1 Onwanɔ 1 - WE NU GALE 1995

Nwa Davidi kɔla do fio

¹ Nwa Davidi dɛ zi gbɛlɛ wena. Nɛ gɛnɛ kɔ owi dɛa tonɔ 'da a wa gu zi tulu ɔi ngɔ a, nɛ nde ma bá zi we tɛ̃ a ngboo gɔ.

² Ma kɛ wa tɔ̃a hã a na: “Aa nwa, ma wia na lɛ fa be zɔnga, kɛ a wia we dɛ to hã mɔ ni, nɛ a ɔ dɛ kɛ zã mɔ, we gala mɔ, takɔ tɛ mɔ ba we.”

³ Nɛ wa nɛa we fa be zɔnga tɛ ngɔ nù Israɛlɛ vɛ̃. Wa hɔa tɛ kɔ le Sunɛmɛ, nɛ wa kpa be zɔnga kpo, li a a Abisagɛ, nɛ wa si do a hã nwa.

⁴ Abisagɛ de zi zɔnga wena, nɛ a lia toe 'da nwa we gala a. Nɛ nde nwa ɔ̀ zi ngu'du a gɔ.

Adonia kɔ̃a we hɔ nwa

^5-6 'Da fala kɛ Absalɔmɛ fia zi do'do ni, nɛ Adonia, be kɛ Davidi kua a do Hagitɛ ni, hɔa kuti bulu be. A de zi zagbãlã wena. Nɛ a lengge zi do kɔ sila a, nɛ a ma ngɔ dɛ gã zu na, ɛ a ɛ nɛ hɔ nwa. Ma kɛ a usa zi ongilingili, do ombalata, nɛ a kala owi to 'bu wa mɔlɔ we yu do dati ngilingili 'da a. Gɛnɛ kɔ na mɛ ni, nɛ nde baa a dã̀lã̀ zi mbe do a we ma gɔ, nɛ a àkà zi 'bɔ mbe a we gulu mɛ kɛ a dɛ ní ni gɔ.

⁷ Nɛ Adonia ma ngɔ ba zã zu we do Yoabɛ, be 'da Sɛruya, do nganga Abiatarɛ. Nɛ wa si 'do a na, a hɔ nwa.

⁸ Nɛ nde nganga Sadɔkɛ, do Bɛnaya, be 'da Yoyada, do Natanɛ, wi gba olo nu Gale, do Simei, do Rei, do osodanɔ kɛ wa fɔmɔ Davidi ngboo ni, wa kɔ̃̀ zi gulu we 'da Adonia gɔ.

Natanɛ do Baseba wa kɔ̃a na Salɔmɔ hɔ nwa

⁹ Mbe tũ kpo, nɛ Adonia dɛa gã gbalimɔ tɛ kɛ zã ta wa sa li nɛ na, “Ta 'da Ogɔ̃nɔ,” dɔ̃ɔ do zu lì, Ɛnɛ-Rogɛlɛ. A gbɛa obata, do owili ngɔmbɔ, do osa'de dɛ nɔ. Nɛ a sa mɔ hã ozagbãlã nya a, benɔ 'da nwa Davidi, do ogã winɔ ngɔ nù Yuda vɛ̃, kɛ wa dɛ zi toe hã nwa ni.

¹⁰ Nɛ nde a sà mɔ hã nya a Salɔmɔ gɔ. Nɛ a sà 'bɔ mɔ hã Natanɛ, wi gba olo nu Gale, do nganga Bɛnaya, do osodanɔ kɛ wa fɔmɔ nwa ni gɔ.

¹¹ Kɔ Natanɛ nɛa we zɔ ní, nɛ a nɛ 'da Baseba, naa Salɔmɔ, nɛ a aka a na: “Adonia, be 'da Hagitɛ, a ba to nwa do tɛ̃ a wele nɛ, nɛ nwa Davidi ĩ̀ 'bɔ mɔ kpo ngɔ ma gɔ. Mɔ zèlè ni gɔ nde?

¹² Kɔ fala kɛ mɔ kɔ̃ we kpasa kili tɛ mɔ, do kɛ 'da be 'da mɔ Salɔmɔ, nɛ nde mi tɔ̃ hã mɔ na,

¹³ mɔ nɛ́, kɔ mɔ kpa nwa Davidi. Nɛ mɔ aka a na, a tɔ̃̀ zi na, be 'da mɔ Salɔmɔ, a hɔ sɛ nwa olo ɛ gɔ nde? Kɔ gulu kɛ Adonia hɔa nwa we ge nde?”

¹⁴ Nɛ Natanɛ tɔ̃ 'bɔ hã Baseba na: “Fala kɛ mɔ wele we do nwa do'do, nɛ mi nɛ sɛ tɛ 'bɔ we kpa a, takɔ mi gbangba 'da we mɔ tɔ̃a ni.”

