Ndo Nyanga Dɛ Mɔ 41 - WE NU GALE 1995

Oyalɛnɔ 'da nwa ngɔ nù Ezipeto

¹ Sabɛlɛ bɔa 'do ki ni, nɛ nwa ngɔ nù Ezipeto yala zu a, nɛ nde a yula dɛ nu lì Nilɛ.

² Nɛ a zɔ ongɔmbɔ sambo kɛ wa gã wena, nɛ tɛ wa de wena. Ngɔmbɔnɔ ni wa yula 'dɔ lì Nilɛ, nɛ wa hɔ nza, nɛ wa nyɔngɔ wɔkɔsɔ dɛ kɛ zã nu lì ni.

³ 'Do nɛ, nɛ a zɔ ogele ngɔmbɔ sambo kɛ wa ɔkɔ 'danga wena, wa yula tɛ mɛ 'bɔ 'dɔ lì Nilɛ ni, nɛ wa hɔ nza, nɛ wa mba li ngba wa do wanɔ sɔ dati nu lì ni.

⁴ Nɛ oɔka ngɔmbɔnɔ wa nyɔngɔ ogã wanɔ sɔ dati ni vɛ̃. Nɛ 'da fala ni, nɛ nwa tunu li yala.

⁵ Nɛ a ɔ 'bɔ yala, nɛ a yala mbé zu a. Kɔ yalɛ ni, nɛ a zɔ zu kɔni sambo dɛ tɛ te nɛ kpo, nɛ zu nɛ gã wena, nɛ ma de 'bɔ wena.

⁶ Nɛ 'do ki ni, nɛ a zɔ mbé ogele zu kɔni sambo, nɛ nde zu nɛ fu fumbu, nɛ ma kula 'bɔ tɛ bawe bũ li goe do'do.

⁷ Nɛ fumbu zu kɔninɔ ni ma yɔ'dɔ ogã dia zu kɛnɔ sɔ dati ni vɛ̃. Nɛ nwa tunu li yala, nɛ a zɔ na mɛ a yalɛ hã ma tɔ̃a zu ɛ.

⁸ Kɔ fala nɛa we sa nɛ, nɛ nde sila nwa fé gɔ, nɛ a sa mɔ hã owi dɛ sɔ̃nɔ, do owi hã zãnɔ ngɔ nù Ezipeto ni vɛ̃. Nɛ a tɔ̃ yalɛnɔ 'da a ni vɛ̃ hã wa. Nɛ nde wele kpo wè zi we tɔ̃ gulu nɛ hã a gɔ.

⁹ Nɛ gã wi ngɔ owi kɛ̃ dɔ̃nɔ 'da nwa ni tɔ̃ na: “Aa nwa, mɔ e mi hã mi tɔ̃ we 'dã mɛ kɛ mi dɛa zi dati ni.

¹⁰ Mbe ngba soe zi kpo, nɛ zã mɔ nɔ̃lɔ̃ dɛ tɛ mi do gã wi ngɔ owi dɔ mapanɔ 'da mɔ wena. Nɛ mɔ fi zi lɛ kɔ bɔlɔkɔ 'da gã wi zɔ mɔ tɛ ngboe 'da mɔ.

¹¹ Nɛ mbe tũ kpo, nɛ lɛ bɔa nɛ lɛ yala zu lɛ. Nɛ nde gulu yalɛ kpo kpo zi do tɛ̃ ɛ.

¹² Nɛ zi dɛ sanga lɛ owi bɔlɔkɔnɔ ni, mbe be zagbãlã Hebre kpo zi boe. Wa ba zi a do ngbá, nɛ a dɛ toe 'da a kɔ tɔa 'da gã wi zɔ mɔ tɛ ngboe 'da mɔ. Lɛ tɔ̃a yalɛ 'da lɛ hã a, nɛ a tɔ̃ gulu nɛ hã lɛ do wala olo nɛ ngboo.

¹³ Nɛ ma dɛa tɛ̃ ɛ vɛ̃ ɔ nɛ kɛ a tɔ̃a zi ma hã lɛ ni. Wa gisa mi dɛ tɛ tonɔ 'da mi, nɛ wa gãlã gã wi ngɔ owi dɔ mapanɔ nu te, nɛ wa gbɛ a.”

