Matéus 12 - Esaa-líat ɛ́ péná

Yésus ŋ̀kanʼyɛ a ɔlɔ́ ví évɛɛɓan

¹ Náŋ a ɓɛ́ɛ́ ɔ́lɔ̄ ví évɛɛɓan ví Élōg-Yúda vá, eceg Yésus a looléé á míndīī mí bléya. Nzal yu byēé ɓáyēge ɓɛ́ɛ́, la ɓɔ́ bú ɓōtlé lí búg lí bléya, bú dí yɔ.

² Ɛnɛ́ ɓot bí Falísái ɓá ɛ́n naŋ, bú lāgá Yésus nɛ́: «Ɛ́n sig yé ɓayége ɓɔ́ɔ́ bí ŋga ɓɔ̄ŋ á m̀bya á évɛɛɓan, náŋ a lɛ écila.»

³ La Yésus ɔ pélē ɓɔ́ nɛ́: «Manáh sɔ́ŋgɔ ɓé yé Dávid a ɓɔŋɔ́ɔ́, eceg nzal ɛ byeléé nyɛ́ la ɓot ɓɛ́ɛ́ bí élɔŋ dúwɛ é?

⁴ Kaa láá a níŋgléé á ndáá-ēcɛ́ŋ-Ɔlolómɛ̄, bú dí bíkɔgá bí nsúlé, bí bí ɓɛ́ɛ́ nɛ́, nyɛ́ tɔ ɓot bí élɔŋ yɛ́ɛ́ dúwɛ bíh ɓɛ́ɛ́la ɓé kundɛ li dí, amáh sig ɓátíi-nsúlé é?

⁵ Manáh sɔ́ŋgɔ ɓé tɔ ki á kálati mbéndá nɛ́, á ɔ́lɔ̄ ví évɛɛɓan á ndáá-ēcɛ́ŋ-Ɔlolómɛ̄, ɓatíi-nsúlé bíg yaŋa vɔ́ ɛ́h ɓɛ́ ɓé ɓɔ li ɓɔŋ lí áɓē é?

⁶ Ndí, mag yíhɛ ɓɛ́nɛ nɛ́, jam a lɛ́ vá, nyɔ́ a ŋga lōo ndáá-ēcɛ́ŋ-Ɔlolómɛ̄.

⁷ Ki ɓɔŋ nɛ́ miní sɔ́ŋtánɛ yé náŋ a ŋga mínɛ nɛ́: ‹Ekɔnan-ŋgɔ́ɔ́ nɛ mi ŋga sómo, ndí ah nsúlé ɓé›, kí manáh úm ɓé ɓáŋ ɓot bí ŋgíla áɓē nsɔh;

⁸ átɔm nɛ́, Mɔɔ́n Mut nɛ́ a lɛ titih ŋ̀kanʼyɛ a ɔlɔ́ ví évɛɛɓan ví Élōg-Yúda.»

Yésus ag tɔɔyɛ mut a lɛ́mɛ á énam mbólí

⁹ Ɛnɛ́ Yésus a ɓógó váŋ, ɔ kɛ̄ á ndáá-miɓomán yáɓá, ɔ níŋgí á átē.

¹⁰ Mut wa a ɓɛ́ɛ́ múŋ nyɔ́ a ɓɛ́ɛ́la elɛ́m á énam; ákaa bí ŋgí somle Yésus njɔm á li sɔ́mánɛ lí nyɛ, bú bíhī nyɛ nɛ́: «Ɓaá, ɛ́ lɛ́ kúndɛ li tɔɔyɛ lí mut mbólí á ɔ́lɔ̄ ví évɛɛɓan é?»

¹¹ Ndí nyɛ́ ɔ pélē ɓɔ nɛ́: «Nzáá á póla yaná, kíyáɓɛ́nɛ a byɛ́ɛ́ ja ntómbɛ́ wá, ndí wá ɓɛ́hán á éɓēl á ɔ́lɔ̄ ví évɛɛɓan, a ŋgá kɛ ɓé wɔ̄ li oŋ a pámɛ́ wɔ́ é?

¹² Mut a lɛ́ hɔ́ taŋ li loo lí ntómbɛ́. Jɔ́ nɛ́, ɛ́ lɛ́ hɔ́ kúndɛ nɛ́ mut a ɓɔ̄ŋ m̀ɓɛɛŋ á ɔ́lɔ̄ ví évɛɛɓan.»

¹³ Váŋ nɛ́ a yó la nyɔ́ŋ mut nɛ́: «Sámbá énam!» La nyɛ́ ɔ ɓɔ̄ŋ nāŋ, enam yɛ́ɛ́ yú tɔ́ɔ̄ mbólí, yú tímān m̀ɓɛɛŋ kaa yéŋé.

