Lukasi 6 - Sura Magasaꞌ: Bahangapa sura Pototowiá to Sae hai Pototowiá to WoꞌuTopeguruna Iesu mopudókiheꞌ wuaꞌ bailoꞌ i alo penómbáꞌá ( Mat. 12:1-8 ; Mrk. 2:23-28 ) 1 Hangkani tempó i alo penómbáꞌá, Iesu hai topeguruNa melempóheꞌ i hamboloꞌ hinoe. Tangaꞌraꞌ moliu i hinoe iti, topeguruna Iesu mopudókiheꞌ wuaꞌ bailoꞌ, rapiroroꞌ haneꞌi raꞌandeꞌ. 2 Karaitáraꞌ toParisi, liliuheꞌ rakámbáróá, rauliꞌ, “Moapa riꞌi haneꞌi niliungi áturá ágámántaꞌ? Mobágóꞌkou i alo penómbáꞌá!” 3 Nahánikiheꞌ Iesu, Nauliꞌ, “Tiꞌara paꞌi nibásá i Ngkóráꞌna Pueꞌ, apa to rabábehi Datu Daudiꞌ hai rángánaheꞌ hangkoia i tempóraꞌ marimi? 4 Daudiꞌ mesuaꞌ i lalu bambaruꞌ penómbáꞌá, membiáꞌ pandeꞌ, haneꞌi mandeꞌ rótiꞌ to rapopenómbá i Pueꞌ Ala, hai nagáláꞌ-gáláꞌáheꞌ woꞌo rángána. Mouláꞌ ádá ágámántaꞌ, tadulako-tadulako menómbá peá to peisá mandeꞌ rótiꞌ iti. {Agáiáná kehapiꞌ noꞌonoꞌ, bábehiána Daudiꞌ iti tiꞌara rasalaꞌi.}” 5 Napaliliu Iesu laluitaNa, Nauliꞌ, “Noꞌonoꞌ woꞌo Ánáꞌ Mánusiá makuasaꞌ mopakanótó apa to peisá rabábehi i alo penómbáꞌá.” Iesu mopakauriꞌ hadua tauna to mate taena hambali ( Mat. 12:9-14 ; Mrk. 3:1-6 ) 6 Hangkani tempó i alo penómbáꞌá, Iesu lao i támbi penómbáꞌá hai mepaturoꞌ ionoꞌ. I támbi penómbáꞌá iti, ara hadua tauna to mate tae kuánána. 7 Araheꞌ woꞌo bahangapa toParisi hai guru-guru agama to molelemataheꞌ Iesu, babilaꞌ ina mopakauriꞌ tauna i alo penómbáꞌá. Rapeliꞌ kamanawoꞌána Iesu, 8 agáiáná naisá miꞌi Iesu tunggáiána laluraꞌ, onoꞌ miꞌi haneꞌi Nahángáꞌáꞌá tauna to mate taena iti, Nauliꞌ, “Maikoꞌ. Meángkáꞌ i lindoꞌ!” Lao mpuꞌu miꞌi meángkáꞌ i lindoꞌ. 9 Roo onoꞌ, Iesu mekuneꞌ i tauna to ara ionoꞌ, Nauliꞌ, “Mouláꞌ áturá ágámántaꞌ, apa to peisá tabábehi i alo penómbáꞌá: mobábehikeꞌ to maroꞌa ba to kadake? Motulungikeꞌ tauna ba mopapatekeꞌ tauna?” 10 Iesu motótóiheꞌ upu-upu, haneꞌi Nahángáꞌáꞌá tauna to mate taena iti, “Ónáꞌ taemu!” Naónáꞌ mpuꞌu miꞌi taena, kásáliu mauriꞌ. 11 Agáiáná mabukoꞌ ntepuꞌuheꞌ guru-guru agama hai toParisi, onoꞌ miꞌi haneꞌi mogómbómoheꞌ bona mampeliꞌheꞌ rárá, apa to hangaa-ngaa rabábehi i Iesu. Iesu mopileꞌi suro to hampuloꞌ hai rodua ( Mat. 10:1-4 ; Mrk. 3:13-19 ) 12 Hangkani tempó, Iesu lao i kaꞌaraꞌá to mobuluꞌ. Ionoꞌ, Ia mekakae hambengiá i Pueꞌ Ala. 13 Himbaꞌ miꞌi alo, Ia mokióꞌ tauna to meuláꞌ i Hia, haneꞌi mopileꞌi hampuloꞌ hai rodua hangko i oloꞌraꞌ. Hira iti miꞌi to napakanótó Iesu bona mewaliꞌ suroNa to ina moánti Ngkóráꞌ Marasa i tauna to handaꞌ. 