Mataos 21 - Kálar Nzyɛ̌m : Ejwán é Sáá

Yésʉs lɨ́ enî ɨ́ Yerʉ́zalɛm

¹ Jɔʼ bé á be, bé mû bǎʼ e Yerʉ́zalɛm yɨ́, Yésʉs ntɔ̂ʼ pyâl Bɛtfagée lɨ́ Ecwɨ́ʼ lé ólivier. Nye nzě lómo ómpʉ́n bé obá.

² Nye ó: «Tóʼ gá kwár dí bɨ̌n lɨ́ empǒm nɨ̌. Bɨ́n ópyâl tɨ̂ʼ nó, bɨ̌n bé ókpâhwǎ beě kamntʉl tyeelá le mâ kamntʉl wé bǎʼ e yê. Tiyɨɨ gá yê. Bɨ̌n a nzé mé e yǎ.

³ Mʉ̂r dí bɨ́n yʉ́ʉ́ sɔ̂ʼ nó, yalaa gá nye ó: “Dâ ó dí egwɨ̂m byê.” Jɔʼ yaá ó nyé ngá kpâhwǎ bîr ó, bɨ̌n nʉ́aa byé ɨ́ báánâʼ yɨ̂ʼ wâ.»

⁴ Yé ntɔ̂ʼ syɛ́ɛ nó, lɨ́ elóŋlǒ lɔ́ɔ́ ngwíha milɔ̌b mé Nzyɛ̌m á boo cɛma wɨ́, ó:

⁵ «Lɛ́yɨ́ɨ́ gá bʉr ó Síon ó: Njwɨ́ɨ gǒ ó dí enze kwá nyǒ nɨ̌! Nye ɨ́ buú talǎ njwɨr. Nyě nzé ó, kʉ́ kamntʉl; nye ɨ́ mâ kamntʉl ɨ́ kɛlɨ̂.»

⁶ Ompʉ́n bé ntɔ̂ʼ tô, tó sáŋɔɔ̌ mpʉ̌ Yésʉs á lɛ́ɛ bé yɨ́.

⁷ Bé ntɔ̂ʼ búla e kamntʉl ndu e mwân wé. Bê nzě kɛl byé mikán myɔ́ɔ́ ɨ́ mikoo, Yésʉs ntɔ̂ʼ kalwo tɨ̂.

⁸ Sɔ́má bʉ̂r nzě tô le ejan míkán myɔ́ɔ́ ɨ́ nkpǎʼ e nkpǎʼ. Bʉ́ʉ́ nzě gɔ́na le etíʼe mémpúho bílɨ́ le ejanɔɔ mé ɨ́ nkpǎʼ.

⁹ Le bʉr o b'á nze tô nye dóló, le baá bé á dû nye píhe bá, bé á be lɨ́ ebʉ̂ bítím. Bé á lɨlɛ́ɔɔ ó: «Kûm díʼee ɨ́ Mwân mé David. Mɨná gúmláá gá waá dí enze e díé mé Dâ nyá! Bʉr o dí ɨ́ jʉ́o kʉ́ bá, gúmláá gá nye.»

¹⁰ Jɔ̌ʼ Yésʉs á nî ɨ́ Yerʉ́zalɛm yɨ́, nkana yɨ́yɛ̂h, yé ntɔ̂ʼ di ɨ́ gbǎ gbǎ gbǎ. Bâʼ bʉ̂r, bê nzě díila páʼ nyɔ́ɔ́ ó: «Nyâʼ mʉ̂r, nye nyá?»

¹¹ Nó éntumo e bʉ̂r, lé á yala e bé ó: «Yé ó Yésʉs, ngwíha milɔ̌b mé Nzyɛ̌m, mʉr Nazarɛ̂t ɨ́ sí Galilê.»

Yésʉs lɨ́ eso óbɛ́ma o bísɔ̂ʼ ɨ́ mpáh Nzyɛ̌m

¹² Yésʉs ntɔ̂ʼ nî lɨ́ ebɛhɛɛ lé á be ɨ́ mpáh Nzyɛ̌m lɨ́. Nye ntɔ̂ʼ so bʉ̂r o b'á didi tɨ̂ʼ lɨ́ ebɛ́ma, le baá bé á nzɨnze lɨ́ ebwâm bá. Nye ntɔ̂ʼ nkɛŋ ótéble o bʉ̂r o b'á sisyɛ́ɛla bimɔnɨ́ bá sí, lôʼlo bídiá bi bʉ̂r o b'á bɨbɛ́ma mepɨbaa bá.

