Dan. 2 - BUKO SIPUNENANPangamutet Nebukadnezar 1 Kabagat rua ngarura puparentaat Nebukatnezar, ka sara soibo pangamutnangan. Pangamutetnia nenda ibailiu ta mangka bagania, pat taioinangan iperep. 2 Lepa nenda sogainangan siagai masipatuptup gogoi, simatawa, sikerei samba sirimanua simaagai masipakolou pengamutetnia nenda. 3 Lepa kuanangan Rimata kamatatda, “Amangamutnaku samba ta maangka bagakku, kalulut koba kuagai katukolobatnia!” 4 Alegirangannia ka ngangan Aram, “Murimanua le Tuanku teret buruburu! Tiboi le pangamutet nenda katubumai, bule kukulouake kai katukolobatnia.” 5 Aleginangannia Rimata, “Akuteuakean nene: Bui tanupaagai kam pangamutet nenda katubukku, kisedda leu katukolobatnia. Ke bai ta maro bagamui masikolouake, tupagotgot le geti kam samba lalepmui. 6 Tapoi ke bai maro' bagamui, akekungan te geti kekeu panguruat simalainge samba puaabeu. Oto, paagai le kineneiget pangamutetku nenda pasamba katukolobatnia!” 7 Alegirangannia minca, “Ke moi bainia kuangan le boiki pangamutetnu nenda katubumai, lepa nenda kolouakemaian geti katukolobatnia.” 8 Aleginangannia Rimata, “Aisesengan kele suksungenku. Sarat masipananta tetere le kam, kalulut anuagaian kam sipinatuku, 9 iate masiukum kam sangamberimui simakere, kebai tamaro bagamui masipaagai pangamutetku nenda katubukku. Apakerean bagamui masipabokoiji samba masipaguileake aku pasamba masikaroni bule kusili siteuakenenku nenda. Oto poiliat kam pangamutet nenda, bule kuagai, agaimui leu et masikolouake katukolobatnia katubukku.” 10 Alegirangannia sirimanua nenda, “Ka sangaliot polak berisara sirimanua siooi masikolouake aponia tiddogetnu nenda. Samba tapeianai sara Rimata, kenanen kipa beunan samba latsatnia, masitiddou kele nenda sibara ka siagai masipatuptup gogoi, simatawa samba sirimanua simasoppit ka purimataatnia. 11 Aponia tiddogetnu nenda bulat mabesi', berisara sirimanua siooi masigalaiake ke ta taikamanua, tapoi ta mukuddu sia ka talagat sirimanua.” 12 Masiarep nenda ibailiu le makope golunia rimata samba kaunangan parenta masimateiake sangamberi simaagai samba simasoppit Babel. 13 Iageti parenta nenda tusegeake, samba sangamberi simasoppit, kabagania ai si Daniel samba saaleinia ragaba bule tumateiake. Taikamanua masipatoila pangamutet nenda samba katukolobatnia kai Daniel 14 Lepa kuanangan si Daniel ka sikut patuat kai Ariokh utet sipasijajago Rimata sieei masimateiake sirimanua simaagai samba simasoppit ka Babel itu, 15 kuanangannia kai Ariokh, “Angoi ibelaake Rimata parenta simaron nenda?” Segeakenangan si Ariokh katubut Daniel apa sipuaaili. 16 Iageti ei si Daniel simaola masiailiake Rimata samba itiddou katubunia bule ikau oggak masipakolou katukolobat pangamutet nenda. 17 Tiddoget Daniel nenda silonangannia Rimata, iageti toili si Daniel ka lalep samba paagainangan sangamberi sipuaaili nenda katubut Hananya, Misael samba Azarya. 18 Koiniakenangan sia manindou ka Taikamanua ka manua, bule ipukateki sia baga samba ipoiliat keleat pangamutet nenda. Kabagat nene taan tuukum sia simateiakenen sambatda simaagai samba simasopit sabagei. 