14-16 Deꞌe miꞌi hangaꞌraꞌ: Simoꞌ to nahangaꞌ Iesu Peturuꞌ, Andaria ádina Simoꞌ, Iakobu hai Iohane ádina, Pilipu hai Batolomeu, Matiu hai Tómá, Iakobu ánáꞌna Alapeu, Simoꞌ toSeloꞌ, Iudasiꞌ ánáꞌna Iakobu, hai Iudasiꞌ Isikarioꞌ to mampobaluꞌ Iesu i ewáliNa. Iesu mopakauriꞌ tauna to maduꞌa ( Mat. 4:23-25 ) 17 Roo onoꞌ, mendáulu miꞌi Iesu hai suroNa hangko i kaꞌaraꞌá to mobuluꞌ, hai mengkarooheꞌ i lempena. Ionoꞌ handaꞌheꞌ topeuláꞌNa hai tauna ntániꞌna mampegiá Iesu. Araheꞌ handaꞌ hangko i humalele tampoꞌ Iudá tepasuaꞌ to hangko i kótá Ierusale, hai ara woꞌo hangko i kótá Tiru hai Sido to i wiwi tahiꞌ. 18 Mampoinaoheꞌ mampehádingi laluitana Iesu hai rapoinao woꞌo bona Napakauriꞌheꞌ hangko i hakiꞌraꞌ. Mogaloraheꞌ to napesuaꞌi tokadake Napakauriꞌheꞌ woꞌo Iesu. 19 Handaꞌheꞌ tauna to mopári-pári mampekamaꞌ Iesu, láwiꞌ ara kuasaꞌNa hangko i Pueꞌ Ala mopakauriꞌheꞌ upu-upu. Morasiꞌheꞌ tauna to mampeuláꞌi peundeꞌána Pueꞌ Ala ( Mat. 5:1-12 ) 20 Iesu motótói topeuláꞌNa haneꞌi Nahángáꞌáheꞌ: “Morasiꞌkou to mengkaiwóiꞌ i Pueꞌ Ala, láwiꞌ kómu ina mewaliꞌ taunána Pueꞌ Ala i lalu popárentáNa. 21 Morasiꞌkou to marimi deꞌe-deꞌe, láwiꞌ ina rapamabuhukou. Morasiꞌkou to teriaꞌ deꞌe-deꞌe, láwiꞌ ina góeꞌkou. 22 Morasiꞌkou to rakáhihiꞌ, rasasalaꞌi, rapakadake hangaꞌmi hai tiꞌarakou raundeꞌ-undeꞌ ánti peuláꞌmi i Ánáꞌ Mánusiá, 23 láwiꞌ iti woꞌo to rabábehi toiorumi hangkoia i nabiꞌ-nabiꞌ. Mewaliꞌ, ane iti to rabábehi i kómu, monariꞌ-nariꞌmokou ánti kagóeꞌna lalumi, láwiꞌ mahile háwángina to ina nilámbiꞌ i lalu surugáꞌ. 24 Agáiáná hurewuꞌmokou, kómu to pebuku deꞌe-deꞌe. Ánti kapebukumi, maroꞌa ntepuꞌu katueꞌmi i duniáꞌ, agáiáná tiꞌara piꞌi ara to ina nitarima hangko i Pueꞌ Ala. 25 Hurewuꞌmokou to mabuhu deꞌe-deꞌe, láwiꞌ ina marimikou. Hurewuꞌmokou to góeꞌ deꞌe-deꞌe, láwiꞌ ina masusa ntepuꞌu lalumi. 26 Hurewuꞌmokou ane ratóiákou upu-upu tauna, láwiꞌ nabiꞌ-nabiꞌ to mepakanawoꞌ ratóiáheꞌ woꞌo toiorumi hangkoia.” Hangaa-ngaa nipokaꞌahiꞌ ewálimi ( Mat. 5:38-48 ) 27 Iesu mopaliliu laluitaNa, Nauliꞌ, “Agáiáná kómu to mampehádingi laluitaNgkuꞌ, deꞌe miꞌi hawaꞌKuꞌ: hangaa-ngaa nipokaꞌahiꞌ ewálimi, hai nibábehi apa to maroꞌa i tauna to mokáhihiꞌkou. 