¹³ Nye nzě lɛ́ɛ e bé ó: «Yê cɛmá ɨ́ Mekaná mé Nzyɛ̌m ó: “Mbɛ̌r wâm, wé óbe ó mbɛ̌r mínjɨʼla.” Nó bɨ̌n bɨɛ̌ dwir wé ó, ekul e bínzilngǎn!»

¹⁴ Baántím le bʉr o b'á tɨtɨ́a bá, bê nzě sîhlě súm nyé á be ɨ́ mpáh Nzyɛ̌m yɨ́, nye ntɔ̂ʼ tiʼ bê.

¹⁵ Ɨ́ mpʉ bé á bee bisyɛ́ɛla Yésʉs á sâ bí, le ejóʼǒ mpʉ bwá ó ntwǒm, bé á lɨlɛ́ɛ ó: «Hosána! Kûm díʼee ɨ́ Mwân mé David!» yɨ́, nó ó mílémé mí ójwɨ́ɨ o mpáh Nzyɛ̌m le olɛ̂ʼla o métié, myé á lóno lɨ́ ebúʼ ɨ́ lúrúdú yɨ́.

¹⁶ Bê nzě dî e né ó: «Nzê go lɨ́ ejóʼǒ sá bé dí elɛ́ɛ yɨ́ ɛ́?» Nye nzě kam ó: «Eee! Bɨ̌n bé á bé así láa mícɛmá mîʼ? “Go á sâ ó, bwá ó ntwǒm, bé gúmlaa go; bityéé bi dí edêhlɔɔ mébêl bí, byé dwêʼ go kûm.”»

¹⁷ Nye ntɔ̂ʼ líʼe bê, tô kʉ̌l, tô Bétanî, gúmó nyé á to lɛŋ pum waá yɨ́.

Yésʉs lɨ́ esyɛ̌m lɨ́ figyê

¹⁸ Ɨ́ dwiné mɛ́n, ɨ́ jɔ̌ʼ Yésʉs á be, nye mû lɨ́ ebúla lɨ́ etô nkana yɨ́, nye á be ó lɨ́ ejóʼo nzâ.

¹⁹ Nye nzě beě lɨ́ figyê lɨ́ empah é nkpǎʼ. Nye ntɔ̂ʼ dyɛ̂l lɨ́ etó sáa mpúmó, akœ̌b bumó gwár tɨ̂. Nye á jaa kœb ó, njɨ biká e biká. Nye nzě lɛ́ɛ e lɨ́ figyê ó: «Abe e lʉ́ʉ́ dʉ́o bumó, yé ókǎ tyel ɨ́ go!» Tyé e tyé yaá nɛ́ɛ: lɨ́ figyê yaá, yé ntɔ̂ʼ dwɛ̂hla.

²⁰ Mbeá ómpʉ́n, bé á bee nó yɨ́, bé ntɔ̂ʼ buú kâm. Bé ó: «Wáǎ mbǐ lɨ́ figyê yɨ̂ʼ báná dwɛ̂hla ɨ́ tyé e tyé mpʉʼ yɨ̂ʼ ɛ̌?»

²¹ Yésʉs nzě yala e bé ó: «Mě lɛ́ɛ́ bɨ́n lɨ́ otyeetye ó, bɨ́n dyɛ́ʼwó e Nzyɛ̌m, asóŋlo ɨ́ bɨ̌n bʉr o tɨ̂ʼ nó, sá bɨ́n ngá sâ yɨ́, yé ólaǎ sâ sáŋɔ́ɔ́ figyê yɨ́. Bɨ́n ólɛ́ɛ le ecwɨ́ʼ lɨ̂ʼ ó: “Mɔaa náǎ. Tó nkaŋa ɨ́ mâŋ” nɛ́ɛ: lé óbánǎ sâ ntémé nó!

²² Nó sá yɨ́yɛ̂h bɨ́n ngá dî e búʼó yɨ́, bɨ̌n óbi yê.»

Mpóʼo mé Dâ Nzyɛ̌m ónyɨ̂n wó?

²³ Yésʉs nzě nî mpáh Nzyɛ̌m. Jɔʼ nyé á be lɨ́ edwe bʉ̂r milɛ́ʼlá yɨ́, ojwɨ́ɨ ó tɨ̂ʼ le otɔ́má bʉ̂r o b'Ɨ́zraɛ̂l, bê nzě dî e né ó: «Nzé á lómo go ó, go sâʼ bisá bî? Go ntémé pʉgʉ́ sâ byé e nkul jwɨ́ɨ mé nzé?»

²⁴ Yésʉs ntɔ̂ʼ yala e bé ó: «Mɛm ntémé, me múo nzě dî bɨ́n njɨ tíá mpwár. Bɨ́n sí kʉ́ gwá yala nó, ɨ́ jɔʼ yaá ó mé ngá twóolo bɨ́n díé é mʉ̂r dí edwe mé nkul jwɨ́ɨ ó, me sâʼ bisyɛ́ɛla byaá nyá yɨ́.