19 Ka soibo nenda leu et paagainangan Taikamanua keleat nenda katubut Daniel ka sara itcot mata. Iageti umunakenangan Taikamanua ka manua si Daniel. 20 Kuanangan si Daniel, “Taikamanua nenda simasiku patuat samba siabeu, tuumun le oniNia teret buruburu, 21 Nia le siteuake gogoi samba tetere, Nia le masibeleake samba masibujai sibara gege, pusikuat patuat Nia leu et masikakau, samba leu masipangunguruatnake puaagai kolou. 22 Keleat simakope lipput Nia le masipoiliat. Sangamberi sipuaaili kabagat gepgep Iagaiat. Ikupkup le Nia torot pupatokat. 23 Oi, Taikamanua panindogiet taikebbukatku, Ekeu le kuumunake samba abeuakenenku. Kalulut puaagai samba puroron anuake poi katubukku. Panindogatmai Anuarepingan. Samba aligiet kai Rimata anupaagaian.” Pangamutet nenda ipaagai samba ikolouake si Daniel 24 Lepa nenda ei si Daniel kai Ariokh sikoiniakenen masimateiake simaagai ka Babel. Kuanangan si Daniel kamatania, “Bui numateiake sia simaagai nenda. Ambit le aku paaili kai Rimata, aipoi kuoba le kusegeake katubunia katukolobat pangamutetnia nenda.” 25 Si Ariokh masiambit si Daniel simaola paaili ka Rimata Nebukadnezar. Lepa kuanganan, “Akusesengan sara katalagatda tai Jahudi siribbaiakenen siagai masikolouake katukolobat pengamutet tuan.” 26 Iageti kuanangan Rimata katubut Daniel oniakenen Beltsasar, “Momoi leu nupoiliat katubukku pangamutetku samba katukolobatnia”.” 27 Aleginangannia si Daniel, “Tuanku, taanai sara sirimanua simasoppit, simatawa, ele siagai masiitco panyanyat masikua pagalaiat nenda katubut tuanku. 28 Tapoi ka manua ai Taikamanua sipatoila sangamberi keleat, samba aipaagaian katubut tuanku apa sipuaaili ka gogoi sibabara. Kineiget obaake le kukolouake pangamutet samba siitcot tuanku ka pereman. 29 Kateteret ai tuanku ka pereman, bara pupaatuanan tuanku pagalaiat aponia sipuaaili ka gogoi sibabara. Taikamanua sipatoila sangamberi keleat nenda aipaagaian katubut tuanku sipuaaili geti ka gogoi sibabara. 30 Keleat nenda aipoiliatnan katubukku, ta kalulut puaagaiku sisaliu puaagaira sirimanua sabagei, tapoi bule nuagainia le katukolobat pangamutet tuanku nenda samba leu bule nuagai pupaatuanannu. 31 Nene te itcot mata siitcot Tuanku: Ka matat Tuanku ai sara tularat! Tularat nenda bulat mabeu, makirisau tapoi putubuatnia bulat kiseiet. 32 Utenia sigalai sibara ka mas simaeru, kaddukat samba parania sigalai sibara ka perak, balugu samba koddoknia sigalai sibara ka tembaga, 33 bakkapatnia sigalai sibara ka laba samba rerenia sangarubeiat sigalai sibara ka laba samba sangarubeiat sigalai sibara ka polak ottot. 34 Kateteret ainukikinerenia, bele sara bukku sabeu sibara ka leleu, taibebekbengen sirimanua, lepa saksaknangan tularat nenda, ipot rerenia sigalai sibara ka laba samba polak ottot nenda, bailiu magatcanangan. 35 Kateteret nenda leu et mabukkatnangan samba magatcanangan sangamberi tularat sigalai sibara ka laba, polak ottot, tembaga, perak samba mas samba sangamberinia nenda bailiunangannia kele abut polak ka pamerakat kateteret legeu. Lepa burutakenangannia rusa, pat berisara sipulelegei. Tapoi bukku sisaksak tularat nenda bailiunangannia leleu sabeu samba sun sangaliot polak. 