Luke 19 - Bo-Ung NT

19:1-10 Yesos Kene Yi Sakias Kene Tiringli Temanele

¹ Yesos yunu Jeriko taon-na omba pumba purum.

² [Jeriko akuna] ku-moni-takis liipa ku-takis liiring yi wema nukurum yi te, yunga bili Sakias, yunu akuna mulurum. Yunu méle pulele nosupa yi-kamakale mulurum.

³ Yi kanili-ni Yesos urum kilia kanombandu tirim mele. Yesos urumna yambu pulele liiku máku turing kene Sakias yunu yi aima sumbu akiliinga molupa kene Yesos kapula naa kanurum.

⁴ Akiliinga Yesos urumna kanombandu yunu lkisipa kumbi-lepa pupa kene unji sikamú-pik nili te Yesos ombá urum kupulanum-na nondupa angiliirim unji kaniliinga omba ola purum.

⁵ Yesos akuna omba kene we angiliipa olandu-sipa kanupaliinga yunundu nimba mele: “Sakias, nunga lku-kolea ekupu na-kene wasie molambili pambili wela mania ui.” nirim kene

⁶ yu lkisipa mania omba yunundu “Kapula.” nimbaliinga numanu sirim.

⁷ Yesos Sakias-nga lku-kolea wasie puringli kanuku kene ui akuna liiku máku turing yambuma-ni niku mele: “Yunu ulu-pulu-kis tili yili kene ‘Molu-pambili pambulu.’ nimba pukum.” nikuliinga yunu tirim mele kanuku kis piliiring.

⁸ Kanu-kene Yesos kene Sakias elsele lkuna lku-suku molkulu kene Sakias ola angiliipa Auliele-ndu nimba mele: “Auliele, na-ni nundu ung te niambu pília. Nanga méle nosiliuma ekendu liipu yambu-korupama sipu kene, penga ku-moni te mola méle te gólu topu wa-mele liirindu méle kanuma alsupu wa liirindu mele pundu topu yupuku tepu ola panjipu anju simbu.” nirim.

⁹ Yunu-ni aku-sipa nirim kene Yesos-ni yunundu nimba mele: “Ekupu lku ilinga pulu yambuma Pulu Yili-ni tepa liipa ‘mindili nolkemela kupulanum-na wendu oku, yu-kene wasie molku kunjingí kupulanum-na pangi.’ nilimú ulu-pulele liikimele. Ekupu lku pulu yi ili yunu kepe anda-kolepa Eprayam-ni kalupa liirim yi te.

¹⁰ “Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili-ni ‘Yambu kupulanum lu liiku molku kis-silimele yambuma korupu, enini tepu liipu mindili nolkemela kupulanum-na wendu liipu na-kene molku kunjingí kupulanum-na liipu monjumbu.’ nimba urum.” nirim.

19:11-28 Yi-Auli Te-ni Yunga Kendemande-Yambuma Ku-Moni Mare Sipaliinga Tenga Purum Ung-Ekale

¹¹ Aku-sipa nirim piliiku kene Yesos yunu kolea-auli Jerusallem nondupa ombá tirim-na kanukuliinga we-yambuma enini ‘Pulu Yili omba yi nuim kingele molumba enale aima nondupa ombá.’ niku piliiku muluring. Enini aku-siku piliiku muluringele piliipa kene [Yesos] yunu-ni eninindu ung-eku te topaliinga

¹² nimba mele: “Yi-nuim tenga málale kolea tenga kupulanum sulu pupa kene yunu king molumba namba tondulale liimbandu ‘Penga yandu ombú.’ nimba kene yunu purum.

¹³ Ui naa pupa kene kumbi-lepa yunga kendemande-yi rurepunga tale-ndu “Wai.” nimbaliinga ku-moni kumu rurepunga tale nimba moke tepa enini lupa-lupa sipaliinga eninindu nimba mele: “Na wilí anju molumbu kene ku-moni siker liikimele ilinga ‘Ku te ola-buluna panjupu liinjimulú.’ niku numanu tondulu munduku kongun tenjiku molai. Penga na ombú.” nimbaliinga yunu purum.

¹⁴ Yi kanili purum kene yunga talapena-yambuma yu-kene numanu kis piliiring kilia eninga yi te ‘Yunu aelepa pupili.’ niku liiku munduku kene niku mele: “‘ “Yi-nuim ili oliunga yi nuim kingele naa mulupili.” nimbu molemulu.’ ninjui.” niku yunu liiku munduring.

¹⁵ Penga yi kanili kingeliinga nambale sika liipa memba yandu urum kene ui ku-moni sipa purum kendemande-yimandu “Wai.” nimbaliinga “Eni ku-moni sirindumanga ola-buluna panjiku ku-moni nambi-sili liiku nusunjuring-nje?” nimba walsurum.

¹⁶ Ui kumbi-lepa sirim yili-ni omba yunundu nimba mele: “Auliele, nunga ku-moni kumu te sirinu kaniliinga ola-buluna panjipu kumu rurepunga tale liinjirindu.” nirim kene

¹⁷ yi nuim kingele-ni yunundu nimba mele: “Kendemande-yi kaiéle. Papu tirinu. Méle laye sirindeliinga nu-ni tekunu kunjurunu akiliinga nu-ni kolea-auli rurepunga tale nukui.” nirim.

