MATIE 26 - WE NU GALE 1995

Onwa Yudanɔ wa fa we ba Yezu

¹ Yezu nɛa we fĩ nu a nù tɛ bia wenɔ ni, nɛ a tɔ̃ hã owi yambala mɛnɔ 'da a na:

² “Nɛ ĩ na, ma 'bana di ni tũ bɔa na lɛ dungu ɛngga Hɔ Nza kɔ Ngbá. Nɛ Owele wa 'dɔlɔ sɛ mi Be 'da Wele, takɔ wa bɛ̃lɛ̃ mi ngɔ finda te.”

³ Nɛ onwa nganganɔ do okumunɔ wa mba li ngba wa kɔ tɔa 'da gã nwa nganga Kaifɛ.

⁴ Nɛ wa ba zã zu we na, lo ba Yezu do usu nɛ, kɔ lo gbɛ a.

⁵ Mba gɔ, wa tɔ̃a na, lo wè tɛ ba a do ngba soe ɛngga gɔ, dɔ ma dã́lã́ sila winɔ dɛ tɛ lo gɔ.

Mbe wuko kpo tɛnɛ yɔmbɔ dɛ zu Yezu

⁶ Yezu zi a kɔ le Betani, tɛ kɔ tɔa 'da Simɔ, kɛ a zi a wi zɛlɛ ngbɛlɛ ni.

⁷ Kɔ a tɛ nyɔngɔ mɔ, nɛ mbe wuko kpo le do nɔ yɔmbɔ kɔ daka albatrɛ dɛ kɔ̃ a. Mɛ a yɔmbɔ olo gã gole. Nɛ wuke ua nu daka yɔmbɛ, nɛ a tɛnɛ dɛ zu Yezu.

⁸ Kɔ owi yambala mɛnɔ wa nɛa we zɔ ní, nɛ zã wa nɔ̃lã, nɛ wa tɔ̃ na: “Gulu 'danga yɔmbɛ na ge nde?

⁹ Wa wia sɔ we be gole nɛ gã wena, nɛ wa kɛ̃ mbili nɛ hã owi sãnɔ.”

¹⁰ Kɔ wa ma ngɔ tɔ̃ ní, nɛ nde Yezu ĩ sɔ ti wenɔ wa tɔ̃a ni ia, nɛ a aka wa na: “Gulu kɛ nɛ tulu wuke gɛ we ge nde? Mɛ a dɛa do mi gɛ, ma de wena.

¹¹ We duzu kɛ owi sãnɔ wa dɛ sanga nɛ gɛ boe fai. Nɛ nde mi, mi ɔ́ sɛ do nɛ fai gɔ.

¹² A a yɔmbɛ gɛ tɛ mi dati, takɔ wa mi sɛ do mi.

¹³ Mi tɔ̃ hã nɛ do gbãlã we na, 'da falanɔ vɛ̃ kɛ wa be sɛ Dia Sakoe ngɔ nùi gɛ ni, nɛ wa tɔ̃ sɛ sako mɛ a dɛa gɛ, nɛ ta zu winɔ ma gba sɛ ngɔ a fai.”

Yudasi fa wala 'dɔlɔ Yezu

¹⁴ Nɛ Yudasi Iskariɔtɛ, mbe sanga Owi yambala mɛnɔ 'da Yezu 'bu ngɔ wa bɔa ni nɛa, nɛ a tɔ̃ hã onwa nganganɔ na:

¹⁵ “Fala kɛ mi 'dɔlɔ Yezu hã nɛ, nɛ mɛ nɛ nɛ hã sɛ hã mi ni a ge nde?” Nɛ wa tɔla mbili fɛ̃a mɔ bolo 'bu nɛ talɛ, nɛ wa hã ma hã a.

¹⁶ Nɛ yolo do ngba soe ni, nɛ Yudasi ma ngɔ fa dia fala kɛ a wia tɛ 'dɔlɔ do Yezu hã wa ni.

Yezu do owi yambala mɛnɔ 'da a wa nyɔnga ɛngga Hɔ Nza kɔ Ngbá

¹⁷ Do kuti tũ ɛngga kɛ wa nyɔngɔ do mapa wa à ina hana mapa tɛ nɛ gɔ ni, nɛ Owi yambala mɛnɔ wa aka Yezu na: “Mɔ kɔ̃a na lɛ nɛ, kɔ lɛ 'dafa nyɔngɔmɔ ɛngga Hɔ Nza kɔ Ngbá hã mɔ do nde?”

