Apositolo Divalabubuna 7 - Maiadomu

Sitibeni navesipupu me Diu togumetavo waidie

¹ Matautauda tovelomuvo kaditogumeta Sitibeni ivelautolieni ivo, “Dede vona mwaqitana o gebuka?”

² We Sitibeni ibaivila ivo, “Egwavo wete tamagwavo, guvona kwanoqai. Tutuyanina tubuda Ebelamo imiamia Mesopotemia waineye, giladi ge idanaqo Elana waineye idamia, da Yaubada Mata'udu'udulina ilausimatala waineye. We ivoneni ivo,

³ ‘Muvikai wete mumanuqa kubailedi. Kunaqo vikainina aivevemu waineye.’

⁴ Beqa Ebelamo me Kalidia ikiawedi inaqo imia Elana taoni waineye. Mulineye tamana iwapa, matautauda Yaubada ivetuneni inamia dede pwayapwayanina waineye tamiamia.

⁵ “No tutuyanina waineye Yaubada ge tamo pwayapwaya Ebelamo idaveleni, ge tamo napwayapwaya siaina idaveleni mesaida kiaveda kanabwaiga, we Yaubada ivonadabadaba waineye kawaie dede pwayapwayanina matatabuna inaveleni wete tubuleleleqinavo inaveledi. No tutuyanina dede vonadabadaba Yaubada iveleni, Ebelamo ge menatuna.

⁶ Mulineye Yaubada dede mesaida ivesipupuyedi ivo, ‘Tubuleleleqimwavo mesaida olaolaga inamiana tamo pwayapwaya waineye ge dipwayapwa. Diqaba 400 naqedie dede pwapwayanina kanatomo'otoqavo tubuleleleqimwavo inavetolituqa-maimaiqa wete inaloina-kapoyedi.

⁷ We kamukabei dede pwapwayanina kanatomo'otoqavo kaimatavuloqa aiveledi, mulineye tubuleleleqimwavo inaviledi inamaiedi dede pwayapwayanina waineye waigue inasobwasobwanu.’

⁸ “Matautauda Yaubada Ebelamo taiauda vonadabadaba ivalabubuni, nakiakiaya bunu kanagusu paipaina. Beqa tutuyanina Ebelamo natuna Aisake itubuqa kanakaiata 8 mulineye bununa igusuya. Mulineye Aisake natuna Iakobo bununa igusuya wete Iakobo natunavo kadikuma 12 bunudi igusudi. Gumanidiavo kida tubudavo.

⁹ “We Iakobo natunavo taidi Iosepa ivedebasaguguyeni, beqa ivegimwaneyeni me Itipita waidie ivetolituqa-maimaiqa. We Yaubada Iosepa taiauda imiamia,

¹⁰ we tutuyanina tomo'otoqa mwau iveleveleni, Yaubada ikakaivaiseni. No tutuyanina Pelo, Itipita kanakini, Iosepa iqoleni we inaqo waineye, Yaubada nuakawananaqai giamaina iveleni, we Yaubada Pelo igiavemwasani Iosepa paipaina, beqa Pelo Iosepa iyatoi Itipita kanamatatabu inaloineni wete Pelo navanuqa inaloineni.

¹¹ “Matautauda lase bwaigina isauyeni Itipita wete Kenani naqedie, we tomo'otoqa imia-kapo bwaigina. We tubudavo ge kadisala vakaiebei waineye kanikani inababaneni.

¹² We tutuyanina Iakobo valea inoqai Itipita waineye kanikani ikenokeno, beqa natunavo ivetunedi inanaqo no waineye kanikani inagimwane. No tutuya gumegumetana inaqo Itipita waineye.

¹³ Tutuyanina ivila-vaituqana inaqo kanikani inagimwane, Iosepa taunina ivona-luguaqeteni tatanavo waidie, we Pelo inoqai Iosepa nasusuvo paipaidi.

