Lukas 6 - ALA WENE HIVIS DIRUP WATUGWAIt Yakuri samban ogasagwi vaga nggarogo ogagu dogop wene ( Matius 12:1-8 ; Markus 2:23-28 ) 1 Ndugwis ambi it ap Yakuri samban ogasagwi vaga Yesus ane welagwi menda inim gandum yagoma suvaga lagu dugwit, At ane welagwi menda en gandum ininggis vaga heralogombo agamut bonggalogo wikhegek nenggek lagagwa. 2 Nenggek laguselok, it Varisi menda ninen, “Samban ogasagwi vaga yavup anderogo ogarup moga wene hobalek hegek, hit nggarogo yiluk ogasagwi?” yiluk, yugeragagwa. 3 Yugurugu lagagwama, Yesus en, “Wene at Daut aori inim, erom uvup dugwit, ogagagwa wene ako, Ala wene dirup warek vaga hit bikhegetek dugwit yagalagwi yei? 4 At Daut ako Ala awi valekma nunggwigya lagagirik, roti Ala ake bago ako it ugun naup moga, it imam-imam halok adigat nunggu dogop wene hobalek hegek ovara, wogogo ninggya lagagirik, nin at inim lagagwa ako wogeragagi, wene dirup warek ako hit bikhegetek agipik yei?” yiluk, yugeragagi. 5 Yugirigya lagagirik, “Samban ogasagwi vaga yerogo ogarup nderogo ogarup yugu dogop andok ako andi, An Ap-At Endaklagagis aro,” yiluk, yugeragagi. Ap inggis weyak sek ogagagi wene ( Matius 12:9-14 ; Markus 3:1-6 ) 6 Andien, ndugwis ambi Yakuri samban ogasagwi vaga Yesus ako it samban ogasagwima nunggwigya lagagirik, wene mamuleragagi. Wene mamulirigyama, ap inggis amot anyedek mondok masalek andenam werekma, 7 Yesus wene mamulirigya hegek, it ap Ala wene vagago welagagwa menda inim, it ap Varisi menda inim, iren, enane wonggalogo At ovaga baguluk, “Yesus samban ogasagwi vaga yavup ogarup moga hegek ap sek ogagya hamwi a?” yiluk, inil vurek ogagagwa. 8 Inil vurek inigik, it umbutwi ako Yesus yedok inugu lagagirik, ap inggis weyak ako yugugu dugwit, “Mendek yiluk, ilim yenam oma,” yugugu lagagimu, ap ako mendek yiluk, ilim mendek yi lagagi. 9 Mendek yi lagya lagagimu, Yesus en it yugirigya dugwit, “Samban ogasagwi vaga sek oginivup andi, sek a, ata weyak oginivup andi, sek a? Avakwa eneyave inidi yup andi, sek a, ata enarup andi, sek a? Hit eres!” yiluk, 10 it ovok erogo il dombalinipu lagagirik, ap ako yugugu dugwit, “Hinggis welalhanen,” yugugu lagagimu, welalhigya lagagirik, inggis mondok sek agagi. 11 Inggis mondok sek agagi ovara, it andi, enendawi enaninis wisane agya dugwit, “Yesus nggarogo okbauk?” yiluk, wene mbanggugwa. It ap lakbigik menda miginipigi wene ( Matius 10:1-4 ; Markus 3:13-19 ) 12 O andi vaga Yesus samban ogarigiluk, hulikmu inggigi. Inggya lagagirik, o hup Ala yugugu hegek, o yanggo yagagi. 13 O yanggo iri lagagimu, At ane welagwi menda ako warupwak yiluk, yanggup yugeragagi, wagu lagagwama, ap eneyave 12 miginipu lagagirik, ininis “Lakbigik menda,” sabigigi. 14 It miginipigi ako andi yi: Simon inis ambi Peterus sanggigi ako inim, at Simon aot Andereas inim, Yakobus inim, Yohanes inim, Pilipus inim, Batolomeus inim, 15 Matius inim, Tomas inim, Alepeus abut Yakobus inim, Simon ap Selot menda inim, 16 Yakobus adik menda ambi abut Yudas inim, eke, Yudas Ikariot Yesus hivis warupwak yiluk wogeragagi ako inim, akoat miginipigi. Wene mamulirigya, sek okbugu, ogagagi wene ( Matius 4:23-25 ) 17 At Yesus ap miginipigi ako inim hulikmu en wambu wagu lagagwarik, o huris vaga andoma mbup yagagwa. Mbup yugu lagagwama, At ane welagwi menda wisane inim, avakwa nin evena o Yudea en, o kota Yerusalem en, o Tirus Sidon is yanggadek laut omban vaga akoma en, 18 Yesus ane hunggwis, aup edup iniselok sek okbugu, ogarupwak yiluk, At adema homari wagagwa. Eke, it avakwa madis edup agoda werek menda enendawima nonggegek ogagu lagagwa ako sek okbogogi. 