Matyôos 13 - Myēnj phōn mí Zɛɛ̄mb

Ɓwoŋa mbɛ́el mɛphɛk

¹ Tí mwēs ŋgwát ték ɛ́, Yésus ɛ ɓúzī gbás ɓɛ̌ njāā ɛ kɛ́ ɗi ndíndǐl ɓɛ̌ mwɔ̄ŋ jembě Galilê.

² Mɛthum mɛ ɓót mɛ̄ ɓúzī gwêslǎ ndumɛ nɛ nɛ̄. Ɛ ɓúzī kā kalɔɔ tí ɓyɛ̂l, ɛ ɗí ndíndiīl, mɛthum mɛ ɓót mɔ̂ɔ mɛ̄ lǐs ɓɛ̄ cīnd.

³ Ɛ ɓú lilɛ́ɛ́ ɓɛ́ thūnd ísínɔŋ tí iɓwoŋa, nyɛ nɛ nɔ̄ɔ̄ nāá: «Tí wūl mwēs ɛ́, nɔ̄l mót ā ɓɛ ɛ́ ɛ́ tɔ́ ɓɛ̌ pyeēmb yɛ̄ tí ɛkɛ̄ myam mɛ́phɛk.

⁴ Ɗakɛ ā ɓɛ tí ɛtɔ́ nɛ ɛmyam ékɛ́, līk ɛ́ɓīm ɛ̄ phɛk lī ɓúzī ɗuma tí ɛphanj ɛzyeē, inɔɔ̄n ɓī zí tɔt yɛ̂ɛs.

⁵ Līl ɛ́ɓīm lī ɗúmā tí ɓwaās íkus, ɓwaās ték ta pip. Ī dá pas ɛ́hoo.

⁶ Tɛ́m jüēs yā ka zye ékɛ́, ī dá ɗís phɛk ték ɗīs ê. Ī swās tí lúk tyâa mipeēnd.

⁷ Līl ɛ́ɓīm lī ɗúmā tí pyǎt ɓwaās mínjüīnīnī. Ɗɛ myā zi gwée ékɛ́, mī ɓúzī pílɛl mɛ́phɛk.

⁸ Sá gwát Lyúk ɛ́ɓīm lī dá kɛ̄ ɗuma tí tyaa ɓwaās, ī sā mítû, myúk mítú phǔm thyet thyet, myúk mɛkām twōō twōō, myúk mɛkām mɛ̄lɛ́l mɛ̄lɛ̂l.»

⁹ Yésus ɛ ɓúzī ɓākā lɛ́ɛ́ nāá: «Mot ɗí nɛ mɛlɔ́ mɛ̄ ɛ́gwók ɔ́kɛ́, ɛ gwôk!»

Yésus ɛ́ lüǐ nɛ iɓwoŋa tí tɔɔ̄p yɛ̄?

¹⁰ Ophōn ō mí Yésus ɓɛ̄ ɓúzī jémbǎ ɓɛ yɛ̄, ɓɔ̂ɔ nɛ nɛ̄ nāá: «Í yɛ̄ ú lüíí nɛ nɔ̄ɔ̄ nɛ iɓwoŋa ê?»

¹¹ Yésus ɛ ɓúzī ɓɛ́s nɛ nɔ̄ɔ̄ nāá: «Zɛɛ̄mb ɛ́ ɛ́ jüe ɓyɔ̂ɔ ŋgūā tí mítɔɔ̄p mi də́ə́ yɛ̄ ɗí misɔlā mîk. Sá gwát a a jüe ɓɔ̂ɔ.

¹² Nɛ dɔ nāá, mot ɗí nɛ sínɔŋ ɔ́kɛ́, ɓá á ɓākā kɛl ɛ́ yīl, ɛ ɗí tí ɛsūl. Sá gwát mot ɗí ta ɓɛ nɛ yɛ́ ɔ́kɛ́, í su ɓīɓyɔ̄k ɛ́ ɗí nɛ yɛ́ ékɛ́, ɓá á ɗüis ɛ́ yá.

