Liikë 8 - N’KANGULU WUMOONËBëcyeetu bëlë ke vekisyaangë Yeesu 1 Kumanoofo, Yeesu wulë ke yendaangë mu mëvulë i mu maalë bwendi ke loongaangë i ke tendulaangë mosuku Mpolu Mboti yi Lwaangu lu Nzaambi. Likuumi bë bwaali li bilaanzi byabë yaandi, 2 yimunë mwa mpooko bëcyeetu banë Yeesu kuvuuci mu biluunzi bibi i wusë belusi bibeedo : Maali bëlëteelë Maali li Magëdaalë, wo bëbaasi saambwali li biluunzi bibi. 3 Zaanë, n'kasi wu Zuza, likundaalë mu nkoongë bisasi bi Eloodë. Libakëlë bëlëteelë Suzaanë yimunë mpaapë bën'ka, bëlë ke zudyaangë Yeesu i bilaanzi byaandi mu biimë byo baawu bëbakë. Sasafë yi cimwamunë singeenzë ( Mat 13.1-9 ; Mak 4.1-9 ) 4 Mu kadë livulë, baatu bëyisë ke Yeesu. Dedë mweekë nkoongë yinenë yiyikukumë, naandi wutubë sasafë ayi : 5 « Cimwamunë singeenzë wubasikë i wusë kweendë ku solaandi mu kwe mwamunë singeenzë. Abu kulëmwamunë, mwa mpooko singeenzë sisë bwiilë mu ndaambu nzilë. Baatu kusilyatilë i sinuni kusidoodë. 6 Mwa mpooko wun'ka kubwiilë fë yilu mëmanyi. Bunë bikunu bimenë, byaawu kuumë cibilë bikaambu cibodo. 7 Mwa mpooko wumesë yivaandi kubwiilë fë meeyi siseendë. Siseendë kumenë fë cimweekë yimunë bikunu biboti i siseendë kubifyetikini. 8 Kasi mwa mpooko wun'ka kubwiilë mu n'toto wumboti. Abu bikunu byameni, byaawu kuvaanë mpaapë mëkuundi, wosuku n'ti kubutë nkamë li mëkuundi. » Yeesu wusë be tubooso : « Yuwaano buboti, wosuku wuke yi n'tu, matu mëke yaandi. » Cibilë-mbici Yeesu kulëtubilaangë mu sisasafë ( Mat 13.10-17 ; Mak 4.10-12 ) 9 Bilaanzi bi Yeesu bisë n'yufulë suundu yi sasafë be yooyi : 10 Naandi wubëvutulilë : « Liveewu ke beeno mu kuzaabë liviindë li Lwaangu lu mëyilu, kasi kuke bën'ka lyalyooli libëveewu mu sisasafë, bwiinji : “Baawu, kupodi kwaandi kutalilë, kasi bisë m'monë ko, baawu kupodi kwaandi kuwu, kasi bësë n'zikulë kuwu ko.” » Yeesu wazimunë sasafë yi cimwamunë singeenzë ( Mat 13.18-23 ; Mak 4.13-20 ) 11 « Suundu yi sasafë oyo yaawu ayi : cikunu, mati libuungu li Nzaambi. 12 Bëmesë bëke dedë mweekë ndaambu nzilë fanë fëm'bwiilë lungeenzë : baawu bën'kuwu, akasi dyaabu wun'kwisë i kutumunë libuungu mu mitimaawu mu kumaangë baawu kuta lyaanë i bëleembu kuvuukë. 13 Bën'ka fwiifu yi n'toto wuwaalë mëmanyi : baawu bën'kuwu libuungu i baawu bëlikwaakë yi liyaanji lyooso. Akasi, baawu bisë m'biikë ko libuungu kumënë singaanzi mu baawu, baawu bën'lengë ta lyaanë fë mwa ntaangu i bën'sundilooso kuvubikë ciminu bunë simpekaadu sin'kwiisë. 14 Cikunu cim'bwiilë fë meeyi siseendë fwiifu si baatu bo bën'kuwu libuungu li Nzaambi. Kasi baawu mu nzilë sikwendë bën'vangisi kufyetëmë, mu bimvweemvu, businë i bideenzë bi luziingu i baawu bisë n'vaanë ko mëkuundi mëyelë. 15 Cikunu cim'bwiilë mu n'toto mbodo, fwiifu si baatu aba bën'kuwu libuungu i bëliluundë mu n'timë wumboti wubelikilë, wunë wun'kalilë wusulëmë i bën'vaanë mëkuundi. » Sasafë yi mwiindë ( Mak 4.21-25 ) 16 « Muutu ve wun'tatikë mwiindë, mu kuwufukë kusi cipaanë, kaambofo kusi ciikë. Tiilyoko, bëkuwutuulë fë cicyetukulu bwiinji bo bën'kotë bëmonë cyeseesë. 17 Cyosuku ciluundëmë cim'bangukë fë ciyalëlë i cyosuku ciswaamë cin'zabëkënë i cim'monikë fë cyeseesë. 