Matiyu 13 - Mahou

Sáanan mín ŋé sífiibhaa o ka

¹ O ló ŋó la, Ɛnza ŋé bhɔ́ bhó ŋó la kɛ táa í síi bhá o lá lá tó kɛ kalanin kɛ.

² Yamanba é nan í mínnin a lá. Mɔɔn ó sháaya kóyoo ŋó mán, aa í yɛ́ɛ Kúun ŋó lɔ kɛ í síi. Yaman o bɛ́ lɔ́nin ndɛ́ɛ tíinnan.

³ Aa kóman shɛ́ɛman nvɔ í yɛ́ saanan bhóoman. Aa fɔ i yɛ kó: «Sɛɛnkɛbhaa o bhɔ́ kɛ́ táa a yɛ́ sí ó fíi a bhóo sɛɛn man.

⁴ Kɛ́ sɛɛnkɛbhaa o tó sí fíi ó la, a koo o lɔ́lu táa bé sháa ó lafɛ: Kɔ́ɔn ólu nan kɛ ólu lakuun.

⁵ Á lɔ́luu bé káwa ywáa lú lɔ. Fíibhɛɛ tɛ́ tɛ ywáa mínnɔn, ólu í fɛ́ɛ jónan, kɛ mansɔɔ fíibhɛɛ tɛ́ tɛ ká.

⁶ Tée óo máan mínngɛ, o fɛ́ɛ ŋólu bɛ́ɛ já kɛ fáa, kɛ mansɔɔ i díin ŋolu tɛ́ tɛ́ lúu lɔ́ cɛ́ɛne.

⁷ A lɔ́lu ŋé táa bé ŋwɛ́ɛn ywáa lɔ. O ŋwɛ́ɛn ŋólu wili kɛ í sɔ́ɔsii fénvɛɛ ndɔ́ ólu ka.

⁸ A lɔ́lu bé lúu dhyáanin nga, olu í fɛ́ɛ kɛ í yɛ́ɛ sɔɔ kɛ í dhyé ngɛ. Kée ŋé dhyé ngɛnmɛn kɛ, a lɔ gbɛ́ɛ é dhyé mbíwɔɔlɔ kɛ, a lɔ é dhyé bísawa kɛ.»

⁹ «Tóo kɛ́ kɛ mín ngúnman, o a myɛnnin kɛ!»

Ɛnza ŋé saanan o fɔ́la kun mínnan

¹⁰ Kaamɔɔndhye ŋolu í mángbaa Ɛnza nan kɛ a manɲaankɛ kó: «Mínnɛɛn lé kósɔn íi kómanla i yɛ saanan bhóoman?»

¹¹ Aa i yawi kó: «Bhɔ́ɲɛn wɛ́ɛ kɛ ale yɛ́ kɛ́ sángboo ó Mansaya ó gbondoya ólu lɔ, wáa ilee mán o sɔ́ɔ.

¹² Aa céne, lɔ́ kɛ́ kɛ́ mɔɔn mín móo, lɔ yáa bhyáa o tíi o tá ó ka fɔ́ kɛ wasa a lɔ, waa fé ndɛ́ mín móo, mín ŋé a bhóo, o yáa bwási a lá.

¹³ O lé kósɔn ní kómanla i yɛ́ saanan bhóoman: Ké íi mánfɛɛli kɛ́ wáa i kɛ́nan yéli kɛ, ké íi myɛnnin kɛ́ wáa i kɛ́nan bhɔ́ a ɲánle.

¹⁴ O ɲán o mán, Ezayi é célayakoman mín nvɔ, oo í láfala i yɛ tá ne kó: Ále yáa á lɔ́myɛn cɛ́ɛne, wáa á táa bhɔ́ ɲánle fɛ́sɛ fɛ́sɛ, Ále yáa mánfɛɛli kɛ́ cɛ́ɛne, wáa á táa fósi yé fɛ́sɛ fɛ́sɛ.

¹⁵ Kɛ mansɔɔ, síya mínnu wé, olu wɛ́ɛ i yóso o lágbɛya; I wɛ́ɛ i tóo olu látuun, I wɛ́ɛ i ɲan olu látuun, Kó óo kó é kɛ ké i kɛ́nan yéli kɛ í ɲán olu la, Ké í kɛ́nan myɛ́nninkɛ í tóo olu la, Ké i yóso o kɛ́nan a bhɔ́ a ɲánle. Ké í kɛ́nan yɛ́ɛman kɛ i kwɔ́sɛɛ né mán, ké ní i lakɛɛnya.

¹⁶ Wáa a lé ɲán ólu nisɔdhyaa lɔ́, kɛ mansɔɔ aa yéli kɛla, óni a tóo ólu myɛ́nnin kɛla.

