Wólómà 8 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Kɛ̀ɓe lɛ́ e ko kɛ̀lɛ̀ Wálà là Gɛ̀ɛ̀ Púlúa kolo là zàáa

¹ À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, mɛ̀ĩ́-sà káà wá mia lɛ́ wà Kɛ́lɛ̀ì Zízɛ̀ nì o doóa o wĩĩ́ gbaa.

² Ƃii Gɛ̀ɛ̀ Púlú zì lɔ́ɔ̀ lɛ́ e kpɔ́ kɛ̀ɓe ká ko lɛ̀ɛ Kɛ́lɛ̀ì Zízɛ̀ yí zàáa, aà m la kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ wà ga o zì lɔ́ɔ̀ɔ kɛ̀lɛ̀.

³ Pɛ́ Lɔ́ɔ̀ɔ lɛ̀ɛ́ gbaa bɛ̀i à mɔ̀ á kɛ ɓii mia gbĩ-kpàla yí lɛ́ɛ̀ gaa wɛ̃́ĩ̀a, Wálà a kɛ. E mɛ̀ĩ́-sà káá kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ kɛ-wɔ̃̀ lɛ́ e mia gbĩ-kpàla yía wĩĩ́, à dìè-tĩ́ Gbe vɔ́ a ɓoa kolo là zàá. À Gbé e kília nú a ɓoa, à zì kɛ-kɔ̀ ɓɔɔ̀ e kɛá mia ɓéèe zì kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ kɛ-kɔ̀ bà. E nu kɛ é kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ kɛɛ̀ nyɛ tã́ã̀.

⁴ Wálà e wɔ̃́ e kéa kɛ kíli kɛɛ wɔ̃́ kpeĩ lɛ́ Lɔ́ɔ̀ɔ a gèe mia ó kɛɛ, à kɛ-wɔ̃̀ míní é kɛ mia lɛ́ kò tàà Gɛ̀ɛ̀ Púlú zì wɔ̃́ kɛ-kɔ̀ kpáá yí, lɛ́ kòó táá ko dìè zì wɔ̃́ kɛ-kɔ̀ kpáá yía là.

⁵ Mia lɛ́ o zì kɛ-kɔ̀ è o líé sia, o dìè zì kɛ-kɔ̀ɔ lɛ́ɛ̀ líé si o zì yɛ́lɛ́-tàà-yí-wɔ̃̀ ká. Mia lɛ́ Gɛ̀ɛ̀ Púlú è o líé sia, Gɛ̀ɛ̀ Púlú lɛ́ɛ̀ líé si o zì yɛ́lɛ́-tàà-yí-wɔ̃̀ ká.

⁶ Yé i dìè-tĩ́ kɛ-kɔ̀ aà líé sí i zì yɛ́lɛ́-tàà-yí-wɔ̃̀ káa, à líé-nyɛpìà lɛ́ nɔ́ e ga káa. Yé Gɛ̀ɛ̀ Púlú aà líé sí i zì yɛ́lɛ́-tàà-yí-wɔ̃̀ káa, à líé-nyɛpìà lɛ́ nɔ́ e kɛ̀ɓe wà zò-yà-gé o káa.

⁷ Ƃii yé mi zì kɛ-kɔ̀ aà líé sí mi zì yɛ́lɛ́-tàà-yí-wɔ̃̀ káa, kɛɛ ɓaà kɛ gbaa gèlè-gɔ̃̀ Wálà ká mì ká. Ƃii lɛ̀ɛ́ Wálà là lɔ́ɔ̀ɔ kṹ tã́ã̀, ɛ̃́ɛ̃́ bɛ̀i wá bɛ̃̀ɛ̃ à mɔ̀ kɛ á kɛ.

⁸ Mia lɛ́ o dìè-tĩ́ kɛ-kɔ̀ è líé si o káa, bɛ̀i wá o mɔ̀ kɛ ó kɛ Wálà gé é li.

⁹ Yé Wálà zì Gɛ̀ɛ̀ yàlà kṹũ̀ aà kɛá kpó-kpó ɓo ka yía, ka zì kɛ-kɔ̀ ɓɛ, lɛ̀ɛ́ ka líé sí gbaa. Gɛ̀ɛ̀ Púlúa lɛ́ è líé si ka káa. Mi lɛ́ Kɛ́lɛ̀ì zì Gɛ̀ɛ̀ wá à yía, ye wá Kɛ́lɛ̀ì là mi ká.

¹⁰ Kɛɛ yé Kɛ́lɛ̀ì yàlà kṹũ̀ lɛ ka zò píéa, yé bɛ̃̀ɛ̃ ka gbĩ-kpàlaa lɛ pɛ-bílí ká ɓii kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ kɛɛ̀ wɛ̃́ĩ̀a, Gɛ̀ɛ̀ Púlúa lɛ kɛ̀ɓe ká ka lɛ̀ɛ, ɓii ka kɛɛ̀ lɛ kpeĩ Wálà lɛ̀ɛ.

