Edwɛkpa ne kɛmɔ Maake hɛlɛle la 14 - BAEBOLO ANZƐƐ BULUKU NWUANZANWUANZABɛkɔ Gyisɛse ati akpamo ( Mat 26.1-5 ; Luk 22.1-2 ; Dw 11.45-53 ) 1 Mɔɔ ɔhale kenle nwiɔ na Akpabɛnwo nee Angye Ɛvoyia ne adwu la, sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne nee mɛla kilehilevolɛma ne mɔ kpondɛle adenle mɔɔ bɛdua zo bɛahye Gyisɛse ahane ɛleka bie bɛahu ye la, ɔluakɛ bɛse, 2 “Ɔnle kɛ yɛyɛ ye zɔhane wɔ ɛvoyialilɛ ne anu, anrɛɛ menli ne kɛli nzaka.” Bɛgua Gyisɛse anatele wɔ Bɛtani ( Mat 26.6-13 ; Dw 12.1-8 ) 3 Ɛnee Gyisɛse wɔ Saemɔn mɔɔ anrɛɛ le kokobɛvolɛ la sua nu wɔ Bɛtani. Mɔɔ ɛnee Gyisɛse ɛlɛkpula ɔ sa la, raalɛ bie vale anatele evuanlɛ bie mɔɔ ye bolɛ yɛ se kpalɛ na bɛvale “naade” a bɛyɛle la wɔ “alabaseta” bolɛ toba nu rabɔle ye guale Gyisɛse ati zo. 4 Menli mɔɔ wɔ ɛkɛ ne la bie mɔ vale ɛya na bɛhanle kɛ, “Na duzu ati a bɛzɛkye anatele evuanlɛ ye ɛ? 5 Anrɛɛ bɛkola bɛtɔne ye bɛdie ezukoa ala mɔɔ bo etaku nna nna ɛya nsa la na bɛfa bɛnea ehyianvolɛma!” Na bɛdendɛle raalɛ ne kpalɛ. 6 Gyisɛse zele kɛ, “Bɛgyakyi ye! Bɛmmagyegye ye. Yeli gyima kɛnlɛma yemaa me. 7 Bɛmɛ, bɛ nee ehyianvolɛma de dahuu, yɛɛ mekɛ biala mɔɔ bɛkulo la, bɛkola bɛboa bɛ; na mame, me nee bɛ ɛnrɛdɛnla dahuu. 8 Yeyɛ mɔɔ ɔkɛhola la; yewola anatele ye yegua me sonlabaka ye anwo yeva yeziezie ye kolaa na bɛazie ye. 9 Bɛhakye ɛhye! Ewiade ye anu ɛleka biala mɔɔ menli kɛbɔ Edwɛkpa ne nolo la, bɛkɛha debie mɔɔ raalɛ ye ɛyɛ la bɛkɛva bɛkɛhakye ye.” Dwudase kponle zo kɛ ɔkɛye Gyisɛse ɔkɛmaa ( Mat 26.14-16 ; Luk 22.3-6 ) 10 Dwudase Yesekaleɔto mɔɔ le ɛdoavolɛma bulu nee nwiɔ ne mɔ anu ko la hɔle sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne mɔ ɛkɛ ne kɛ ɔkaye Gyisɛse yeamaa bɛ. 11 Ɛhye yɛle sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne mɔ fɛ kpole, na bɛbɔle ye ɛwɔkɛ kɛ bɛkɛmaa ye nwolɛ ezukoa. Na ɔvi mekɛ ne anu Dwudase bɔle ɔ bo kɛ ɔkpondɛ adenle yealua zolɛ yeaye Gyisɛse yeamaa. Gyisɛse nee ye ɛdoavolɛma di Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ne ( Mat 26.17-25 ; Luk 22.7-14 , 21-23 ; Dw 13.21-30 ) 12 Angye Ɛvoyia kenle ne mɔɔ lumua la yɛɛ bɛku mboane mralɛ bɛto Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ne a. Kenle zɔhane dwule la Gyisɛse ɛdoavolɛma ne mɔ bizale ye kɛ, “Nienwu a ɛkulo kɛ yɛkɔsiezie Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ne a?” 13 Na Gyisɛse zoanle bɛ nuhua nwiɔ kɛ, “Bɛhɔ suakpole ne azo na bɛ nee nrenya bie mɔɔ zo dwora mɔɔ nzule wɔ nu la bayia. Bɛdoa ye, 14 bɛ nee ye ɛhɔ sua mɔɔ ɔkɛhɔ nu la anu na bɛze sua menle ne kɛ, ‘Kilehilevolɛ ne se: Ekpumgbunli ne mɔɔ me nee me ɛdoavolɛma ne bali Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ne wɔ nu la wɔ nienwu?’ 