¹⁸ Nɛ Yezu tɔ̃a hã wa na: “Nɛ nɛ́ kɔ gã le i, nɛ nɛ hɔ 'da wi ni, nɛ nɛ tɔ̃ hã a na: ‘Wi be mɔ tɔ̃a na, ngba soe 'dɛ ɛ wia ia, kɔ ɛ kɔ̃a we nyɔngɔ ɛngga Hɔ Nza kɔ Ngbá do owi yambala mɛnɔ 'dɛ ɛ dɛ 'da mɔ gɛ.’ ”

¹⁹ Nɛ Owi yambala mɛnɔ wa nɛa, nɛ wa dɛa ɔ nɛ kɛ Yezu tɔ̃a hã wa ni, nɛ wa 'dafa nyɔngɔmɔ ɛngga Hɔ Nza kɔ Ngbá dɛ di ni.

²⁰ Wese nɛa we gɛ̃ nɛ, nɛ Yezu dungu nù we nyɔngɔ mɛ fala nɛ kpo do owi yambala mɛnɔ 'bu ngɔ wa bɔa ni.

²¹ Kɔ wa tɛ nyɔngɔ mɛ, nɛ Yezu tɔ̃ hã wa na: “Mi tɔ̃ hã nɛ do gbãlã we na, mbe sanga nɛ gɛ, a 'dɔlɔ sɛ mi.”

²² Kɔ wa nɛa we zele ni, nɛ 'bako ba li wa wena, nɛ wele do wele ma ngɔ aka na: “Nwa, wi a mi nde?”

²³ Nɛ Yezu gisa hã wa na: “Wi a mbe wele kɛ lɛ mba 'do kɔ̃ ngba lɛ do a ngɔ nyɔngɔmɛ gɛ ni, a 'dɔlɔ sɛ mi.

²⁴ Mi, Be 'da Wele, mi nɛ fe ɔ nɛ kɛ 'Buki 'da Gale tɔ̃a ni. Nɛ nde 'bako do wi kɛ a nɛ 'dɔlɔ mi ni. Ma dia sɔ fɛ̃ na, wa tɛ kò a gɔ!”

²⁵ Nɛ Yudasi wele kɛ a 'dɔlɔ sɛ a ni, a aka tɛ mɛ 'bɔ Yezu na: “Wi be mɔ, wi a mi nde?” Nɛ Yezu gisa hã a na: “Ma hã mɔ tɔ̃a ni.”

Nyɔngɔmɔ Santo 'da Nwa

²⁶ Wa tɛ nyɔngɔ mɛ ni, nɛ Yezu ba mapa, nɛ a sambala Gale we nɛ, nɛ a gbini sanga nɛ, nɛ a kɛ̃ ma hã Owi yambala mɛnɔ. Nɛ a tɔ̃ hã wa na: “Nɛ bá hã nɛ nyɔ́ngɔ́, we kɛ mɛ a kili tɛ mi.”

²⁷ Nɛ 'do nɛ, nɛ a ba bila dɔ̃, nɛ a hã iɔ̃nae hã Gale, nɛ a hã ma hã wa, nɛ a tɔ̃ na: “Nɛ vɛ̃, nɛ nɔ́ ma,

²⁸ we kɛ mɛ a tɔkɔ tɛ mi. Mɛ a tɔkɔ kɛ Gale gba sanga tɛ ngba ɛ do owinɔ. Ma a sɛ nù we duzu gba gili Owele, takɔ Gale fo ku'da 'dã mɛnɔ zu wa.

²⁹ Mi tɔ̃ hã nɛ na, ndo do sɔɛ gɛ mi nɔ́ sɛ 'bɔ mbé dɔ̃ gɔ, gbaa we hɔ tɛ ngba soe kɛ mi nɛ nɔ sɛ do mbé dɔ̃ɛ tɛ kɔ le nwa 'da Baa mi i, fala nɛ kpo do nɛ ni.”

³⁰ 'Do nɛ, nɛ wa ga zuma we dɔnggɔ do Gale, nɛ wa la dɛ ngɔ kala Olivɛ.

Yezu tɔ̃a hã Petro na a kafa sɛ ɛ

³¹ Nɛ Yezu tɔ̃ hã Owi yambala mɛnɔ 'da a na: “Tũi gɛ, nɛ nɛ vɛ̃, nɛ yu sɛ, nɛ nɛ la sɛ mi zu mi kpo. Mba gɔ, wa kɔma kɔ 'Buki na: ‘Gale tɔ̃a na, ɛ gbɛ sɛ wi fɔmɔ batanɔ, nɛ obatanɔ wa pɛsɛ sɛ ndã ndã!’