¹⁴ Eceg ɓá pámlé á ndáá-miɓomán, ɓot bí Falísái bú tɔ́ɔ̄ á émɔga á lí ɔ́ŋɔ nɛ̄-láá ɓá nyɛɛ́ lí ólhánɛ lí Yésus.

Yésus, m̀ɓɔŋle a Ɔlolómɛ̄

¹⁵ Eceg Yésus a yí náŋ, ɔ ɓógó váŋ á nyɔ́ŋ voóm. Ɓot ŋgandag bú ōŋ nyɛ; la nyɛ́ ɔ tɔ́ɔyɛ́ ɓákɔɔ́kɔ̄n bísɛ mbólí.

¹⁶ Ɔ ɓéhyɛ́ ɓɔ̄ nɛ́ bíh yíhkɛ́gɛ́ ɓé ɓot nzáá a lɛ,

¹⁷ á lí ɓɔŋ nɛ́ bí biɓaŋgá bí Ésáya, m̀pɔ́tle-a-Ɔlolómɛ̄ bí yáal, bí a lagléé nɛ́:

¹⁸ «Nyɔ́ nɛ́ a lɛ m̀ɓɔŋle wama ma pɔ́hɔ, nyɛ́ nɛ́ mi ŋga dīŋ, nyɛ́ nɛ́ ma ɛ́n m̀ɓɛɛŋ li pɔhɔ, mag suhɛnɛ nyɛ́ M̀búl wáma, ag kɛ li yéglɛ lí mílōm yé ɛ́ tɛ́ɛ́ sim.

¹⁹ A ŋgá kɛ ɓé lí somo lí mut mipɔ́t, tɔ li tɛ́ɛ lí mílōn; bí ŋgá kɛ ɓé lí ámble lí cíŋ yɛ́ɛ̄ á nzen.

²⁰ A ŋgá kɛ ɓé lí búg lí líkāā jé lá yɔŋɔ, a ŋgá kɛ ɓé lí dím lí nzáan ɛ ŋga yɔ́ɔte. A ŋgá ɓɔ̄ŋ ja náŋ nɛ́-tɛ́ɛ etɛ́l-sim yá ɓɛ́ jam lí ɔ́sū.

²¹ Á jóō jɛ́ɛ́ nɛ milóm mísɛ mí ŋga kɛ́ li válē lí lípitá jáɓá.»

Bíg ɓeeyɛ Yésus nɛ́ a byɛ́ɛ m̀búl m̀ɓé

²² Váŋ nɛ́ ɓá sɔ́la Yésus mut nyɔ́ a byɛ́ɛ̄ m̀búl m̀ɓé, ɔ ɓɛ́ ndím la mbúg. Yésus ɔ tɔ́ɔyɛ́ nyɔ́ŋ mut mbólí, nyaa nyí lɛ nɛ́ mbúg-mut yu pɔ́t, yu ɛ́n ki.

²³ Náŋ ɔ nyágɛ́ límut lísɛ, la jɔ́ lú lāgá nɛ: «Ɓaá, nyɛ́ ɓé nɛ a lɛ̄ Mɔ́ɔ̄n Dávid é?»

²⁴ Ndí, ɛnɛ́ ɓot bí Falísái ɓá ámblé náŋ, bú lāgá nɛ: «La ŋguu nyí Bɛlzébul, ŋ̀kanʼyɛ mimbúl míɓē nɛ nyɔ́ mut a ŋga dúhu mímbūl míɓē.»

²⁵ Ndí, kasig Yésus a ɛ́nɛ́ɛ́ míɔ̄ŋɔ máɓá, ɔ lāgá ɓɔ̄ nɛ́: «Ekombo la ekombo yé ɛ́ ŋga káaɓan ɛ́g cɛ́; tísɔn la tísɔn, tɔ m̀biya, kíyáɓɛ́nɛ ɓá kaaɓán ɓɔ́-mɛ̄n, bí ŋgá la ɓé pɛ li tɛ́lɛ.

²⁶ Kíyáɓɛ́nɛ Sátan a dúhú hɔ́ Sátan, ɛnɛ a káaɓan; nɛ́-láá hɔ́ ékombo yɛ́ɛ́ ɛ́ ŋga lá li tɛ́lɛ é?

²⁷ Ndí, kíyáɓɛ́ hɔ́ nɛ la ŋguu nyí Bɛlzébul nɛ́ má, mi ŋga dúhu mimbúl míɓē, ɓaá, ɓayége ɓáná ɓɔ́ bíg duhu mɔ́ la ŋguu nyí nzáá é? Ɓɔ́-mɛ̄n bíg kɛ hɔ́ lí ɓɛ́ lí ɓákááhɛ ɓáná.

