Alukasɨ 1 - Mɨkan wu Fi

¹ O Tiofilo: Ɨbɛn bə ghaʼnɨ zhwəŋtɨnə ndaʼ ɨwa a ŋwaʼnɨ ɨnu tsa tsɨ fúnɨ́ a tɨtərɨ bɨgɨnə,

² tsɛʼ adzaŋ za bo ba bɨ zɛ́nɨ́ nɨ ɨmɨgɨ ɨma a mbiʼnə nkɨ nkarɨ fɨʼtɨ a bɨ tíʼnɨ́ nkɨ́ fɨ́ʼtɨ́ a mbó bɨgɨ ə.

³ Ma lan, nə Tsazɨ Tiofilo ma lɔ́gɨ́ nkfu ndanɨ ngyɛ́ʼ ɨnu tsiŋ ɨtsum ndɔgɨnɨ a mbiʼnɨ tsɛrə ntiʼ ngwaʼtɨ ngə́ a bɔŋ á ma ŋwaʼnɨ a tsɛrə a nɨyerɨ nɨyerɨ a mbó gho ghe.

⁴ Ma ghɨ a zen lá taŋ o zhi nkənu mbɨ́ʼ ɨnu ɨtsum tsa bɨ diʼnə agho ɨwu lá.

Bɨ Chwitɨ Adzaŋ za bɨ Jwínɨ́ a Yoane Ngaŋ Nga Nkyi ɛ

⁵ Nkfu za Ɛrɔd a bénɨ́ ɨfɔ Alaʼ Yudiya lá, ntumshe wu tse a tsí ɨwu ɨkum ɨyi be Zakaria, mbáʼ a fúnɨ́ a mu ɨlə̌ ndá Abija ghe. Ngwe ɨyi mbáʼ ɨkum ɨyi bénɨ́ Alisəbɛrɨ lá, a fú a nye ngwəgɨ Alon ə.

⁶ Bo bɨtsum bé ɨbɛn bə shiʼnɨ a ɨshi ɨmɨgɨ Ŋwi, ndzúʼnə́ a nyɔngɔŋ abɔʼnɨ ntɨgə Maʼmbyí tɨ ɨfərɨ ə.

⁷ Lá, bo sé nɨ mɔn tsi mbɨ́ʼ ngə́ Alisəbɛrɨ a bé afərɨ a mangye, nkɨ ndzɔŋ mbe ngə́ bo bɨtsum lvúŋnə tsɛʼ nkə.

⁸ A ghɨnə mbé a njwi tse, Zakaria a faʼnə a mu Ndáŋwi zɨ Ngwi tso ntumshe mbɨ́ʼ ngə́ a bé nkfu ɨlə̌ ndá ɨwa a faʼə a mu Ndáŋwi zɨ Ngwi ə.

⁹ Ndzɔŋə a nyɔngɔŋ bɨntumshe, bɨ máʼ ndzɔʼ a ntsɔ́ʼ Zakaria ngə́ á kon ntɔn alyɛn atú a mɨkuʼ a mu Ndáŋwi zɨ Ngwi zɨ Maʼmbyí ɛ.

¹⁰ Ɨnɔ ɨbɛn bɨtsum abyɛn ɨ kə́ ntsaʼtə a Ŋwi a nyom wa bɨ tɔ́nɨ́ alyɛn za.

¹¹ Ntsendá Ŋwi zɨ Maʼmbyí fú a ɨshe a ɨshi wɛrə ntɛm a bagɨ abó atú a mɨkuʼ ma zə maʼə mbáʼ bɨ tɔ́nɨ́ alyɛn za ɨwu lá.

¹² Mbáʼ Zakaria a zɛ́nɨ́ a zɛrə lá, a kɨ́ʼnɨ́ ayi, wɛrə a tiʼ nkɨ ntsi nɨ nɨbɔgɨ ə.

