LUKA 6 - WE NU GALE 1995

Yezu na ɛ a wele tũ ɔmɔ tɛ wi

¹ Mbe tũ ɔmɔ tɛ wi kpo, nɛ Yezu do owi yambala mɛnɔ 'da a, wa la do kɔ mbe fɔ ble. Nɛ owi yambala mɛnɔ 'da a wa ma ngɔ 'bi wala nɛ, nɛ wa 'bɛ̃lɛ̃ gbãlã nɛ tɛ nyɔngɔ ma.

² Nɛ ombe Fariziɛnɔ wa aka wa na: “Gulu kɛ nɛ dɛ mɔ kɛ mbula 'da lɛ bɛ̃a ma ni we ge nde? Mbula 'da lɛ kɔ̃̀ na, wele dɛ to do tũ ɔmɔ tɛ wi gɔ.”

³ Nɛ Yezu gese hã wa na: “Nɛ tɔ̀lɔ̀ zi mbe we mɛ Davidi, do owi dɛa tonɔ 'da a wa dɛa zi ni kɔ 'Buku 'da Gale gɔ nde?

⁴ Wɔ ba wa, nɛ wa lia kɔ tɔa Gale, nɛ Davidi kala mapanɔ kɛ winɔ wa hã ma we dɔnggɔ do Gale ni, nɛ a nyɔnga, nɛ a hã mbe hã owinɔ 'da a. Mɛ ni nɛ nde, mbula 'da lɛ tɔ̃a na, tati a onganganɔ hã wa nyɔngɔ ma iko gɔ nde?”

⁵ Nɛ Yezu tɔ̃ 'bɔ hã wa na: “Nɛ ĩ́ na, mi Be 'da Wele, mi a wele tũ ɔmɔ tɛ wi.”

Yezu kpasa wi kungga kɔ̃

⁶ Ma hɔa tɛ mbe tũ ɔmɔ tɛ wi kpo, nɛ Yezu le kɔ tɔa mbula, nɛ a ma ngɔ be we. Nɛ nde mbe wele zi di ni, ngawili kɔ̃ a ku kungga.

⁷ Nɛ owi be mbulanɔ do Ofariziɛnɔ, wa soko mɔ tɛ Yezu gbo gbo gbo, we zɔ tabi na, a kpasa sɛ wi ni do tũ ɔmɔ tɛ wi nde, takɔ wa kpa wala we fi ngbangga zu a.

⁸ Nɛ nde Yezu ĩ ti linggamɛnɔ 'da wa, nɛ a tɔ̃ hã wi kungga kɔ̃ɛ ni na: “Mɔ kúlú ngɔ, kɔ mɔ yóló dɛ li winɔ gɛ vɛ̃.” Nɛ wi ni kulu ngɔ, nɛ a yolo dɛ li winɔ ni.

⁹ Nɛ Yezu aka winɔ ni na: “Mbula 'da lɛ hã wala na, do tũ ɔmɔ tɛ wi, nɛ lɛ dɛ de mɔ tabi 'dã mɔ nde? Lɛ kpasa wele, tabi lɛ gbɛ wele nde?”

¹⁰ Nɛ Yezu ka mɔ tɛ wa gbaa, nɛ a tɔ̃ hã wi zɛlɛ ni na: “Mɔ bɔ́lɔ́ kɔ̃ mɔ!” Nɛ a bɔlɔ kɔ̃ a, m nɛ ma de.

¹¹ Nɛ zã wa nɔ̃lɔ̃ wena, nɛ wa ba zã zu we, we fa mɛ wa nɛ dɛ do Yezu ni.

Yezu saka wi nɛ tonɔ 'bu ngɔ wa bɔa

¹² Do ngba soe ni, nɛ Yezu kũ ngɔ mbe kala kpo, takɔ a sambala Gale. Nɛ do tũi ni vɛ̃, a wila we nu ngba a do Gale.

¹³ Kɔ fala nɛa we sa nɛ, nɛ a sa mɔ hã Owi yambala mɛnɔ 'da a, nɛ a saka Owele 'bu ngɔ wa bɔa sanga wa na, wa ɔ Owi nɛ tonɔ 'da ɛ.