¹⁴ Nwa nɛa we zele ní, nɛ a ba nu a na, wa tɛ do Yozɛfu hã ɛ. Nɛ wa wɛlɛ tɛ wa we sa mɔ hã a kɔ tɔa bɔlɔkɔ i, nɛ wa kɛlɛ nzɛlɛ a. Nɛ 'do nɛ, nɛ a kpolo tulu tɛ̃ a, nɛ a nɛ dati nwa.

¹⁵ Nɛ nwa tɔ̃ hã a na: “Mi yala zu mi, nɛ nde wele kpo wè tɛ tɔ̃ gulu nɛ hã mi gɔ. Kɔ mi zila na, wele tɔ̃ yalɛ hã mɔ, nɛ mɔ wia we tɔ̃ gulu nɛ hã a.”

¹⁶ Nɛ Yozɛfu gese na: “Wi a mi gɔ, nɛ nde wi a Gale hã a wia we tɔ̃ gulu nɛ hã mɔ.”

¹⁷ Nɛ nwa tɔ̃ na: “Mi yala zu mi, nɛ nde mi yolo dɛ nu lì Nilɛ.

¹⁸ Nɛ mi zɔ ongɔmbɔ sambo kɛ wa gã wena, nɛ tɛ wa de wena ni, wa yula 'dɔ lì Nilɛ, nɛ wa hɔ nza, nɛ wa nyɔngɔ wɔkɔsɔ dɛ kɛ zã nu lì ni.

¹⁹ Nɛ 'do nɛ, nɛ mi zɔ ogele ngɔmbɔ sambo kɛ wa ɔkɔ 'danga wena, wa yula 'bɔ 'dɔ lì i, nɛ wa hɔ nza. Nɛ nde mi zɔ̃ mbe kuti oɔka sa'de ɔ nɛ wa ni ngɔ nù Ezipeto gɛ gɔ.

²⁰ Nɛ ɔka ngɔmbɔnɔ ni, wa nyɔnga ogã wanɔ sɔ dati ni vɛ̃.

²¹ Nɛ 'do kɛ wa nyɔnga ogã ngɔmbɔnɔ ni, nɛ wa ɔkɔ 'bɔ dɛ dati. Fala kɛ wele zɔ ɔka wa, nɛ a wè tɛ kɔ̃ na, wa a wa nyɔngɔ ogã ngɔmbɔnɔ ni fala kpo gɔ. Nɛ do 'da fala ni, nɛ mi tunu li yala.

²² “Nɛ 'do ki ni, nɛ mi yala 'bɔ mbé zu mi, nɛ mi zɔ dia gã zu kɔni sambo ma hɔa vɛ̃ dɛ tɛ te nɛ kpo.

²³ Nɛ 'do nɛ, nɛ mi zɔ 'bɔ mbé ogele zu kɔni sambo, nɛ nde ma gã gɔ, zu nɛ ma fu fumbu, nɛ ma kula 'bɔ tɛ bawe bũi li goe do'do.

²⁴ Nɛ fumbu kɔninɔ ni ma yɔ'dɔ ogã dia zu kɛnɔ sɔ dati ni vɛ̃. Kɔ mɔ zɔ́, mi tɔ́a yalɛnɔ gɛ hã owi dɛ sɔ̃nɔ gɛ, nɛ nde wele kpo sanga wa wè tɛ tɔ̃ gulu nɛ hã mi gɔ.”

²⁵ Nɛ Yozɛtu to hã nwa ngɔ nu Ezipeto na: “Gulu Oyalɛnɔ 'da mɔ bɔa nɛ ma wia kɔ. Wi a Gale hã a mbese mɔ do mɛnɔ kɛ a nɛ dɛ sɛ ma ni.

²⁶ Odia ngɔmbɔnɔ sambo do odia zu kɔninɔ sambo ni, ma be sabɛlɛ sambo. We kɛ gulu yalɛnɔ bɔa nɛ ni ma kpo iko.

²⁷ Nɛ ogele ɔka ngɔmbɔnɔ sambo kɛ wa hɔa 'do gɛ, do fumbu zu kɔninɔ, kɛ ma kolo tɛ bawe bũ li goe ni, ma be 'bɔ sabɛlɛ sambo. Nɛ kɔ sabɛlɛnɔ sambo ni, gba wɔ ma te sɛ.

²⁸ Aa nwa, mɔ zɔ́ we ngboo hã mi tɔ́a hã mɔ ia ni. Gale bia mɛnɔ kɛ a nɛ dɛ sɛ ma ni hã mɔ.