¹³ Lá, ntsendá Ŋwi za ɨ sóŋ wəmbo ngə́, “Koʼ bɔgə a Zakaria! Awa Ŋwi a zuʼnə atsaʼtɨ a Ŋwi azo ə. Ngwe ɨgho Alisəbɛrɨ a mɨ jwi a mɔn mbáŋnɨ́ a mbó gho ghe. O tsi nɨ nchwi wɛrə nɨ Yoane ghe.

¹⁴ Mbáʼ wɛrə a mɨ jwi a mɔn wa lá, o mɨ dorɨ tsɛʼ nkə, á nɨdorɨ kɨ ntsi a ntəm ɨbɛn bə ghaʼnə.

¹⁵ Mɔn ɨgho mɨ be ŋwɔn wu ngwi a ɨshi ɨmɨgɨ Maʼmbyí ɛ. A láʼ keʼ mɨluʼ mə tən noə. Wɛrə a mɨ lon nɨ Azhwi zə Fɛmnɨ ɨ lɔgɨnɨ nkfu wa bɨ jwinɨ ayi ɛ.

¹⁶ Wɛrə mɨ kɨ tiʼ lɔgɨ ɨbɛn bə Izrai bə ghaʼnɨ ɨ bə bən nɨ bɛrə a mbó Maʼmbyí Ŋwi ɨwa ghe.

¹⁷ A mɨ byigɨ mbyi Maʼmbyí, á Azhwi a ghɨ á wɛrə a tən, ɨ be wu ngwi tso Ntom Ŋwi za ɨkum ɨyi bénɨ́ Alaja lá. A mɨ bə bosɨ bɨtarɨ bo bɨ ɨbɔ wədiʼ ə; ɨ byigɨ ngaŋ atɨŋətú á bɨ bə mbən a ndóm akwaʼtɨ a ɨbɛn ba bɨ chinɨnə; a mɨ kyaŋtɨ ɨbɛn bɨ Maʼmbyí á bɨ ntíʼə ntsíŋə́ a wɛrə ghe.”

¹⁸ Zakaria a bítɨ́ Ntsendá Ŋwi za ngə́, “Ma mɨ zhi lá ɨ nə́ ngə́ anu zen za o soŋnɨ lá a nɨ nkənu le? Ma nɨ ndvuŋ ŋwɔn, ngwe ɨghə kɨ ndzɔŋ ndvuŋə.”

¹⁹ Ntsendá Ŋwi za chwɨ́gɨ́ ngə́, “Ma nɨ Gabria wa a tɛmnɨ adiʼ wa Ŋwi a tsinə, wɛrə a tyigɨ aghan ngə́ á ma yen nchwitɨ nkən wu shiʼnɨ wen a mbó gho ghe.

²⁰ Lá, o so nkən ɨghan bemə, mbáʼ ɨ ghɨnɨ bé nkənu mbáʼ nkfu ɨzhi ɨ kuʼnə. Mbɨ́ʼ ngə́ o so nɨŋ ntəm ɨgho a nye wɛrə, o mɨ kúgɨ́nə́; ɨ chi koʼ bə ngam ɨ kuʼ njwi za akaʼ azan a mbó gho ghɨ fuə.”

²¹ Tsɛʼ a nkfu məwa, ɨbɛn ba abyɛn mbáʼ bɨ kɨ́nə́ ntsiŋə wɛrə lá, bɨ tíʼə ngwíʼə awa anu za a ghɨ́nɨ́ a lɔgɨ nkfu ɨ sagɨ sagɨ a mu Ndáŋwi zɨ Ngwi ə.

²² A ghɨnə fú abyɛn, nchi keʼ a mbó bo ghamə. Bo tíʼ njí ngə́ a lyé ndzɛm nəzhwɨgɨnɨ a mu Ndáŋwi zɨ Ngwi ə. Mbáʼ a kɨ chi keʼ gham lá, ɨ fɨʼtɨ ɨnu a mbó bo nɨ mbó ɨmyi ɛ.

²³ Mbáʼ nkfu afaʼ wɛrə a mu Ndáŋwi zɨ Ngwi mínə ayi, wɛrə a kwɛ́n ayi ɛ.