15 Na ɔbahile bɛ anwuma ekpumgbunli kpole bie mɔɔ bɛziezie nu dɛba la. Bɛdo Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ɛkponle ne wɔ ɛkɛ.” 16 Ɛdoavolɛma ne zile nu hɔle suakpole ne azo, na bɛhɔnwunle debie biala, kɛmɔ Gyisɛse hanle hilele bɛ ala la, na bɛdole Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ɛkponle ne. 17 Aleɛ muanle nwolɛ la, Gyisɛse nee ye ɛdoavolɛma bulu nee nwiɔ ne rale. 18 Na mɔɔ bɛde ɛkponle ne anwo bɛlɛdi debie la, Gyisɛse zele bɛ kɛ, “Nɔhalɛ, meka meahile bɛ kɛ, bɛdabɛ mɔɔ bɛ nee me yɛ sa wɔ ɛyɛba ye anu la, bɛ nuhua ko baye me amaa.” 19 Ɛhye yɛle ɛdoavolɛma ne mɔ nyane na bɛbizale ye ngoko ngoko kɛ, “Ɛnee mame ɔ?” 20 Gyisɛse buale kɛ, “Bɛdabɛ bulu nee nwiɔ ye anu ko ala ɔ. 21 Na mame Sonla Ra, mebawu, kɛmɔ Nyamenle Edwɛkɛ ne se la, na ahenle mɔɔ baye me amaa la, ye gyakɔ. Ɔle kpalɛ kɛ anrɛɛ bɛanwo ye!” Awulae aleɛ ne ( Mat 26.26-30 ; Luk 22.14-20 ; 1 Kɔl 11.23-25 ) 22 Mɔɔ bɛgua zolɛ bɛlɛdi aleɛ ne la, Gyisɛse vale kpanwo, ɔyɛle Nyamenle mo, ɔbubule nu ɔvale ɔmanle ye ɛdoavolɛma ne na ɔzele bɛ kɛ, “Bɛlie bɛli, ɛhye a le me nwonane ne a.” 23 Akee ɔvale dwora ne mɔɔ nwanye ne wɔ nu la, ɔyɛle Nyamenle mo, ɔvale ɔmanle ye ɛdoavolɛma ne mɔ amuala nlonle bie 24 na ɔzele kɛ, “Ɛhye a le me mogya ne mɔɔ bɛbahwi bɛamaa menli dɔɔnwo na ɔsɔ Nyamenle ngyekyeleɛ ne anloa la. 25 Nɔhalɛ, menrɛnlo nwanye ɛhye bieko, kyesɛ Nyamenle Belemgbunlililɛ nu na meanlo nwanye bieko.” 26 Akee bɛdole ayɛlɛyelɛ edwɛne na bɛvindele bɛhɔle Ɔlivi Boka ne azo. Gyisɛse se Pita bakpo ye ( Mat 26.31-35 ; Luk 22.31-34 ; Dw 13.36-38 ) 27 Akee Gyisɛse zele ye ɛdoavolɛma ne mɔ kɛ, “Bɛ muala bɛbanriandi me, ɔluakɛ Nyamenle Edwɛkɛ ne se, ‘Nyamenle bahu mboaneneavolɛ ne, na mboane ne mɔ amuala babɔ asande.’ 28 Noko Nyamenle badwazo me ara ngoane nu na mealumua bɛ nyunlu wɔ Galeli.” 29 Pita buale kɛ, “Saa bɛ muala bɛnriandi wɔ a, me ngome ɛdeɛ, menrɛnriandi wɔ ɛlɛ.” 30 Gyisɛse zele Pita kɛ, “Kakye ɛhye, ɔ nee mɔɔ akɔlɛ kabɔ fane nwiɔ la, ɛnee ɛdawɔ, wɔha ye fane nsa ɛnɛ nɔe kɛ ɛnze me.” 31 Pita vuale kɛ, “Ewule nu bɔbɔ a, menrɛha kɛ menze wɔ!” Na ɛdoavolɛma mɔɔ hale la noko vuale zɔhane ala. Gyisɛse yɛ nzɛlɛlɛ wɔ Gɛtesɛmani ( Mat 26.36-46 ; Luk 22.39-46 ) 32 Gyisɛse nee ye ɛdoavolɛma ne hɔle ɛleka bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Gɛtesɛmani la, na ɔzele bɛ kɛ, “Bɛdɛnla ɛke na mekazɛlɛ.” 33 Ɔvale Pita, Gyemise, yɛɛ Dwɔn kɛ bɛhɔzɔho ye. Nyane nee alɔbɔlɛ hanle Gyisɛse somaa, 34 na ɔzele bɛ kɛ, “Nyane ɛha me dedee yeha me ɛkɛla mɔɔ wɔ me nu la. Bɛdɛnla ɛke na bɛzinza.” 