Misɔ́n mí Ɓáōmɓɛ 13 - Esaa-líat ɛ́ péná

Balnábas la Sául bíg kɛ́ á ŋgómán

¹ Ɓapɔ́tle-bí-Ɔ́lolómɛ̄ bí ɓɛ́ɛ́ á Éɓasɛ yé Antiókia, ɓot ɓatám ki bí ɓɛ́ɛ́ átē ányúū li yéglɛ, ɓɔ́ nɛ́ bí ɓɛ́ɛ́: Balnábas, Sául, Síméon nyɔ́ bí ŋga yáŋa nɛ́ Nígɛl la Lúsius nyɔ́ a Siléna, Manáɛn nyɔ́ a náŋhán la Elóde ŋ̀kanʼyɛ a Galiléa.

² Ɔlɔ́ vá, éceg bí ŋgí ɓɔŋ esaa epúán ɛ́ Nyɔ́ŋ-Ɛsáŋɛ́ la étɔɔ-nzal, M̀búl Mpúán ɔ lāgá nɛ: «Ɓagán ma Balnábas la Sául ányúū nsɔ́n ma yáŋlé ɓɔ.»

³ Ámbúh etɔɔ-nzal yáɓá la mikánɛ, bú kāhyɛ́ ɓɔ̄ mɔ, bú mwahɛ́ ɓɔ̄ bú kɛ.

Balnábas la Sául bíg kɛ á ŋgómán á éon yé Kípele

⁴ Ɛnɛ́ M̀búl Mpúán a óm Balnábas la Sául á ŋgómán, bú sūh á tísɔn Selésía ápah bí nyɔŋɔ́ɔ́ m̀ɓoŋgó li kɛ á éon yé Kípele.

⁵ Ɛnɛ́ ɓá pám á Salamína, bú ɓōtlé li lɛgɛ lí pɔ́l Ɔlolómɛ̄ á ndáá-míɓomán yí Elōg-Yúda. Yohánɛs nyɔ́ a byɛ́ɛ̄ ŋgól nɛ Málkus ŋ̀óŋgánɛ ɓɔ́, nyɛ́g a ɓɛ́ɛ́ váŋ.

⁶ Ɛnɛ́ ɓá yaɓé éon ɛ́sɛ nɛ́-tɛ́ɛla á Páfos, bú ɓómán la mut-a-mikaŋ wa, mɔɔ́n Élōg-Yúda nɛ́ Bál-Yésus, nyɔ́ a ŋgí laga nɛ́ a lɛ m̀pɔ́tle-a-Ɔlolómɛ̄.

⁷ A ɓɛ́ɛ́ líwāndá lí gɔ́mna licɛ́ŋ lí éon nɛ́ Sɛ́lgius Paúlus, mut a eyí. Kasig nyɛ́ gɔ́mna licɛ́ŋ a ɓɛ́ɛ́la kóó li ámble lí eɓaŋgá Ɔ́lolómɛ̄, ɔ yáŋá Balnábas la Sául.

⁸ Ndí Elímas, nyɔ́ joó lí ŋga kɔ́plɛ la mpɔ́t á Gelékia nɛ́ mut-a-mikaŋ, ɔ tɛ́ŋgánɛ́ ɓɔ á lí céŋɛ lí gɔ́mna Sɛ́lgius Paúlus nɛ́ ah ɓɛ́ɛ́gla ɓé ŋyéɓé.

⁹ Váŋ nɛ́ Sául, nyɔ́ bí ŋga yáŋa ki nɛ́ Póol, ŋyálāg la M̀búl Mpúán, a tīŋ Élīmas miíh

¹⁰ aá la nyɛ́ nɛ́: «Á mut a lóohán la micaŋg, la minaa mí nyaa la nyaa, mɔɔ́n ǹsɔhɔ, ǹlem a pɔ́gɔ́-pɔgɔ a yé ɛ́sɛ ɛ́ tɛ́ɛ́ sim, nɛ́-tɛ́ɛla ǹjén ɔ ŋgɔ kɛ́ lí yál lí lí kɔ́tɓɛ lí peg yí Nyɔ́ŋ-Ɛsáŋɛ́ é?