¹¹ É kɛ̀á Wálà lɛ́ e Zízɛ̀ wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀ɛ, là Gɛ̀ɛ̀ Púlú yàlà kṹũ̀ lɛ ka yía, kɛɛ mi lɛ́ e Kɛ́lɛ̀ì wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀ɛ, lɛ́ɛ̀ lo kɛ̀ɓe nɔɔ̀ ka gbĩ-kpàla lɛ́ è lo gaàa lɛ̀ɛ, à zì Gɛ̀ɛ̀ Púlú lɛ́ à yàlà kṹũ̀ lɛ ka yía kolo là zàá.

¹² À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, m lèe-gé vɔ̀, wɔ̃́ lɛ kɔa mɔ̀ kɔ́á kɛ. Kɛɛ ye wá wɔ̃́ kɔa dìè zì kɛ-kɔ̀ à zɔ̃̀ɔ̃̀ kɔa lɛ̀ɛ kɛ̀ kpóṹ là lɛ́ kɔa yàá káa ká.

¹³ Ƃii é kɛ̀á káà wɔ̃́ lɛ́ ka zì kɛ-kɔ̀ à zɔ̃̀ɔ̃̀ ka lɛ̀ɛ kɛ̀, káà lòá ka wũ káa, káà lo gaà. Kɛɛ ká ka gbĩ-kpàlaa zì kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ kɛɛ̀ zɛá Gɛ̀ɛ̀ Púlú kolo là zàáa, káà lo kɛ̀ɓe sɔ̀lɔ̀ ɓoò.

¹⁴ Mia lɛ́ Wálà zì Gɛ̀ɛ̀ è líé si o káa, lɛ́ o Wálà là nɔ́ɔ̀ káa.

¹⁵ Ƃii Gɛ̀ɛ̀ lɛ́ Wálà a nɔ ka lɛ̀ɛ, lɛ̀ɛ́ ka lùò là kɛ̀ ɓo kɛ bɛ̃̀ɛ̃ á kɛ ká túó. Kɛɛ Gɛ̀ɛ̀ e kília lɛ́ɛ̀ ka kɛ̀ Wálà là nɔ́ɔ̀ ká, tó áà kɛ̀ tó kɔ́áà gbóó ɓò Wálà mɔ̀ weeá kélɛ̀, “M Dàa.”

¹⁶ Wálà zì Gɛ̀ɛ̀ lɛ́ɛ̀ e dìè dà ko zì gɛ̀ɛ̀ píé kélá-wè ɓoò ká kélɛ̀ ko Wálà là nɔ́ɔ̀ ká.

¹⁷ Lɛ̀ ko mɔṹ là nɔ́ɔ̀ káa, pɔɔ̀ lɛ́ Wálà a yàlà bɛ̀ia, lɛ́ɛ̀ lo tóò ko kɛ̀lɛ̀. Ɛ́ɛ̃́ pɔɔ̀ lɛ́ Wálà a yàlà bɛ̀i Kɛ́lɛ̀ì lɛ̀ɛ, lɛ́ɛ̀ lo tóò kò Kɛ́lɛ̀ì nì kò pɛ ká. Ƃii yé kò Kɛ́lɛ̀ì nì kɔaà kɛ doó wɔ̃́ nyɔ́ɔ̀ɔ a sɔ̀lɔ̀ ɓoa yía, kò à ye nì kóò lo kɛɛ̀ nɔ́ doó à zì lɛ̀-fɔ̀nɔ-kɔ̀ɔ yí nɔ́ kíli.

Lɛ̀-fɔ̀nɔ-kɔ̀ yé kò lo à gɛ̃̀ɛ̃̀ɛ

¹⁸ Ḿm̀ bɛ̀i à mɔ̀ ḿ gèe kélɛ̀ wɔ̃́ nyɔ́ɔ̀ɔ lɛ́ kò gɛ̃̀ lúó yé ko yàáa káa, mi lɛ̀ɛ́ bɛ̀i à mɔ̀ á gɔ̃́ lɛ̀-fɔ̀nɔ-kɔ̀ lɛ́ lɛ́ɛ́ ɓoò è lo kɛɛ̀ à ká à là ko lɛ̀ɛ mɔ̀ gbɛɛ ɓo.

¹⁹ Pɛ séĩ́ lɛ́ Wálà a kɛɛ, lɛ yàá lúó lɛ́ Wálà è lo là nɔ́ɔ̀ zɔ̃̀ɔ̃̀ à káa gɛ̀nɛ̀ soũ le.