²⁴ Abaŋ a bənə mbe ɨwu, ngwe ɨyi Alisəbɛrɨ a tɛm nɨ mɔn, ndáʼ nkeʼ a ndá zɨ fu atú bɨsaŋ bɨtə̧̂ ghe.

²⁵ A sóŋ ngə́, “Tɨtsɔŋnɨ, a ndwɨgɨnə, Maʼmbyí a kwatɨ aghə. A fɨgɨ adɨrətú a ɨnye me a tɨtərɨ ɨbɛn!”

Ntsendá Ŋwi ɨ Fu a Ɨshe a Ɨshi Mɛrɨ ə

²⁶ Mbáʼ Alisəbɛrɨ a bénɨ́ mabvu bɨsaŋ bi ntugə, Ŋwi a tságɨ́ ntsendá Ŋwi, Gabria, a ntáʼmbagə zɨ ngwi zɨ tse a mu Galili bɨ tɔŋə nɨ Nazarɛ ghe.

²⁷ A tsí nɨ nkən a mbó ngo zɨ tse za bɨ ghúnɨ́ ngə́ á ɨ zɔʼ mbáŋnɨ́ zɨ tse za ɨkum ɨyi bénɨ́ Yosɛb wa a bénɨ́ ŋwɔn ɨlə̌ Ɨfɔ Devidɨ ə. Ɨkum mɔn mangye wa bé Mɛrɨ ə.

²⁸ Ntsendá Ŋwi za yén wəmbo ɨ soŋ ngə́, “A mbɔnɨ ɨ tsi a mbó gho ghe! Maʼmbyí a tsi bɨŋ zɨ nkɨ ndanɨ fɔgɨ agho tsɛʼ nkə.”

²⁹ Nkən Ntsendá Ŋwi wa ɨ ghá ngɨ́ʼ a ntəm Mɛrɨ be tɨsɨŋə, a tiʼə ngwiʼə ayi ngə́ nkən wen ɨ be lá ngə́ ke le!

³⁰ Ntsendá Ŋwi za sóŋ wəmbo ngə́, “Koʼ bɔgə a Mɛrɨ; Ŋwi a tsi nɨ abɔŋəntəm a nye gho ghe.

³¹ O mɨ tɛm nɨ mɔn, ɨ jwi a mɔn mbáŋnɨ́ ə. O tsi nɨ nchwi zɨ nɨ Yeso ghe.

³² A mɨ be ŋwɔn wu ngwi ə, á bɨ ntɔ́ŋə́ ayi nɨ Mɔn Ŋwi Akɔ́ʼɔ́ntsɨrə ghe. Maʼmbyí Ŋwi a mɨ ghɨ a wɛrə a nye Ɨfɔ tso ta ɨyi wu kɔ́ʼɔ́nguʼ wa a bénɨ́ Devidɨ lá,

³³ á tiʼ mbe Ɨfɔ ɨbɛn ba bɨ funɨ a nye ɨlə̌ Yakɔb nɨnkoŋ ə; nɨfɔ ɨni láʼ keʼ lwɨgɨnə.”

³⁴ Mɛrɨ a sóŋ a mbó Ntsendá Ŋwi za ngə́, “Ma nɨ ngo ghe. Məziŋ anu a mɨ tiʼ tsa lá ɨ nə́ le?”

³⁵ Ntsendá Ŋwi za chwɨ́gɨ́ ngə́, “Azhwi zə Fɛmnɨ a mɨ shiʼ ɨ tsi atú gho, á mɨtən mɨ Ŋwi Akɔ́ʼɔ́ntsɨrə tsi atú gho ghe. Mbɨ́ʼ a məzen, mɔn wa o mɨ jwi lá, a mɨ be wu fɛmnɨ, á bɨ ntɔŋə ayi ngə́ Mɔn Ŋwi ə.

³⁶ Waʼtɨ a ŋwɔn ngwəgɨ ɨgho, Alisəbɛrɨ ə. Bɨ kɨ chyɛ sóŋə́ ngə́ a chi keʼ jwiə, lá a nɨ bɨsaŋ bi ntugə mbáʼ a tɛmnɨ nɨ mɔn, lá mbaʼtɨ ndvuŋ tsɛʼ nkə.