²⁸ Ndí kíyáɓɛ́nɛ la M̀búl nyú Ɔ́lolómɛ̄ nɛ mi ŋga dúhu mimbúl míɓē, yíán hɔ́ nɛ Likanʼyɛ lí Ɔ́lolómɛ̄ lá nyɛ́glé ɓɛ́nɛ.

²⁹ Tɔ nɛ́, nɛ́ láá mut a ŋga lá li níŋgi á ndáá nyí mbimban-mut ndí á kɛ́la lisaŋgó jɛ́ɛ́ é? Ag dúgu yágá nyɛ li kág, sɔ́kágánɛ́ ag yíg sah nyɛ́ nlɛ́ɛ́.

³⁰ Nyɔ́ la nyɔ́ a sē ɓé élɔŋ la ma ag tɛ́ŋgánɛ ma; nyɔ́ ki a ŋgá komanɛ ɓé élɔŋ la ma ag camanɛ.

³¹ Jɔ́ nɛ́ mi ŋga lága ɓɛ́nɛ nɛ́, joó nɛ aɓé ɓot bí ŋga kɛ́ li ɓɔŋ, joó nɛ lióó bí ŋga kɛ́ li pámɛ á mínyu, á lí vɔ́ɔ́le lí Ɔ́lolómɛ̄, bíg kɛ ɓɔ́ jɔ́ lí laakɛ; ndí, li vɔ́ɔ́le lí M̀búl Mpúán lí ŋgá kɛ ɓé lí kuh lí élaakɛ.

³² Tɔ nzáá a ŋga kɛ́ li pɔ́t á lí tɛ́ŋgánɛ lí Mɔ́ɔ̄n Mut, bíg kɛ nyɛ́ lí laakɛ; ndí, tɔ nzáá a ŋga pɔ́t á lí tɛ́ŋgánɛ lí M̀búl Mpúán, bí ŋgá kɛ ɓé nyɛ li laakɛ, vɔ́ŋɔ́ɔ tɔ á éceg ɛ́ ŋga kɛ́ li sɔ́.»

Eéé sig la mitám mɛ́ɛ́

³³ «Kí eéé yá ɓɛ́ m̀ɓɛɛŋ, litám jɛ́ɛ́ ki líg ɓɛ́ m̀ɓɛɛŋ; á mveŋghanɛ́, kí yá ɓɛ́ eɓé, litám jɛ́ɛ́ ki líg ɓɛ́ líɓē; jɔ́ nɛ́, á lítām nɛ bí ŋga lēmle eéé sig.

³⁴ Á mbota péé nyí, nɛ láá miní lɛ́ nɛ maná lāgá mam mí m̀ɓɛɛŋ, nyaa nɛ́ miní lɛ́ ɓot ɓaɓé é? Ányúū nɛ anyu ág pɔ́t jā yé ɛ́sɛ yá byog á m̀mím.

³⁵ M̀ɓɛɛŋ elɔ́ŋgɔ mut ɛ́ ŋga ɓɔ̄ŋ ág sɔ́le nyɛ́ á mam mí m̀ɓɛɛŋ mí m̀mím wɛ́ɛ́; aɓé eɓéɓéyɛ mut ki ɛ́ ŋga ɓɔ̄ŋ wɔ́g ág sɔ́léne nyɛ́ á mam míɓē mí m̀mím wɛ́ɛ́.

³⁶ Ɔɔ, mag laga ɓɛ́nɛ nɛ́, á ɔ́lɔ̄ ví bíkááhɛ́nɛ́, ɓot bíg kɛ li tíi lí bílegléné á bíɓaŋgá bí ŋgíla eɓáha bí pɔ́tɔ́ɔ́;

³⁷ átɔm nɛ́ biɓaŋgá byɔ́ɔ nɛ́ bí ŋga kɛ́ li étɛ kíyáɓɛ́nɛ ɔ tɛ́ɛ́ sim; byɔ́ɔ ki nɛ́ bí ŋga kɛ́ li étɛ kíyáɓɛ́nɛ ɔg kuh ékɔ́ghɛ.»

Ndembye nyí Yónas

³⁸ Váŋ nɛ́ jogo lí ɓáyī-mbéndá la jogo lí ɓot bí Élōg-Falísái ɓá nyɔ̄ŋ mpɔ́t, bú lāgá Yésus nɛ́: «Á Ŋ̀yéglɛ, bi byɛ́ɛ́ kóó nɛ ɔ étɛ̄ ɓɛ́hɛ ndembye.»