¹⁴ Matautauda Iosepa valea ivetuneni tamana Iakobo wete nasusuvo matatabudi waidie ivonedi inamai Itipita waineye. No tutuyanina Iakobo nasusuvo kadiyoko 75.

¹⁵ Beqa Iakobo inaqo Itipita waineye. Mulineye gumanina wete natunavo iwapa no waineye.

¹⁶ We vovodi ikewaluguaqetedi imaiedi Sikemi taoni waineye iyatodi ovu naqeneye, gumanina base Ebelamo igimwanei seluba beqa Amoli natunavo waidie'eqa.

¹⁷ “Yaubada navonadabadaba Ebelamo waineye tubudavo me Isileli pwayapwayanina inaveledi kanatutuya saiqanaqa inasauyeni, we tubudavo Itipita waineye imiamia ivepue-otoqa.

¹⁸ Matautauda tamo Kini itovoi Itipita iloineni we tubuda Iosepa nalituqa giamaina ge idayagovi.

¹⁹ Kininina tubudavo ikatupwaiedi wete veviqa iveleveledi. We ilalauwewesedi natudiavo mwedamwedalidi isiluguaqetedi inawapa.

²⁰ “No tutuyanina Mosese itubuqa, kanakisa giamaiotoqina tomobwaina Yaubada mataneye. Wetaki kaitonu naqedie inana wete tamana divanuqa naqeneye iekisabodebodeni vaigavueqa.

²¹ Tutuyanina isiluguaqeteni maleweye mesaida Pelo iloinedi, Pelo natuna vavinena ikewai iveiabwebwei mesaida taunina natuna.

²² Me Itipita dinuanua matatabuna Mosese iveveni beqa nayagova ivebwaiga. Navona kadinoqaya giamaidi wete nalituqa veluvelulunidi.

²³ “Tutuyanina Mosese kanadiqaba mesaida 40, wayaqina inanaqo taunina natomo'otoqavo me Isileli inayavusidi.

²⁴ Inaqo tamo tomoqo Itipita ikiseni tamo tomoqo Isileli inigenigei, beqa Mosese iana ikaivaiseni Itipita tomoqonina dimana ibaivilai iluvewapai.

²⁵ (Mosese inuanuana-kapo ivo, ‘Egwavo gunabeida iyagovi Yaubada ivetunegu aikaivaisedi aiketoyavudi,’ we me Isileli ge idayagovi.)

²⁶ “We tamo kawakawai waineye, Mosese me Isileli kadikailuqa ikisedi ietalaqa beqa ivekautovona inatalabodebodedi we iana taiauda inaveiaiana. Ivo, ‘Egwavo, kaiana komu meiamu, we uvale kwaetalaqa?’

²⁷ “We gumanina iana inigenigei Mosese ibibipeleni ivo, ‘Komu ge loina kanatokalaqei. Ge kanasala kima kiloinema kaiebei gumanina kapoina kaiebei gumanina giamaina.

²⁸ Kuekautovona yau kiluvewapagu mesaida boqi Itipita tomoqonina kuluvewapai?’

²⁹ Tutuyanina Mosese vonanina inoqai igololo bwaigina beqa ideqa inaqo Media navikai waineye inamia mesaida olaolaga. No waineye tamo Media vavinena inaqia ivenatuna natunavo lamoqidiavo kadikailuqa.

³⁰ “We imiamia diqaba 40 naqedie, matautauda tamo kaiata inaqonaqo pwayapwayamaiqe Koya Sainai vivineye anelose ilausimatala waineye, kanakisa mesaida kaiyabeyabela welavi siaina waineye idakalakalata.

³¹ We tutuyanina welavi ikalakalata ikiseni nuana ivilele beqa inaqo vivineye ikisa-vekavekaia. Matautauda inoqai Iave ivo,

³² ‘Yau tubumwavo di Yaubada, Ebelamo, Aisake wete Iakobo di Yaubada.’ Tutuyanina Mosese vonanina inoqai igololo ielaudididiqa beqa ge wayaqina welavinina inakiseni.