36 Nenda te pangamutet Tuanku samba kineneiget kukukuangan le kai katukolobatnia. 37 Oi, Tuanku, tuanku iate rimata ka sangamberi rimata; Taikamanua ka manua masikau katubut tuanku purimataat, gege, puroron samba pulatsanan, 38 samba akenangan Taikamanua ka kabei tuanku sangamberi sirimanua ka polak, ka senen kudduat, sangamberi tarimeu ka su'su, uma ka pata. Taikamanua masibailiuake tuanku masikupkup sangamberinia nenda – Tuanku te ute sigalai sibara ka mas nenda. 39 Tapoi ka lepat purimataatnu, babara te sara purimataat bagei, ta kele beunan purimataatnu; lepa geti bara minca purimataat bagei, iate sikatelu, sigalai sibara ka tembaga, sikupkupake sangaliot polak. 40 Pasat nenda bara minca purimataat sikaepat, simakela kele laba. Laba sibubuake samba sipakatai aponia pa, kisedda te purimataat sikaepat nene masibubuake samba masipakatai geti sangamberi purimataat bagei. 41 Rere samba singongai rere tularat sigalai sibara ka polak ottot samba sangarubeiat laba nenda, masipakoinong ka sara gogoi iparurubei te geti purimataat nenda. Purimataat nenda ai leu et gegenia kalulut polak ottot nenda apagaluannia ka laba. 42 Sangarubeiat singongai rere sigalai sibara ka laba samba ka polak ottot katukolobatnia ai rubeiat purimataat simaron samba ai leu simagulai ron. 43 Laba sipagalu polak ottot nenda katukolobatnia: pagalu le sia geti kabagat putalimogat, tapoi tamomoi ipusara, kele laba leu et tamomoi ipagalu pasamba polak ottot. 44 Tapoi kateteret puparentaatda tai rimata nenda, Taikamanua ka manua masirioake geti sara purimataat simatom teret buruburu samba purimataatnia tamomoi raalania laggai bagei; purimataat nenda ipakatai le geti sangamberi purimataat samba isubuake, tapoi purimataat nenda mariuriu le geti teret buruburu. 45 Ta pa anuitcoat, ta arabekbek sirimanua, aibele sara bukku sibara ka leleu samba saksaknangan tularat laba, tembaga, polak ottot, perak samba mas nenda? Taikamanua sipulubeunan masipoliat katubut tuanku apa sipuaili lepa geti. Pangamutet nenda aisesengan samba katukolobatnia momoi tukatonemi.” Si Daniel masisilo upa sibara kai rimata 46 Lepa purekkuknangan Rimata Nebukadnezar samba manindou ka matat Daniel samba ikau parenta bule si Daniel tuabeuake samba katubunia tupanguruatnake buluakenen rarangen samba panguruat bagei. 47 Kuanangan Rimata kai Daniel, “Bulatnia, Taikamanuam nenda bulat siabeu katalagat sangamberi taikamanua. Nia iate simagege ka sangamberi rimata samba sipoiliat senengamata keleat. Kalulut amoi nukolouake keleat nenda.” 48 Lepa Rimata abeuakenangan si Daniel: panguruatakenangan senengamata panguruat simalainge, samba uddetakenangannia ibailiu utet laggai kupkumen Babel, samba bailiuakenangannia ute siabeu ka sangamberi simasiku patuat ka Babel. 49 Tapoi kalulut panindogat Daniel, Rimata masikau pamarentaat kupkumen Babel nenda katubut Sadrakh, Mesakh samba Abednego, oto si Daniel mukuddu le nia ka uma purimataat. |
@LAI 2015
Indonesian Bible Society