1 Onwanɔ 20 - WE NU GALE 1995

Nwa ngɔ nù Siri bi le Samaria

¹ Bɛnɛ-Hadadɛ, nwa ngɔ nù Siri, ngɛmɛ li osodanɔ 'da a vɛ̃, we nɛ we bi le Samaria. Nɛ onwa 'bu wa talɛ ngɔ wa bɔa, kɛ wa ti mbula 'da a ni, wa kala ombalata, do ongilingili, nɛ wa mba do a kɔ bole ni.

² Kɔ wa tɛ bi le ni, nɛ Bɛnɛ-Hadadɛ tombo Owele hã Akabɛ, nwa ngɔ nù Israɛlɛ we tɔ̃ hã a na:

³ “Mi kɔ̃a na, mɔ 'dɔlɔ mɔ bolonɔ do mɔ mbalinɔ 'da mɔ vɛ̃ hã mi. Nɛ mɔ 'dɔlɔ 'bɔ wukonɔ do obenɔ 'da mɔ, wanɔ wa de wena ni hã mi.”

⁴ Nɛ nwa ngɔ nù Israɛlɛ gese hã a na: “Nwa 'da mi, mi kɔ̃a we nu mɔ! Mi do mɛnɔ 'da mi vɛ̃, wele lɛ a mɔ́ mɔ.”

⁵ 'Do nɛ lá nyɛlɛ gɔ, nɛ Owi nɛ tonɔ wa kpolo 'bɔ tɛ wa do mbé to mɔ́ Bɛnɛ-Hadadɛ na: “Mi ba zi nu mi hã mɔ na, mɔ bolonɔ 'da mɔ, do mɔ mbalinɔ, do wukonɔ, do benɔ 'da mɔ vɛ̃, wele wa mɔ́ mi.

⁶ Kɔ mɔ ĩ na, bindɛ do sa ɔ nɛ mɛ gɛ, nɛ mi tombo sɛ owi dɛa tonɔ 'da mi 'da mɔ i. Wa nɛ sɛ we sala kɔ tɔa nwa 'da mɔ, do kɔ tɔanɔ 'da Owi olo li mɔ vɛ̃. Nɛ wa kala sɛ omɔ olo gã golenɔ vɛ̃, kɛ we nɛ zɛlɛ mɔ wena ni, nɛ wa si do ma hã mi.”

⁷ Nwa Akabɛ nɛa we zele ni, nɛ a sa mɔ hã okumunɔ vɛ̃, nɛ a tɔ̃ hã wa na: “Nɛ ĩ́ na, Bɛnɛ-Hadadɛ kɔ̃a we dɛ lɛ 'danga. A tumba we kala owukonɔ 'da mi, do obenɔ 'da mi, do mɔ bolonɔ, do mɔ mbalinɔ 'da mi vɛ̃, nɛ mi bɛ zu mɔ kpo gɔ.”

⁸ Nɛ okumunɔ, do owinɔ vɛ̃ wa tɔ̃ hã a na: “Mɔ tɛ kɔ̃̀ gɔ, nɛ mɔ tɛ lènggè do wenɔ a tɔ̃ ni gɔ.”

⁹ Akabɛ zila ni, nɛ a gese hã Bɛnɛ-Hadadɛ na: “Mi wia we dɛ mɛnɔ vɛ̃ kɛ mɔ aka dati ni, nɛ nde mi kɔ̃́ sɛ we dɛ kɛnɔ mɔ aka 'do gɛ gɔ.” Nɛ Owi nɛ tonɔ wa si, nɛ wa gba 'da nu nɛ hã Bɛnɛ-Hadadɛ.

¹⁰ Nɛ a tombo 'bɔ fala talɛ we tɔ̃ hã Akabɛ na: “Mi 'danga sɛ le Samaria vɛ̃, nɛ mɛnɔ ma 'bana sɛ ni, mɛ sɛ a o'bulu mɔ iko, ma dúnú sɛ kɔ̃ owinɔ 'da mi gɔ. Mi dɛ̃ ni gɔ, nɛ ogalenɔ wa gbɛ mi.”