¹⁴ Wi zi a Simɔ (wele kɛ Yezu ia li a na Petro ni), do nya a Andre, do Zake, do Yoanɛ, do Filipɛ, do Bartelɛmi,

¹⁵ do Matie, do Toma, do Zake, be 'da Alfe, do Simɔ kɛ a bi zi ngɔ le 'da a na, ma hɔ nza ti mbula 'da ogele winɔ ni,

¹⁶ do Yudasi, be 'da Zake, do Yudasi Iskariɔtɛ, wi kɛ a 'dɔlɔ Yezu hã owi sɛnɛ a ni.

Yezu bia we hã gba gili Owele

¹⁷ Nɛ Yezu yula do wa ngɔ kala mɔ, nɛ wa zĩlĩ, nɛ wa yolo dɛ mbe fala kpo dɛ ngɔ mbɛ nù, nɛ nde ombe gba gili wi yambala mɛnɔ 'da a wa zi dɛ di ni. Wa zi fala nɛ kpo do gba gili Owele wa yula ngɔ nù Yude vɛ̃, do kɔ le Yeruzalɛmɛ, do kɔ lenɔ tɛ ngu'du lì Tirɛ do Sidoni,

¹⁸ nɛ wa tɛa takɔ wa zele bia we 'da Yezu, do we 'bɔ na, a kpasa wa tɛ zɛlɛnɔ 'da wa. Nɛ owinɔ kɛ wa zi do o'dã hi wi ni, wa kpasa zi tɛ mɛ 'bɔ.

¹⁹ Nɛ wele do wele fa zi na, ɛ 'be tɛ Yezu. Mba gɔ, ngawi 'da a ma hɔ nza kɔ kili tɛ̃ a, nɛ ma kpasa wa vɛ̃ iko.

Yezu bia we ngɔ owi yangganɔ do Owi 'bakonɔ

²⁰ Nɛ Yezu ka mɔ tɛ Owi yambala mɛnɔ 'da a, nɛ a tɔ̃ hã wa na: “Aa nɛ, owi sãnɔ, nɛ a wi yangga, we kɛ nɛ sɛ a Owi kɔ le nwa 'da Gale!

²¹ Nɛ, owinɔ kɛ nɛ do wɔ ngangga ni, nɛ a wi yangga, we kɛ zã nɛ ma hɛ̃ sɛ. Nɛ, owinɔ kɛ nɛ tɛ he kɔ̃a da dɔ̃ gɛ, nɛ a wi yangga, we kɛ nɛ mɔmɔ sɛ.

²² Nɛ, owinɔ kɛ Owele wa sɛnɛ nɛ, hã wa bɛ̃ gɛnɛ nɛ, kɔ wa dã nɛ, hã wa zɔ nɛ nɛ́ o'dã wele we duzu mi Be 'da Wele ni, nɛ a wi yangga.

²³ Wa dɛ do nɛ ní, nɛ nɛ dɛ́ yangga, nɛ nɛ te salangga, we kɛ nɛ kpa sɛ si olo nɛ li nza i gã wena. Mba gɔ, oyaa wa wa hã zɛ́ 'bɔ kpo zɛlɛ tɛ ni hã owi gba olo nu Gale.

²⁴ “Aa nɛ, owi kpamɛnɔ, nɛ a wi 'bako, we kɛ nɛ kpa dia mɛ 'da nɛ ia.

²⁵ Nɛ, owinɔ kɛ nɛ nyɔngɔ mɔ de wena sɔɛ gɛ ni, nɛ a wi 'bako, we kɛ wɔ ma ba sɛ nɛ. Nɛ, owinɔ kɛ nɛ tɛ mɔmɔ mɔmu ngangga gɛ, nɛ a wi 'bako, we kɛ gã 'bako ma kpa sɛ nɛ, nɛ nɛ he sɛ kɔ̃a.

²⁶ Nɛ, owinɔ kɛ Owele wa dɔnggɔ nɛ ni, nɛ a wi 'bako. Mba gɔ, oyaa wa wa dɔngga zɛ́ 'bɔ owi gba olo nu Gale do bɛlɛ na mɛ ni!