²⁹ Kuti sabɛlɛnɔ sambo gɛ, nɛ nyɔngɔmɔ sɛ ngɔ nù Ezipeto wena.

³⁰ Kɔ sabɛlɛnɔ sambo ni ma e, nɛ gba wɔ ma te sɛ, nɛ ma ɔ sɛ nɛ kɛ nyɔngɔmɔ zi ngɔ nùi gɛ dati bina ni. Nɛ gba wɛ ni ma nganda sɛ wena, we kɛ nùi vɛ̃ ma 'danga sɛ.

³¹ Gba wɛ ma te sɛ 'danga wena, nɛ ta zu winɔ ma ele sɛ ngɔ nyɔngɔmɛnɔ zi dati ni.

³² Nɛ kpo kpo yalɛ ni tɔ́a zu mɔ fala bɔa. Ki ni ma be na, Gale 'bili we dɛ ma do kɔ sila a ia, hã a dɛ sɛ ma ngangga gɛ.

³³ “Nɛ nde nwa, ma wia na mɔ saka wi kɛ a do hã, nɛ gbãlã zã a boe ni, nɛ mɔ e a do gã wi ngɔ tonɔ ngɔ nùi 'da mɔ vɛ̃.

³⁴ Nɛ ma wia 'bɔ na, mɔ saka onwa ngɔ tonɔ kpa ngɔ nù Ezipeto vɛ̃ na, wa kala sɛ kpo mbee mɔlɔ kɔ Okpalɛnɔ vɛ̃ kɔ sabɛlɛnɔ sambo kɛ nyɔngɔmɛnɔ sɛ wena ni.

³⁵ Ma wia na, wa kala nyɔngɔmɛnɔ ni kɔ sabɛlɛnɔ kɛ ma tɛ gɛ, nɛ wa mba li nɛ vɛ̃ dɛ kɔ gã tɔa mbati usu do nyɔngɔmɛnɔ kɔ lenɔ ni, takɔ ma ɔ do mbɔkɔ nɛ.

³⁶ Kɔ fala kɛ ma hɔ tɛ sabɛlɛnɔ sambo kɛ gba wɛ ma te sɛ ni, nɛ nde nyɔngɔmɔ sɛ ngɔ nù Ezipeto boe fai. Nɛ owinɔ wa fé sɛ wɔ gɔ.”

Nwa ngɔ nù Ezipeto ia Yozɛfu do gã wi ngɔ nùi 'da a

³⁷ Nwa ngɔ nù Ezipeto do owi olo li a, wa zila we nu Yozɛfu, nɛ ma dia tɛ wa.

³⁸ Nɛ nwa tɔ̃ hã wa na: “Lɛ kpá sɛ 'bɔ mbé wele kɛ a do hã nɛ́ wi gɛ, nɛ a dunu do Hi Wi 'da Gale kɔ a ni gɔ.”

³⁹ Nɛ a tɔ̃ hã Yozɛfu na: “Na kɛ Gale bia gulu wenɔ ni hã mɔ vɛ̃ ni, mbé wele kpo sɛ 'bɔ do hã, do gbãlã zã a ɔ nɛ kɛ 'da mɔ ni bina.

⁴⁰ Mɔ sɛ a gã wi ngɔ tonɔ ngɔ nùi 'da mi gɛ vɛ̃. Nɛ owinɔ 'da mi vɛ̃ wa dɛ sɛ mbulanɔ 'da mɔ vɛ̃. Nɛ mɔ sɛ ngboo dɛ 'do mi.

⁴¹ Mi ia mɔ do gã wi ngɔ nù Ezipeto vɛ̃.”

⁴² Nɛ nwa hɔlɔ pɛtɛ nwa zu kɔ ɛ, nɛ a yulu ma zu kɔ̃ Yozɛfu. Nɛ a he'de tulu linɛ kɛ ma a bɛndɛ bɛndɛ ni hã a, nɛ wa fi mɔ gɛlɛ wi kɛ wa dɛa do mɔ mbali ni gɛlɛ a.

⁴³ Nɛ wa e a ngɔ ngilingili kɛ wa ba do kuti wi olo li a ni. Nɛ owi yu dati, wa ma ngɔ he mɔ na: “Nɛ ɛ́lɛ́ tɛ nɛ li wala do'do.” Na mɛ ni, nɛ nwa ia a do gã wi ngɔ Oezipeto vɛ̃.