¹¹ Nɛ Akabɛ, nwa ngɔ nu Israɛlɛ gese hã Bɛnɛ-Hadadɛ do gba we na: “Mɔ tɛ bì bolo gɔ, nɛ mɔ dɔnggɔ tɛ mɔ nde?”

¹² Bɛnɛ-Hadadɛ zi tɛ nɔ dɔ̃ do ongba a nwanɔ tɛ kɔ tɔa tandenɔ 'da wa, nɛ wi nɛ tonɔ wa tɛa, nɛ wa gba olo nu Akabɛ hã a. Kɔ a nɛa we zele toe ni, nɛ a ba nu a hã owi ngɔ osodanɔ do ti na, wa 'dafa tɛ wa, kɔ wa la we bi le Samaria. Nɛ owi ngɔ osodanɔ wa dɛa olo nu a.

Nwa Akabɛ nɛa ngɔ nwa Bɛnɛ-Hadadɛ li bole

¹³ Do 'da fala ni, nɛ mbe wi gba olo nu Gale kpo nɛa, nɛ a kpa Akabɛ, nwa ngɔ nù Israɛlɛ, nɛ a tɔ̃ hã a na: “nwa tombo toe gɛ hã mɔ na, mɔ zɔ gba gili osoda Siri gɛ! Ɛ tɔ̃ hã mɔ na, sɔɛ gɛ ɛ 'dɔlɔ sɛ wa hã mɔ, sɛ a mɔ ĩ na ɛ a NWA de.”

¹⁴ Nɛ Akabɛ aka a na: “Wi nɛ bi wa hã mi a wio nde?” Nɛ wi gba olo nu Gale gese na: “Owi fɔmɔ lenɔ wa saka sɛ osɔ̃a tɛ zagbãlã, nɛ wa tɛ do wa.” Nɛ Akabɛ aka 'bɔ na: “Nɛ wi nɛ kpe dati wa vɛ̃ a wio nde?” Nɛ wi gba olo nu Gale gese na: “Wi sɛ a mɔ!”

¹⁵ Nɛ Akabɛ nɛa, nɛ a ngɛmɛ li obe zagbãlãnɔ kɛ owi fɔmɔ lenɔ wa tɛa zi do wa ni. Wa zi kama bɔa do 'bu wa talɛ ngɔ wa bɔa. Nɛ a ngɛmɛ 'bɔ li tala osoda Israɛlɛ vɛ̃ wa zi koto sambo.

¹⁶ Kɔ ma hɔa midi, nɛ wa hɔ nza kɔ le we bi osoda Siri. 'Da fala ni nɛ nde Bɛnɛ-Hadadɛ do ongba a nwanɔ 'bu wa talɛ ngɔ wa bɔa, kɛ wa mba do a ni, wa 'bana tɛ te bá dɔ̃ɛ tɛ ti tɔa tandenɔ i.

¹⁷ Nɛ obe zagbãlãnɔ wa kpia dati bole. Nɛ Bɛnɛ-Hadadɛ tombo ombe wele we zɔ mɛ ma la ni. Wa nɛa we kpolo tɛ wa, nɛ wa tɔ̃ hã a na, ombe soda Israɛlɛ wa hɔa kɔ le Samaria dɛ nza we bi lɛ.

¹⁸ Nɛ Bɛnɛ-Hadadɛ ba nu a na: “Fala kɛ wa tɛ we bi bolo, tabi wa tɛ we aka dɛa na nde, nɛ nɛ kálá wa vɛ̃ do tunu li wa.”