18 Mu boobo, kebaanu mu nyuwulu siinu! Cibilë wunë wuke mwa ciimë, wum'bweelë kutambulë cyo cifunë. Kasi, wunë wukaambu cyosuku ciimë, bëkum'botulë keti fwaati kum'balë kubakë. » Mamë i banë bë nguli bë Yeesu ( Mat 12.46-50 ; Mak 3.31-35 ) 19 Mamë Yeesu i banë yaandi bë nguli, bisë kun'zakënë, kasi mu cibilë ci nkoongë baatu, baawu bësye podi ko kutuukë fo fabë naandi. 20 Bisë kaambë Yeesu mu bikumë abi : « Mamaaku i banë yaaku bë nguli bëke ku ngaandë i bëke yi tesu mu kukumonë. » 21 Kasi Yeesu wusë kaambë bakë booso bëba faawu : « Mamaami i banë yaami bë nguli, mati bo bën'kuwu libuungu li Nzaambi i kulisalilë. » Yeesu wabutikë mpeemu-ngudi ( Mat 8.23-27 ; Mak 4.35-41 ) 22 Cilumbu cin'viipë, Yeesu wusë makë mu bwaatu yimunë bilaanzi byaandi i wusë bëkaambë ti : « Twe vyoocyaanu ku samu-simu li liyaangë. » Baawu bisë ke yendaangë. 23 Ntaangu baawu bëlë ke sambilaangë, Yeesu wusë nuukë. Kuzimbukulabu, mpeemu-ngudi yisë kupukë mu liyaangë. Bwaatu bulë waalë masi, busë kutoonë kusiindë i baawu bisë ba mu kwaatë-bamë. 24 Mu lyalyooli, bilaanzi bisë belëmë Yeesu i bisë n'kotulë mu kukaayi : « A N'loonji, N'loonji, beeso twakun'fwa! » Yeesu wusë kotukë, kutundilë mpeemo i mëyo mënenë misë butëmë. N'sikë wunenë wusë ba. 25 Fë mbusë, Yeesu wusë kaambë bilaanzi : « Kuni kuke lufyaatu lwiinwe? » Kasi baawu bisë ba yi boomë, i bisë bwa libobo i bisë tubënë baveekë yi baveekë : « Nani kukeeli muutu awu? Naandi wun'tumi mpeemo i masi më liyaangë i byaawu kun'yuwulu! » Yeesu wabelusi muutu wuvwaatu ke biluunzi bibi ( Mat 8.28-34 ; Mak 5.1-20 ) 26 Baawu bisë sabukë liyaangë i bisë ke tuukë ku libweeti li singelaseenu, linë like samu-simu limesë li liyaangë li Ngalilee. 27 Ntaangu Yeesu wusë kubasikë mu bwaatu, libakëlë li livulë lisë kun'dyengënë. Naandi wabë wuvwaatu ke biluunzi bibi, faanë yi faanë, naandi wusye be vwaataangë ko binkutu i wusye be kalilaangë ko mu n'zo, kasi fë meeyi mëbuumbë kulëzingilaangë. 28 Buni kwamonë Yeesu, naandi kulosukë, kuyilumbikë fë maalu maandi i wusë tubë yi n'viingu wooso : « A Yeesu, Mwaanë Nzaambi-Mpuungu, nje mbi wun'toombë mu miinwe? Nkokolu syaaku, leembu kun'yokulë! » 29 Yeesu wusë tumisi ciluunzi cibi mu kubasikë mu naandi. Ciluunzi be cyoocyo cilën'kwamisyaangë mpaapë vyaasi. Bëlën'kaangaangë simpaangë mu myooko i mu maalu mu kun'luungë, kasi naandi wulëcyelaangë syaawu i ciluunzi cibi cilën'nataangë ku lweeku lukaambu baatu. 30 Yeesu wusë n'yufulë : « Lizinë lyaaku nanye? » Naandi wusë vutulë : « Lizinë lyaami “Nkoongë”. » Naandi wutubilë katyoobo, cibilë ti biluunzi bimpaapë bibi bikotë mu nyitwaandi. 31 Biluunzi beenë bisë bondililë Yeesu wuleembu kubëfilë ku buluunji bu mbaasu. 32 Faanë, fabë n'kaangu wunenë wu singulu wulën'toombaangë bikulya fë yilu moongo. Biluunzi bibi bisë loombë n'swa ke Yeesu mu kukotë mu singulu beenë i naandi wusë kubëvaanë n'swa. 33 Mu lyalyooli, biluunzi bibi bisë basikë mu muutu beenë i bisë ke kotë mu singulu. N'kaangu singulu wukukulumukë mu tiinu i wusë ke yifwaangë mu liyaangë : syakë syooso kufwa. 34 Bunë biluungë singulu bamoni maambu be moomo kuvangënë, baawu bisë tiinë i bisë ke tyamunaangë saangu mu mëvulë i mu simpakë. 35 Baatu bisë basikë mu kumonë maambu mo mëvangënë. Baawu bisë tuukë fanë fabë Yeesu, i bisë monë libakëlë lyo biluunzi bibi bibasikë. Naandi wukalë fë maalu më Yeesu, wabë wuvwaatë binkutu i ciluunzi cyaandi cisikëmë. Baawu bisë ba yi boomë. 