²⁰ Pɛ séĩ́ lɛ́ Wálà a kɛɛ, à yí-sìè-wɔ̃̀ tóò lɛ à mɔ̀. Kɛɛ ye wá o zò-wèèà-mɔ̀ wɔ̃̀ ká. Wálà lɛ́ a kɛ é kɛ kília. Kɛɛ zò-kɛ̀à-mɔ̀ dò e kɛ tĩã́ o mɔ̀.

²¹ Zò-kɛ̀à-mɔ̀ e kília lɛ́ e kélɛ̀, pɛ séĩ́ lɛ́ Wálà a kɛɛ, lɛ́ɛ̀ lo laà vúú là yíkɛ̀ gáàa kɛ̀lɛ̀. Ɛ́ɛ̃́ óò lo kɛɛ̀ doó tò-dìè-là kpàlézɛ̀ lɛ́ è lo kɛɛ̀ Wálà zì nɔ́ɔ̀ kɛ̀lɛ̀ɛ yí.

²² Kóò à yí dɔ kélɛ̀ pɛ séĩ́ lɛ́ Wálà a kɛɛ, lɛ́ɛ̀ gɔ̃̀nɔ̀ e yí lɛ̀ɛ tɛ̃̀ɛ̃́ɛ mɔ̀, lɛ̀ zí lee aà dɔ é laa káa, zí è gɔ̃̀nɔ̀ e yía lɛ́ ɓe. Zí e gbɛ̃̀ mɔ́ à káa, lɛ tĩã́ ká é ɓɔá pɛ́nɛɛ mɔ̀.

²³ Kɛɛ ye wá pɔɔ̀ lɛ́ Wálà a kɛɛ doó ká. Mia lɛ́ Gɛ̀ɛ̀ Púlú lɛ́ lɛ Wálà là nɔ̀-mia-lɛ̀ɛ-pɛ̀ bèĩzɛ̀ káa, lɛ ko yía, kóò gɔ̃̀nɔ̀ nɔ́ ko gbĩ-kpàla yí nɔ́ kíli, lɛ̀ lɛ́ ko tĩã́ yàá Wálà é ko kɛ là nɔ́ɔ̀ ká, áà ko gbĩ-kpàla làa ká.

²⁴ Ƃii zò-kɛ̀à-mɔ̀ kolo là lɛ́ ko la yía. Kɛɛ yé pɛ lɛ́ ko zò laa mɔ̀ɔ kɔaà gɛ̃̀ɛ, kɛɛ ye wá zò-kɛ̀à-mɔ̀ kpó-kpó ká. Ƃii dé è e zò kɛ̀ pɛ́ aà gɛ̃̀ɛ mɔ̀?

²⁵ Kɛɛ yé kɔaà kɔa zò kɛ pɛ́ kɔ̀àá gɛ̃̀ nɛ́ɛ mɔ̀ɔ, kóò ko zò kũ tã́ã̀, tó ko yà à gɛ̀nɛ̀.

²⁶ Zí nɔ́ doóa lɛ́ Gɛ̀ɛ̀ Púlúa è nu áà gbũ̀á mia lɛ́ ko yí è gaa ko mɔ̀ɔ. Ƃii zi lɛ́ kɔ́áá sɛ̀nɛ ɓoò à káa, kòó à dɔ. Gɛ̀ɛ̀ Púlúa dìè-tĩ́ lɛ́ lɛ mɛ́ĩ́-ɓo-mì ká Wálà lɛ̀ɛ ko lɛ̀ɛ. Lɛ́ɛ̀ mɛ́ĩ́a ɓo e gɔ̃́nɔ́-vĩ̀ lɛ́ òó bɛ̀i à nìɛ̀ mi-wè yía yí.

²⁷ Kɛɛ Wálà lɛ́ è lɛ̀ gɛ̃̀ mia zò píéa, lɛ́ɛ̀ Gɛ̀ɛ̀ Púlúa zì yɛ́lɛ́-tàà-yí-wɔ̃̀ dɔ. Ƃii Gɛ̀ɛ̀ Púlúa lɛ́ɛ̀ mɛ́ĩ́ ɓo Wálà lɛ̀ɛ là míáa wɛ̃́ĩ̀, zi lɛ́ Wálà zì zò-wèèà-mɔ̀ wɔ̃̀ laa káa yí zàá.

²⁸ Kóò à yí dɔ kélɛ̀ wɔ̃́ séĩ́ yí zàáa, Wálà lɛ́ɛ̀ yɛɓo kɛ̀ kɛɛ wɔ̃́ yiè é nu là mia nì píé. Yɛɓo e kília, wà mia lɛ́ ò lɔ̀ kɛ̀ à ká, lɛ́ aà o súo kɛ wɔ̃́ lɛ́ aà yà e gé á kɛɛ, mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, lɛ́ ò kɛ̀ e kíe bàa.