¹³ Mí lüǐ nɛ nɔ̄ɔ̄ tí iɓwoŋa tɔɔ̄p nāá, í su ɗɛ ɓɛ́ ɗí tí ɛjüák ékɛ́, ɓá ǎ ɓɛɛ. Ɓɛ̄ gwókɛl, ta gwók sínɔŋ.

¹⁴ Í ɗyaāŋ lüii mgbɛ́sel mitɔɔ̄p mí Zɛɛ̄mb Izaí yā lwônd tɛ́m ā lɛ́ɛ nāá: “Ɓyá á gwókɛl, sá gwát ɓyɔ̂ɔ ta gwôk. Ɓī jüāk, sá gwát, ɓyɔ̂ɔ ta ɓɛɛ.

¹⁵ Nɛ dɔ nāá, kúl ɓót énɛ́ɛ̌ŋ ɓɛ́ ɛ́ lyelɛl mílyém myɔ̄ɔ̄. Ɓɛ́ ɛ́ ɗyuu mɛ́lɔ́ mɔ̄ɔ̄, Ɓɛ̄ ɗyúɛ̄l mís mɔ̄ɔ̄, I zyē mís mɔ̄ɔ̄ má a ɓɛɛ sɔ̂k, Mɛlɔ́ mɔ̄ɔ̄ ta gwók mɛ́cyɔɔ̄k, Kám nāá, ɓá a ɓwɔ̂ɔ ɗii mílyém myɔ̄ɔ̄ Ɓɛ̄ zyē ɓɛ yám tí nāá, myam Zɛɛ̄mb má á cis ɓɛ̂.”»

¹⁶ «Ɓyɔ̂ɔ ɓí nɛ lɛ̄m nɛ dɔ nāá, mís mēn mɛ̄ tí ɛɓɛɛ, mɛlɔ́ mēn mɛ̄ gwôk.

¹⁷ Mí lɛ̄ɛ̄ ɓén twóó oceece nāá, thūnd ógbɛ̄sel o mítɔɔ̄p o mí Zɛ̌mb nɛ ɓɛ̄l ɓót ō kāmb Zɛ́mb ɓâk, ɓɛ́ ɛ́ sáŋ ɛ́ɓɛɛ sá ɓí ɗí tí ɛɓɛɛ ê. Sá gwát ɓɔ̂ɔ ta ɓɛɛ. Ɓɛ̄ sāŋ ɛ́gwók sá ɓí ɗí tí ɛgwók ê, sá gwát ɓɔ̂ɔ ta gwôk.»

Yésus ɛ tí ɛjüe mɛ́timbɛɛ̄l mɛ̄ ɓwoŋa mbɛ́el mɛphɛk

¹⁸ «Gwōkɛ̄lká phɛ̄ mɛtimbɛl mɛ̄ ɓwoŋa mbɛ́el mɛphɛk.

¹⁹ Ɛphanj ɛ zyé pyǎt phɛk yā ɗuma ékɛ́, í nɔŋlǎ nɛ ɓot o gwōkɛ̄l ɛ́kɛ́l ɛ ɗúm nɛ kanda mí Zɛɛ̄mb ɓɔ̂ɔ ta gwók lɛ́ ɓâk. Ɓyǒla mot í í zī té sá ɓɛaa twóó milyém myɔ̄ɔ̄ ê.

²⁰ Ɓwaās íkus pyaāt yīl phɛk ɗumaā ékɛ́, í nɔŋlǎ nɛ ɓot o gwōkɛ̄l ɛ́kɛ́l ɛ mí Zɛɛ̄mb, ɓɛ̄ ɓyé lɛ́ khāŋlā, nɛ mimyaŋla ɓâk.

²¹ Sá gwát ɓá a ɓɛ̄ nɛ mipeēnd, ɛɓūklā lɔ̄ɔ̄ lí ŋgúl-pháŋ. Tɛ́m ɓīɓyɔ̄k íthēsā nɛ ɓīɓyɔ̄k mítūŋ kūl ɓɛ́ tí tɔɔ̄p ɛ́kɛ́l ɛ̄ mí Zɛɛ̄mb ékɛ́, ɓɛ̄ ɗúma.