³³ “Matautauda Iave ivesipupu-vaituqana Mosese waineye ivo, ‘Pwayapwayanina waineye kutovotovoi maqemaqetana, beqa kamukaqeyapayapa kukewayavuledi.

³⁴ Gutomo'otoqavo Itipita waineye imiamia gunabeida akisedi me Itipita veviqa bwaigina iveleveledi. We gutomo'otoqavo ditaiqavolovoloqa Yau anoqai, beqa aobuma aiketoyavudi. Beqa deqoina kuvevaneneqa, aivetunemu kivila Itipita waineye kikaivaisedi.”

³⁵ Sitibeni giladi iesipupu ivo, “Dede tomoqonina Mosese kaia gumanina me Isileli tomoqovo ivekidikidieni tutuyanina ivo, ‘Komu ge loina kanatokalaqei ge kanasala kima kiloinema kaiebei gumanina kapoina wete giamaina.’ Yaubada ilausimatala mesaida tamo anelose kanakisa mesaida kaiyabeyabela welavi siaina waineye idakalakalata, we Mosese ivetuneni me Isileli inaloinedi wete inaketoyavudi me Itipita tomo'otoqa waidie'eqa.

³⁶ Mosese ikedagumetedi isauyedi Itipita waineye'eqa, we kiakiaya wete kabanuavilele ivalabubunidi Itipita we Ligwagwa Yamoyamoina waineye wete no tutuyanina pwayapwayamaiqe imiamia diqaba 40 naqedie.

³⁷ “Mosese vakai matatabuna ivalabubunidi wete Mosesenina me Isileli ivonedi ivo, ‘Yaubada tamo palopita waimie'eqa inavesinueni paipaimi mesaida Yau ivesinuegu.’

³⁸ Tutuyanina Mosese wete tubudavo me Isileli imiakauqa pwayapwayamaiqe. We Koya Sainai waineye tamo anelose Yaubada navona ivesipupuyeni Mosese waineye. Vonanina Mosese iveleda inakeno-vaqata.

³⁹ “We tubudavo Mosese ivedumwekaikaieni ge idavekimataneni, wayaqidi inavila inanaqo Itipita.

⁴⁰ Tutuyanina Mosese imiamia Koya Sainai waineye tubudavo ivesipupu tatana Eloni waineye ivo, ‘Dede tomoqonina Mosese Itipitaeqa ikewaluguaqeteda ge tadayagovi oge vakai isauyeni waineye, beqa tupwaidiavo kabasobwanu kuvalabubunidi paipaida kanasala inakedagumeteda.’

⁴¹ Beqa tamo diyaubada ivalabubuni, kanakisa mesaida bulumakau mwanewauna. Divelomu igabunidi waineye, wete kani bwaigina ivalabubuni isobwasobwanu waineye.

⁴² Matautauda Yaubada itunukubuidi ikiawedi beqa mwatuia, valavala, wetaki wete abama waidie isobwanu mesaida diyaubada. Mesaida Yaubada napalopita navona igililia ivo, “ ‘Me Isileli tutuyanina kwamiamia pwayapwayamaiqe diqaba 40 naqedie, kaisaya ge kwadagabunidi kwadakalaqeiedi waigue.

⁴³ Miyaubada Moleki na'ukweta kwakavalai, wete miyaubada Lepani kanununa kwakavalai. Kwavalabubunidi no gumanidiavo beqa waidie kwasobwasobwanu. Beqa kamiqaviavo aivetunedi inakewami inanawemi Babiloni taoni waineye we kanikie inayatomi.”

⁴⁴ Sitibeni giladi iesipupu ivo, “Tutuyanina imiamia pwayapwayamaiqe tubudavo Yaubada Na'ukweta Maqemaqetana ikavalai. We Yaubada Mosese ivoneni banikodiqa inayoqonedi, we iyoqoni kanakisa kaia mesaida Yaubada nanuanuana Mosese iveveni Koya Sainai waineye.