¹⁸ Yi tale-sipale-ni omba yunundu nimba mele: “Auliele, nunga ku-moni kumu te sirinu kaniliinga ola-buluna panjipu kumu angere te-guli liinjirindu.” nirim kene

¹⁹ yi nuim kingele-ni yunundu nimba mele: “Aku-siku tirineliinga nu-ni kolea-auli angere te-guli nukui.” nirim.

^20-21 Penga kendemande-yi te omba yunundu nimba mele: “Auliele, na-ni piliipu kene ‘Nu méle taropu tondulu munduku tokunu, ‘Ku-moni liipu nosumbaliinga yambuma mindili núngi lem kapulako.’ nikunu [kendemande-yambuma ‘Kongun mindili noku teai.’ niku sikunu, enini méle koltale sikunu mélema pali nu-nunu mindi liillu yili;] yambuma-ni punie panjinjilimele kene nu-ni nunu langi mélema we ukuku liiku; punie naa telluna langima we liiku nosukunu, nu-ni aku-sikunu teku mollu yili.’ nimbu piliipuliinga mundu-mong tenjipu nu-ni na sirinu ku-monele kumu topu nusurundele ya siker.” nirim.

²² Aku-sipa nirim kene piliipaliinga yi-nuimele-ni ung-mura tepa kene yunundu nimba mele: “Nu kendemande-yi kisele. [Na-ni nunga kot piliimbu kene] nunga nikinu ungele-ni nu-nunu kot tenjimba. Nu-ni piliikunu kene ‘Yambuma-ni punie panjinjilimele kene na-nanu langi mélema we ukupu liipu; punie naa teliuna langima liipu nosupu, na aku-sipu tepu moliu.’ niku piliikunu molluye?

²³ Aku-siku niku piliikunuliinga nanga ku-monele ku-beng lkuna nambimuna naa nusunjurunuye? Aku-siku telkenanje na ombu nanga ku-monele wendu liipu kene ku-moni laye-kolte ola-buluna panjiku silkimela liilkáko.” nirim.

²⁴ [Kendemande-yi kanilindu aku-sipa nimba pora sipaliinga] yunu-ni nondupa angiliiring yambu kanumandu nimba mele: “Yi ili tepa kis-sirim akiliinga yunga kuli wendu liiku kene ku-kumu rurepunga tale ambulkum yili sai.” nirim.

²⁵ Enini yunundu niku mele: “Auliele, yunu kórunga ku-kumu rurepunga tale ambulúm kanili.” niring.

²⁶ Enini aku-siku niring kene yi nuim kingele-ni alsupa nimba mele: “Enindu nimbu sambu: “Mélema nosilimú yambale na-ni mare wasie simbu, yunu aima pulele nosimba. Akiliinga-pe mélema naa nosilimú yambale yunga méle nosulimúma kepe wendu liimbu.” niker.” nirim.

²⁷ Aku-sipa nimbaliinga yi nuim king kanili yunu-ni ung te wasie nimba mele: “Ekupu na teku kis-siring yambuma meku wai. Enini nandu niku mele: ‘Yi ili oliunga yi nuim kingele naa mulupili.’ niring yambu kanuma meku oku na kanupu molambu enini toku konjai.” nirim.” nimba [Yesos-ni aku-sipa ung-eku kanili topa pora sirim].

²⁸ Ung-eku akili topa pora sipaliinga kolea-auli Jerusallem kelepa pumba purum.

19:29–21:38 Yesos Jerusallem Omba Kene, Lku-Tembolluna Yambuma Ung-Bo Tonjupa Mani Sirim Temanele 19:29-40 Ui Yi Nuim King Te Kolea Tenga Sukundu Pumba Pulimú Kene Telemele Aku-Siku Mele Yesos Jerusallem Sukundu Pumba Purum Kene Aku-Siku Tiring Temanele

²⁹ Kanu-kene Yesos [kene yu lumbili andúlima kene enini kolea-auli Jerusallem nondupa oku], ma-pangi te ‘Unji-Ollip Punie Lili Ma-Pangiele’ nili akuna kolea kelú tale, Betepas kene Betani kene akuselenga nondupa uring. Kanu-kene Yesos-ni yunga lumbili anduli yi tale liipa mundupa, elselendu nimba mele:

³⁰ “Ne kolea-kelú kanukumbele akuna pukulu kene kung-dongki walú te, yambu te yunga bulu-mingina ui naa molku anduringele ka teku panjingéle ne akuna sukundu molumba kanunglí akili pukulu posukulu meku wangli pale.

³¹ Pusinglí tekulu mulunglí kene yambu te-ni elsendu “Kung-dongkele nambimuna posukimbiliye?” nimba walsum lem else-ni i-siku niale: “Auliele yunu kung-dongkele-kene kongun te pímu-na ombu liikimbulu.” niangli.” nimba kene elsele liipa mundurum.