19 Yesus anye endawima agarik ako wulu wagya dugwit, avakwa sek oginivit lagyama, it avakwa ovok erogo sek arusogom yiluk, Yesus ininggis vakhaguluk, ogagagwa. Enendawi adenggen dogop inim, anggin dogop inim, yugeragagi wene ( Matius 5:1-12 ) 20 Anderogo ogasagwima, Yesus en At ane welagwi menda ako il biginigu lagagirik, yugirigya dugwit: “Hit ap henangge dek yi, Ala en hit At avema bigigaliga atma, henendawi adenggen umbutu dogones o. 21 Hit yogak uvup agipik yi, henagaum asogon atma, henendawi adenggen umbutu dogones o. Hit yogak yup yasagwi yi, enda yarup okhinivisogonma, henendawi adenggen umbutu dogones. 22-23 It avakwa yi, enombawi en navi-navi weyak okbugu lagagwa ako ovagak, An Ap-At Endaklagagis ako nane wegep vaga enanggon adigat hinumbutu dugwit, ‘Hit nit menda dek,’ yiluk, hekbugugwis, wiyiknom-weyaknom erogo bugugwis, ‘Ap yi weyak o,’ yiluk, hininis sovabugugwis, ogaguselok, henendawi adenggen umbutu dogogup. Henangge hagalwik mbogot vaga wisane agarik atma, anggin anderogo okbuguguselok, henendawi adenggen en agasogot wugu dugwit, ndawi luvuk yugu dogogup. 24 Eke, hit hininggis werek yi andi, henendawi ugun wadokdek sek welagupikmu, anggin henovaga arugup! 25 Hit yogak henagaum agipik yi, hivis uvup arugup! Hit yogak enda yasagwi yi, hivis henendawi burup yugu dugwit, yup yagu dogogup! 26 It avakwa yi, enombawi en ap Ala inis vaga huluk wene yugurugusigik ovara, siyabugu lagagwa ako ndatak, it ap ovok en hininis siyabuguguselok anggin henovaga arugup!” yiluk, yugeragagi. Hinim ogorek halok henendawi hunik oginivup wene ( Matius 5:38-48 ; 7:12 ) 27 Yugirigya lagagirik, Yesus en ambi yugirigya dugwit, “Hit An nane henaruk holek agipik yi, wene ambi yukherayogon. It hinim ogorek agipik ako, henendawi hunik oginipwis, enanggon henombasagwi ako sek okbugwis, 28 it homan okbigigelagwi ako, Ala en adenggen okbisapwak yiluk, yugugwis, it weyak okbigigelagwi ako, enake samban ogagwi, ogagu dogones. 29 Eke, henelagandin venak vaga henatuselok, venak inim henarupwak yiluk, enakbatugwi, henasum sogwesum wuguselok, henasum bayu yirik idi yubuk. Ata, inim wogorugwi, 30 nggino yukhiruguselok, wogorugwi, ogagu dogones. Henangge wuguselok, ‘Wokneres,’ yugeraup andi moga. 31 Hiren, ‘Anderogo okbininaup sek ai,’ ombasagwi ako ndatak avakwa sek adigat okbigik lagu dogones.” 32 “It henabwa ombasagwi ako, enadigat hit henendawi hunik okbugu hiniselok, onggo ngga hedaup ombasagwi? Dek o. It weyak ogasagwi menda ogo, enabwa ombasagwi menda ako enendawi hunik okbiselagwi. [Anderogo atma, it henabwa ombasagwidek menda inim henendawi hunik oginipu dogones.] 33 It hinim yonggat-yonggat yagalagwi ako, hiren it enadigat sek okbugu hiniselok, onggo ngga hedaup ombasagwi? Dek o. It weyak ogasagwi menda ogo, it yonggat-yonggat yagalagwi menda sek okbiselagwi. [Anderogo atma, it yonggat-hinivisagwidek menda inim, sek okbugu dogones.”] 34 “Hiren, ‘Hivis ndatak woknerasogom,’ umbutu dugwit, henaswei wogorugu hiniselok, andi vaga nggarogo okhedaup ombasagwi? Mondok dek. It ap weyak ogasagwi akoen, ‘Hivis ndatak woknerasogom o,’ yiluk, enaswei wogerelagwi. [Anderogo atma, ‘Hivis ndatak woknerasogom,’ embetetek dugwit, ugunat wogurugu dogones.] 