¹¹ Nyí vɔ́ŋɔ́ɔ hɔ́, wɔ á Nyɔ́ŋ-Ɛsáŋɛ́ ág kɔ́ghɛ wa. Ɔg kɛ li ku lí ndím, ɛ́h ɓɛ́ ɓé pɛ wa lí ɛ́n lí mípūū mí vaŋgá nɛ́-tɛ́ɛ la á eceg yé yá tɛ́ɛ́ɓɛ́ ányúū yɔ́ɔ.» Á ékūyá-kúyá, ɔ kū ndím, a ŋgí ɛ́n ɓé pɛ tɔ jam, ɔ ɓōtlé lí yaan lí voóm wa, ag somo m̀wɛɛla nyɛ́.

¹² Eceg gɔ́mna licɛ́ŋ Sɛ́lgius Paúlus a ɛ́n kaa mam mí ŋgí loo, ɔ yéɓe, átɔm nɛ́ miéélé mí Nyɔ́ŋ-Ɛsáŋɛ́ má siiɓán nyɛ́ nlohanɛ́.

Ŋkwɛl á Póol á tísɔn nyí Antiókia nyí lɛ á Pisídia

¹³ Póol la elɔŋ yɛ́ɛ́ ɓot, bú nyɔ̄ŋ m̀ɓoŋgó á tísɔn Páfos, la ɓɔ́ bú cág á tísɔn Pɛlgéa nyí ɛ lɛ á Pamfília. Yohánɛs nyɔ́ a byɛ́ɛ̄ ŋgól nɛ Málkus ɔ ɓáglán la ɓɔ́ váŋ li timan á Yélūsalɛm.

¹⁴ Ámbúh váŋ, Póol la ɓáŋá ɓot, bú ɓógó á Pɛlgéa, bú kɛla duwɛ jáɓá ɔ́sū jé li sí la ɓɔ́ bú pám á tísɔn Antiókia nyí ɛ lɛ á Pisídia. Á ɔlɔ́ ví évɛɛɓan ví Élōg-Yúda, bú níŋgí á ndáá-miɓomán la ɓɔ́ bú tɔ́ɔ̄.

¹⁵ Ɛnɛ́ lísɔ́ŋgɔ á kálati Mbéndá la á kálati yí ɓapɔ́tle-bí-Ɔ́lolómɛ̄ lá man, ɓakanʼyɛ ndáá-miɓomán bú lāgá ɓɔ nɛ́: «Á élōgétāŋ, kíyáɓɛ́nɛ miní byɛ́ɛ́ eɓaŋgá á lí tíi lí lílōmɛ mikúndá, nyɔŋán mpɔ́t!»

¹⁶ Váŋ nɛ̄ Póol a tɛ́lɛ, ɔ ɓétɛ́ wɔ, ɔ lāgá nɛ: «Á ɓɔ́ɔ̄n bí Íslāɛl, la ɓɛ́nɛ ɓá miní ŋga ɓégɛ Ɔlolómɛ̄, ámblán ma.

¹⁷ Ɔlolómɛ̄ á lílōm lí Íslāɛl a pɔ́hɔ̄ ɓatáŋɛ ɓáhá. Ɔ ɓɔ̄ŋ nɛ lilóm lí bul eceg lí ɓɛ́ɛ́ á ékombo Égípto. Ámbúh váŋ, ɔ pámɛ́ ɓɔ wóŋ la ŋguu wɔ wɛ́ɛ́.

¹⁸ Ɔ díɛ́hɛ́ ɓɔ jam-kaa muúmínáa mí mímbú á éyāŋ.

¹⁹ Li kɛ ɔ́sū, ɛnɛ́ a cɛ́hɛ́ mílōm nzambúwá mí ékombo yé Kánaān, ɔ tí ɓɔ yɔ́ kaa ɛyáɓá émbāmbá.

²⁰ Míŋ mam mí ɓeméé jam-kaa biɓógo bí mímbú bínáa la muúmítáan. Ámbúh váŋ, ɔ pámhɛ́nɛ́ ɓatáŋɛ ɓáhá ɓakááhɛ ɓacɛ́ŋ tɛɛla á eceg yé Sámuɛl m̀pɔ́tle-a-Ɔlolómɛ̄.