⁴⁵ Mulineye Iosua tubudavo ikedagumetedi, we Yaubada ikaivaisedi me Kenani ikwavinedi we dipwayapwaya ikewai. Ukweta Maqemaqetana Yaubada waineye imaieni, we ukwetanina dede waineye imia kanaketoava Kini Deibida natutuya imai.

⁴⁶ “We Deibida navalabubuna giamaina Yaubada mataneye, beqa Yaubada imwasaneni. Wete Deibida ivelaukui Yaubada waineye, ‘Kanasala kudatagwanegu muvanuqa adayoqoni waineye kudamiana? No waineye Iakobo tubuleleleqinavo idasobwasobwanu waimue.’

⁴⁷ We Yaubada ge idatagwaneni Deibida vanuqanina inayoqoni, we natuna Solomoni vanuqanina kabasobwanu iyoqoni.

⁴⁸ Yaubada gumanina tabwaotoqineye, ge idamiamia vanuqanidiavo tomo'otoqa iyoqonidi paipaina waidie, kaia mesaida basenaqaidaotoqa Yaubada napalopita igililia, Iave ivo,

^49-50 “ ‘Abama gukabamia no waineye ailoina vakai matatabuna, we pwayapwaya kaqegu kabayato gukabaveyawai. Yau kaisegu vakai matatabuna abame wete pwayepwayeye avalabubunidi, Beqa vakai vanuqa kwaiyoqoni Yau paipaigu? Komi ge kanasala vanuqa kwaiyoqoni giamaiotoqina Yau paipaigu waineye aimia aiveyawai.”

⁵¹ Matautauda Sitibeni ivo, “Komi debami pakalaotoqidi. Ge wayaqimi Yaubada kwaivekimataneni, we taniqami tabodadi ge idakawabwegadi Yaubada navona paipaina. Vaitabu Maqemaqetana ge kwadavekimataneni kaia mesaida tubumiavo.

⁵² Yaubada napalopitavo matatabudi ietunedi komi tubumiavo ivedumwekaikaiedi we veviqa iveleveledi. Gumanidiavo ivonavaqata Mesaia namai paipaina, we tubumiavo inigedi iluvewapadi. We tutuyanina Ieisu imai komi kwaketoqiluveni wete kwaluvewapai.

⁵³ Yaubada na'anelosevo ivetunedi naloina tubudavo iveledi, we komi loinanina ge kwadavekimataneni.”

Sitibeni gileueqa inigei

⁵⁴ Tutuyanina Diu Kaniselevo vonanidiavo inoqaidi kadikapoka ioqala-otoqa, we qadodi ikalatedi mekadikapoka Sitibeni waineye.

⁵⁵ We Vaitabu Maqemaqetana Sitibeni iveadaqi. Ikisalaga abame ikiseni Yaubada namaqeta mata'udu'udulina, we ikiseni Ieisu itovotovoi Yaubada kataqineye vikai vekivekimatanina waineye.

⁵⁶ Matautauda ivo, “Kwaetonova! Yau akiseni abama kawana isibaleni, we Mwaqitana Kanatomoqo itovotovoi Yaubada kataqineye!”

⁵⁷ Matautauda me Diu ditogumetavo itoge ibwau taniqadi ikulu ilaukwavina Sitibeni waineye.

⁵⁸ Ikavikavini ibiuya iluguaqeteni Ielusalema taoni malewineye ivelamu gileu itawetawe waineye inaluvewapai. Tomoqovonidiavo Sitibeni ivemwauya kaditalauma isitakidi iyatodi tamo tubuau kanawavaqa Saulo kaqeneye.

⁵⁹ Tutuyanina gileu itawetawe waineye Sitibeni iveqole ivelaukui dede mesaida, “Tomwaya Ieisu, vaitabugu akakalaqeieni waimue kikewai!”

⁶⁰ Matautauda ibeku tutuqanaeqa iveqole bonana bwaiginaeqa ivo, “Tomwaya, dikapoina paipaina ge kaimatavuloqa kiveledi!” Dede mesaida ivesipupuyedi mulineye iwapa.