²⁵ Nzé á lómo Yʉánɛs lɨ́ edu bʉ̂r? Nzê Nzyɛ̌m ó b'á lómo nye ɛ̌? Nzê bʉr ɛ̌?» Bê nzě timle tíá nyaá páʼ nyɔ́ɔ́. Bé ó: «Mɨ́ná bé óyala gá ó: “Nzyɛ̌m ó b'á lómo nye” nó, nye óbáʼǎ dî e mɨná gá ó: “Á bɨ̌n bɨɛ bé á bé abûʼla nyé ɨ́ yé ɛ́?”

²⁶ Mɨ́ná yálá gá ó: “Bʉr ó b'á lómo nye” nó, mɨná bé ókpɛ́ɛ gá entumo e bʉ̂r ɨ́ jɔʼ yaá, ebě, bʉr bɨ́bɛ̂h, bé bûʼlá ó, Yʉánɛs á be ó ngwíha milɔ̌b mé Nzyɛ̌m.»

²⁷ Bé ntɔ̂ʼ yala e Yésʉs ó: «Bɨ̌h bé agʉ́a.» Yésʉs, nye e bé ó: «Yé bé nó wá, me ntémé, me ákóʼó lɛ́ɛ bɨ́n díé é mʉ̂r dí edwe mé nkul jwɨ́ɨ ó, me sâʼ bisyɛ́ɛla bínɨ̌ nyá.»

Kɨkɛna bwán óbá

²⁸ Yésʉs, nye e bé ó: «Bɨ̌n bé lɨ́ epahlě sá yɨ̂ʼ nyá? Yé á be ó e nyʉ́ʉ́ mʉ̂r á be e bwá ó bʉrʉ̂m obá nyá. Nye nzě lɛ́ɛ e waá esôʼ ó: “Mwân wǎm, tó séǎ syɛ́ɛ́ ɨ́ pemé yâm mûh ɨ́ dʉ́ó lɨ̂.”

²⁹ Nyɨɛ nzě yala e sɔ́ŋ ó: “Mé atô yâm.” Píe tɨ̂, nye nzě jʉba, ntɔ̂ʼ tô, tó séa ɨ́ pemé yaá.

³⁰ Sɔ́ŋ nzě laa, tó bee nyʉ́ʉ́ mwân, le elɛ́ɛ ntémé e né jwɨʼ gwár nyé á lɛ́ɛ mwân esôʼ yɨ́. Nyɨ́haá nzě yala e né ó: “Yé ó nó, dâ! Me ótô.” Sâ gwár, nyɨɛ l'atô.

³¹ Ɨ́ bwán óbá baá, waá wáa á sâ gwɨ́má mé sɔ́ŋ nyá?» Bê nzě yala e né ó: «Waá esôʼ.» Yésʉs nzě kǎ lɛ́ɛ e bé ó: «Mě lɛ́ɛ́ bɨ́n lɨ́ otyeetye ó, onwɨa ó mɔnɨ́ tœ́a le bisadága bi bʉ́bá, bé ó ngá nyɛɛ́ pyâl e bɨ̌n ɨ́ Mpóʼo mé Nzyɛ̌m.

³² Ebě, Yʉánɛs á nze páʼ wɨ́n ó, lɨ́ elɨ̂lɛʼle bɨ́n tîtyěl nzɨ̌, bɨ̌n l'abûʼla nyê. Tó kœb ó, onwɨa ó mɔnɨ́ tœ́a le bisadága bi bʉ́bá bɨ́ɛ, bé á si dyɛ̂ʼwo e né. Bɨ̌n bɨɛ ntémé lɨ́ ebee nó, bɨ̌n bé á bé atúmo míkoo e mebébe mɨ́n, nkʉ̂ dwira míléme, le ebúʼlǎ lɔ́ɔ́ wé.»

Kɨkɛna bíbɨ́bla bílóbila

³³ Yésʉs nzě lɛ́ɛ e bé ó: «Jóʼláá gá yʉ́ʉ́ kɨkɛna: yé á be ó e nyʉ́ʉ́ mʉ̂r, kúm pemé. Nye á si lî pemé óraisin, nye nzě sumǒ kôʼ lɨ́ ekɛ̌b pemé yaá ɨ́ nká, pû bɨ́, sâ pǎr, súm émân mpúmó, nzě sumǒ tólóm mbɛ̌r édwéelě pemé yaá tɨ̂, nzě líʼe yé e bilóbila byé, ó byé jɨ́jana nye ɨ́ swɨɨ ékpɛm. Píe tɨ̂, nye nzě ja nzɨ́, tô ɨ́ tyen.