²² Ɓwaās mínjüīnīnī pyaāt yīl phɛk yā ɗuma ékɛ́, í nɔŋlǎ nɛ ɓot ō gwók ɛ́kɛ̂l, sá gwát, ɛcel ɛ̄ lyém tí isá ɓɛ̄ íɓwaās nɛ mikɔ́ŋ mī ɛ́kūm ɛ̄ sī nyík ɓí í máta ɛ́kɛ́l nāá, lá a gúm phûm.

²³ Tyaa ɓwaās pyaāt yīl phɛk yā ɗuma ékɛ́, í ɓɛ̄l ō gwōkɛ̄l ɛ́kɛ́l, ɓɛ̄ mɛ̄t lɛ́ ɓâk. Náǎŋ ɛ́, ɓɛ̄ ɓúzī sá mítû, myúk phǔm thyet thyet, myúk phǔm mɛkām twóó twóó, myúk phǔm mɛkām mɛ̄lɛ́l mɛ̄lɛ̂l.»

Ɓwoŋa ɓyǒlǎ phɛk

²⁴ Yésus ɛ ɓúzī ɓākā nwɔŋ ɓɛ́ yīl ɓwoŋa, nyɛ nɛ nɔ̄ɔ̄ nāá: «Sá thaŋ tí Də́ə́ mí Zɛɛ̄mb ékɛ́, í nɔŋlǎ nɛ ɗakɛ mót ā ɓɛ tyaa phɛk tí pyeēmb yɛ̄ ɔ̂.

²⁵ Tí pum ɛ́, tɛ́m ɓót ɓā ɓɛ tí idɔ́ ékɛ́, zīzyūŋ wɛ̄ ū dá zye ū zí ɓɛ̌ ɓyǒlǎ phɛk twóó tyaa phɛk, ɛ kpâŋ.

²⁶ Tɛ́m tyâa phɛk yā ɓɛ í í pas ī sā mítú ékɛ́, í náǎŋ ɓɛ́ mú tí ɛzī gú nāá, í i ɓɛ thɔ́k nɛ ɓyǒlǎ phɛk ê.

²⁷ Osɛ́l ō ndə́ə́ njāā ɓɛ̄ ɓúzī zye tí ɛzī jí ɛ́ nāá: “Ndə̂ə, yá a ɓɛ tyaa phɛk wā ɓɛ tí pyeēmb yɔ́ ékɛ́? Á ɓyǒlǎ phɛk yɔ̂ɔ í kā ɗüis wɛ̄?”

²⁸ Nyɛ nɛ nɔ̄ɔ̄ nāá: “Í zīzyūŋ zi sâ sínɛ́ɛ̌ŋ.” Osɛ́l ɓɛ̄ ɓúkā jí ɛ́ nāá: “Zi kɛ́ɛ té phɛ̄ ɓyǒlǎ phɛk ték ɛ?”

²⁹ Nyɛ nɛ nɔ̄ɔ̄ nāá: “Yāā! Ɓyá a ɓwɔ̂ɔ té thɔ́k tyaa phɛk.

³⁰ Ɓyētká nāá, mɛphɛk mɛték myɛ̂ɛs mɛ̄ gwēē ndɔŋ, ī kɛ́ kum tí tɛ́m mɛmwɔ́ka. Náǎŋ má á lɛ́ɛ́ nɛ ɓot o wā kɛ̄ mwɔ́k ɓák nāá, ɓɛ̄ nyɛ́ɛ ɗüǐs ɓyǒlǎ phɛk, ɓɛ̄ gwōl yɛ́ mimbɔmb tí nāá, ɓá á ɗyúk yɛ̂. Phúla ték ɛ́, ɓɛ̄ nwɔ́ŋ tyâa phɛk, ɓɛ̄ māk yɛ́ kwóó táŋ yâm.”»