¹⁷ Tó ní fɔ a yɛ́ tínɲan in ne ngó: Álee fé mín mánfɛɛla, o yélɔɔ tɛ́ɛ céla shɛ́ɛman ní mɔɔnteenin shɛ́ɛman nan, wáa i lo man o yé, áa kó mín myɛ́nnan, o myɛ́nnɔɔ tɛ́ɛ i la, wáa i lo man o myɛ́n.»

Ɛnza ŋé sífiibhaa o yɛ saanan o kɔ́ɔ o fɔ́la

¹⁸ «Saanan mín ŋé gbɛngbɛnan kɛ sii sífiibhaa o la, áa o kɔ́ɔ o lɔ́myɛn:

¹⁹ Ale kwɛnnin, áa sɛɛnkɛbhaa o yɛ saanan o kɔ́ɔ o lɔ́myɛn. Ni mɔɔn lɔ kɛ́ Ala yɛ́ mansaya o kóman o lɔ́myɛn, tó a tɛ́ bhɔ́ a ɲán lé, Sɔtaannan lée nánla o bhɔ́la o tíi o yóso lɔ. Sí miin bé sháa o láfɛ, o lée wé.

²⁰ Sí mínnuu bé gbófaaywaa o lɔ, óo mɔɔn lé le: Ní ó kɛ́ ó kóman ó myɛ́n, áa sɔ́n a mán ni nisɔdhyaa le íkɔlɔ.

²¹ Wáa Ala saaninkan ŋo díin ngbáannin ndɛ́ kɛ́la o tíi ó yóso lɔ. Dínɲan tɔ́lɔya o lɔ́ kɛ́ sii o tíi ó la wáati mínnɔn, wáman gbɛ́ya lɔ́ kɛ́ a sɔɔ Ala saaninkan ŋo kósɔn, o tíi ó lánanya ó bhyáa.

²² Sí míin bé ŋwɛ́ɛn ŋólu cɛ́man, ó mɔɔn lé lé míin Ala saaninkan ŋo myɛ́nnan, wáa dínɲan hánminnanngo olu ní nanfooɲiin ŋó nɛ́li o Ala saaninkan ŋo náansila o tíi o yóso lɔ tó nafa tɛ́ sɔ́ɔ o lá.

²³ Sí míin bé lúu dhyáanin ŋo ka, óo mɔɔn lɔ́ lé lé, míin Ala saaninkan ŋó myɛ́n kɛ bhɔ́ a ɲan le. Aa í dhyé ngɛ, kée ŋé kɛnmɛn sɔ́ɔ, lɔ́ é bíwɔɔlɔ sɔɔ lɔ́ gbɛ́ɛ é bísawa sɔ́ɔ.»

Sáanan mín ŋé bínɲoo ŋó ka

²⁴ Ɛnza ŋé saanan gbɛ́ɛ lá i yɛ kó: «Ala yɛ́ Mansaya óo tɛ́nmɛn, o lée nín: Cɛ lɔ́ é sí bhɛ́ɛ fíi a bhóo sɛɛn mán.

²⁵ Sú lɔ lɔ ké bɛ́ é sunnɔɔn lɔ, ale cɛ ó yúumɔɔn lɔ é táa bínɲoo ngóo fíi a yɛ béle fíinin ŋó lɔ, tó kɛ táa.

²⁶ Béle óo wili kɛ í tínnza ngɛ́ mínngɛ, bínɲoo ŋé yé belefyɛ ó lɔ.

²⁷ Sɛɛntii o yɛ́ bháalakɛdhye ŋolu nan fɔ a yɛ kó: ‹Án ngunndii o, í tɛ́wɛɛ sí bhɛ́ɛ lé fíi í yɛ́ sɛ́ɛn ó mán! Tó bínɲoo míin núu bhɔ́ mín ne wɛ́?›

²⁸ Aa i yawi kó: ‹Yúumɔɔn lɔ lé káa kɛ́ o kɛ́ wé njɔ́.› Bháalakɛdhye ŋolu a manɲaankɛ kó: ‹Íi fɛ́ ké án ndáa béle ó lɔ́bwɔ a?›

²⁹ Aa i yawi kó: ‹Ɔn-ɔn, ní o tɛ, a yáa tó bínɲoo ŋólu bwɔ́la kɛ bélezu ólu bwɔ́.

³⁰ Oo lɔ mínngɛ, áa i tó yénɔn ké ii wíi ɲɔ́ɔn nvɛ́ kɛ sé bélekɛɛnzan o mán, tó ní fɔ bélekɛɛmaa olu yɛ ngó ii bínɲoo ŋólu bwɔ́ ótun kɛ i sili síli bínnzii bhóoman tó kɛ i ɲɛɛn, kɛ́wɛɛ tó kɛ béle ó lálo ɲɛ́n mɔɔnnin ŋó lɔ.› »

Sáanan mín ŋé mútaalikoo ó ka

³¹ Ɛnza ŋé saanan gbɛ́ɛ lá i yɛ kó: «Sángboo ó Mansaya óo tɛ́nmɛn, o lée nín: Yíi mín ndɔ́ɔ kó mútaali cɛ lɔ́ wɛ́ɛ ó koo o tá kɛ́ a lo a yɛ sɛɛn ó mán.

