Mrk. 12 - BUKO SIPUNENANPasikat pagalaiat sipuuku monen anggur ( Mat. 21:33-46 ; Luk. 20:9-19 ) 1 Lepa taddaakenangan Jesus manibo ka matada ka bagat pasikat, “Ai sara sirimanua sibuka monen anggur, lepa iripnangan nia. Ugguknangan kudduat pasipetsunan, rioakenangan sapou pujagoat. Lepa sewaakenangan nia ka sipuuku mone, ei nia musaralaggai. 2 Kele aiaili teteret pasialakat buat anggur, koiniakenangan sara paguguletnia ka sipuuku mone masisilo rubeiatnia. 3 Tapoi aralaba le pagugulet nenda, boborangan nia, tuituiakerangan nia si ta ambinen. 4 Ia geti koiniakenangan minca sara paguguletnia bagei ka tubuda. Tapoi arabobo le utenia sipuuku mone, kekelerangan nia samba rapakuaiji nia. 5 Lepa koiniakenangan minca sara paguguletnia bagei. Tapoi aramateiake le nia. Samba maigi pei le bagei aikoiniake; sabagei rabobo, sabagei ramateiake. 6 Ai pei le sara ka tubunia, ia te togania kilibet bagania. Kalepakatnia koiniakenangan togania nene ka sipuuku mone. Paatuatnia poi, ‘Metnangan rakagilaake togaku nene.’ 7 Tapoi kuada le sipuuku mone pasasambada, ‘Ia te sipasiikep; sita kam tamateiake nia, bule sitangan le masibabakkati ikepmakenennia.’ 8 Labarangan nia, mateiakerangan nia, ribbaiakerangan nia ka bebet mone. 9 Oto kipangan le igagalai tuan sibakkat monen anggur? Oinangan leu et imateiake sipuuku mone. Lepa kaunangan monen anggur ka sabagei. 10 Tapei anubasa kam ruang nene ka Surat Sipunenan, ‘Bukku siribbaiakenenda tai tukang aibailiuan bukku bongan inan arigi. 11 Si Tuhan le aibaraake nia, bulat makisei ka bagata iitco nia.’ ” 12 Ia geti gabarangan enungan masilaba Jesus, raagai poi sia le isasailu ka pasikat nene. Tapoi maloto sia ka sirimanua simigi. Ia geti tui sia kaddiuakerangan Jesus. Pagalaiat masikau juran ( Mat. 22:15-22 ; Luk. 20:20-26 ) 13 Ia geti koiniakerangan piga pa tai Parise samba sipasiului Herodes masinounou Jesus bule ioi rajoake nia ka tiboietnia. 14 Oi sia kuarangan ka matat Jesus, “Guru, akuagaian kai simaroipo le ekeu, ta nupuleletsei kasei pa, aipoi ta nurarasei sirimanua. Maroipo le nungantomanake enungan Taikamanua. Kipa pasesese leu pa tukau juran kai Kaisar ele taa? Tukakau pa ele ta tukakau?” 15 Iagai le poi Jesus patajuatda, kuanangan ka matada, “Nusisibo kodda kam aku? Ake kam se sara bulagat perak kuitco nia.” 16 Ia geti kaurangan nia. Lepa nounounangan sia Jesus, “Kasei tularat samba kasei oni nene?” Alegirangan nia, “Kai Kaisar.” 17 Kuanangan ka matada Jesus, “Oto kau kam kai Kaisar bakkat Kaisar, ka Taikamanua bakkat Taikamanua!” Tenan le kisei ka bagada ka tubunia. Panounogat pagalaiat katusuruat simamatei ( Mat. 22:23-33 ; Luk. 20:27-40 ) 18 Ia geti oi piga pa tai Saduse ka matat Jesus, sipasikukua ta anai katusuruat simamatei. Nounourangan nia kuarangan, 19 “Guru, aisuratnakean si Mose ka sita, ‘Ke matei bai sara simanteu ikaddiuake sinanalepnia tapei anai togania, buita iala sinanalepnia nenda sarainania, masibaraake tuppai tubut sarainania simamatei.’ 20 Ai pitu sipusasaraina. Pukebbukatnangan sikebbukat, lepa matei nia tapei anai togania. 21 Ia geti talimouakenangan babaliunia nene sarainania sikaruania, lepa matei leu et nia ta anai togania. Kisedda leu sikatelunia; 22 sangamberida kisedda leu, pituda ta anai togada. Kalepakatnia matei leu sinanalep nenda. 23 Oto ka gogoi katusuruat, ke tusuru sia sangamberida, kasei masibabakkati sinanalep nenda? Aipoi sangamberidangan aipusinanalepmake nia.” 24 Kuanangan ka matada Jesus, “Ta ia ne selemui, lulut taiagaimui kolou Surat Sipunenan samba geget Taikamanua? 