³⁷ Mbɨ́ʼ ngə́ ka anu zə tse a tsi ayi ɨwu mbáʼ Ŋwi a chinɨ keʼ ghɨə.”

³⁸ Mɛrɨ a sóŋ ngə́, “Ma nɨ ŋwɔn afaʼ Maʼmbyí ɛ. A ghə mbɨ́ʼ a fu a nye me tsɛʼ adzaŋ za o soŋnɨ lá.” Ntsendá Ŋwi za tíʼ ngɛn ayi ɛ.

Mɛrɨ a ghɛn ngantɨ Alisəbɛrɨ ə

³⁹ Mɨmboŋnɨ, Mɛrɨ a kyáŋtɨ́ ɨnye ɨzhi, nkɨənɨ ngɛn a ntáʼmbagə tse Alaʼ Yudiya za ɨ bénɨ́ mɨntáʼ mɨntáʼ lá.

⁴⁰ Mbáʼ Mɛrɨ a kúʼnɨ́ ɨwu lá, wɛrə a ghɛ́n a ndá Zakaria ntɔŋtɨ Alisəbɛrɨ ə.

⁴¹ Mbáʼ Alisəbɛrɨ a zúʼnɨ́ atsaʼtɨ a Mɛrɨ lá, mɔn wa a ŋárɨ́ wə mɨto ə. Alisəbɛrɨ a lón nɨ Azhwi zə Fɛmnɨ

⁴² ntiʼ soŋ nɨ nji zɨ ntən ngə́, “O nɨ mangye wa Ŋwi a fɔgɨnɨ ntsa bəngye bɨtsum, ɨfɔgɨ Ŋwi mɨ tsi atú mɔn wa o mɨ jwi lá!

⁴³ A tsa lá ɨ nə́ təkɔʼ bɨ anu tso wen a fu a nye me, ngə́ nɨmo bɨ Maʼmbyí ɨghan a yen ngantɨ aghan le?

⁴⁴ Mbɨ́ʼ ngə́ tsɛʼ mbáʼ ma zuʼnɨ atsaʼtɨ azo lá, mɔn wen a mɨto me a ŋarɨ nɨ nɨdorɨ ə.

⁴⁵ O tsi nɨ ɨfɔgə wu wi mbáʼ o nɨŋnɨ ntəm ɨgho ɨwu ngə́ nkən Maʼmbyí a mbó gho ɨ ghɨ bé nkənu lá!”

Azɔbɨ a Nkyi zə Mbontə zə Mɛrɨ ə

⁴⁶ Mɛrɨ a sóŋ ngə́, “Ntəm ɨghə bontə a Maʼmbyí;

⁴⁷ gharɨ ɨghan a dórɨ́tɨnə mbɨ́ʼ a Ŋwi Ndoŋə aghə,

⁴⁸ mbɨ́ʼ ngə́ a waʼtɨ aghan ngaŋ afaʼ ɨzhi zɨ mbɔnɨnɨ ə! Ɨ lɔgɨnɨ tɨtsɔŋnɨ ŋwɔn tsum a mɨ tɔŋ aghan ngə́ ŋwɔn nɨ ɨfɔgə

⁴⁹ mbɨ́ʼ ɨnu tsɨ wi tsa Ŋwi Tamɨtən Mɨtsum a ghɨnɨ a mbó me ghe. Ɨkum wɛrə nɨ Nɨfɛm ə;

⁵⁰ a fuə a nye nɨwə ɨ kon a nye nə mɔʼɔ wɛrə a diʼə a mɨlɨŋnɨ ɨyi a mbó ŋwɔn tsum wa a bɔ́gɨ́nə́ ayi ɛ.

⁵¹ Wɛrə a shiŋnə abó azhi zə tən ndzagɨ ɨbɛn bɨ kɨtɛrɨ bo bɨ ɨkyaŋtɨ ɨtsa ɨtsum ə.