¹⁵ Baseba zila ní, nɛ a nɛ 'da nwa i. Nɛ nde nwa ɔa zi nù kɔ tɔa ɔi 'da a i, tua kɛ a dɛ gbɛlɛ wena. Nɛ Abisagɛ, boko Sunɛmɛ, a zi dɛ di ni, tɛ gala a.

¹⁶ Baseba gu gba zugolo, nɛ a bili zu a nù dati nwa. Nɛ nwa aka a na: “Mɛ mɔ kɔ̃a na mi dɛ hã mɔ a ge nde?”

¹⁷ Nɛ Baseba gese na: “Aa nwa, mɔ tɔ̃a zi hã mi dɛ dati NWA Gale 'da mɔ na, be 'da mi Salɔmɔ a hɔ sɛ nwa dɛ olo mɔ, nɛ a dungu sɛ ngɔ kpongbo nwa 'da mɔ.

¹⁸ Kɔ mi zila di 'bɔ na, wi hɔa nwa, wi a Adonia, nɛ nde mɔ ĩ̀ we nɛ gɔ.

¹⁹ Mba gɔ, Adonia dɛa gã gbalimɔ. Nɛ 'da fala gbalimɛ ni, a gbɛa gba gili ongɔmbɔ, do osa'de dɛ nɔ, do obata we dɔnggɔ do Gale. Nɛ a sa mɔ hã obulu benɔ 'da mɔ vɛ̃, do nganga Abiatarɛ, do Yoabɛ, gã wi ngɔ osodanɔ. Nɛ nde a sà mɔ hã be 'da mɔ Salɔmɔ gɔ.

²⁰ Aa nwa, li obe Israɛlɛ vɛ̃ ka mɔ dɛ tɛ mɔ, takɔ mɔ sa li wi nɛ dungu nwa olo mɔ ni hã wa.

²¹ Kɔ fala kɛ mɔ dɛ̃ ni gɔ, kɔ mɔ fe, nɛ wa zɛlɛ sɛ tɛ mi do be 'da mi Salɔmɔ, ɔ nɛ kɛ lɛ a Owi vũ to tɛ nwa ni.”

²² Baseba 'bana zi tɛ wele we do nwa, nɛ Natanɛ, wi gba olo nu Gale le kɔ tɔa 'da nwa.

²³ Nɛ wa mbese nwa na Natanɛ hɔa, nɛ nwa ba nu ɛ, nɛ a le, nɛ a bili zu a gbaa, nɛ ma to nù dati nwa.

²⁴ Dɛ 'do nɛ, nɛ a tɔ̃ na: “Aa nwa, wa tɛ tɔ̃ na, mɔ saka Adonia do nwa dɛ olo mɔ, nɛ a dungu sɛ ngɔ kpongbo nwa 'da mɔ. Mɔ tɔ̃a ni kpaa nde?

²⁵ Mba gɔ, sɔɛ gɛ a zĩlĩ dɛ tɛ zu lì Ɛnɛ-Rogɛlɛ, nɛ a dɛa gã gbalimɔ. A gbɛa gba gili ongɔmbɔ, do osa'de dɛ nɔ, do obata we dɔnggɔ do Gale tɛ gbalimɛ ni. Nɛ a sa mɔ hã obulu benɔ 'da mɔ vɛ̃, do ogã wi ngɔ osodanɔ, do nganga Abiatarɛ. Winɔ ni vɛ̃ wa di ni tɛ nyɔngɔ mɔ, do nɔ dɔ̃ do a. Wa ta kɔ̃ wa, nɛ wa he mɔ na: ‘Nwa 'da lɛ, wi a mɔ, Adonia!’

²⁶ Nɛ nde a sà mɔ hã be 'da mɔ Salɔmɔ gɔ. A sà 'bɔ mɔ hã nganga Sadɔkɛ, do Bɛnaya, be 'da Yoyada gɔ. Nɛ a sà 'bɔ mɔ hã mi gɔ.

²⁷ Aa nwa, kɛnɔ ni vɛ̃, ma dɛ tɛ̃ ɛ do olo nu mɔ nde? Mɔ saka nwa we dungu olo mɔ, nɛ mɔ mbèsè lɛ, obɔlɔ zu wi dɛa tonɔ 'da mɔ gɔ we ge nde?”

Davidi saka Salɔmɔ we dungu nwa olo a

²⁸ Nwa Davidi nɛa we zele ní, nɛ a ba nu a na, wa sa 'bɔ mɔ hã Baseba. Nɛ Baseba tɛa 'bɔ dɛ dati a.