25 Aipoi ke atusurungan sia simamatei, taan mutatalimou samba taan tutatalimouake sia, kele samalaika ka manuangan le sia. 26 Samba pagalaiat katusuruatda simamatei, tapei pa anubasa kam ka surat Mose ka pumumuan pagalaiat rui sipujujuluu, sikuana Taikamanua kai Mose, ‘Aku te Taikamanuan Abraham, Taikamanuan Isak samba Taikamanuan Jakob?’ 27 Oto ta Taikamanuanda simamatei Taikamanua, Taikamanuanda sipuririmanua le. Bulat makope selemui!” Surukat siabeu ( Mat. 22:34-40 ; Luk. 10:25-28 ) 28 Lepa oi sara siagaisurat sipasiaarep patiboat Jesus sambada tai Saduse, samba aiagaian erunia alegit Jesus ka matada. Nounounangan Jesus, “Apa surukat siabeu ka sangamberi Surukat?” 29 Aleginangan nia Jesus, “Surukat siabeu ia te, ‘Arepmake Israel! Tuhan Taikamanuanta Tuhan sisasara le. 30 Pununtuki baga si Tuhan Taikamanuam ka sangalio bagam, ka sangalio ketsatnu, ka sangalio paatuatnu samba ka sangamberi ronnu.’ 31 Sikaruania ia te, ‘Pununtuki baga aleinu sirimanua kele nuntut bagam ka tubum.’ Ta anai surukat bagei sisaliu surukat sirua nene.” 32 Kuanangan siagaisurat ka matat Jesus, “Bulatnia Guru, Aisesengan sikuam: sarat si Tuhan le Taikamanua, ta anai bagei Taikamanua, sarania le. 33 Kirenangan masipununtuki nia ka sangalio baga, ka sangalio paatuat samba ka sangamberi ron, samba leu masipununtuki baga saalei sirimanua kele tubuta, ia te bulat siabeu bele pei buluakenen rarangen samba buluakenen bagei ka Taikamanua.” 34 Kele aiitco Jesus erunia alegit siagaisurat, kuanangan ka matania, “Taan areu ekeu ka Purimataat Taikamanua!” Barania ka teteret nenda taan anai simaro baga masirere apa pa ka tubut Jesus. Pagalaiat Kristus togat David ( Mat. 22:41-46 ; Luk. 20:41-44 ) 35 Ka teteret aimungangantoman Jesus ka Uman Taikamanua kuanangan, “Kipa iooi rakua siagaisurat togat David le Kristus? 36 Beringan tubut David, aisopsop nia Ketsat Taikamanua masikua, ‘Aikua si Tuhan ka matat Tuhanku: uddetnake ekeu kai kattoetku, teret kukau saggaknu bailiu kalak rerem.’ 37 Oto beringan si David masituhan nia, kipa ne iputotoga nia?” Sirimanua simigi bulat maangka bagada masiarep ngantoman Jesus. Nganturat masijago tubu ka siagaisurat ( Mat. 23:1-36 ; Luk. 20:45-47 ) 38 Kuanangan Jesus ka ngantomannia, “Jago kam tubumui ka siagaisurat. Raoba mugejek muleppei simananta samba raoba raroroi sia sirimanua ka pasakiat. 39 Raoba muuddet ka uddenan siboiki ka uma parurukat samba ka uddenan sabeu tiboi tubu ka punen puraumaat. 40 Rapataju tailumang samba raraurau lalepda; lepa ataakerangan panindogat masilabbu kataira. Masane le geti ukumanda.” Panguruat sinanalep silumang simageba ( Luk. 21:1-4 ) 41 Sangaminca, amuuddet Jesus ipot petit bulagat panguruat ka Uman Taikamanua; ikbuknangan sia rapasikau bulagat ka bagat peti. Maigi simakayo masibulukngake bulagat simaigi ka bagat peti. 42 Lepa oi sara sinanalep silumang simageba bulukngakenangan rua rimis ia te sangasen. 43 Sogainangan sipasiuluinia Jesus kuanangan ka matada, “Kukua nia ka matamui: sibulukngakenen silumang simageba nene pei le maigi ka peti panguruat ka sibulukngakenenda sabagei. 44 Aipoi sangamberida sibara ka legei pukayoatda le arabulukngake, tapoi silumang nene geti, sibara ka gebania, sangamberi sibabara ka tubunia le aibulukngake, ia te sangamberi purimanuaiatnia.” |
@LAI 2015
Indonesian Bible Society