²¹ La ɓɔ́ bú ɓāt hɔ́ Ɔ́lolómɛ̄ nɛ a tí ɓɔ́ káísa. Ɔ tí ɓɔ́ Sául, nyɔ́ a tɔɓéé muúmínáa mí mímbú á líkanʼyɛ, mɔɔ́n Kīs á lílōmɛ lí Bínyámin.

²² Ɛnɛ́ Ɔ́lolómɛ̄ a ɓógtɛ́ Sául á líkanʼyɛ, ɔ tí ɓɔ́ Dávid kaa Káísa péná, ɔ tí nyí mbóŋ likɔlɓan la nyɛ́ nɛ́: ‹Ma sɔ̄m Dávid, mɔɔ́n Yése, nyɛ́ nɛ́ a lɛ mut a nyɛ́ɛlé m̀mím wáma, nyɔ́ a ŋga kɛ́ li yáhɛ lí nsom wáma.›

²³ Átē a mbota yɛ́ɛ̄ nɛ, Ɔlolómɛ̄ a pámhɛ́nɛ́ Yésus kaa Ǹsuŋ nyɔ́ a Íslāɛl li oŋle la mikakanɛ a tíéé.

²⁴ Sɔ́kágánɛ́ Yésus a ŋgí sɔ́, Yohánɛs Ǹtíi-nzoɓan ɔ máŋlɛ́ lilóm lí Íslāɛl lísɛ nɛ́ lí veŋé eniŋ, la kí nɛ́ lí kuh nzoɓan.

²⁵ Á mímanlé mɛ́ɛ́ mí nsɔ́n, Yohánɛs Ǹtíi-nzoɓan ɔ ɓāt ɓɔ́ nɛ: ‹Miníg ɔ́ŋɔ nɛ́ mi lɛ nzáá é? Mi sē ɓé ma mut miní ŋga láaŋke. Ndí ɛ́nán sig nɛ́, mut wa ag sɔ́ ámbúh yama, mih kɔ́ɔ́ ɓé ma lí kúhu lí míkɔɔ mí bítāmbí byɛ́ɛ́›.

²⁶ Á élōgétāŋ, ɛ́ ɓɛ́ ɓɔɔ́n bí m̀biya á Áblaháam, tɔ nɛ́ nyú á ɓot bí ŋga ɓégɛ Ɔlolómɛ̄, ɓɛ́hɛ nɛ́ ɓá ómlé yé eɓaŋgá lísuŋga.

²⁷ Ɓot bí Yélūsalɛm la ɓakanʼyɛ ɓáɓá ɓá pún lí yí lí nzáá a lɛ Yésus. Ɛnɛ́ ɓá tí nyɛ ekɔ́ghɛ ɛ́ nyɛmb, bú yáhɛ́ bíɓaŋgá bí ɓapɔ́tle-bí-Ɔ́lolómɛ̄, bí ŋga sɔ́ŋglɛ á ɔ́lɔ̄ ví évɛɛɓan ví Élōg-Yúda sig.

²⁸ Tɔ náŋ ákaa ɓáh sɔm ɓé nyɛ njɔm tɔ ya ɛ ŋga óm nyɛ́ á nyɛmb, bú nyághánɛ́ Piláto nɛ́ a ólhánɛ nyɛ́.

²⁹ Ɛnɛ́ ɓá súgɛ́ li ɓɔŋ lí yé ɛ́sɛ yá ciiɓɛ́ likɔlɓan la nyɛ́, bú súhɛ̄ nyɛ a lóō lí mbásá la ɓɔ́ bú nāntɛ́ nyɛ á sɔŋ.

³⁰ Ndí, Ɔlolómɛ̄ ɔ pāhyɛ́ nyɛ á póla ɓá ɓá wū.

³¹ Ɓáŋ bísɛ bí ɓétéé élɔŋ la nyɛ́ li ɓotle á Galiléa li pám á Yélūsalɛm, a pámléé ɓɔ́ alɔ́ ndí álɔ̄. Nyí vɔ́ŋɔ́ɔ, ɓɔ́ nɛ́ bí lɛ́ mbóŋ yí lipahye jɛ́ɛ́ ɔ́sū ví lílōm.