³² Liipa mundurum yi kanusele pukulu yunu-ni nirim akili mele kanuku liikulu kene

³³ penga kung-dongki walú kanili posikulu muluringli kene kung-dongki pulu yima-ni elselendu niku mele: “Oliunga kung-dongkele nambimuna posukimbiliye?” niku walsiring kene

³⁴ elsele-ni “Auliele yunu kung-dongkele-kene kongun te pímu-na ombu liikimbulu.” niringli.

³⁵ Kanu-kene kung-dongki kanili liikulu Yesos mulurumna meku pukulu kene elsengla mulumbalema posukulu, dongkeliinga bulu-mingina ola pauwa tonjukulu Yesos kanuna ola munjuringli.

³⁶ Yambu mare-ni eninga mulumbalema posuku yu ombá kupulanum-na pauwa tolsiliiku puring.

³⁷ Kanu-kene yunu Jerusallem aima nondupa omba, Unji-Ollip Punie Lili Ma-Pangina mania ombá urum kene yu lumbili puring yambu pulele numanu lakuku siku [Yesos-ni] ulu-tondulu pulele tirim kanuring akumanga Pulu Yili kape niku tondulu munduku niku mele:

³⁸ “Pulu Yi Yawe-ni liipa mundurum-na yunga kongunale tenjimba okum yi nuim kingele molupa kunjupili. Konana 118:26 Mulú-koleana numanu waengu nipili molomulú enale wela upili. Mulú-koleana aima ola-kilia [Pulu Yili-nga] bili aima ola pípili lakupu kape niamili.” nilsiliiku puring.

³⁹ Aku-siku niring piliiku kene Perisi-yi wasie puring yi mare-ni [we-yambuma-ni aku-siku niring akili piliiku kis piliikuliinga] yunundu niku mele: “Ung-Bo Tunjuliele, nu lumbili anduli yima-ni nikimili mele akili ‘Naa niangi.’ nikunu enini ung-mura si.” niring kene

⁴⁰ Yesos-ni eninindu nimba mele: “Na-ni enindu i-sipu niker: “Yambu ima-ni i-siku naa niku we mulúngi lem ya ku-mulú lelemúma-ni nangale toku ningí.” niker.” nirim.

19:41-44 Yesos Kolea-Auli Jerusallem Kanupa Kene Kondu Kolupa Kola Tirim Temanele

⁴¹ Yesos Jerusallem aima nondupa omba kolea-auli kanili kanupaliinga kola tepa kene

⁴² nimba mele: “[Jerusallem yambuma,] ekupu eni kepe mindili naa noku kapula-kapula mulungí kupulanumele piliilkimilánje kapula. Akiliinga-pe ekupu naa piliilimili [akiliinga] naa liiku manjingí.

⁴³ Eni mulungína ena mare wendu ombá, ena kanuna eninga ele-tu yima oku ‘Eninga koleana kupulanum naa lipili.’ niku ma-pala teku ele-tu yima eni molku poku teku ‘Eni sukundu molangi.’ niku aku-siku tingí.

⁴⁴ Aku-siku teku kene, penga Jerusallem lkuma pali toku tekisiku bulu-bale siku kene lku-suku mulungí yambuma tungí, aku-siku tingí enama wendu ombá. Pulu Yili-ni [eni tepa liimbandu] um enale eni naa pilííngeliinga ena kanuma wendu ombá.” nirim.

19:45-48 Lku-Tembolluna Mélema Taropu Toku Ku-Moni Liiku Muluring Yima Yesos-ni Topa Makururum Temanele

⁴⁵ Yesos [Jerusallem sukundu pupa kene,] Pulu Yili popu toku kaluring lku-tembolluna [“Juda-yambu naa molemele yambuma ‘Pulu Yili popu tamili.’ niku máku tolemele kolea” niring akuna] suku pupa kanupa kene akuna mélema maket teku muluring yambuma pulu monjupa topa makurupaliinga

⁴⁶ eninindu nimba mele: “Pulu Yili-nga bukna ung te i-sipa nilimú: ‘Yambuma-ni nanga lkulindu “Pulu Yili kene ung nilimulu lkuli.” ningí.’ Asaya 56:7 kanili. Ung aku-sipa molemú akiliinga-pe eni lku ili ‘wa nolemele yambuma mo toku molemele lkuli’ mele niku piliiku kene aku-siku telemele.” nirim. Jeremaya 7:11

⁴⁷ Yunu-ni enamanga taki-taki lku-tembolluna lku-suku [“Juda-yambu naa molemele yambuma ‘Pulu Yili popu tomulú.’ niku liiku máku tolemele kolea” niring akuna] yambuma ung-mani sirim. Pulu Yili popu tunjuring yi-aulima kene, Pulu Yili-nga ung-manimanga puluma piliiku ung-bo tunjuring yima kene, Juda-yambuma nukuring yi-aulima kene, enini yunu toku kunjingí kupulanumele kururing

⁴⁸ akiliinga-pe we-yambuma-ni yunga ungele kum leku piliiku muluring kilia enini yunu toku kunjingí kupulanum te naa kanuku liiring.