³⁹ Nyɛ́g ɔ tímānɛ̄ ɓɔ̄ nɛ́: «Á éɓéɓéyɛ nyɔ́ŋɔn yé, yáh tiŋɓe ɓé la Ɔlolómɛ̄, miníg ɓat ndembye! Ndí ndembye tɔ ya ɛ́ ŋgá kɛ ɓé ɓɛ́nɛ li tíéɓɛ, amáh sig nyí Yónas m̀pɔ́tle-a-Ɔlolómɛ̄.

⁴⁰ Nlemlem kaa Yónas a tɔɓéé á líbum lí kɔh ecɛ́ŋ míɓe míŋháa la nzámuh ɛ́ŋháa á sí mindím, náŋ ki nɛ́ Mɔɔ́n Mut a ŋga kɛ́ li tɔɔ míɓe míŋháa la nzámuh ɛ́ŋháa á sí-ntím.

⁴¹ Á eceg yé bíkāāhɛ́nɛ́, ɓot bí Níníve bíg kɛ li tɛ́lɛ, á lí kuɛhɛ lí nyí nyɔŋɔn ŋkál, átɔm nɛ́ ɓá veŋé bílɛ̄m li oŋle la pɔ́l Yónas a lɛ́gɛ ɓɔ. Yíán hɔ́ nɛ́ mut a lɛ vá, a ŋga lōo Yónas.

⁴² Á ɔ́lɔ̄ ví ŋkál, káísa mindígá, nyí ekombo yé lɛ́ á ŋkɛɛ á Íslāɛl, ɛg kɛ li tɛ́lɛ la nyí nyɔŋɔn á lí kuɛhɛ lí yɔ ŋkál, átɔm nɛ́ ya sɔ́lé á ékombo énɛŋɛ́ á lí ámble lí bíɓaŋgá bí peg bí Salómo. Yíán hɔ́ nɛ, mut a lɛ vá nyɔ́ a ŋga lōo Salómo.»

Eceg m̀búl m̀ɓé á ŋga tíman á nyúū mut

⁴³ «Eceg m̀búl m̀ɓé wá pám á nyúū mut, ág yeeyee á ɓávoóm bí ŋgónyá, ág somo voóm a évɛɛɓan. Ndí kasig á ŋgá kuh ɓé évɛɛɓan,

⁴⁴ ág laga la wɔ́-mɛ̄n nɛ́: ‹Mag timan á étɔ yáma ma pámle.› Eceg á ŋga tíman, ág kɔ́p nɛ́ etɔ yɛ́ɛ́ ɛ́ lɛ́ évōvóló, ɛ́ lɛ́ mvɔ́lɔg, ntɛ́gɛg m̀ɓɛɛŋ.

⁴⁵ Váŋ hɔ́ nɛ á ŋga tíman li kɛ lí lí nyɔŋ á élɔŋ yɛ́ɛ́, biɓéɓéyɛ bí mímbūl míɓē nzambúwá bítām bí ŋga lōo wɔ́ ŋguu; la mɔ́ mísɛ má níŋgí, má tɔ́ɔ̄ á étɔ yáɓá. Eɓɛ́lé nyɔ́ŋ mut yá ɓéé li loo lí ŋgele ɔsú. Nlemlem á jam nɛ́ á ŋga kɛ́ li loole lí yé eɓéɓéyɛ nyɔ́ŋɔn ɛ́ lɛ̄n.»

Titih m̀biya á Yésus

⁴⁶ Kasig Yésus a ɓɛ́ɛ́ a ŋgí kwɛlɛ́gɛ́ límut, elōgnyāŋ la nyaŋɛ́ bú sɔ́, bú tɛ́lɛ́ á ápūū, bí ŋgí somo li máŋa la nyɛ́.

⁴⁷ Mut wa ɔ lāgá nyɛ nɛ́: «Légɓé sig, elōgnyɔ̄ŋ la nyɔŋɛ́ bí tɛ́ɛ á ápūū; bíg somo lí máŋa la wa.»

⁴⁸ Váŋ nɛ̄ Yésus a pélē nyɛ nɛ́: «Nzáá a lɛ yɛɛ, ɓa nzáá bí lɛ́ élōgyāŋ é?»

⁴⁹ La nyɛ́ ɔ núuyɛ́ ɓáyēge ɓɛ́ɛ́ wɔ, a byɛ́ nɛ́: «Ɓá nɛ́ bí lɛ́ élōgyāŋ la yɛɛ;

⁵⁰ Tɔ nzáá a ŋga ɓɔ̄ŋ nsom á Étāa nyɔ́ a lɛ á lóō, nyɛ́ nɛ́ a lɛ mɔɔ́lyāŋ á páam, mɔɔ́lyāŋ a mindígá, ndí ɔ ɓɛ́ ki yɛɛ.»