28 Nipembiáꞌ i Pueꞌ Ala bona Nawátiꞌheꞌ tauna to motundaꞌ-tundaꞌkou, nipekakaeáheꞌ tauna to mobábehi to kadake i kómu. 29 Ane ara tauna to motampedaꞌ pelimi hambali, ineeꞌ niháwángi. Rángina niweꞌi wopiꞌi pelimi hambali natampedaꞌ. Ane arai to moala kumbámi, niweꞌi wopiꞌi badumi. 30 Ane ara to membiáꞌ ba apa peá, hangaa-ngaa niweꞌi. Hai ane ara párewámi raꞌala, ineeꞌ miꞌi nipembiáꞌ huleꞌ. 31 I pákáꞌ-pákáꞌna, apa to niundeꞌ nabábehi hángká rángámi i kómu, hangaa-ngaa nibábehi woꞌo i hángká rángámi. 32 Ane maꞌahiꞌ pekou i tauna to mampokaꞌahiꞌkou, apa miꞌi rasiꞌmi? Mogalo riꞌi tauna to kadake, maꞌahiꞌheꞌ i tauna to mampokaꞌahiꞌheꞌ. 33 Ane maroꞌa peá bábehiámi i tauna to mobábehi woꞌo to maroꞌa i kómu, apa miꞌi rasiꞌmi? Mogalo riꞌi tauna to kadake, noꞌonoꞌ woꞌo bábehiáraꞌ. 34 Ane tauna to nabuku peá mampopasuleꞌ dóiꞌmi to niweꞌi mebolo, apa miꞌi rasiꞌmi? Mogalo riꞌi tauna to kadake, mampopeboloheꞌ woꞌo dóiꞌ i hángká rángáraꞌ, láwiꞌ raisá ina rapopesuleꞌ peá huleꞌ. 35 Agáiáná kómu, ineeꞌkou noꞌonoꞌ! Hangaa-ngaa nipokaꞌahiꞌ ewálimi, hai hangaa-ngaa nibábehi oaꞌ apa to maroꞌa. Ane ara tauna to mampoinao mebolo i kómu, niweꞌi hai ineeꞌ miꞌi nihárungá ina napopasuleꞌ. Ane noꞌonoꞌ nibábehi, handaꞌ pewátiꞌ ina naweꞌikou Pueꞌ Ala, hai kómu ina Narekeꞌkou ánáꞌna Pueꞌ Ala to i Surugáꞌ, láwiꞌ onoꞌ miꞌi woꞌo kamaroꞌana Pueꞌ Ala i tauna to kadake hai i tauna to tiꞌara moisá manguliꞌ handaꞌ kamaroꞌana i Hia. 36 Hangaa-ngaa maꞌahiꞌkou i hángká rángámi, hibali hai Umámi i surugáꞌ maꞌahiꞌ i kómu.” Ineeꞌ nisalaꞌi hángká rángámi ( Mat. 7:1-5 ) 37 “Ineeꞌkou mosalaꞌi hángká rángámi, hai kómu tiꞌarakou woꞌo ina nasalaꞌi Pueꞌ Ala. Ineeꞌ niuliꞌ kómu miꞌi haduduámi to mobutusi salaꞌna tauna ntaniꞌ álána nihukuheꞌ, hai tiꞌarakou ina nahuku Pueꞌ Ala. Mewaliꞌ hangaa-ngaa moámpungikou tauna to masalaꞌ i kómu, hai ina naꞌámpungikou woꞌo Pueꞌ Ala. 38 Niweꞌi hángká rángámi apa to ara i kómu, hai Pueꞌ Ala ina moweꞌikou melumbuꞌ kahandaꞌna hangko i pampeweꞌimi i rángámi. Pueꞌ Ala peisá rapándiriꞌ nodo hadua tauna to mampobaluꞌ bahiꞌ. Nabusá hai nampii, haneꞌi napopotunuwuꞌ mani. Noꞌonoꞌ Pueꞌ Ala ina moháwángi bábehiámi hintotoꞌ hai hukáꞌna pampeweꞌimi i rángámi, láwiꞌ hukáꞌ to nipakeꞌ i hángká rángámi, iti woꞌo popehukáꞌ to ina rapakeꞌ i kómu.” 39 Napaliliu wopiꞌi Iesu laluitaNa hai ngkóráꞌ pándiriꞌ deꞌe: “Ane tobilo moteteꞌ hangka tobilona, bateꞌraꞌ ina manawoꞌheꞌ sangkani i lao. 40 Noꞌonoꞌ woꞌo, tiꞌara ara toposikolaꞌ to melumbuꞌ karabiláꞌna hangko i guruna. Ane hópóꞌ miꞌi posikolaꞌna, hangko hibali riꞌi hai guruna.” 