⁵² Wɛrə a shiʼsɨnə bɨfɔ bə wi atú ɨbərɨ ɨtsa nkɨ nkɔʼsɨ ɨbɛn ba bɨ shíʼtɨ́nə́ nɨ ɨtumbəm ɨtsa a tɨshe ə.

⁵³ Wɛrə a dzɨgɨnə ɨbɛn ba nji záŋnə́ awa nɨ ɨdzúm tsɨ shiʼnɨ nkɨ nkəntɨ ngaŋ nkáb bɨ ghɛn mbômbô ə.

⁵⁴ Wɛrə a len akaʼ azhi bo bɨ bə kɔ́ʼɔ́nguʼ ɨbɨgɨnə, nkɨ nkwatɨ ngaŋ afaʼ ɨzhi Izrai ghe.

⁵⁵ Wɛrə a waʼtɨ ndiʼ a mɨlɨŋnɨ ɨyi a mbó Abraʼm abɔʼnɨ ɨlə̌ ndá ɨyi nɨnkoŋ ə!”

⁵⁶ Mɛrɨ a tsí bo Alisəbɛrɨ tso bɨsaŋ bɨtárə́ ntiʼ ndo kwɛn ngɛn ayi ɛ.

Bɨ Jwi a Yoane Ngaŋ Nga Nkyi ɛ.

⁵⁷ Nkfu ghɨnə nkuʼ a njwíə, Alisəbɛrɨ a jwi a mɔn mbáŋnɨ́ ə.

⁵⁸ Ngaŋ nɨbarə ɨchi bo bɨ ngwəgɨ ɨzhi zúʼ adzaŋ za Maʼmbyí a díʼnɨ́ abɔŋəntəm zə wi a mbó Alisəbɛrɨ ə. Bo bɨtsum nkwiʼtɨ a Mɛrɨ tíʼə ndórɨ́kə́ ghe.

⁵⁹ Mɔn wa a ghɨnə mbe táʼ ngabɨ, bɨ ghɛn a ntsəŋ alagɨ azhi, ɨ tiʼ kɨ chwi ɨkum ɨyi nɨ Zakaria, a ɨkum ta ɨyi ɛ.

⁶⁰ Lá nɨmi ɨyi a sóŋ ngə́, “Ngáŋ! Ɨkum ɨyi nɨ Yoane ghe.”

⁶¹ Ɨbɛn sóŋ a mbó wɛrə ngə́, “Lá ka o tsi agho nɨ ŋwɔn ngwəgɨ ɨgho wu tse wa a bémnɨ́ ɨkum wa!”

⁶² Bo tíʼ ngɨ ɨlisɨ a mbó ta ɨyi, mbitɨ ɨkum wa wɛrə mɨ kɔŋ ngə́ á mɔn wa a bemə.

⁶³ Zakaria a bítɨ́ ngə́ á bɨ yen nɨ táfɛrə a mbó zɨə. Wɛrə a ŋwáʼnɨ́ ɨwu ngə́, “Ɨkum ɨyi nɨ Yoane ghe.” A kɨ́ʼnɨ́ awa bɨtsum ə.

⁶⁴ Tsɛʼ a nyom məwa Zakaria a chí bə gham ayi wədiʼ, ntiʼ mbiʼnɨ mbóntə́ a Ŋwi ə.

⁶⁵ Nɨbɔgɨ lwɨ́gɨ́ mɨntəm mɨ ngaŋ nɨbarə ɨchi tsɛʼ bɨtsum, nkərɨ mbɨ́ʼ ɨnu mətsiŋ ɨtsum tíʼ ndzagɨnɨ nkarɨ Alaʼ Yudiya atsum za a bénɨ́ mɨntáʼ mɨntáʼ lá.

⁶⁶ Ŋwɔn tsum wa mbáʼ a zúʼnɨ́, a kwáʼtɨ́ mbɨ́ʼ a zɛrə, mbitɨ ngə́, “Mɔn wen a ghɨ lánɨ́ be lá abə́ŋ a ŋwɔn ake le?” Bo sóŋ a məzen mbɨ́ʼ ngə́ a lán ngə́ mɨtən mɨ Maʼmbyí tsi wə ɨnye.