¹⁹ Nɛ nde tala osoda Israɛlɛ vɛ̃ wa hɔa 'bɔ kɔ le dɛ nza dɛ 'do obe zagbãlãnɔ ni,

²⁰ nɛ wele do wele ma ngɔ gbɛ soda Siri kɛ a tɛ dɛ ngu'du a ni. Kɔ osoda Siri wa zɔa ni, nɛ wa ma ngɔ yu nɛ, nɛ osoda Israɛlɛ wa ndaka 'do wa. Nɛ Bɛnɛ-Hadadɛ nɛa we zɔ ni, nɛ a kũ mbalata 'da a, nɛ a yu fala nɛ kpo do ombe soda kũ mbalatanɔ.

²¹ Nɛ nwa ngɔ nù Israɛlɛ tɛa, nɛ a bi Osiri, nɛ a kumu ombalatanɔ 'da wa, nɛ a 'danga ongilingilinɔ 'da wa, nɛ a nɛa ngɔ wa kɔlɔ gɔ.

²² Bole ia do'do, nɛ wi gba olo nu Gale tɛ, nɛ a kpa nwa ngɔ nù Israɛlɛ, nɛ a tɔ̃ hã a na: “Mɔ ɔ́ do kpã sila, nɛ mɔ lénggé mɛ mɔ nɛ dɛ ma ni de wena, we kɛ sabɛlɛ tɛ gɛ, do kpo ngba soe gɛ, nɛ nwa ngɔ nù Siri a kpolo sɛ tɛ̃ a we bi mɔ.”

Nwa Akabɛ nɛa 'bɔ ngɔ Osiri li bole

²³ Owi olo li nwa ngɔ nù Siri wa tɔ́a hã a na: “Gale 'da obe Israɛlɛ, a Gale kɛ a ɔ ngɔ kala, gulu nɛ a osoda Israɛlɛ wa nɛa zi ngɔ lɛ tɛ Samaria i ni. Kɔ ma wia na, lɛ bi do wa ngɔ mbɛ nù, nɛ lɛ nɛ sɛ ngɔ wa iko.

²⁴ Nɛ nde ma wia na, mɔ dɛ mɛ lɛ nɛ tɔ̃ hã mɔ gɛ. Mɔ fó Onwanɔ wa mba do mɔ gɛ do'do, nɛ mɔ e Owi fɔmɔ le olo wa.

²⁵ Nɛ mɔ kálá osoda dɛlɛ ɔ nɛ wanɔ wa fia ni. Nɛ mɔ ósó ombalata do ongilingili dɛlɛ 'bɔ ɔ nɛ kɛ zi dati ni. Kɔ lɛ bi osoda Israɛlɛ tɛ ngɔ mbɛ nùi, nɛ lɛ nɛ sɛ ngɔ wa iko.” Nɛ Bɛnɛ-Hadadɛ kɔ̃a gɛnɛ mbula wa tɔ̃a hã a ni.

²⁶ Kɔ ma hɔa tɛ sabɛlɛ 'do nɛ ni, do kpo kpo ngba soe zi ni, nɛ a ngɛmɛ li osoda Siri vɛ̃, nɛ a nɛ do wa gbaa tɛ le Afɛkɛ, we bi obe Israɛlɛ.

²⁷ Nɛ Akabɛ ngɛmɛ tɛ mɛ 'bɔ li osoda Israɛlɛ vɛ̃, nɛ a hã mɛnɔ vɛ̃ kɛ ma wia we gala wa ni hã wa, nɛ wa nɛ we kpa ngba wa do Owi sɛnɛ wa. Wa hɔa i mɔ, nɛ wa kɛ̃a sanga wa bɔa, nɛ wa dɛ fala ɔi 'da wa, nɛ ma ka mɔ dɛ li kɛ 'da osoda Siri. Nɛ nde osoda Israɛlɛ wa dɔ̀ zi gɔ. Wa ɔ zi dati osoda Siri nɛ odua wa mba ngba wa ngɔ gili bɔa ni. Ĩ na, gba gili osoda Siri wa kpa zi do fala ni vɛ̃.

