwitwɛn mo zyɛm win ndɨ e die ó, Refan ɨ. Bɨn bé a kpaʼ bɨdweʼle byaa ó, bɨn di ó dwe be kum le ekur bye moboo si. Ebe no ó me óto e bɨn é l'okomo e. Bɨn bé óto di Babilɔn nkɔm-nkɛɛ.”»

⁴⁴ Etyɛn ze ko tɨʼ ó: «É feha si, bɨmpam ga bina, byé a nkɛɛ-nkɛɛ Saʼ Nɨnɨ yé a lɛʼle ó, Zyɛm a be ó tɨʼ ɨ. Saʼ yaa, yé a saŋɔ ó, lé edu mpʉ Zyɛm a tɨe Moyiz ɨ. Yé a nwɨɨla ó e dweʼle nye a bee e.

⁴⁵ Saʼ Nɨnɨ mo Zyɛm yaa, yé ó bɨmpam ga bina byé a nkɛɛ-nkɛɛ, to e ye, to pyal é jɔʼ mo Yesʉa ɛ. Bé a to e ye ó, to kumo é mɨlal bɨkul bɨfih. Zyɛm ntɔʼ gbah bye é mɨlal myɔɔ myaa é jɔʼ bɨmpam ga bina, byé a pyal tɨʼ ɨ. Yé a di ó diʼe é lal waa ó, to pyal é jɔʼ mo David.

⁴⁶ David waa ó b'a bul bi nkɔb é leme ncwɨncwɨa mo Zyɛm. Nyɛɛ nteme ó b'a dî nkul ó, nye fuma Zyɛm mo Yakɔb odia.

⁴⁷ To kœb ó, Salomɔŋ ó b'a fumo nye mbɛr.

⁴⁸ Zyɛm ndɨ Lʉ bɨsa bibyɛh ɛ, nye abe lé edi é sa lé efumɔ e mobo mo bʉr ɨ. Yé ó kʉ be mpʉ ngwiha mɨlɔb a tile e:

⁴⁹ Da lɛɛ ó nɛɛ: “Jobo, yé ó dia taʼa yam. Si nwa, nye ó cyela mokʉ mam. Wáa mbi mbɛr bɨn ndɨ e nkul efumo me e? Wáa mbi ja bɨn ndɨ e nkul ekomlo me e?

⁵⁰ Ntʉʼ mobo mam mé mʉr tɨ, mé a cye bɨsa bibyɛh ɛ?”»

⁵¹ Etyɛn ze ko tɨʼ ó: «Bɨn bé é bul lele mɨlʉ! Mɨleme min, myé ó lwɨŋla e l'egʉʼla; mogwal mɨn mɨndibla. É jɔʼ yiyɛh bɨn bé ó njɨ lé esa Mbɨambɨa Sisim mongan, kʉ be mpʉ bɨmpam ga bina.

⁵² Lɛŋɨ ga me! Wáa ngwiha mɨlɔb bɨmpam ga bina, byé a baatíile e? Byé a si jʉ bʉr o b'a tuno zea mo Cɨcyel Mʉr ɨ. No ó, banana, bɨn bɨ kɛha nye, jʉŋɔ nye!

⁵³ Bɨn bʉr o b'a joʼo motie mo Zyɛm beengles bé a tuno bɨn ɨ, bɨn bé amɛʼle du motie maa!»

Efie mo Etyɛn

⁵⁴ Bʉr o gwɨhla yaa kʉ ze kpaa empime é mɨleme myɔɔ é jɔʼ bé a joʼo mɨlɔb myaa ɛ. Bé ntɔʼ lwaare moje é l'empime bé a joʼo Etyɛn ɨ.

⁵⁵ Mpʉ Etyɛn a be lwɨŋla e Mbɨambɨa Sisim ɨ, nye ze dwɛʼ kʉ é tʉʉʉŋ, ze bee moncɛnba mo Zyɛm, bee nteme Yesʉs lé ecyɛb cɨcyel é mbo ejʉm mo Zyɛm.

⁵⁶ No ó nye a lɛɛ ó: «Mbe ga: jobo mu ó mbeʼ! Me ebee Mwan mo Mʉr cɨcyel é mbo ejʉm mo Zyɛm!»

⁵⁷ Bé ntɔʼ bʉ bɨtim le ejamlɔ nye, dibɔ mogwal mɔɔ, swɨɔ nye é nyʉl bɨbɛh é piii.

⁵⁸ Bé ntɔʼ pɛʼɔ nye é nkana, toŋɔ e nye, ze taarɔ lé elumo nye mokoʼ, jʉŋɔ nye. Oboʼla, bé a si liʼe mɨkan myɔɔ boo guu soho, wé a be é l'empàh ɛ, die le Sol, ó wé baʼla be mya.

⁵⁹ É mpʉ bé a be lé elumo nye mokoʼ e, Etyɛn a be ó njɨ lé ejwɨʼla e Zyɛm. Nye ó: «Da Yesʉs! Nʉŋa sisim wam.»

⁶⁰ Nye ntɔʼ ze kur moboo si, ntɔʼ lwib lé eyɨm twii ó: «Da, aniʼe be baa é lɔb syem wi.» Jɨh tɨʼ nye a kʉ lɛɛ ekan laa, nye ntɔʼ fil mɨswɨh mɨ epihe.