Yezu bia we ngɔ kɔ̃ gɛnɛ owi sɛnɛ wi

²⁷ “Nɛ, owinɔ kɛ nɛ zele we mi tɔ̃ gɛ, nɛ kɔ̃́ gɛnɛ owi sɛnɛ nɛ, nɛ nɛ dɛ́ dia mɔ hã owanɔ wa bɛ̃a gɛnɛ nɛ ni.

²⁸ Nɛ wélé nu nɛ tɛ winɔ kɛ wa fɔmbɔ nɛ ni, nɛ nɛ sámbálá Gale we wanɔ kɛ wa tɔ̃ tɛ nɛ ni.

²⁹ Fala kɛ wele zɛ gulu zala mɔ, nɛ mɔ síkí mbee nɛ hã a, nɛ a zɛ ma. Kɔ fala kɛ wele ba tulu ngɔ 'da mɔ tɛ mɔ, nɛ mɔ lá 'bɔ gba tulu 'da mɔ hã a na a ba.

³⁰ Fala kɛ wele gɔ mɔ kɔ̃ mɔ, nɛ mɔ tɛ dɔ̀ a gɔ. Fala kɛ wele ba mɔ kɔ̃ mɔ, nɛ mɔ tɛ àkà na, a gese gɔ.

³¹ Nɛ dɛ́ do ongba nɛ ɔ nɛ kɛ nɛ kɔ̃a tɛ mɛ 'bɔ na, wa dɛ do nɛ ni.

³² “Fala kɛ nɛ kɔ̃ tati a gɛnɛ owinɔ wa kɔ̃a gɛnɛ nɛ ni iko, nɛ dɛ do kɛ nɛ 'bɔ 'da si olo nɛ ni nɛ nde? Gɛnɛ kɔ owi dɛ 'dã mɛnɔ, wa kɔ̃ 'bɔ gɛnɛ owinɔ wa kɔ̃a gɛnɛ wa ni kɔ̃a!

³³ Kɔ fala kɛ nɛ dɛ de mɔ hã winɔ kɛ wa dɛ nɛ a dia ni iko, nɛ dɛ do kɛ nɛ 'bɔ 'da si olo nɛ ni nɛ nde? Gɛnɛ kɔ owi dɛ 'dã mɛnɔ, wa dɛ 'bɔ ni dɛa.

³⁴ Kɔ fala kɛ nɛ e gbã tati a zu owinɔ kɛ nɛ gbini zã nɛ do wa na, wa gese sɛ olo nɛ hã lo ni, nɛ dɛ do kɛ nɛ 'bɔ 'da si olo nɛ ni nɛ nde? Gɛnɛ kɔ owi dɛ 'dã mɛnɔ, wa e tɛ mɔ 'bɔ gbã zu ngba wa, takɔ wa gese olo nɛ hã wa!

³⁵ Nɛ nde kɛ 'da nɛ, nɛ kɔ̃́ gɛnɛ owi sɛnɛ nɛ, nɛ nɛ dɛ de mɔ hã wa. Fala kɛ nɛ e gbã zu Owele nde, nɛ nɛ tɛ 'bɔ̀ na, wa gese olo nɛ hã nɛ gɔ. Nɛ nɛ kpa sɛ si olo nɛ gã wena, nɛ nɛ sɛ a obenɔ 'da Gale, kɛ a nɛa ngɔ mɛnɔ vɛ̃ ni. We kɛ Gale dɛ de mɔ hã o'dã winɔ, do owinɔ kɛ wa dɔ́nggɔ́ de mɛ wa dɛa do wa gɔ ni.

³⁶ Nɛ dɛ́ 'bako hã ongba nɛ, ɔ nɛ kɛ Baa nɛ dɛ 'bako hã winɔ ni.

Nɛ tɛ 'bìlì we mɔ́ ngba nɛ gɔ

³⁷ “Nɛ tɛ 'bìlì we mɔ́ ngba nɛ gɔ, dɔ Gale 'bílí tɛ mɛ 'bɔ we 'da nɛ gɔ. Nɛ tɛ 'bìlì 'dã we hã ngba nɛ gɔ, dɔ Gale 'bílí 'dã we hã nɛ gɔ. Nɛ élé 'dã mɛ 'da ongba nɛ, nɛ Gale a ele sɛ tɛ mɛ 'bɔ 'dã mɛnɔ 'da nɛ.

