Edwɛkpa ne kɛmɔ Mateyu hɛlɛle la 26 - BAEBOLO ANZƐƐ BULUKU NWUANZANWUANZABɛkɔ Gyisɛse ati akpamo ( Mak 14.1-2 ; Luk 22.1-2 ; Dw 11.45-53 ) 1 Mɔɔ Gyisɛse wiele edwɛkɛ ɛhye mɔ amuala ka la, ɔzele ye ɛdoavolɛma ne kɛ, 2 “Kɛmɔ bɛdabɛ bɛze la, yeha kenle nwiɔ ɛnee Akpabɛnwo Ɛvoyia ne ɛdwu zo, na bɛbaye medame Sonla Ra bɛamaa bɛabɔ me meanubaka nu.” 3 Mekɛ ne anu ala, sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne nee Dwuu mgbanyima ne mɔ hɔyiale Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne mɔɔ bɛfɛlɛ ye Kayafase la suakunlu ɛkɛ ne, 4 na bɛdwenledwenlenle adenle mɔɔ bɛdua zo a bɛkɛhye Gyisɛse ahane ɛleka bie bɛkɛhu ye la anwo. 5 Na bɛzele kɛ, “Ɔnle kɛ yɛyɛ ye zɔhane wɔ ɛvoyialilɛ ne anu, anrɛɛ menli ne kɛdo nzaka.” Bɛkpokpa Gyisɛse nwole wɔ Bɛtani ( Mak 14.3-9 ; Dw 12.1-8 ) 6 Gyisɛse wɔ Saemɔn mɔɔ anrɛɛ le kokobɛvolɛ la sua nu wɔ Bɛtani 7 na mɔɔ ɔlɛdi debie la, raalɛ bie vale anatele mɔɔ sonle bolɛ kpalɛ la wɔ “alabaseta” bolɛ toba nu rawolale guale ɔ ti zo. 8 Mɔɔ ɛdoavolɛma ne nwunle ye la bɛvale ɛya na bɛhanle kɛ, “Duzu debie ɛzɛkyelɛ a le ɛhye? 9 Anrɛɛ bɛkola bɛtɔne anatele bolɛ ɛsesebɛ ɛhye bɛfa ye ezukoa ne bɛnea ehyianvolɛma.” 10 Gyisɛse dele mɔɔ bɛlɛka la, na ɔzele bɛ kɛ, “Duzu ati a bɛlɛgyegye raalɛ ye a? Mɔɔ yeyɛ yemaa me la le kɛnlɛma. 11 Bɛmɛ, bɛ nee ehyianvolɛma de dahuu na mame, me nee bɛ ɛnde dahuu. 12 Nwole ɛhye mɔɔ yewola yegua me nwo la, yeva yeziezie me wɔ me ɛzielɛ nu. 13 Na bɛhakye ɛhye, aleɛabo ɛleka biala mɔɔ bɛkɛbɔ Edwɛkpa ɛhye nolo la, bɛkɛha mɔɔ raalɛ ye ɛyɛ la bɛkɛva bɛkɛhakye ye.” Dwudase kponle zo kɛ ɔkɛye Gyisɛse ɔkɛmaa ( Mak 14.10-11 ; Luk 22.3-6 ) 14 Ɛdoavolɛma ne anu ko mɔɔ bɛfɛlɛ ye Dwudase Yesekaleɔto la hɔle sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne mɔ ɛkɛ 15 hɔbizale bɛ kɛ, “Saa meye Gyisɛse memaa bɛ a, duzu a bɛkɛva bɛkɛmaa me a?” Bɛdianle dwɛtɛ fufule abulasa bɛmanle ye. 16 Na ɔvi mekɛ ne anu Dwudase bɔle ɔ bo kɛ ɔkpondɛ adenle yealua zo yeaye Gyisɛse yeamaa. Gyisɛse nee ye ɛdoavolɛma di Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ne ( Mak 14.12-21 ; Luk 22.7-13 , 21-23 ; Dw 13.21-30 ) 17 Angye Ɛvoyia ne kenle ne mɔɔ lumua la anu, Gyisɛse ɛdoavolɛma ne rabizale ye kɛ, “Nienwu a ɛkulo kɛ yɛsiezie Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ne yɛmaa wɔ a?” 18 Ɔzele bɛ kɛ, “Bɛhɔ suakpole ne azo na bɛhɔ asomasi ɛkɛ ne bɛhɔze ye kɛ, ‘Kilehilevolɛ ne se: Me mekɛ ne ɛdwu; me nee me ɛdoavolɛma ne yɛbali Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ne wɔ wɔ sua nu ɛkɛ.’ ” 19 Na ɛdoavolɛma ne yɛle mɔɔ ɔzele bɛ la na bɛhɔzieziele Akpabɛnwo Ɛvoyia aleɛ ne. 20 Ye nɔsolɛ nu, Gyisɛse nee ye ɛdoavolɛma ne dɛnlanle aze, 21 na mɔɔ bɛdi debie la Gyisɛse zele bɛ kɛ, “Nɔhalɛ, meka meahile bɛ, bɛ nuhua ko baye me amaa.” 22 Ɛdoavolɛma ne mɔ atiakunlu yɛle bɛ naa na bɛbɔle ɔ bo kɛ bɛbiza ye ngoko kɛ, “Awulae, asoo mame ɔ?” 23 Gyisɛse buale kɛ, “Ahenle ne mɔɔ me nee ye yɛ sa ɛhɔ ɛyɛba ye anu la a baye me amaa a. 24 Na mame Sonla Ra, mebawu, kɛmɔ Nyamenle Edwɛkɛ ne se la, na ahenle mɔɔ ɔdua ɔ nwo zo bɛaye Sonla Ra ne bɛamaa la, ye gyakɔ! Ɔle kpalɛ kɛ anrɛɛ bɛanwo ye!” 25 Na Dwudase mɔɔ yele ye manle la hanle kɛ, “Kilehilevolɛ, ɛnee mame ɔ?” Gyisɛse buale kɛ, “Yemɔ ala a wɔha la.” Awulae aleɛ ne ( Mak 14.22-26 ; Luk 22.14-20 ; 1 Kɔl 11.23-25 ) 26 Mɔɔ bɛlɛdi debie la, Gyisɛse vale kpanwo, ɔyilale zolɛ, ɔbubule nuhua ɔmanle ye ɛdoavolɛma ne na ɔzele bɛ kɛ, “Bɛlie bɛli, ɛhye a le me nwonane ne a.” 27 Akee ɔvale dwora, ɔyɛle Nyamenle mo, ɔvale ɔmanle bɛ na ɔzele kɛ, “Bɛ muala bɛnlo, 28 ɛhye a le me mogya ne mɔɔ bɛhwi bɛgua wɔ menli dɔɔnwo bɛ ɛtane fakyɛ ti, na ɔsɔ Nyamenle ngyekyeleɛ ne anloa la. 29 Meka meahile bɛ, menrɛnlo vanye ma nu nzule bieko kɔkpula kenle ne mɔɔ me nee bɛ banlo ye bieko wɔ Egya Belemgbunlililɛ nu la.” 30 Akee bɛdole edwɛne na bɛhɔle Ɔlivi Boka ne azo. Gyisɛse se Pita bakpo ye ( Mak 14.27-31 ; Luk 22.31-34 ; Dw 13.36-38 ) 31 Akee Gyisɛse zele bɛ kɛ, “Ɛnɛ nɔe bɛ muala bɛbanriandi bɛagyakyi me, ɔluakɛ Nyamenle Edwɛkɛ ne se, ‘Nyamenle bahu mboaneneavolɛ ne, na mboane ne babɔ asande.’ 