³² Nɛ nde fala kɛ mi za'da sɛ nza kɔ fio ni, nɛ mi gɔnɔ sɛ dati nɛ dɛ Galile.”

³³ Nɛ Petro hɔlɔ nu ɛ, nɛ a tɔ̃ hã a na: “Gɛnɛ kɔ ongba mi wa yu vɛ̃, kɔ wa la mɔ, nɛ nde mi kpo gɛ, mi lá sɛ mɔ gɔ!”

³⁴ Nɛ Yezu tɔ̃ hã a na: “Mi tɔ̃ hã mɔ do gbãlã we na, tũi gɛ, dati kɛ na kɔla he mɔ ni, mɔ kafa sɛ mi fala talɛ na, mɔ ĩ̀ ti mi gɔ.”

³⁵ Nɛ Petro tɔ̃ 'bɔ mbé nɛ na: “Gɛnɛ kɔ ma we na mi fe do mɔ, nɛ nde mi káfá sɛ mɔ na, mi ĩ̀ ti mɔ gɔ ni fala kpo gɔ.” Nɛ tala Owi yambala mɛnɔ vɛ̃, wa tɔ̃ 'bɔ na mɛ ni.

Yezu sambala Gale tɛ kɔ fɔ Gɛtsemane

³⁶ 'Do nɛ, nɛ Yezu do Owi yambala mɛnɔ 'da a wa nɛa tɛ mbe fala kpo, li nɛ a Gɛtsemane. Nɛ a tɔ̃ hã wa na: “Nɛ dúngú dɛ dɛ, kɔ mi nɛ nɛ i mɔ ni we sambala Gale.”

³⁷ Nɛ Yezu kala Petro, do benɔ 'da Zebede bɔa ni dɛ tɛ̃ a, nɛ a la do wa. Nɛ 'bako ngamɔ fie tɛa dɛ tɛ̃ a, nɛ kili ba a wena.

³⁸ Nɛ a tɔ̃ hã wa na: “'Bako gulu zu mi ɔ nɛ kɛ ma nɛ gbɛ mi gbɛa ni. Kɔ nɛ 'báná dɛ dɛ, nɛ lɛ tɛ ɔ̀ yala gɔ.”

³⁹ Nɛ a nɛ la dɛ dati bi sĩ, nɛ a te nù, nɛ a ma ngɔ sambala Gale na: “Baa mi, fala kɛ ma we, nɛ mɔ fó ngamɛ kɛ ma nɛ kpa mi gɛ do'do. Nɛ nde mɔ tɛ dɛ̀ ɔ nɛ kɛ mi kɔ̃a ni gɔ, mɔ dɛ́ ɔ nɛ kɛ mɔ kɔ̃a ni.”

⁴⁰ Nɛ a kpolo tɛ̃ a dɛ 'da Owi yambala mɛnɔ talɛ ni, nɛ nde wa ɔa yala do'do. Nɛ a sa mɔ hã Petro, nɛ a tɔ̃ hã a na: “Nɛ wè mbe we kunu yala 'do sa kpo iko, fala nɛ kpo do mi gɔ nde?

⁴¹ Nɛ tɛ ɔ̀ yala gɔ, nɛ sámbálá Gale, da dɛ kɔ sila nɛ ɔ́lɔ́ nɛ, kɔ nɛ dɛ 'dã mɔ gɔ. We duzu kɛ hi wele kɔ̃a we dɛ de mɔ, nɛ nde kili tɛ̃ a ma a mbɔkɔ.”

⁴² Nɛ Yezu la 'bɔ, nɛ a sambala Baa a na: “Baa mi, fala kɛ mɔ kɔ̃̀ we fo ngba soe ngamɛ gɛ dati mi gɔ, kɔ mɔ kɔ̃ na mi kpa ma nde, nɛ e kɔ ma dɛ tɛ̃ ɛ ɔ nɛ kɛ zã mɔ kɔ̃a ni!”

⁴³ Nɛ a kpolo 'bɔ tɛ̃ a dɛ 'da wa nga, nɛ a kpa wa, nɛ nde wa ɔa yala, we kɛ wa kunu zi yala zãa ni.

⁴⁴ Nɛ Yezu la 'bɔ wa mbé nɛ, nɛ a sambala Gale fala talɛ nɛ́ kpo kɛ sɔ ni.

⁴⁵ 'Do nɛ, nɛ a tɛ dɛ 'da owi yambala mɛnɔ nga, nɛ a tɔ̃ hã wa na: “Nɛ 'bana ɔ yala, do kpe tɛ nɛ fai nde? Nɛ zɔ́, 'da fala nɛ wia ia. Wa nɛ 'dɔlɔ mi Be 'da Wele dɛ kɔ̃ o'dã winɔ hã ni.