²⁸ Nɛ wi gba olo nu Gale tɛa 'bɔ, nɛ a kpa nwa ngɔ nù Israɛlɛ, nɛ a tɔ̃ hã a na: “NWA tɔa na: Ɔ nɛ kɛ Osiri wa tɔ̃a na ɛ NWA, ɛ a Gale kɛ ɛ ɔ ngɔ kalanɔ iko, kɔ ɛ a Gale ngɔ mbɛ nù gɔɛ ni, nɛ nde ɛ 'dɔlɔ sɛ gba gili osodanɔ 'da wa hã mɔ. Nɛ wa ɔ sɛ ti mbula 'da mɔ, sɛ a mɔ ĩ na ɛ a NWA de.”

²⁹ Nɛ osoda Israɛlɛ do osoda Siri wa ɔa dɛ di ni 'do tũ sambo. Kɔ ma hɔa tɛ tũi kɛ sambo ni, nɛ wa ndo bi bole. Osoda Israɛlɛ wa nɛa ngɔ osoda Siri, nɛ do kpo tũi ni, wa gbɛa osoda Siri koto kama kpo do 'bu wa bɔa.

³⁰ Nɛ wanɔ 'bu koto bɔa ngɔ wa sambo, kɛ wa 'bana zi ni, wa yu dɛ kɔ le Afɛkɛ i, nɛ ngbo nu le gbini dɛ ngɔ wa, nɛ wa fe. Bɛnɛ-Hadadɛ yu, nɛ a usu tɛ̃ a tɛ kɔ mbe 'bili kɔ tɔa kpo tɛ kɔ le Afɛkɛ i.

Nwa Akabɛ la nwa ngɔ nù Siri do tunu li a

³¹ Nɛ Owi olo li a wa nɛa, nɛ wa tɔ̃ hã a na: “Lɛ zila na, onwa ngɔ nù Israɛlɛ wa do 'bako li wa wena. Ma kɛ lɛ nɛ he'de osaki, nɛ lɛ kpo ofɛlɛ dɛ gɛlɛ lɛ, hã lɛ nɛ we kpa nwa ngɔ nù Israɛlɛ. Lɛ dɛ ni, nɛ mbe gɔ nde a gbɛ́ sɛ mɔ gɔ.”

³² Wa mbisa a do'do, nɛ wa nɛ, nɛ wa he'de osakinɔ, nɛ wa kpo fɛlɛnɔ dɛ gɛlɛ wa, nɛ wa nɛ 'da nwa ngɔ nù Israɛlɛ, nɛ wa tɔ̃ hã a na: “Aa nwa, ngbá 'da mɔ Bɛnɛ-Hadadɛ, ala nu a hã mɔ na, mɔ kɔ̃, nɛ mɔ la ɛ do tunu li ɛ.” Nɛ Akabɛ aka na: “A 'bana do tunu li a nde? We bina, a a nya mi!”

³³ Akabɛ nɛa we gese ni, nɛ Owi nɛ tonɔ 'da Bɛnɛ-Hadadɛ wa zɔ na, mɛ a dia 'dɔkɔlɔ, nɛ wa fa we kpa dia gisa nu we do 'da nɛ. Nɛ wa he mɔ na: “Gbãlã we, Bɛnɛ-Hadadɛ, a nya mɔ!” Nɛ Akabɛ tumba na, wa nɛ, kɔ wa sa mɔ hã a. Nɛ wa nɛa, nɛ wa tɔ̃ hã a, nɛ a hɔ nza kɔ usu tɔa ni, nɛ a nɛ, nɛ a kpa Akabɛ. Nɛ Akabɛ ba a dɛ kɔ ngilingili 'da ɛ, nɛ wa la.