³⁴ Jɔʼ mpúmó pemé á be, nye mû sí tɨ̂ yɨ́, nye nzě lómo ósyɛ̂l o mésá bé ó, bé tôʼ nʉa wé páʼ mpúmó kwá bilóbila byaá.

³⁵ Bilóbila byaá bíɛ nzě mɛ̂r bʉ̂r o mílʉ́mlʉ́ baá, bé ntɔ̂ʼ bíŋɔɔ nyâ, ɨ́ bíŋɔɔ bíŋɔɔ; jʉ́ŋɔɔ nyʉ́ʉ́; lúmɔɔ nyʉ́ʉ́ ntémé e mekóʼ.

³⁶ Nye nzě báʼǎ lómo bʉ́ʉ́ ɨ́ buo buo, laǎ bím nyé á nyɛɛ lómo yɨ́. Bilóbila byaá, byê nzě báʼǎ sâ bé jwɨʼ gwár bé á pa sâ bʉ́ʉ́ yɨ́.

³⁷ Jɔʼ épíhe, nye ntɔ̂ʼ kǎ lómlo bé mwân wé. Nye ɨ́ nye mʉr tɨ̂ʼ ó: “Bilóbila bî, byé ódwáawo yɨ́ɛ mwân wǎm.”

³⁸ Tó kœb ó, bilóbila byaá, mbeá byé á bee mwân wé waá lɨ́ enze yɨ́, byé ntɔ̂ʼ lɛ́ɛla páʼ nyɔ́ɔ́ ó: “Beyɨɨ gá, medilá me kúm pemé ó mâ! Ntáʼ gâ, mɨná jʉ́ʼoo gá nye. Bilíʼé byé bíbyɛ̂h, byé nkʉ̂ sûʼla byaá gá bíná.”

³⁹ Bê nzě nkɛ́ɔɔ nyê, guhɔɔ nyé mpómo pemé, jʉ́ŋɔɔ nyé gʉ̂.

⁴⁰ «Á nó, bɨ̌n bɨɛ̌ bee ó, kúm pemé ká nze nó, nye ósâ bílóbila byaá nyá?»

⁴¹ Bê nzě yala e né ó: «Nye ójʉ̂ bʉ̂r o b'á sâ nye ebébe bá ó jʉ̂ jʉ́ʼóo, ajɨ̂ʼ bé nkoó, nzě pɛ̂h bílóbila biswîh, byaá ngá kʉkomo nyé mpumó tɨ̂ʼ ɨ́ jɔʼ yɨ́yɛ̂h swɨɨ ékpɛm ngá pyâl yɨ́. Nye ókǎ tímle byé pemé yaá.»

⁴² Yésʉs ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e bé ó: «Yê cɛmá ɨ́ Mekaná mé Nzyɛ̌m ó: “Ekóʼ óswim ó mbɛ̌r bé á bene lɨ́, lé ó b'á ka sûʼla ekóʼ e dí esúʼo médwii me sɔ́ŋ lɨ́. Yé á syɛ́ɛ nó ó ɨ́ nkul mé Nzyɛ̌m. Yé ó sá mɨ́ná dí ekâm gá yɨ́!” Bɨ̌n bé á bé así láa pêh yaá?» Yésʉs nzě kɛl mékǎn mâʼ ó:

⁴³ «Sá tɨ̂ʼ ó mé dí elɛ́ɛ bɨ́n ó, Nzyɛ̌m múo nzě dwih Mpóʼo nyé kwá nyɨ́n yɨ́. Nyé okǎ tyêl Mpóʼo nyaá kwá bʉr o ngá séa nyé syɛ́ɛ́ bá.

⁴⁴ [Mʉr nyɨnyɛ̂h ócwe lɨ́ ekóʼ laá nyá, óbîʼ. Waá ékóʼ ngá bíla nyá, ósiǐ noʼ.]»

⁴⁵ Jɔʼ nyé á lwib e bé nó yɨ́, ojwɨ́ɨ o mpáh Nzyɛ̌m le oFarizyɛ̂n, bé ntɔ̂ʼ kǎ gʉ́a ó, nkúná nye á sâ bikɨkɛna byaá ó, dumo e bê.

⁴⁶ Bé ntɔ̂ʼ táare ésáa ménzɨ̌ mé émɛ̂r Yésʉs. Sâ gwár, bé á be ó, lɨ́ ekpɛ́ɛ éntumo e bʉ̂r, ebě, bɨ́ɛ, bé á nʉnʉa Yésʉs ó mpʉ ngwíha milɔ̌b mé Nzyɛ̌m.