⁴⁶ Nɛ kúlú ngɔ, kɔ lɛ nɛ́, we kɛ wi nɛ 'dɔlɔ mi ni, a hɔa ia.”

Wa ba Yezu

⁴⁷ Yezu 'bana tɛ tɔ̃ tɔ̃a iko, nɛ Yudasi, mbe sanga owi yambala mɛnɔ 'bu ngɔ wa bɔa ni, a hɔ do gba gili owinɔ kɛ onwa nganganɔ do okumunɔ wa tumba wa ni. Nɛ nde wa kala odɔ te do okɔya dɛ kɔ̃ wa.

⁴⁸ Mɛ ni nɛ nde Yudasi, wi 'dɔlɔ Yezu ni, a bia zi tɛlɛ tɛ kɛ a nɛ dɛ nɛ ni hã wa na: “Wi kɛ mi 'be sɛ a dɛ tɛ mi we fana a ni, nɛ nde wi a a, nɛ nɛ bá a.”

⁴⁹ Nɛ Yudasi nɛa ndĩi dɛ 'da Yezu i, nɛ a tɔ̃ hã a na: “Wi be mɔ, balɛ hã mɔ!” Nɛ a 'be a dɛ tɛ̃ a we fana a.

⁵⁰ Nɛ Yezu tɔ̃ hã a na: “Nyae, mɔ dɛ́ mɛ kɛ mɔ tɛa we dɛ nɛ ni.” Nɛ owinɔ ni wa te tɛ Yezu, nɛ wa ba a.

⁵¹ Nɛ mbe wi 'da Yezu zi di ni, a mana kɔya li foko nɛ haɔɔ, nɛ a 'bili zala mbe wi toe 'da gã nwa nganga ni fala kpo.

⁵² Nɛ Yezu tɔ̃ hã a na: “Mɔ yúlú kɔya 'da mɔ dɛ li foko nɛ, we kɛ winɔ vɛ̃ kɛ wa e kɔya tɛ ngba wa ni, wa fe sɛ fio kɔya.

⁵³ Mɔ ĩ̀ na, mi wia sɔ we aka Baa mi na, a gala mi, nɛ a tombo sɔ gba gili oanzɛ hã mi do ti ni gɔ̃ nde?

⁵⁴ Kɔ mi dɛ na mɛ ni, nɛ we kɛ wa kɔma kɔ 'Buki 'da Gale ni, ma dɛ sɛ fala dɛ tɛ̃ ɛ nɛ nde?”

⁵⁵ Nɛ Yezu aka gba gili owinɔ ni na: “Gulu kɛ nɛ tɛa 'dɔkɔlɔ mi do okɔya do odɔ te we ba mi, ɔ nɛ kɛ mi a wi zũ ni we ge nde? Tũ kpo kpo, mi dungu zi kɔ Tɛmpɛloe tɛ be we hã owinɔ, nɛ nɛ bà zi mi gɔ.

⁵⁶ Nɛ nde mɛnɔ ma la gɛ, takɔ wenɔ 'da owi gba olo nu Gale kɛ wa kɔma kɔ 'Buki 'da Gale ni, ma dɛ tɛ̃ ɛ.” Nɛ 'do nɛ, nɛ Owi yambala mɛnɔ 'da Yezu wa yu vɛ̃, nɛ wa la a zu a kpo.

Wa nɛa do Yezu dati owi 'bili wenɔ

⁵⁷ Wa ba Yezu, nɛ wa nɛ do a 'da gã nwa nganga Kaifɛ. Nɛ nde Owi be mbulanɔ do okumunɔ wa mba zi li ngba wa i mɔ.

⁵⁸ Nɛ Petro nɛa 'do Yezu, nɛ nde ngbala wa zi do a a nyɛla. Nɛ a le kɔ ngbo 'da gã nwa nganga, nɛ a dungu nù do Owi zɔ mɔ nu ngboe, we zɔ kɛ wa nɛ dɛ do Yezu ni.

⁵⁹ Nɛ onwa nganganɔ, do owi 'bili wenɔ vɛ̃ wa ma ngɔ kũ we bɛlɛ dɛ zu Yezu, takɔ wa kpa wala we gbɛ a.