^29-30 Nɛ nwa tɔ̃ hã a na: “Mi zonggo zi tɛ mi hã mɔ dɛ dati NWA Gale 'da Israɛlɛ na, be 'da mɔ Salɔmɔ, a hɔ sɛ nwa dɛ olo mi, nɛ a dungu sɛ ngɔ kpongbo nwa 'da mi. Kɔ ma kɛ mi zonggo 'bɔ tɛ mi do zu li NWA, wele kpasi, kɛ a gala zi mi kɔ ngamɛnɔ fai ni na, sɔɛ gɛ, mi nɛ dɛ olo nu mi. Be 'da mɔ Salɔmɔ a dungu sɛ nwa dɛ olo mi.”

³¹ Baseba nɛa we zele ni, nɛ a gu gba zugolo, nɛ a bili zu a gbaa, nɛ ma to nù dati nwa, nɛ a he mɔ na: “E kɔ nwa Davidi 'bana do ngawi fai!”

³² Dɛ 'do nɛ, nɛ nwa Davidi sa mɔ hã nganga Sadɔkɛ, do Natanɛ, wi gba olo nu Gale, do Bɛnaya, be 'da Yoyada,

³³ nɛ a ba nu a hã wa na: “Nɛ ngɛ́mɛ́ li osodanɔ, kɛ wa 'bana tɛ zele we nu mi ni. Nɛ nɛ e be 'da mi Salɔmɔ ngɔ punda nwa 'da mi, nɛ nɛ ká a tɛ nu lì Gihoni.

³⁴ Kɔ nɛ hɔ i mɔ, nɛ mɔ, nganga Sadɔkɛ, do mɔ Natanɛ, wi gba olo nu Gale, nɛ a sɛ nɔ zu Salɔmɔ, we be na, a hɔa nwa ngɔ Israɛlɛ. Nɛ dama sɛ mɔtũlũ, nɛ nɛ he mɔ na: ‘Nwa 'da lɛ, wi a mɔ, Salɔmɔ!’

³⁵ Dɛ 'do nɛ, nɛ a kpolo sɛ tɛ̃ a i nga, nɛ nɛ kpe sɛ dɛ 'do a ni. Nɛ a tɛ sɛ, nɛ a dungu nù dɛ ngɔ kpongbo nwa 'da mi, we hɔ nwa dɛ olo mi. Tua kɛ mi a mi saka Salɔmɔ, we hɔ nwa ngɔ obe Israɛlɛ, do obe Yuda.”

³⁶ Nɛ Bɛnaya gese hã nwa na: “Nwa, mɔ tɔ̃a de wena! Wi a NWA Gale 'da mɔ do tɛ̃ a, hã a wila we ni do wala 'da mɔ.

³⁷ E kɔ NWA Gale ɔ do Salɔmɔ, ɔ nɛ kɛ a zi do mɔ ni, nɛ e kɔ a dɛ na, dɔ̃lɔ̃ li dɛa to nwa 'da Salɔmɔ ma nɛ ngɔ kɛ 'da mɔ!”

Wa ia Salɔmɔ ngɔ kpongbo nwa

³⁸ Dɛ 'do nɛ, nɛ nganga Sadɔkɛ, do Natanɛ, wi gba olo nu Gale, do Bɛnaya, be 'da Yoyada, do osoda Krɛtɛ do osoda Peleti, kɛ wa zɔ mɔ tɛ nwa ni, wa nɛa 'da Salɔmɔ. Wa hɔa i mɔ, nɛ wa e a ngɔ punda nwa 'da Davidi, nɛ wa kã a tɛ nu lì Gihoni.

³⁹ Nganga Sadɔkɛ ba zi zamba zu sa'de kɔ tɔa Tande kpa ngba wi do nwa, nɛ a tɛ nɛ. Nɛ zamba zu sa'de ni ma dunu zi do nɔ. A ba ma, nɛ a tɛnɛ dɛ zu Salɔmɔ we e a do nwa. Nɛ wa dama mɔtũlĩ, nɛ winɔ vɛ̃ zi di ni ni, wa ma ngɔ he mɔ na: “Nwa 'da lɛ, wi a Salɔmɔ!”

⁴⁰ Dɛ 'do nɛ, nɛ Salɔmɔ kpula tɛ̃ a dɛ 'da le nga, nɛ winɔ vɛ̃, wa kpe dɛ 'dɔkɔlɔ a. Nɛ wa dama kpangge, nɛ wa he mɔ do yangga, nɛ giti wa tana nùi gbirr.

Salɔmɔ ila 'dã mɛ 'da Adonia

⁴¹ 'Do kɛ Adonia, do owinɔ kɛ a sa mɔ hã wa, wa nyɔngɔ mɛ do'do ni, nɛ wa zele 'bɔ hiamɛ. Nɛ Yoabɛ nɛa we zele giti mɔtũlĩ, nɛ a aka na: “Gulu kɛ gba dɔa winɔ wa he mɔ ni we ge nde?”