35 Akee ɔhɔle ɔ nyunlu ekyii, ɔdule ɔdɔle na ɔzɛlɛle kɛ, saa ɔyɛ na ɔkɛyɛ boɛ a, anrɛɛ ɛnee amaneɛnwunlɛ ɛhye akpa ɔ ti. 36 Na ɔzɛlɛle kɛ, “Egya! Me Papa, ɛkola debie biala yɛ; ye amaneɛnwunlɛ kɔpo ɛhye ɛkɛ ne maa me; noko akee, tɛ kɛmɔ mame mekulo la ɔ, na kɛmɔ wɔ ɛhulolɛdeɛ ne de la ɔ.” 37 Ɔziale ɔrale na ɔranwunle kɛ ɛdoavolɛma nsa ne ɛlafe. Ɔbizale Pita kɛ, “Saemɔn, wɔlafe? Wɔangola wɔanzinza dɔnehwele ko bɔbɔ?” 38 Na ɔzele bɛ kɛ, “Bɛzinza, bɛzɛlɛ na bɛangɔndɔ munzule nu. Sunsum ne kulo na nwonane ne ɛngola.” 39 Ɔhɔle bieko na ɔhɔzɛlɛle ɔhanle edwɛkɛ ko ne ala. 40 Ɔziale ɔrale na eza ɔranwunle kɛ ɛdoavolɛma ne ɛdeda; bɛte bɛ nye a ɔnde, yɛɛ bɛnnwu edwɛkɛ mɔɔ bɛka bɛahile ye a. 41 Ɔziale ɔ nzi mɔɔ tɔ zolɛ fane nsa ne la, ɔbizale bɛ kɛ, “Bɛtɛda? Yeyɛ boɛ! Mekɛ ne ɛdwu! Bɛnlea, kɛkala bɛye Sonla Ra ne bɛwula ɛtanevolɛma asa anu. 42 Bɛdwazo bɛmaa yɛhɔ. Bɛnlea, sonla ne mɔɔ ɛye me ɛmaa la ɛne!” Gyisɛse ɛhyelɛ ne ( Mat 26.47-56 ; Luk 22.47-53 ; Dw 18.3-12 ) 43 Gyisɛse anloa wɔ zo ɔlɛtendɛ la yɛɛ Dwudase, mɔɔ le ɛdoavolɛma ne mɔ anu ko la nee ɛlɔne mɔɔ dedɛ dadeɛ nee ahoholombaka la rale a. Sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne nee mɛla kilehilevolɛma ne yɛɛ mgbanyima ne mɔ a zoanle bɛ a. 44 Mɔɔ yele ye manle la ɛmaa ɛlɔne ne ɛde ɔ bo kɛ, “Sonla ne mɔɔ menwɔvo ɔ nloa anwo la a le ahenle ne mɔɔ bɛkpondɛ ye la. Bɛhye ye na bɛnlea ye boɛ bɛva ye bɛhɔ.” 45 Dwudase dwule ɛkɛ ne ala la, ɔhɔle Gyisɛse anwo ɛkɛ ne na ɔhɔzele ye kɛ, “Kilehilevolɛ!” na ɔvole ɔ nloa anwo. 46 Ɛkɛ ne ala ɛlɔne ne zɔle Gyisɛse nu. 47 Bɛdabɛ mɔɔ bɛgyigyi ɛkɛ ne la ko hwenle dadeɛ na ɔpɛle Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne akɛlɛ ne anzo. 48 Gyisɛse bizale ɛlɔne ne kɛ, “Ɛnee bɛnea a mele awule ati a bɛdedɛ ahoholombaka nee dadeɛ bɛra bɛbahye me a? 49 Mekɛ dɔɔnwo mɔɔ ɛnee me nee bɛ wɔ Ɛzonlenlɛ Sua ne anu melɛkilehile la, duzu ati a bɛangye me ɛ? Noko ɔwɔ kɛ mɔɔ bɛha ye wɔ Nyamenle Edwɛkɛ ne anu la yɛ zɔhane.” 50 Ɛkɛ ne ala ɛdoavolɛma ne amuala nriandile gyakyile Gyisɛse. 51 Kpavolɛ bie mɔɔ heda kisane ala la a ɛnee doa Gyisɛse a. Ɛlɔne ne yɛle kɛ bɛkye ye la, 52 ɔdaye noko ɔkpale ye ɛdanlɛ ne ɔmanle bɛ na ɔnriandile ɔhɔle. Gyisɛse gyi mgbanyima ayia ne anyunlu ( Mat 26.57-68 ; Luk 22.54-55 , 63-71 ; Dw 18.13-14 , 19-24 ) 53 Bɛvale Gyisɛse bɛhɔle Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne sua nu. Sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne, mgbanyima ne, yɛɛ mɛla kilehilevolɛma ne mɔ rayiale ɛkɛ. 54 Pita doale bɛ nanamogya toonwo ɔhɔle Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne alie ne anwo, na ɔdɛnlanle sinzavolɛma ne mɔ anwo ɛkɛ ɔdele senle. 