36 Banë bëmonë maambu makë mooso, bisë zabikini buni muutu beenë kuyabilë wuvwaatu ke biluunzi bibi wusë kubelukë. 37 Mu lyalyooli, baatu booso bë Ngelaseenu bisë loombë Yeesu kubotukë fë libweeti lyaawu, cibilë ti baawu bëba yi boomë. Yeesu wusë kumakë mu bwaatu i wusë ke yendaangë. 38 Muutu wunë biluunzi bibi bibasikë wuloombë Yeesu mu kukalë yaandi. Kasi Yeesu wusë tubë : 39 « Vutukë ku n'zwaaku i we zabikini maambu mooso manë Nzaambi kwavaangë mu njeeyi. » Mu lyaawu, naandi wusë vutukënë i wusë ke zabikinyaangë mu livulë lyooso, manë Yeesu kwavaangë mu naandi. Mwaanë Zayuusë wu n'cyeetu i n'cyeetu wabë yi lukuumbi lu meengë ( Mat 9.18-26 ; Mak 5.21-43 ) 40 Ntaangu Yeesu wuvutukënë ku samu-simu liyaangë li Ngalilee, nkoongë yinenë yisë n'tambulë, cibilë ti bakë booso bëlën'viingaangë. 41 Muutu mweekë, nkuumbu Zayuusë, wuyisë kuunë. Naandi wabë fumu yi cizutununu. Na kufukumë fë nduunzi yi Yeesu i wusë m'bondililë mu kwiisë ku n'zwaandi, 42 cibilë ti wo mwaanë be woowo wu n'cyeetu wabë yaandi, wabë kwaasu ku kuumi mivu wali, naandi wabë fë mëvaambu më lufwa. Bunë Yeesu kulëkwendë, nkoongë yilë ke n'fyetëkinyaangë mu tweeku tooso. 43 Kosuku, munë nkoongë yilëkwendë yaandi, mwabë n'cyeetu mweekë wabë yi lukuumbi lu meengë fë kuumi mivu wali. Naandi wumanë simboongo syaandi syooso ke singaangë-m'buci. Kasi muutu ve wupodi kum'belusi. 44 Naandi wusë kubëlëmë Yeesu, i wusë siimbë sosu cinkutu cyaandi. Mo mu ntaangu beenë, lukuumbi lwaandi lu meengë lusë siitë. 45 Yeesu wusë kufulë: « Nani wakun'siimbë? » Baatu booso bisë maangë i Pyeelë wusë tubë : « A N'loonji, nkoongë yi baatu yakuzukë i yakufyetikini mu tweeku tooso. » 46 Kasi Yeesu wusë tubë : « Muutu wakun'siimbë, cibilë yamonë n'viingu wabasikë mu miinu. » 47 Bunë n'cyeetu beenë wusë monë ti bam'bakulë, naandi wusë bongëmë fë maalu më Yeesu yi lutekutu looso. I wusë n'kaambë fë ntwaalë baatu bakë booso, mu mbici naandi kun'simbilë i buni kubelukilë mu ntaangu be yiinë. 48 Yeesu wusë n'kaambë : « A mwanaami, ciminu cyaaku cyakuvuuci. We yendi mu n'sikë. » 49 Bunë Yeesu kulëtubilë obo, muutu mweekë wufuminë ku n'zo Zayuusë wusë kaambë Zayuusë : « Mwanaaku wafwa, leembu kwaandi kube nyokulë Fumu. » 50 Abu Yeesu kwayuwu lyaambu be lyooli, naandi wusë kaambë Zayuusë : « Wubaci boomë ko, ta kwaaku lyaanë, i naandi wum'belukë. » 51 Ntaangu yo Yeesu wutukilë ku n'zo, naandi wusye vaanë n'swa ke muutu ko mu kukotë yaandi kanuku tokë Pyeelë, Za, Zaakë i taatë i mamë mwaanë. 52 Bakë booso bëlëlilaangë i bëba mu cyuundë mu cibilë ci mwaanë. Tee Yeesu wusë tuba : « Leembwaanu kulilë, naandi wusye fwa ko. Naandi wanuukë. » 53 Baawu bisë kun'dyeengë cibilë baawu be zaabë ti, naandi wabë wafwa. 54 Kasi Yeesu wusë siimbë mwaanë mu kooko i wusë tubë yi mëngolo mooso : « A mwaanë telëmë! » 55 Naandi wusë vulumukë i kutelëmë mo mu ntaangu beenë. Yeesu wusë loombë bën'vaanë bilya 56 Libaambë lyaandi lisë bwa libobo, kasi Yeesu wusë bëfuungë mu kuleembu kukaambë ke wosuku muutu linë lyabë livangënë. |
© 2019, Wycliffe Bible Translators, Inc. and © Alliance Biblique du Congo. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.