Anu za Zakaria a Soŋnɨ a ghɨ́ nkɨ́ fúə.

⁶⁷ Azhwi zə Fɛmnɨ a tsí a mu ntəm Zakaria ta bɨ Yoane, wɛrə a tiʼ soŋ nkən Ŋwi ngə́:

⁶⁸ “A bɨgɨnə bontɨ a Maʼmbyí, Ŋwi bə Izrai ghe! Wɛrə a yenə a nkwátɨ́ ɨbɛn ɨbyi ɨ kɨ kyɛtɨ mɨnkɨ mɨ abuʼ a nye bo ghe.

⁶⁹ Wɛrə a ghanə a təkɔʼ bɨ ŋwɔn wa a ghánɨ́ ɨloŋ, wa a funɨ a mu ɨlə̌ ngaŋ afaʼ ɨzhi Devidɨ ə.

⁷⁰ A káʼ awɨgɨnə ntsa a ndzum ntóm Ŋwi ɨchi tsɨ fɛmnɨ nchwuʼnɨ a lɔ́ʼkwam

⁷¹ ngə́ zɨə mɨ loŋ awɨgɨnə a mbó ngaŋ kɨban ɨtsɨgɨnə, ɨ kɨ loŋ awɨgɨnə a mbó ɨbɛn ba bɨ banɨ awɨgɨnə ghe.

⁷² Ɨ kɨ diʼ a mbó bɨgɨnə abɔŋəntəm za wɛrə a káʼnɨ́ bɨta ɨbɨgɨnə bə kɔ́ʼɔ́nguʼ, ɨ kɨ lɛn akan azhi zə fɛmnɨ ə.

⁷³ A mu akan zə tən bo kɔ́ʼɔ́nguʼ ta ɨwɨgɨnə Abraʼm,

⁷⁴ a káʼ ɨ fɨgɨ bɨgɨnə a mu ngɨ́ʼ ngaŋ kɨban ɨtsɨgɨnə ɨ gha abárɨ́ á bɨgɨnə faʼ a mbó zɨ tɨ nɨbɔgɨ,

⁷⁵ taŋ á bɨgɨnə fɛm, nkɨ nchinɨ a ɨshi zɨ a nye nkfu ɨzɨgɨnə tsum atuəshe wiŋ ə.

⁷⁶ Gho mɔn ɨghan bɨ mɨ tiʼ tɔŋ agho nɨ Ntom Ŋwi Akɔ́ʼɔ́ntsɨrə ghe. O mɨ ghɛn a mbyi Maʼmbyí ɨ kyaŋtɨ ndómnji ɨyi,

⁷⁷ ɨ fɨʼtɨ a mbó ɨbɛn ɨbyi ngə́ bɨ ghɨ lɨgɨnɨ mɨbvu ɨma, taŋ á ɨloŋ ɨ tiʼ mbe ɨwa ghe.

⁷⁸ Ŋwi ɨwɨgɨnə a kǒ a mɨlɨŋnɨ nkɨ ndon nɨ akɔŋnɨ ə. Wɛrə a ghɨ ghɨ ɨloŋ ɨ yen a mbó bɨgɨnə tso ɨshiʼ njwi zɨ fɛmnɨ

⁷⁹ ɨ kɨ tá a mbó ɨbɛn ba bɨ tsinɨ a ndzumnɨ abɔʼnɨ ba bɨ tsinɨ a ntsu nɨvwo, á bɨgɨnə kɨ nkwarɨ azhyɛ za a mɨ diʼ ndómnji ntsi ntən wa ɨ yenə nɨ mbɔnɨ ə.”

⁸⁰ Mɔn wa a kwí a nye mbəmnye abɔʼnɨ azhwi azhi ɛ. A kə́ nchyɛ̌ a mu mɨkɨghonɨ nkuʼnɨ njwi za a fúnɨ́ asaŋəsaŋ a ɨshi bə Izrai ghe.