Ɓwoŋǎ ɓuūm ɓɛ́ jōō nāá, mutâad ê

³¹ Yésus ɛ ɓúzī ɓākā nwɔŋ ɓɛ́ yīl ɓwoŋa, nyɛ nɛ nɔ̄ɔ̄ nāá: «Sá tháŋ tí Də́ə́ mí Zɛɛ̄mb é, í nɔŋlǎ nɛ ɓǔm phɛk ɓɛ́ jōō nāá, mutâad, mót ɗí ɛ́ ɛ́ ɓɛ tí pyeēmb yɛ̄ ê.

³² Í phɛk ɗí tí ɓū twɔ́kɔɔ ī tháŋ mɛ́phɛk myɛ̂ɛsa ê. Sá gwát tɛ́m í pás ékɛ́, ī sā ánénén lē, ī tháŋ mɛ̄l mɛ́phɛk, inɔɔ̄n ɓī zí sum mɔ́k mɔ̄ɔ̄ tí miláá mītêk.»

Ɓwoŋǎ levü̂ü

³³ Yésus ɛ ɓúzī nwɔŋ ɓɛ́ yīl ɓwoŋa nāá: «Sá tháŋ tí Də́ə́ mí Zɛɛ̄mb ékɛ́, í nɔŋlǎ nɛ levǘü múmá nwɔ́ŋ ɛ púl yɛ́ nɛ thūnd pǔ ɓelé tí nāá, ɓúk ték yá á gbɔpa ê.»

Yésus ɛ́ lüǐ nɛ iɓwoŋa tí tɔɔ̄p yɛ̄?

³⁴ Isá ɓīnɛ́ɛ̌ŋ ɓyɛ̂ɛs Yésus ā lilɛ́ɛ mɛthum mɛ ɓót ɓyá nɛ iɓwoŋa. Thɔ́k ɛ́, a a lɛ́ɛ ɓɛ sínɔŋ ta nwɔ̌ŋ ɓwoŋa.

³⁵ I zyē sá mgbɛ́sel mitɔɔ̄p mí Zɛɛ̄mb ā lɛ́ɛ ékɛ́, yá á lwônd. Ā lɛ́ɛ nāá: «Má á lüii nɛ nɔ̄ɔ̄ nɛ iɓwoŋa, Má á lɛ́ɛ́ ísá ī Zɛ́mb ā sɔl tí ɛnyɛl tí tɛ́m ā kus sī ê.»

Yésus ɛ tí ɛjüe mɛ́timbɛɛ̄l mɛ̌ ɓyǒlǎ phɛk

³⁶ Náǎŋ ɛ́, Yésus ɛ ɓúzī lyúk mɛ́thum mɛ ɓôt, ɛ zyē ɓɛ̌ njāā. Ophōn ɓɛ̄ ɓɛ̄ ɓúzī zyě ndumɛ nɛ nɛ̄. Ɓɔ̂ɔ nɛ nɛ̄ nāá: «Lɛ̄ɛ̄ ɓés mɛtimbɛɛ̄l mɛ̌ ɓwoŋa ɓyǒlǎ phɛk tí pyeēmb.»

³⁷ Yésus ɛ ɓúzī lɛ́ɛ́ nɛ nɔ̄ɔ̄ nāá: «Mot ɓɛ́ tyâa phɛk ɔ́kɛ́, í Mwán mí mot.

³⁸ Pyeēmb í sī nyûk, tyaa ɓǔm phɛk í ɓwán ō Də́ə́ mí Zɛɛ̄mb, ɓyǒlǎ phɛk í ɓwán o mí Sátan.

³⁹ Zīzyūŋ ɓɛ́ yɛ́ ɔ́kɛ́, í Sátan. Ɛɗüis lɛ íɗóó ī pyeēmb ɛ́, í mɛsīl mɛ̄ sī. Oɗüisel ɓɛ̄ íɗóó ī pyeēmb ɛ́, í ɓeéŋgeles o mí Zɛɛ̄mb.