³² Ɓɛ́hɛ ki, biíg lɛgɛ ɓɛ́nɛ nyíŋ pɔ́l m̀ɓɛɛŋ nɛ́: ‹Mikakanɛ a tíéé ɓatáŋɛ ɓáhá,

³³ nyɛ́ Ɔlolómɛ̄ a yáhɛ mɔ ányúū yāhá, ɓɛ́hɛ mbota yaɓá eceg a pahyɛ́ɛ́ Yésus, kaa yá ciiɓɛ́ á kálati byaá, á yaá yá yáhɛ́ bíɓáa nɛ́: Ɔ lɛ Mɔɔ́n wama, nyí lɛn, ma byál wa›.

³⁴ Ɔlolómɛ̄ a lagléé nɛ́ ag kɛ nyɛ́ lí pāhyɛ á póla ɓá ɓá wū, á lí ɓɔŋ nɛ́ nyuú yɛ́ɛ̄ ɛh ɓɔlɔ́g ɓé á sɔŋ. Jɔ́ nɛ́ a lagléé nɛ́: ‹Mag kɛ ɓɛ́nɛ li tíi lí ndómbo mpúán la nyí mbáki nyí mi kakáánɛ Dávid›.

³⁵ Jɔ́ ki nɛ́ a ŋga laga á épah ɛ́ kálati etám nɛ: ‹Ɔ ŋgɔ́ kɛ ɓé lí mwahɛ nɛ́ Nyɔ́-mpúán wɔ́ɔ nɛ́ a ɓɔ́l á sɔŋ›.

³⁶ Dávid, a eceg yɛ́ɛ́, ɛnɛ́ a mānɛ́ nsɔ́n wɛ́ɛ́ li oŋle la bitɛ́ɛ́yɛ́nɛ́ bí Ɔlolómɛ̄ ɔ wú, bú jē nyɛ á ŋgwáāg ɓasáŋɛ́ ɓɛ́ɛ́, la nyɛ́ ɔ ɓɔ̄l.

³⁷ Ndí, mut Ɔlolómɛ̄ a pāhyɛ, nyuú yɛ́ɛ̄ yāh ɓɔl ɓé.

³⁸ Á élōgétāŋ, yíán hɔ́ nɛ li kele la Yésus nɛ́ ɓá lɛ̄gɛ́ ɓɛ́nɛ elaakɛ-miɓé. Li kele la nyɛ́ ki nɛ́ miní ŋga lá li tɛ́lɛ sim ɔsú ví Ɔlolómɛ̄, yé etɛ́l-sim manáh la ɓé lí kuh á Mbéndá Móse.

³⁹ Li kele la nyɛ́ nɛ́ mam mísɛ mí ŋga yál ányúū ɓá bísɛ bí ŋga yéɓe.

⁴⁰ Nyɔŋán hɔ́ lítāt, miníh ɓɔŋɔ́g ɓé nɛ yé ɓapɔ́tle-bí-Ɔ́lolómɛ̄ ɓá lɛgɛ ɛ́ pámlé ɓɛ́nɛ. Bí lagléé nɛ́:

⁴¹ ‹Léɓyán, á ɓot bí kúmba ɓá, miní nyág, ámbúh náŋ miní nyɔ́ŋ! Ákaa ɛ́sɛ, jam mi ŋga ɓɔ̄ŋ eceg miní ŋgí lɛ á éniŋ, miní ŋga kɛ́ ɓé jɔ lí yéɓe kíyáɓɛ́nɛ mut nɛ́ a máŋlɛ́ ɓɛ́nɛ›.»

⁴² Eceg Póol la Balnábas bí ŋgí ɓógo á ndáá-miɓomán, bú sɔ́hyé ɓɔ́ nɛ́ bí sɔ́ sīg-pɛ ɔlɔ́ ví évɛɛɓan ví Élōg-Yúda ví ŋga sɔ́, bí kondyé ɓɔ́ lí máŋlɛ lí nyúŋ ŋkwɛl.