32 Na saa bɛdwazo me bɛba ngoane nu a, mebalumua bɛ nyunlu wɔ Galeli.” 33 Pita zele Gyisɛse kɛ, “Saa bɛ muala bɛnriandi bɛgyakyi wɔ a me ngome ɛdeɛ, menrɛgyakyi wɔ ɛlɛ!” 34 Gyisɛse zele ye kɛ, “Kakye ɛhye, ɛnɛ nɔe, toonwo mɔɔ akɔlɛ kabɔ la, ɛnee wɔha ye fane nsa kɛ ɛnze me!” 35 Pita buale kɛ, “Saa ewule nu bɔbɔ a, menrɛha ye ɛlɛ kɛ menze wɔ!” Na ɛdoavolɛma ne amuala hanle zɔhane ala. Gyisɛse sɛlɛ wɔ Gɛtesɛmani Tola ne anu ( Mak 14.32-42 ; Luk 22.39-46 ) 36 Akee Gyisɛse nee ye ɛdoavolɛma ne hɔle ɛleka bie mɔɔ bɛfɛlɛ ye Gɛtesɛmani la, na ɔzele bɛ kɛ, “Bɛdɛnla ɛke na mekɔ meahɔzɛlɛ.” 37 Na ɔvale Pita nee Zɛbɛdi amra nwiɔ ne ɔbokale ɔ nwo bɛhɔle. Alɔbɔlɛ nee nyane hanle ye kpole 38 na ɔzele kɛ, “Nyane ɛha me dedee yeha me ɛkɛla mɔɔ wɔ me nu la. Bɛdɛnla ɛke na bɛ nee me ɛzinza.” 39 Akee ɔhɔle ɔ nyunlu ekyii la ɔbutule mutule nu na ɔzele kɛ, “Egya, saa ɛyɛ na ɔkɛyɛ boɛ a, ye amaneɛnwunlɛ dwora ye fi me nloa! Noko tɛ kɛ mɔɔ mame mekulo la ɔ, na maa ɔyɛ kɛ mɔɔ wɔ ɛhulolɛ ne de la.” 40 Ɔziale ɔrale ɛdoavolɛma nsa ne anwo ɛkɛ ne la ɛnee bɛlafe; na ɔzele Pita kɛ, “Yemɔti, bɛangola bɛ nee me anzinza dɔnehwele ko bɔbɔ? 41 Bɛzinza na bɛzɛlɛ amaa bɛangɔndɔ sɔnea nu. Sunsum ne kulo na nwonane ne anwo ɛnyɛ se.” 42 Gyisɛse ziale hɔle na ɔhɔzɛlɛle bieko kɛ, “Egya, saa bɛye amaneɛnwunlɛ dwora ɛhye me nloa a ɔnyɛ boɛ na ɔwɔ kɛ meno nu a, ɛnee wɔ ɛhulolɛdeɛ ɛyɛ ɛkɛ.” 43 Ɔziale bieko la ɔradole ɛdoavolɛma ne kɛ bɛlafe na bɛte bɛ nye a ɔnde fee. 44 Gyisɛse eza gyakyile bɛ ɛkɛ ne na ɔhɔle ɔhɔzɛlɛle fane nsa ne azo, na ɔhanle edwɛkɛ ko ne ala. 45 Akee ɔziale ɔrale ɛdoavolɛma ne mɔ anwo ɛkɛ ne na ɔzele bɛ kɛ, “Na bɛtɛda? Bɛnlea! Mekɛ ne ɛdwu, bɛye Sonla Ra ne bɛwula ɛtanevolɛma asa anu. 46 Bɛdwazo, bɛmaa yɛhɔ. Bɛnlea, ahenle mɔɔ ɛye me ɛmaa la ɛne!” Bɛhye Gyisɛse ( Mak 14.43-50 ; Luk 22.47-53 ; Dw 18.3-12 ) 47 Mɔɔ Gyisɛse anloa wɔ zo ɔlɛtendɛ la yɛɛ Dwudase mɔɔ le bulu nee nwiɔ ne anu ko la rale a. Ɔ nee menli dɔɔnwo kpalɛ mɔɔ bie mɔ dedɛ dadeɛ nee ahoholombaka la a rale a. Sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne nee Dwuu mgbanyima ne mɔ a zoanle bɛ a. 48 Dwudase hilele ɛlɔne ne sɛkɛlɛneɛ kɛ, “Sonla ne mɔɔ menwɔvo ɔ nloa anwo la ɛnee mɔɔ bɛkpondɛ ye la ɛne. Bɛhye ye.” 49 Dwudase dwule ɛkɛ ne ala la, ɔhɔle Gyisɛse anwo ɛkɛ ne na ɔzele kɛ, “Kilehilevolɛ, anzonudwolɛ ɛha wɔ.” Na ɔvole ɔ nloa anwo. 50 Gyisɛse zele ye kɛ, “Ayi, ɛbayɛ duzu ɛke?” Ɛlɔne ne rahyele Gyisɛse na bɛzɔle ye kpalɛ. 51 Menli mɔɔ ɛnee nee Gyisɛse wɔ ɛkɛ ne la anu ko hwenle ye dadeɛ ne bɔle sɛlɛvolɛ kpanyinli ne akɛlɛ ne na ɔpɛle ɔ nzo ko. 52 Gyisɛse zele ye kɛ, “Fa wɔ dadeɛ ne wula ye boa ne anu, ɔluakɛ bɛdabɛ mɔɔ bɛtwe dadeɛ la, bɛwu dadeɛ nloa. 53 Ɛnze kɛ mekola mesɛlɛ Egya moalɛ, na ɛkɛ ne ala ɔmaa anwuma soanvolɛma mɔɔ bo ekpunli bulu nee nwiɔ la ba ɔ? 54 Noko saa ɔba ye zɔhane a, ɛnee kɛ ɔkɛyɛ na Nyamenle Edwɛkɛ ne mɔɔ se ɛhye mɔ bazi la ayɛ nɔhalɛ ɛ?” 55 Akee Gyisɛse zele ɛlɔne ne kɛ, “Duzu ati a bɛdedɛ dadeɛ nee ahoholombaka bɛra bɛbahye me kɛ asɛɛ bɛdoa awule la ɛ? Dahuu mekilehile wɔ Ɛzonlenlɛ Sua ne anu, noko bɛangye me. 56 Na ɛhye mɔ amuala ɛzi amaa mɔɔ Nyamenle kpɔmanvolɛ ne hɛlɛle wɔ Nyamenle Edwɛkɛ ne anu la ayɛ nɔhalɛ.” Na ye ɛdoavolɛma ne amuala nriandile gyakyile ye. Gyisɛse gyi mgbanyima ayia ne anyunlu ( Mak 14.53-65 ; Luk 22.54-55 , 63-71 ; Dw 18.13-14 , 19-24 ) 57 Menli mɔɔ hyele Gyisɛse la vale ye hɔle Sɛlɛvolɛ Kpanyinli Kayafase sua nu. Mekɛ ne anu ɛnee mɛla kilehilevolɛma ne nee mgbanyima ne mɔ ɛwie yia. 58 Pita doale Gyisɛse nanamogya toonwo ɔhɔdwule Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne sua nu ɛkɛ. Ɔwolole ɛkɛ ne na ɔhɔdɛnlanle sinzavolɛma ne avinli kɛ ɔnea mɔɔ ɛzi la guabelɛ. 59 Sɛlɛvolɛ mgbanyinli ne nee ayiama ne mɔ amuala bɔle mɔdenle kɛ bɛkpondɛ ɛzonle bɛado Gyisɛse anwo zo na bɛahu ye; 60 na bɛannyia bie. Ɛhye ati dasevolɛma adalɛ dɔɔnwo rale, noko nuhua nwiɔ bɔbɔ anloa anyɛ ko. Nzinlii menli nwiɔ bie rale ayiama ne anyunlu 61 na bɛzele kɛ, “Nrenya ɛhye zele kɛ, ‘Mekola mebubu Nyamenle Ɛzonlenlɛ Sua ne na mefa kenle nsa mesi ye bieko.’ ” 62 Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne dwazole na ɔzele Gyisɛse kɛ, “Ɛnlɛ mualɛ biala wɔ ndoanlɛ ɛhye mɔ anwo ɔ?” 63 Na Gyisɛse andɛ ɔ nloa anu. Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne akee zele Gyisɛse kɛ, “Nea tease Nyamenle ne anyunlu na ka kile yɛ saa wɔmɔ a ɛle Mɛzaya ne, mɔɔ le Nyamenle Ara ne a.” 64 Gyisɛse buale kɛ, “Yemɔ ala a wɔha la. Na meka meahile bɛ muala kɛ, ɔvi mekɛ ɛhye mɔɔ kɔ la bɛbanwu medame Sonla Ra, kɛ mede Tumivolɛ Nyamenle ne asa fema zo, na melua amungu nu melɛba bieko.” 65 Ɛhye manle Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne vale ɛya na ɔsuosuanle ɔdaye mumua ne ye tɛladeɛ mɔɔ ɔwula la anu na ɔzele kɛ, “Yedindi Nyamenle anyunlu! Yɛngyia dasevolɛma bieko. Kɛkala bɛdabɛ bɛde ye munzule edwɛkɛ mɔɔ yeha la! 66 Na kɛ bɛdwenle nwo bɛse ɛ?” Bɛbuale kɛ, “Ɔfɛta ewule.” 67 Akee bɛtotole nyɛlɛ ɔ nyunlu na bɛbole ye; menli ne bie mɔ pepɛle ɔ nye zo 68 na bɛzele ye kɛ, “Mɛzaya, ka kile yɛ, nwane a bɔle wɔ a?” Pita kpo Gyisɛse ( Mak 14.66-72 ; Luk 22.56-62 ; Dw 18.15-18 , 25-27 ) 69 Pita de alie ne anwo la, Sɛlɛvolɛ Kpanyinli ne sonvolɛ raalɛ ko rale ɛkɛ ne razele ye kɛ, “Ɛdawɔ noko ɛ nee Gyisɛse mɔɔ vi Galeli la a lua a.” 70 Pita zale wɔ bɛ muala bɛ nyunlu ɛkɛ ne kɛ, “Menze mɔɔ ɛlɛka la anwo bie.” 71 Na ɔvindele ɔragyinlanle anlenkɛ ne anloa kpɔda bie abo. Bɛlɛra sonvolɛ ko noko nwunle ye na ɔzele menli mɔɔ wɔ ɛkɛ ne la kɛ, “Nrenya ɛhye nee Gyisɛse mɔɔ vi Nazalɛte la a lua a.” 72 Pita lile amonle na ɔhanle ɔzɔle zolɛ kɛ, “Menze nrenya ne hweledede.” 73 Ɔ nzi angyɛ biala, menli mɔɔ gyigyi ɛkɛ ne la rale Pita anwo ɛkɛ ne razele ye kɛ, “Ɔle nɔhalɛ bɔkɔɔ kɛ ɛboka bɛ, wɔ ɛdendɛlɛ bɔbɔ kile!” 74 Pita hanle ndane, wale ɔ nwo amonle na ɔhanle ɔzɔle zolɛ kɛ, “Nɔhalɛ, menze nrenya ne!” Ɛkɛ ne ala akɔlɛ bɔle, 75 na Pita hakyele edwɛkɛ ne mɔɔ Gyisɛse hanle hilele ye la kɛ, “Mɔɔ akɔlɛ kabɔ la, ɛnee wɔha ye fane nsa kɛ ɛnze me.” Na ɔvindele ɔhɔzunle alɔbɔlɛ ɛzunlɛ. |
Bible in Nzema © Bible Society of Ghana, 1998.
Bible Society of Ghana