³⁸ Nɛ ha mɔ hã ongba nɛ, nɛ Gale a hã sɛ mɔ hã nɛ. A hã sɛ hã nɛ dɔ wena, nɛ ma dunu kɔ̃ nɛ sɛlɛlɛ. Mba gɔ, mɛ nɛ we do mɔ hã ngba nɛ ni, Gale a we sɛ tɛ mɛ 'bɔ do mɔ hã nɛ.”

³⁹ Nɛ Yezu tɔ̃a 'bɔ mbé gba we hã wa na: “Wi ba li wè tɛ ba te ti ngba a gɔ. Ní gɔ, nɛ wa bɔa nɛ, wa ala sɛ kɔ kɔ̃.

⁴⁰ Wi yambala mɔ nɛ̀ ngɔ wi be mɔ hã a gɔ. Nɛ nde wi yambala mɔ, kɛ a yambala mɛ do dia nɛ, nɛ a hɔa sɔkpɔ nɛ ni, a ɔ sɛ kpasaa nɛ wi be mɛ hã a ni.

⁴¹ “Kɔdɛ kɛ mɔ zɔ be 'bulu wɔkɔsɛ kɛ ma tia li nya mɔ ni, nɛ nde mɔ ĩ́ fala te kɛ ma tia li mɔ gɛ gɔ ni nɛ nde?

⁴² Kɔdɛ kɛ mɔ wia tɛ tɔ̃ hã nya mɔ na, nya mi, mɔ é li mɔ, kɔ mi fo 'bulu wɔkɔsɛ ngɔ nɛ gɛ, nɛ nde te ngɔ li mɔ ni nɛ nde? Mɔ, wi ɔlɔ wi gɛ, ma wia na, mɔ fo te li mɔ dati do'do, sɛ nɛ mɔ zɔ sɛ mɔ do dia nɛ, we fo 'bulu wɔkɔsɛ li nya mɔ ni de.

Wa ĩ ti te we wala nɛ

⁴³ “Dia te wè tɛ ko 'dã wala te gɔ, nɛ 'dã te wè tɛ ko dia wala te gɔ.

⁴⁴ Wa ĩ ti te we wala nɛ. Wa wè tɛ 'bi wala mafuku ngɔ te gbakɔnda gɔ, nɛ wa wè tɛ 'bɔ tɛ 'bi wala ndimɔ ngɔ te sàlá gɔ.

⁴⁵ Dia wi a dɛ dia mɔ, nɛ dia mɛnɔ ni yolo kɔ sila a. Nɛ 'dã wi a dɛ 'dã mɔ, nɛ 'dã mɛnɔ ni yolo kɔ sila a. Mba gɔ, lɛnggɛ kɛ wele tɔ̃ ni, ma yolo kɔ sila a.

Gba we ngɔ dɛa to tɔa mɔ́ Owele bɔa

⁴⁶ “Gulu kɛ nɛ sa li mi na: ‘Nwa, Nwa,’ nɛ nde nɛ dɛ́ mbula nu mi gɔ we ge nde?

⁴⁷ Mi nɛ tɔ̃ tɛlɛ tɛ wi kɛ a tɛ 'da mi, nɛ a zele we nu mi, nɛ a e ma fala dɛa to ni hã nɛ.

⁴⁸ A wia kɔ̃ do wi kɛ a ma ngɔ dɛ tɔa 'da a, nɛ a zã kɔ̃ 'du wena, nɛ ma kpa ta, nɛ a a nyanga tɔa 'da a dɛ ngɔ nɛ ni. Kɔ lì ma ngɔ hɛ̃ nɛ, nɛ ma ba 'bolo zã tɔa ni vɛ̃, nɛ nde tɔa yáká gɔ. We kɛ a dɛa zi ma nganda wena.

⁴⁹ Nɛ wele kɛ a zele we nu mi, kɔ a é ma fala dɛa to gɔ ni, a wia kɔ̃ do wi kɛ a dɛ tɔa 'da a dɛ ngɔ nùi iko, nɛ nde a à nyanga nɛ dɛ ngɔ ta gɔ ni. Nɛ lì hɛ̃a, nɛ ma ba nyanga tɔa, nɛ 'da kala gɔ, nɛ ma te wuku, nɛ ma 'danga vɛ̃.”