³² Ale lé a lɔ́ɔ kɛ tínmin fé ngóo ó bɛ́ ka, wáa ni a kɛ í fɛ́ɛ, aa bwóɲan kɛ tínmin nánkwɔfe nónin ŋó bɛ́ ka, kɛ kɛ́ yíi le, tó sámankɔɔn ólu nan í bhó ngɛ́ a bhóo ólu la.»

Sáanan mín ŋé sɛ́ɛ o ka

³³ Ɛnza ŋé saanan gbɛ́ɛ lá i yɛ kó: «Sángboo ó Mansaya óo tɛ́nmɛn, o lée nín: Muso lɔ́ wɛ́ɛ sɛ́ɛ tá kɛ a kɛ fálininmuu bhɔɔ tálanjɛ yacela. Sɛ́ɛ fítiinin ŋóo fálininnɛɛ lágbɛɛn ŋó láfuun.»

Ɛnza ndɛ́ɛ saanan olu lála ɲán mín man

³⁴ Ɛnza ŋé o kó ó bɛ́ fɔ́ yaman o yɛ́ saanan bhóoman, a tɛ tɛ́ kómanla i yɛ ni a tɛ tɛ́ saanan la.

³⁵ Aa o kɛ́ lé kó óo kó é kɛ céla óo kóman mín nvɔ, o a í lafa. A fɔnin ndɛ́ɛ céla ó kwɔ́ tá ne kó: ɲáan kóman saanan lɔ, kɛ tá dínɲan ó a lá, Ala é kó mínnu tó loo nɔn, ɲáan olu fɔ.

Sáanan mín ŋé bín ɲóo ŋó ka, o kɔ́ɔ o

³⁶ Ɛnza ŋé yaman o mánkɛnin ndo kɛ táa bhó ŋó la. A yɛ kaamɔɔndhye ŋolu í mángbaa a lá kɛ fɔ a yɛ kó: «Saanan mín ŋé bínɲoo ŋó ka, o kɔ́ɔ o fɔ́ án ɲɛn.»

³⁷ Ɛnza ŋé i yawi kó: «Mɔɔn Dhyénjɛ o lée sí bhɛ́ɛ ó fíila,

³⁸ sɛɛn ó lée dínɲan le, mɔɔn mínnu bhóo é Ala yɛ́ Mansaya ó kɔɔ, sí bhɛ́ɛ ó lée lúu wé. Tó mɔɔn mínnu bhóo é sɔtaannan tá o kɔɔ, bínɲoo ŋó lée lúu wé.

³⁹ Yúumɔɔn mín ŋé bínɲoo ngóo fíila wé, Sɔtaannan o lée wé. Bélekɛɛnzan o lée dínɲan lábha ŋo le, tó bélekɛɛmaa olu lée malɛɛka olu le.

⁴⁰ Mɔɔn é bínɲoo ŋó bwɔ́la tɛ́nmɛn kɛ a bé tá o lɔ, a káa kɛ́ céne dínɲan lábha ŋo la:

⁴¹ Mɔɔn Dhyénjɛ, o yáa a yɛ malɛɛka olu lánan. Mɔɔn mín núu kɛ́la i mɔɔnɲɔɔn ólu lálongun né yúumukɛ ó lɔ, malɛɛka olu yáa nan o mɔɔn ólu ní kóyoongɛbhaa o bɛ́ cɛ́bhɔ mɔɔn télenin ŋólu la, o mínnu wɛ́ɛ í bhóo síi Ala yɛ́ Mansaya ó kɔɔ.

⁴² A yáa kóyoongɛbhaa olu láfii yaananmanta o lɔ, tó ii kasi kɛ́ yénɔn ké i dinmisaninmba ó yé.

⁴³ O káa kɛ́ í lɔ́ le ké mɔɔn téenin ŋólu mánnan mánnan ŋé bhɔ́la i Fá Ala yɛ ɛliyanan o lɔ óyoo teemaan. Tóo kɛ́ kɛ mín ngúnman, o a myɛnnin kɛ!»

Sáanan mín ŋé nanfoo lóonaankɛnin ka

⁴⁴ «Ala yɛ́ Mansaya óo tɛ́nmɛn, o lée nín: Aa lé óo nanfoo lóonaankɛnin ŋé sɛɛn lɔ́ mán. Mɔɔn mín ngɛ a yé, oo a lóonaankɛ ko kwáa kɛ. A dhyaakoɲan o mán a yɛ, aa táa a bhóota o bɛ́ fele kɛ o wɛ́ɛ o tá kɛ́nan ale sɛɛn ó sá.