³⁴ Nɛ Bɛnɛ-Hadadɛ tɔ̃ hã Akabɛ na: “Lenɔ kɛ zi baa mi bi, nɛ a kala ma kɔ̃ baa mɔ ni, mi gisa ma hã mɔ. Nɛ mɔ wia we dɛ tɔa be do golenɔ 'da mɔ tɛ kɔ le Damasi, ɔ nɛ kɛ baa mi dɛa zi kɛnɔ 'da a tɛ Samaria nga ni.” Nɛ Akabɛ kɔ̃a, nɛ a tɔ̃ hã a na: “Mi kɔ̃ sɛ na, lɛ 'dafa we dɛa na do mɔ, nɛ mi gese mɔ iko.” Wa 'dafa we dɛa na ni do'do, nɛ Akabɛ gese Bɛnɛ-Hadadɛ.

Gale bɛ̃a gɛnɛ mɛ kɛ Akabɛ dɛa ni

³⁵ Do 'da fala ni, nɛ NWA Gale ba nu a hã mbe kpo kɔ Owi gba olo nu a na: “Mɔ tɔ̃ hã mbe ngba mɔ kpo na, a zɛ mɔ.” A tɔ̃a ni, nɛ ngba a bɛ̃ we zɛ a.

³⁶ Nɛ a tɔ̃ hã wi bɛ̃a we zɛ a ni na: “Ɔ nɛ kɛ mɔ bɛ̃a we dɛ olo nu NWA ni, fala kɛ mɔ kulu ngɔ we la nɛ, nɛ mɔ kpa sɛ ngba mɔ do gbɔgbɔ, nɛ a gbɛ sɛ mɔ.” Kɔ wele ki ni nɛa we la nɛ, nɛ a kpa ngba a do gbɔgbɔ, nɛ gbɔgbɛ gbɛ a.

³⁷ Nɛ kpo kpo wi gba olo nu Gale sɔ dati ni nɛa, nɛ a kpa 'bɔ gele ngba a, nɛ a tɔ̃ hã a na: “Mɔ zɛ́ mi!” Nɛ wele kɛ 'do gɛ zɛa a, nɛ a e dani tɛ̃ a.

³⁸ Nɛ wele kɛ a kpa dani ni, a gu tulu li a na, wa yɔ ti a. Nɛ a nɛ, nɛ a yolo dɛ kɛ zã wala kɛ nwa Akabɛ nɛ la nɛ ni.

³⁹ Kɔ nwa ma ngɔ la nɛ, nɛ wi gba olo nu Gale ni he mɔ na: “Aa nwa, mi zi tɛ li bole, nɛ mbe soda kpo tɛa do wi bɔlɔkɔ hã mi, nɛ a tɔ̃ na, mi zɔ mɔ tɛ̃ a hã ɛ. Kɔ fala kɛ a yu, nɛ mi hɔ sɛ ngbá olo a. Kɔ ni gɔ, nɛ mi futa sɛ do mbili fɛ̃a mɔ bolo koto talɛ.

⁴⁰ Kɔ mɔ zɔ̃, mi la zi we dɛ mbe gele to, nɛ wi bɔlɔkɛ ni yu. Kɔ mɔ lengge dɛ ngɔ nɛ na ge nde?” Nɛ nwa ngɔ nù Israɛlɛ gese hã a na: “Ma ia, mɔ 'bili we 'da mɔ do kpo tɛ mɔ, we kɛ mɔ ĩ ti mbula de wena!”

⁴¹ Nɛ wi gba olo nu Gale fua tuli li ɛ, nɛ nwa ĩ ti a.

⁴² Nɛ wi gba olo nu Gale tɔ̃ hã a na: “NWA tɔ̃a na: ‘Ɔ nɛ kɛ mɔ la Bɛnɛ-Hadadɛ iko, hã mɔ gbɛ a gɔɛ ni, nɛ nde mɔ fe sɛ olo a, nɛ owinɔ 'da mɔ wa fe sɛ olo owinɔ 'da a.’ ”

⁴³ Nɛ nwa ngɔ nù Israɛlɛ kpula tɛ̃ a dɛ Samaria i, nɛ we ni hã zi linggamɔ, do nɔ̃lɔ̃ zã hã a wena.