⁴² A 'bana aka we ni aka iko, nɛ Yonatanɛ, be 'da nganga Abiatarɛ hɔ. Nɛ Adonia tɔ̃ hã a na: “Mɔ lé, tua kɛ mɔ a wi dĩ, nɛ kafi bina, mɔ tɛa do dia sako.”

⁴³ Nɛ Yonatanɛ gese na: “Ĩi, nɛ nde ngboo gɔ. Mi tɛa we mbese nɛ na, nwa Davidi saka Salɔmɔ we dungu nwa olo a.

⁴⁴ Nɛ a ba nu a hã nganga Sadɔkɛ, do Natanɛ, wi gba olo nu Gale, do Bɛnaya, be 'da Yoyada, do osoda Krɛtɛ, do osoda Peleti, kɛ wa zɔ mɔ tɛ̃ a ni na, wa nɛ́ kɔ wa e Salɔmɔ ngɔ punda 'dɛ ɛ, nɛ wa kã a tɛ nu lì Gihoni.

⁴⁵ Wa hɔa i mɔ, nɛ nganga Sadɔkɛ, do Natanɛ, wi gba olo nu Gale, wa a nɔ zu a, nɛ wa ia a do nwa. 'Do ki ni, nɛ owinɔ vɛ̃ wa kpula tɛ wa do yangga. We duzu ma, ma kɛ owinɔ vɛ̃ kɔ le gɛ, wa he mɔ nzee ni. Gulu hiamɛnɔ nɛ zila ni, ma a ni.

⁴⁶ Nɛ di ngangga ni, Salɔmɔ dungu ngɔ kpongbo nwa ia.

⁴⁷ Dɛ ngɔ nɛ, owi olo li nwa, wa tɛa, nɛ wa tɔ̃ de zu li nwa Davidi na: ‘E kɔ Gale 'da mɔ dɛ na, dia sako li Salɔmɔ yɛ'bɛ nɛ ngɔ kɛ 'da mɔ. Nɛ e kɔ a dɛ 'bɔ na, dɛa to nwa 'da a kpa dɔ̃lɔ̃ li nɛ ngɔ kɛ 'da mɔ!’ Nɛ nwa gɛa tɛ̃ a ngɔ mɔ ɔi 'da a gɛɔ, nɛ a bili zu a nù we dɔnggɔ Gale,

⁴⁸ nɛ a na: ‘Mi hã iɔ̃nae hã NWA Gale 'da Israɛlɛ, we kɛ sɔɛ gɛ, a saka wi dungu olo mi. Nɛ mi hã 'bɔ iɔ̃nae hã a wena, tua kɛ a kɔ̃a na, mɛnɔ ni vɛ̃ ma dɛ tɛ̃ ɛ dɛ gbali mi, dati kɛ na mi fe ni.’ ”

⁴⁹ Lɛnggɛnɔ ni, ma a kili tɛ owinɔ kɛ wa zi do Adonia ni, nɛ wa kulu ngɔ, nɛ wa si, wele do wele dɛ nu tɔa 'da a.

⁵⁰ Nɛ Adonia dɛa 'bɔ kili we ni la li, nɛ a nɛa tɛ fala wa dɔ do sa'de we dɔnggɔ do Gale ni, nɛ a 'be konggolo nu gbagala.

⁵¹ Nɛ mbe wele kpo tɛa, nɛ a mbese Salɔmɔ na: “Adonia dɛ kili mɔ wena. A nɛa, nɛ a usu tɛ̃ a tɛ fala wa dɔ do sa'de we dɔnggɔ do Gale ni, nɛ a na, ɛ hɔ sɛ nza gɔ, kɔ fala kɛ nwa Salɔmɔ kana tɛ̃ a na, a gbɛ sɛ ɛ gɔ, sɛ nɛ de.”

⁵² Nɛ Salɔmɔ gese na: “Fala kɛ a ba tɛ̃ a ɔ nɛ gbãlã wele, nɛ nde mi dɛ́ sɛ 'dã mɔ do a gɔ. Kɔ fala kɛ a dɛ̃ mbulanɔ gɔ, nɛ a fe sɛ.”

⁵³ Nwa Salɔmɔ tumba Owele na, wa nɛ́ kɔ wa sa mɔ hã a tɛ fala wa dɔ do sa'de we dɔnggɔ do Gale ni. Wa nɛa, nɛ wa tɛ do a, nɛ a bili zu a gbaa, nɛ ma to nù dati nwa. Nɛ Salɔmɔ tɔ̃ hã a na: “Lá mɔ sí!”