41 Roo onoꞌ, Iesu mopahaweꞌ wopiꞌi ngkóráꞌ pándiriꞌ, Nauliꞌ, “Moapa riꞌi haneꞌi mampeita pekou kabiloána rángámi to kókóiꞌ peá, mole riꞌi kabiloámi to nodo miꞌi tuhaꞌ kamahilena, tiꞌaranto nihádiá? 42 Noumbá miꞌi kapeisámi mampolaluitaꞌá rángámi, ‘Maikoꞌ, ina kuwehángi kabiloámu,’ ane tiꞌara maniꞌi nihádiá kabiloámi to mahile ntepuꞌu? Kómu tauna to mampe to maroꞌa. Hangaa-ngaa niwehángi sieruꞌ kabiloámi to nodo tuhaꞌ, bona tongawaꞌ kaniꞌitána kabiloána rángámi. {Lempóna: ineeꞌkou mosalaꞌi hángká rángámi, mole riꞌi kómu woꞌo haduduámi tiꞌara maroꞌa bábehiámi.}” Kau hai wuaꞌna ( Mat. 12:33-35 ) 43 “Tiꞌara ara kau to maroꞌa ina mampowuaꞌ to tiꞌara maroꞌa. Hai tiꞌara woꞌo ara kau to tiꞌara maroꞌa, ina mampowuaꞌ to maroꞌa. 44 Ane niꞌita wuaꞌna, ina niꞌisá hangaꞌna kau iti. Anggoroꞌ tiꞌara rapupu hangko i katumbaraꞌ, hai wuaꞌ ara tiꞌara rapupu hangko i dui sule. 45 Noꞌonoꞌ woꞌo i tauna. Tauna to maroꞌa ina mohuwárá laluita to maroꞌa hai mobunduꞌ, láwiꞌ laluraꞌ bukeꞌ to maroꞌa. Tauna to kadake ina mohuwárá laluita to kadake, láwiꞌ laluraꞌ bukeꞌ to kadake. Apa to ara i laluntaꞌ, iti to ina mesuwuꞌ i humentaꞌ.” Támbi to maróhó hai támbi to tiꞌara maróhó ( Mat. 7:24-27 ) 46 Iesu mopaliliu wopiꞌi laluitaNa, Nauliꞌ node: “Moapa riꞌi haneꞌi nikióꞌAꞌ Pueꞌ, mole riꞌi hawaꞌKuꞌ tiꞌaranto nipeuláꞌi? 47-48 Upu-upu tauna to mai i Kódóꞌ, to mampehádingi hai mampeuláꞌi laluitaNgkuꞌ, peisáheꞌ rapándiriꞌ nodo tauna to moaró támbi. Ioru-oru ia mokae tampoꞌ napakaladu, haneꞌi napoanaꞌi watu to maróhó, hangko naꞌaró riꞌi támbina i wongko watu iti. Tempóna tóá udá to rumihi, uwai membulalaꞌ haneꞌi molábóꞌ támbina, agáiáná támbina iti tiꞌara madungká láwiꞌ raꞌaró i wongko watu to maróhó. 49 Agáiáná tauna to mampehádingi laluitaNgkuꞌ hai tiꞌara napeuláꞌi, ia nodo tauna to moaró támbina i wongko tampoꞌ peá, tiꞌara mopakeꞌ watu. Ane membulalaꞌ uwai haneꞌi molábóꞌ támbina, kásáliu madungká hai magero upu-upu.” |
Bahasa Behoa Shorter Bible © Indonesian Bible Society, 2015.
Indonesian Bible Society