⁴⁰ Ɗakɛ ɓɛ́ gwēsɛ̄l íɓyǒla ɓɛ̄ íkā tí ɛɗís ɓyɛ́ tí ɗú ékɛ́, yá á sɛ́ɛ́ thɔ̂k ɗyǎŋ jwok gwát tí mɛsīl mɛ̄ sī.

⁴¹ Mwán mí mot á á thes ɓeéŋgeles ɓɛ̄, ɓɛ̄ zí gwésɛl ɓót ɓyɛ̂ɛs o ɗum ɓot o ndɔŋ yɔ̄ɔ̄ tí misɛ̄m ɓâk nɛ osɛ́l ɓɛ̄ ɛ́ɓyóó ɓyɛ̂ɛs, ɓɛ̄ pēm ɓɛ́ tí Də́ə́ yɛ̄.

⁴² Ɓɛ̄ ɓúkā nwɔŋ ɓɛ́, ɓɛ̄ gús ɓɛ́ twóó ɗú lɛ̄ ájwóójwôŋ, pyaāŋ wā ɓɛ nɛ mɛjüé, nɛ icǐm nɛ mɛɓil ê.

⁴³ Náǎŋ ɛ́, ɓɛ̄l ō kāmb Zɛ́mb ɓák ɛ́, ɓá á pɛ̌n ɗakɛ ɗwóó twóó Də́ə́ Sāŋg wɔ̄ɔ̄. Mot ɗí nɛ mɛlɔ́ mɛ̄ ɛ́gwók ɔ́kɛ́, ɛ gwôk!»

Ɓwoŋa ɓwɔk ɗí sɔlā twóó pyeēmb ê

⁴⁴ «Sá tháŋ twóó Də́ə́ mí Zɛɛ̄mb é, í nɔŋlǎ nɛ ɓwɔk ɗí sɔlā twóó pyeēmb ê. Mot kɛ́ ɓyela yɛ́ ɔ́kɛ́, ɛ cēnj ɛ́sɔɔ̄. Ɛ ɓúkā kpáŋ nɛ mimyaŋla, ɛ kɛ́ ɓɔ́ma sá yɛ̂ɛs ɛ́ ɗí nɛ yɛ́ ékɛ́, ɛ zī ɓwám pyeēmb têk.»

Ɓwoŋa tyâa khweēs

⁴⁵ «Sá tháŋ tí Də́ə́ mí Zɛɛ̄mb é, í nɔŋlǎ nɛ ɗakɛ mót njāā mɛ́ɓɔ́m ɗí tí ɛsáŋ tyâa mɛkhweēs ê.

⁴⁶ Tɛ́m ɛ́ kɛ̄ ɓyelǎ khweēs lyél ɛ́ɓɔ́m ékɛ́, ɛ dá tɔ́ kɛ̄ ɓɔ́ma sá yɛ̂ɛs ɛ́ ɗí nɛ yɛ́ ékɛ́, ɛ zī ɓwám khweēs têk.»

Ɓwoŋǎ phūndā

⁴⁷ «Sá tháŋ tí Də́ə́ mí Zɛɛ̄mb ékɛ́, í ɓākā nɔŋla thɔ́k nɛ phūndā ɓɛ́ gús twóó mâŋ, ī mɛ̄t mímbi mi ósú myɛ̂ɛs ê.

⁴⁸ Tɛ́m ɗí í í lwónd ékɛ́, ɓot o gus yɛ́ tí mɛɗyūū ɓák ɛ́, ɓɛ ɗúl yɛ́ ɓɛ cīnd. Ɓɛ̄ ɗí sî, ɓɛ̄ syɛ̄ɛ̄ tyâa osû, ɓɛ̄ gbā tí mɛkūt, ɓɛ̄ só ɓɛ̄l ō ɗí ta ɓɛ nɛ nɔm ɓâk.

⁴⁹ Yá á sɛ́ɛ́ thɔ́k ɗyǎŋ jwok gwát tí mɛsīl mɛ̄ sī. Ɓeéŋgeles ɓá á zye tí ɛzī ɓɛ́s pāká ɓǎɓyóóɓyóó nɛ ɓǎnwɔŋnwɔ́ŋ ō ɓôt.