⁶⁰ Nɛ gɛnɛ kɔ Owele wena wa 'bili bɛlɛ dɛ ngɔ a, nɛ nde wa kpà 'dã we mɔ́ a gɔ. Nɛ 'do nɛ, nɛ mbe wele bɔa wa kulu ngɔ,

⁶¹ nɛ wa tɔ̃ na: “Wi gɛ tɔ̃a zi na, ɛ wia we gbini Tɛmpɛloe, nɛ 'do tũ talɛ, nɛ ɛ dɛ sɛ mbé nɛ.”

⁶² Nɛ gã nwa nganga ni kulu ngɔ, nɛ a aka Yezu na: “Mɔ gésé nu we gɛ gɔ nde? Mɛ ngboo owinɔ gɛ wa da mɔ we nɛ ni a ge nde?”

⁶³ Nɛ nde Yezu gèsè we kpo gɔ. Nɛ gã nwa ni aka 'bɔ a mbé nɛ na: “Mɔ káná tɛ mɔ do zu li Gale wele kpasi, nɛ mɔ tɔ̃ hã lɛ, mɔ a Mɛsiya, Be 'da Gale nde?”

⁶⁴ Nɛ Yezu gisa hã a na: “Ma hã mɔ tɔ̃a ni. Mi tɔ̃ hã mɔ na, ndo do sɔɛ gɛ, nɛ zɔ sɛ mi Be 'da Wele, nɛ nde mi dungu si ngɔ ngawili kɔ̃ Gale, kɛ a do nganda vɛ̃ ni. Nɛ nɛ zɔ sɛ mi tɛ sanga kutunɔ ngɔ gɛ.”

⁶⁵ Kɔ gã nwa nganga nɛa we zele ni, nɛ zã a nɔ̃lɔ̃, nɛ a ɛ̃ tulu tɛ̃ a, nɛ a na: “A dã zu li Gale! Kɔ lɛ nɛ fa 'bɔ mbé we tɔ̃ dɛ ngɔ a fa we ge nde? Nɛ zila dɛla kɛ a dã do Gale ni,

⁶⁶ ko nɛ lengge na ge nde?” Nɛ wa vɛ̃ wa gese na: “A wia do fio!”

⁶⁷ Nɛ wa ma ngɔ tufu sa nu wa li a, nɛ ombe wa umu kɔ̃ wa, nɛ wa zɛ a, nɛ ombe wa tata kɔ̃ wa, nɛ wa fũ sanga li a.

⁶⁸ Nɛ wa ma ngɔ aka nu a na: “Mɛsiya, mɔ sá li wi zɛa mɔ ni!”

Petro kafa Yezu

⁶⁹ Do 'da fala ni, nɛ nde Petro dungu zi do kɔ ngboe nza nga. Nɛ mbe wuko wi toe 'da gã nwa nganga ni hɔa, nɛ a aka Petro na: “Mɔ tɛ mɛ 'bɔ, mɔ zi fala nɛ kpo do Yezu, be Galile ni gɔ nde?”

⁷⁰ Nɛ Petro kafa dɛ li winɔ vɛ̃ na: “Mi ĩ̀ gulu kɛ mɔ tɔ̃ nu mɔ ni gɔ.”

⁷¹ Nɛ a kulu ngɔ, nɛ a la dɛ nu ngboe i. Nɛ mbé gele wuko wi to zɔa Petro, nɛ a tɔ̃ hã owinɔ di ni na: “Wi gɛ zi fala nɛ kpo do Yezu, wi Nazarɛtɛ ni.”

⁷² Nɛ Petro kafa 'bɔ mbé nɛ, nɛ a tɔ̃ na: “Mi kana tɛ mi na, mi ĩ̀ ti wi gɛ gɔ.”

⁷³ Nɛ 'do nɛ la be sĩ, nɛ owinɔ di ni ni wa tɔ̃ 'bɔ hã Petro na: “Mɔ a mbe kpo sanga winɔ ni gbãlã we. Mba gɔ, wila we 'da mɔ be na, mɔ yula Galile.”

⁷⁴ Nɛ Petro ma ngɔ tɔ̃ na: “Fala kɛ mi 'bili bɛlɛ nde, nɛ Gale fɔmbɔ mi! Mi kana tɛ mi na, mi ĩ̀ti wi ni gɔ!” Kɔ ma nɛ 'bana dɛ nu a ni, nɛ kɔla he mɔ.

⁷⁵ Nɛ ta zu Petro gba ngɔ we Yezu tɔ̃a zɛ hã a na: “Dati kɛ na kɔla he mɔ ni, mɔ kafa sɛ mi gbaa fala talɛ na, mɔ ĩ̀ ti mi gɔ.” Nɛ Petro hɔa nza, nɛ 'bako ba a, nɛ a he wena.