55 Sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne nee ayiama ne mɔ amuala bɔle mɔdenle kɛ bɛkɛnyia edwɛkɛ bɛkɛtia Gyisɛse na bɛahu ye, noko bɛannyia bie. 56 Menli dɔɔnwo lile daselɛ adalɛ tiale ye, noko bɛ nuhua nwiɔ bɔbɔ anloa anyɛ ko. 57 Akee menli bie dwazole lile daselɛ adalɛ ɛhye tiale Gyisɛse. Bɛse, 58 “Yɛdele kɛ ɔlɛka kɛ, ‘Mebabubu Ɛzonlenlɛ Sua ɛhye mɔɔ menli ɛzi la, na ye kenle nsa ne anzi meazi bie mɔɔ tɛ menli a zile la.’ ” 59 Noko bɔbɔ, bɛdabɛ bɛ nloa anyɛ ko. 60 Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne dwazole gyinlanle na ɔbizale Gyisɛse kɛ, “Ɛnlɛ edwɛkɛ biala ɛnga wɔ ɛzonle ye mɔɔ bɛlɛto wɔ la anwo ɔ?” 61 Na Gyisɛse andɛ ɔ nloa anu. Eza Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne bizale ye kɛ, “Wɔmɔ a ɛle Saleɛnli Nyamenle Ara Mɛzaya ne la ɔ?” 62 Gyisɛse buale ye kɛ, “Medame ɛne! Akee bɛ muala bɛbanwu medame, Sonla Ra, kɛ mede Tumivolɛ Nyamenle ne asa fema zo na melua amungu ne mɔ anu melɛba!” 63 Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne suosuanle ɔdaye mumua ne ye tɛladeɛ mɔɔ ɔwula la anu na ɔhanle kɛ, “Yɛngyia alasevolɛ bieko! 64 Bɛde ye munzule edwɛkɛ ne. Kɛ bɛse ɛ?” Na bɛ muala bɛbuale ye ewule fɔlɛ kɛ bɛhu ye. 65 Sinzavolɛma ne mɔ bobɔle ɔ nzo nu. Bie mɔ totole nyɛlɛ ɔ nyunlu, bɛkyekyele ɔ nye, bɛwulowulale ye ahutuku na bɛbizale ye kɛ, “Nwane a bɔle wɔ a?” Pita se ɔnze Gyisɛse ( Mat 26.69-75 ; Luk 22.56-62 ; Dw 18.15-18 , 25-27 ) 66 Pita de alie ne anwo la Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne sonvolɛ bɛlɛra ko rale ɛkɛ. 67 Ɔnwunle Pita kɛ ɔlɛte senle wɔ ɛkɛ ne la, ɔnleanle ye koonwu na ɔzele kɛ, “Wɔmɔ, ɛ nee Gyisɛse mɔɔ vi Nazalɛte la a lua a?” 68 Pita zale kɛ, “Menze ye. Mende mɔɔ ɛlɛka bɔbɔ la abo.” Na ɔdwazole ɔbɔle ɔ ti anuhɔlɛ lɔ. Mekɛ ne anu ala yɛɛ akɔlɛ bɔle a. 69 Sonvolɛ bɛlɛra ne nwunle ye ɛkɛ ne na ɔhanle ɔhilele menli mɔɔ gyigyi ɛkɛ ne la kɛ, “Nrenya ɛhye boka bɛ!” 70 Na Pita zale bieko. Ɔyɛle ekyii la, menli mɔɔ gyigyi ɛkɛ ne la zele Pita kɛ, “Nɔhalɛ, ɛboka bɛ, ɔluakɛ ɛdawɔ noko ɛvi Galeli.” 71 Pita bɔle ɔ bo kɛ ɔka ndane yeali amonle, na ɔvale ɔzɔle zolɛ kɛ, “Menze nrenya ne mɔɔ bɛlɛka ye edwɛkɛ la!” 72 Ɛkɛ ne ala akɔlɛ bɔle bieko, na Pita hakyele mɔɔ Gyisɛse hanle hilele ye la kɛ, “Ɔ nee mɔɔ akɔlɛ kabɔ fane nwiɔ la, ɛnee wɔha ye fane nsa kɛ ɛnze me.” Na ɔdukuele nu ɔzunle. |
Bible in Nzema © Bible Society of Ghana, 1998.
Bible Society of Ghana