⁴³ Ɛnɛ́ ŋkɔtanɛ́ a ɓot a cáman, jogo licɛ́ŋ lí ɓɔ́ɔ̄n bí Élōg-Yúda la ɓá bí níŋgléé á éɓasɛ yáɓá, bú ōŋ Póol la Balnábas. Ɓáŋ bí ŋgí máŋlɛ ɓɔ́ la li tíi lí ɓɔ mikúndá nɛ bí tiŋɓé já la likaale lí Ɔ́lolómɛ̄.

Póol la Balnábas á yóg ɓot bí sē ɓé ɓɔ́ɔ̄n bí Élōg-Yúda

⁴⁴ Ɛnɛ́ ɔlɔ́ ví évɛɛɓan ví Élōg-Yúda vá kɔlán, pɛ́m nɛ tísɔn ɛsɛ̄ yu kóman á lí ámble lí éɓaŋgá ɛ́ Nyɔ́ŋ-Ɛsáŋɛ́.

⁴⁵ Ɛnɛ́ ɓɔ́ɔ̄n bí Élōg-Yúda ɓá ɛ́n jéŋ limut, bú kēlé ɓɔ nzoŋ, bú ɓōtlé lí óŋo lí Póol la li sáá lí biɓaŋgá byɛ́ɛ́.

⁴⁶ Póol la Balnábas bí ŋgí kwɛl ɛ́h ɓɛ́ ɓé woŋ tɔ wá, bí ŋgí laga nɛ́: «Ɓɛ́nɛ yágá nɛ ɓá nyɛɛ́ lí dúgu lí lɛgɛ lí éɓaŋgá Ɔlolómɛ̄. Kasig miní ŋga pún yɔ́, miníg ɛ́n ki ɓɛ́nɛ-mɛ̄n nɛ́ miníh kɔ́ɔ́ ɓé la eniŋ éɓem, jɔ́ nɛ́ ɓɛ́hɛ bi ŋga kɛ́ á mbóg ɓot bí sē ɓé ɓɔ́ɔ̄n bí Élōg-Yúda.

⁴⁷ Átɔm nɛ́ Nyɔ́ŋ-Ɛsáŋɛ́ nɛ á tí ɓɛ́hɛ nyí ndag nɛ́: ‹Ma tɛ́ɛ́yɛ́ wa nɛ́ ɔ ɓɛ́ mipúú mí mílōm mísɛ, nɛ́ ɔ sɔ́la lisuŋga á míkāh mí ŋkɔŋ-á-sí mísɛ›.»

⁴⁸ Ɓot bí sē ɓé ɓɔ́ɔ̄n bí Élōg-Yúda, ɛnɛ́ ɓá ámblé bíŋ bíɓaŋgá, bú kɔ̄n mívag ŋgandag, bú ɓégɛ́ éɓaŋgá Nyɔ́ŋ-Ɛsáŋɛ́. Ɓáŋ bísɛ bí ŋgí nyɛɛ li kuh lí éniŋ éɓem bú yaán ɓáyēɓe.

⁴⁹ Náŋ nɛ́ eɓaŋgá Nyɔ́ŋ-Ɛsáŋɛ́ yá cámān la ŋkɔŋ ásɛ.

⁵⁰ Ndí, ɓɔɔ́n bí Élōg-Yúda bú ɓɔ̄ŋ nɛ taŋ ɓondígá yí ŋgí ɓégɛ Ɔlolómɛ̄, la ɓacɛ́ŋ bí lílōmɛ bí tísɔn bí ɓɔŋ mpuŋgú á tísɔn, la ɓáŋ bú váŋgɛ́ Póol la Balnábas la ndeeŋgɛ, bú dúhū ɓɔ́ á ŋkɔŋ wáɓá.

⁵¹ Váŋ hɔ́ nɛ Póol la Balnábas ɓá kutlé ɓɔ libúlú lí míkoo máɓá, la ɓɔ́ bú kɛ́ á Ikónium.

⁵² Ɓayége ɓáɓá ɓɔ́g bú yíg yégle átē á mivag micɛ́ŋ, ŋyálāg la M̀búl Mpúán.