Sáanan mín ŋé kɔɔnngoofelebhaa o ka

⁴⁵ Ala yɛ́ Mansaya óo tɛ́nmɛn íkwɔ, o lée nín: Aa lé óo kɔ́ɔnngoofelebhaa mín ŋé kɔ́ɔnngoo cɛ́ɛ ɲíin.

⁴⁶ Kɔ́ɔnngoofelebhaa o kɛ́ kɔ́ɔnngoo kúugbɛɛ ɲe, aa táa a bhóota o bɛ́ fele kɛ o wɛ́ɛ o tá kɛ́nan o kɔ́ɔnngoo ó sá.»

Sáanan mín ŋé yɔ́ɔmyaanjɔ ó ka

⁴⁷ «Ala yɛ́ Mansaya óo tɛ́nmɛn íkwɔ, o lée nín: Jɔfiibhaa o kɛ́ jɔ ó láfii, aa yɔ́ɔ bɛ́suu le myáanla.

⁴⁸ Jɔ ó kɛ́ fá, jɔfiibhaa olu tó tíinnan kɛ jɔ ó sánman tó kɛ í síi yénɔn kɛ yɔ́ɔ ólu lɔ́tɔnmɔn: Yɔ́ɔ mínnu káɲin, ii olu kɛ́ fénɔnkoo nɔn tó mínnu mánɲin, ii olu láfii.

⁴⁹ A káa kɛ́ céne dínɲan lábha ŋo la: Malɛɛka olu yáa nan mɔɔn téenin ŋólu ní mɔɔn yóo ŋólu bhɔ́ ɲɔ́ɔnnga,

⁵⁰ kɛ mɔɔn yóo ŋólu láfii yaananmanta o lɔ, tó ii kasi kɛ́ yénɔn ké i dinmisaninmba ó yé.»

Nanfoo kɔɔ óni nanfoo kwáa o

⁵¹ Ɛnza ŋé a yɛ kaamɔɔndhye ŋolu mánɲaankɛ ní i wɛɛ bhɔ́ o kóman ólu kɔ́ɔ o ɲánle. Ii a yawi kó i wɛɛ bhɔ́ ɲan le.

⁵² Oo kɛ́ mínngɛ, aa fɔ i yɛ kó: «Sísan, sɛliya kaamɔɔn mín ngalanin ɲé Ala yɛ́ Mansaya ó tá fa ŋo fɛ, o mɔɔn ólu bhɔ́nin ɲé lútii lɔ le lá: O lútii oo fé ngɔ́ɔ lú ní féngwaa lu lábhɔla a yɛ nanfoobhyaalaa ó lɔ.»

Nazalɛtika ólu mán lá Ɛnza nan

⁵³ Ɛnza ŋé wɛɛ o saanan olu fɔ́la mínngɛ, aa bhɔ́ o ywáa ó lɔ

⁵⁴ kɛ táa a fɛso Nazalɛti. Aa mɔɔn olu kála námyaan sɛ́ɛbho ŋo lá yénɔn. Oo bhɔ́ i bɛ́ kɔ́ɔman fɔ́ ii fɔ́la kó: «Aa bhɔ́la hákiimanɲan míin né mín ne? Aa kɛla díi kɛ káwananngo míin nú kɛ?

⁵⁵ Bháa ale lé tɛ́ yíimanlɛsɛbhaa o dhyénjɛ o le a? Bháa i tɛ a wóobhaa lé kíila lá ko Mwɛnyamu a? Bháa a bhádhye ŋólu tɛ́ Zaki ní Yusufu ní Simɔn ní Zuda lú le a?

⁵⁶ Ɲɔ́ɔn án nee ní a lɔ́ɔmuso ó léelu bɛ́ síinin ɲé só kée nán nín né? Yɛ́nee hákii míin myáa a man, óni kɛ sékoya míinnu kɛ́ ó sé kɛ́ a yɛ?»

⁵⁷ I sikaseɲan mín é wé, oo kɛ́ sɔ́ɔbu le tó i man lá Ɛnza nan. Oo kɛ́ mínngɛ Ɛnza ŋé fɔ i yɛ kó: «Bwóɲan lée Céla o yɛ́ ywáa bɛ́ lɔ fɔ́ a fɛsobhaa olu cɛ́man, óni a yɛ bhónanbhaa olu cɛ́man.»

⁵⁸ I yɛ lánanbhɛɛya o kósɔn, Ɛnza ŋé káwananngo dɔ́ɔnin ne kɛ́ yénɔn cé.