35 At Mondok Siyalek Adigat Agarik akoen it ap weyak menda enendawi lakot dambi-dambe erek agarwik ako enabwa ombasiga. Enabwa ombasiga atma, hit ogo, it hinim ogorek agipik ako enabwa umbutu dugwit, sek okbugwis, eke ‘Hivis woknerasogom,’ embetetek dugwit, ugun wogorugwi, ogagu dogones. Ogagu hiniselok, ‘Hit An naburi aro,’ yiluk, onggo mondok iya erogo wokhirigya hagup o.” 36 “Henasin en avakwa aigwak aberen sek okbisaliga hak, hit ndatak avakwa henaigwak aberen sek okbigik lagu dogones,” yiluk, yugeragagi. Henane anye vaga enowak dilubuk wene ( Matius 7:1-5 ) 37 Yugirigya lagagirik, ambi yugirigya dugwit, “Hit henane anye vaga avakwa enowak dilubuk. Henane anye vaga enowak dinggitek hiniselok, hit ogo, Ala en ane anye vaga henowak dilisogonbuk. Eke, hiren avakwa ‘Hit weyak o,’ yiluk, anggin enovaga bisabuk. ‘Hit weyak o,’ yiluk, anggin enovaga bigitek hiniselok, Ala en ‘Hit weyak o,’ yiluk, anggin henovaga bigigayogonbuk. Eke, hiren it avakwa weyak okbigigelagwi ako enomaduk degerogo bugu dogones. Enomaduk degerogo bugu hiniselok, Ala en hit henomaduk degerogo bigigayogon. 38 Ugun wogorugu hiniselok, ugunat wokhirigya hagup. Sogolowak elola mbin erogo yekbaluk, nggwes erogo wombabagya, okbaluk, nggilup-nggilup wambigya hegek, henadema ndilogo wokherelagwi hak, ndatak wokhirigya hagup o. Wakhegek ako vaga wal okhelok, avakwa wogerelagwi ako ndatak, wal okhelok wokhirigya hagup o,” yugeragagi. 39 Yugirigya lagagirik, wene wakhegek ambi yugirigya dugwit, “It ap inil mbuk ambi en il mbuk ambi iperen ininggi vapak laup sek ombasagwi? Eke iperen wen bavulikmu nggedek wambusogombuk ombasagwi? 40 It wene mamulerelagwi ako sovalek inigik, wene mamulhedelagwi ako siyalek agarwikbuk. It mamulhedelagwi ako mondok mamulhidugu dogomundik andi, it mamulerelagwi ndatak dogosogom.” 41 “Yo agako mbalek hinimu winik agarik ako dibagetek dugwit, hit henaswe yo iluvulu imu nonggagas ako nggarogonggan dibelagwi? 42 Eke, yo agako mbalek hit hinimu wikhegetek dugwit, ‘Naswe. Yo iluvulu himu nonggagas ako wikheyayogon,’ andi nggarogonggan yugurup ombasagwi? Ee! Henagavoval yagalagwi! Yo agako mbalek hit hinimu winik agarik ako endak wikhelok, henaswe imu wikhaup andi, sigamat hagup o,” yiluk, yugeragagi. Yo enggen yiliga wene ( Matius 7:16-20 ; 12:33-35 ) 43 Wene wakhegek ambi yugirigya dugwit, “Yo sek menda en enggen weyak menda yiligadek. Eke, yo weyak menda en enggen sek menda yiligadek. 44 Yigyo ndigyo eyave enggen yiliga vaga inilup asagwi. Hit yo widis enggen ako yo bondo adok-adok vaga yugumu heralisagwidek. Eke, anggur enggen ako heda sogonaik vaga yugumu welagwidek. 45 Ap ovavut sek menda en, sek menda endawima ndugerek agarik ako vaga sek adigat ogasiga. Eke, ap ovavut weyak menda en, weyak menda endawima ndugerek agarik ako vaga weyak adigat ogasiga. Endawima en nggeker-erek wunggu dugwit, abis vaga en yagaliga o,” yiluk, yugeragagi. Ap mberen en o mberen vanggugwa wene ( Matius 7:24-27 ) 46 Yugirigya lagagirik, ambi yugirigya dugwit, “Hit An yukheraliga ako ogagetek dugwit, nggarogo yiluk, ‘Ai, Nasin! Ai, Nasin!’ adigat yuknisagwi? 47 It avakwa An nadema wagu lagarwik, An nane hobaluk, ogasagwi hak yukherayogon. 48 Ap o valisagwi ako hak, it aro. Ap ambi wen ilim erogo bavunggu lagagirik, helep owak ndalek vaga owak wombabagagi. Wombabagagirikmu, hivis is nggut wagya dugwit, o valek masaligiluk ogagagi ovara, owak modo erogo wombalekma, wadokdek welagagi. 49 Andi wadokdek welagagi ovara, it ap An nane hobaluk, ogasagwidek ako andi, ap ambi o owak wen ilim erogo wombabagetekma un ovaga wombabaluk o vanggigirikmu, is nggut wagya dugwit, yigitik-wagatik erogo wolok wunggu dugwit, mondok masalogo bagagi ako hak, it aro,” yiluk, yugeragagi. |
LAI 2023
Indonesian Bible Society