⁴⁴ Nɛ nwa tɔ̃ 'bɔ hã Yozɛfu na: “Mi a nwa ngɔ nù Ezipeto vɛ̃! Nɛ dati kɛ na wele dɛ mɔ, nɛ a aka sɛ mɔ, sɛ nɛ de.”

^45-46 'Do nɛ, nɛ a e li Yozɛfu do lɛnggɛ nu Oezipeto na, Safanatɛ-Panea, nɛ a hã be zɔnga Ezipeto hã Yozɛfu na, a ba a do kɛnɛ a. Li be zɔnga ni a Asnatɛ, a a be 'da Potifera, wi kɔ le Ɔnɛ. Potifera zi a nganga gale Ezipeto. Yozɛfu zi do sabɛlɛ 'bu nɛ talɛ 'da fala kɛ a ndua dɛ toe hã nwa ngɔ nù Ezipeto ni. 'Do nɛ, nɛ Yozɛfu kulu ngɔ, nɛ a ma ngɔ yɛnggɛ ngɔ nù Ezipeto vɛ̃.

⁴⁷ Nɛ kɔ kuti sabɛlɛnɔ sambo ni, nùi ma ko zi okpalɛ wena.

⁴⁸ Nɛ Yozɛfu kala nyɔngɔmɛnɔ ngɔ nù Ezipeto vɛ̃. Nɛ a dɛ ogã tɔa mbati usu do nyɔngɔmɛnɔ kɔ le kpo do kpo, nɛ a kala nyɔngɔmɛnɔ li fɔnɔ kɛ zã lenɔ ni, nɛ a ngɛmɛ li ma dɛ kɔ gã tɔanɔ ni.

⁴⁹ Nɛ ma dɛlɛ wena nɛ́ gbãlã kɛnzɛ nu gba lì ni. Nɛ wele wè zi tɛ tɔlɔ ma gɔ.

⁵⁰ Dati kɛ na gba wɛ te ni, nɛ nde Asnatɛ wuke 'da Yozɛfu kua zi obulu be bɔa.

⁵¹ Yozɛfu ia li kuti be na Manase, nɛ a tɔ̃ na: “Gale dɛa na, ta zu mi ele ngɔ ngamɛnɔ 'da mi, do kɛ mi gɔnɔ sanga tɛ ngba mi do owinɔ 'da mi ni.”

⁵² Nɛ a e li hɔ dɛ 'do a na Efraimɛ, nɛ a tɔ̃ na: “Gale hã obe hã mi ngɔ nùi kɛ mi kpa zi 'bako ngɔ nɛ ni.”

⁵³ Zɔlɔ sabɛlɛ kɛ nyɔngɔmɛnɔ ngɔ nù Ezipeto zi wena ni ma Sɔkpɔ do'do,

⁵⁴ nɛ sabɛlɛ gba wɛ sambo kɛ Yozɛfu tɔ̃a we nɛ ni ma ndo. Nɛ ma kpa ngɔ nùnɔ vɛ̃, nɛ nde nyɔngɔmɔ zi ngɔ nù Ezipeto boe.

⁵⁵ 'Da fala kɛ gba wɛ ma ngɔ ba Oezipeto ni, nɛ wa ala nu wa hã nwa ngɔ nùi 'da wa na, a hã nyɔngɔmɔ hã lo. Nɛ a gese hã wa vɛ̃ na: “Nɛ áká Yozɛfu, nɛ nɛ dɛ́ mɛnɔ kɛ a tɔ̃ we nɛ hã nɛ ni.”

⁵⁶ Gba wɛ tia zi, nɛ ma kpa nga nùi vɛ̃. Nɛ Yozɛfu fĩ nu tɔa nyɔngɔmɛnɔ, nɛ a be gole nɛ hã Oezipeto. Nɛ gba wɛ ma nganda 'bɔ ngɔ nù Ezipeto dɛ dati, nɛ ma fila kerr.

⁵⁷ Nɛ wɛ ni ma solo zi ngɔ nùnɔ vɛ̃. Ma kɛ ogele winɔ wa yolo zi nyanga nza vɛ̃, nɛ wa tɛ we oso nyɔngɔmɔ kɔ̃ Yozɛfu.