⁵⁰ Ɓɛ̄ gús ɓááɓyóóɓyóó ō ɓót ɓɛ ɗû. Í pyaāŋ í wā ɓɛ nɛ mɛjüé nɛ icǐm nɛ mɛɓil ê.»

Ɛgɔlɛl lɛ̄ íɓwoŋa

⁵¹ Yésus ɛ ɓúkā jí nɛ ophōn ɓɛ̄ nāá: «Ɓí í gwók ísá ɓīnɛ́ɛ̌ŋ ɓyɛ̂ɛs ɛ?» Ɓɔ̂ɔ nɛ nɛ̄ nāá: «Zí í gwôk.»

⁵² Ɛ ɓúkā lɛ́ɛ́ ɓɛ́ nāá: «Í ɗyaāŋ ɗí nāá, yêkle ílɔ́a yɛ̂ɛs ɗí ɛ́ ɛ́ célɔɔ tí sá jüāk Də́ə́ mí Zɛɛ̄mb ékɛ́, ɛ ɗakɛ ndə́ə́ njāā nwɔŋ tí ɓwɔk yɛ́ mimyēnj nɛ mindoōmb mɛ̄ ísínɔŋ ɔ̂.»

Ɓot ō Nazalɛ́ ɓā ā ɓūklā Yésus

⁵³ Ɗakɛ Yésus ā ɓɛ ɛ́ ɛ́ síl ɛ́timbɛl íɓwoŋa ɓīnɛ́ɛ̌ŋ ékɛ́, ɛ ɓúzī kpâŋ.

⁵⁴ Ɛ tɔ̄ ɓɛ̌ Nazalɛ̂, khanda ā ɓā ɓwɔk ték ê. Ɛ nyɛ́l ɛ́lyákɛl ɓót sukúl ɛ́kɛ́l ɛ̄ mí Zɛɛ̄mb twóó njāā míndakla. Ī ɓúzī sá nāá, ɓot ɓā ɓɛ náǎŋ ɓák ɓɛ̄ sɛ̄mɛ̄ lyāklā wɛ̄ ɛ́ɓuuɓu. Ɓɛ̄ ɓúkā jijí ɗêk: «Yúk thūnd ɛ́célɔɔ nɛ yúk thūnd mɛ́simbā í ɗüis ɛ́ wɛ̄?

⁵⁵ Syēék yá a ɓɛ̄ mwán mot ɓómɛ̄l mínjāā ɔ́kɛ́? Yá a ɓɛ̄ Malía ɗí naāŋg ɛ? Ɓwán ɓɛ̄ ónaāŋg ɓɛ̄ ɓá a ɓɛ̄ ɓɔ̂ɔ Zwák nɛ Yósɛp nɛ Símɔn nɛ Yûuɗ ɛ?

⁵⁶ Ná nɛ okɛ̄l ɓɛ̄ ɓyɛ̂ɛs nā ā kú ɗi ká wák ɛ? Á zɛ̄ jüē ɛ́ līnɛ́ɛ̌ŋ ɛ́célɔɔ, nɛ yīnɛ́ɛ̌ŋ də̂ə?»

⁵⁷ I sá ték yā sâ nāá, ɓot ō Nazalɛ́ ɓɛ̄ ɗí ta ɓûkla ɛ́ ê. Sá gwát Yésus ɛ ɓúzī lɛ́ɛ́ ɓɛ́ nāá: «Ɓɛ́ dā ɗyamɛl mgbɛ́sel mítɔɔ̄p mí Zɛ̌mb nje ték twóó kanda wɛ̄, nɛ twóó njāā ɓót wɛ̄.»

⁵⁸ Ɛ ɓú ɗā sá náǎŋ ɛɓīm ɛ̄ mɛ́simbā tí yízǎŋ pyaāt nɛ dɔ nāá, ɓá a kam ɛjüe ɛ icyuk ɓyɔ̄ɔ̄.