²⁹ Mia lɛ́ Wálà aà o sí líéa, aà o yà nɔ́ kíli, kɛ ó kɛ lɛ̀ à Gbe lɛ́ ɓe. A kɛ kíli, kɛɛ à Gbé e kília é kɛ ye-mìà kù gbùò zɛ̀ líé ká.

³⁰ À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, Wálà e míá aà o yàa súo kɛ. Ɛ́ɛ̃́ zeĩ́a, mia lɛ́ e o súo kɛɛ, e o kɛ kpeĩ e lɛ̀ɛ. Zéniía, mia lɛ́ e o kɛ kpeĩ e lɛ̀ɛ, wà ye nì o dɔ à zì lɛ̀-fɔ̀nɔ-kɔ̀ɔ yí.

Wálà zì lɔ̀-kɛ̀à-mɔ̀ lɛ́ à kpɔ́ɔ̀ lɛ Kɛ́lɛ̀ì Zízɛ̀ yía

³¹ Mɛɛ wɔ̃̀ lɛ́ kò bɛ̀i à mɔ̀ mɔṹ kó gèe é gbɛ̃̀ wɔ̃́ sùu nì e kéa mɔ̀? Yé Wálà lɛ ko píéa, dé è bɛ̀i à mɔ̀ é gèlè gɔ̃ ko ká?

³² Lɛ̀ɛ́ gbaa kùnù à dìè-tĩ́ Gbe e kɛ à kɛ̀lɛ̀ɛ mɔ̀. Kɛɛ e à nɔ é wɔ̃́ nyɔ́ɔ̀ɔ gɛ̃̀ kɔa séĩ́ kɔa wɛ̃́ĩ̀. Yé e e Gbe yee nɔ ko lɛ̀ɛ, kɛ é gɔ̃́ pɛ séĩ́ nɔɔ̀ ko lɛ̀ɛ ɓɔ̀ɔ?

³³ Deĩ̀ lɛ́ è lo wɔ̃́ yàà Wálà là mia nì lɛ́ aà o sía mɔ̀? Wálà lɛ́ è wɔ̃́ li o mɔ̀ɔ.

³⁴ Lɛ̀ lɛ́ lɛ kília, deĩ̀ lɛ́ è bɛ̀i à mɔ̀ é wɔ̃́ káá o wĩĩ́? Kɛ́lɛ̀ì Zízɛ̀ lɛ́ e gaa. E bɛ̀i, e wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ lɛ Wálà kɔ̀ yiè yí zàá, áà mɛ́ĩ́ ɓò Wálà lɛ̀ɛ ko lɛ̀ɛ.

³⁵ Yé lɛ kília, dé è bɛ̀i à mɔ̀ é ko ɓo Kɛ́lɛ̀ì zì lɔ̀-kɛ̀à-mɔ̀ɔ píé? Wɔ̃́ nyɔ́ɔ̀ɔ, lúó gágà kṹũ̀, ɛ̃́ɛ̃́ sã̀-dɔ wà lɔ̀ɔ, e bɛ̀i pɛ nyɛ̀ mi kɛ̀lɛ̀, wɔ̃́ gbíníí zɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ ga, pɔɔ̀ o kéa, óò bɛ̀i à mɔ̀ ó à kɛ kɔ́á gó à píé?

³⁶ Zi lɛ́ à bɛ̃̀ɛ̃ɛ̃̀ lɛ à ká Wálà zì kíía yía, gɛ̃̀ e ké. “I mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, waa mɔ́ɔ̀ ko zɛ ɓopìà lɛ̀-kpɛ̀iì séĩ́ yíí wì. Zí ò ɓáá lɛ́ o lópìà à zɛɛ̀ɛ kɛ̀ à káa, zí nɔ́ doóa lɛ́ ò ko kɛ̀ à káa.”

³⁷ É kɛ bɛ̃̀ɛ̃ kília, ko kɔ̀ diè lɛ pɔɔ̀ nì o kéa o là vãũ le mi lɛ́ a lɔ̀ kɛ ko káa tɔ́ yí zàá.

³⁸ Ḿm̀ à gɛ̃̀ wánà kpó-kpó ká kélɛ̀ pɛ gbɛɛ wá dóo ɓe, kɛ é ko ɓo Wálà zì lɔ̀-kɛ̀à-mɔ̀ɔ píé. Ga wà kɛ̀ɓe, òó bɛ̀i à kɛɛ̀. Ɛ́ɛ̃́ Wálà là vɔ-mìà wà pɛ yí gáàa zɛ̀ lɛ́ o lɛ̀ía, òó bɛ̀i à mɔ̀. E bɛ̀i, pɛ́ e dɛɛ ká ɓea, ɛ̃́ɛ̃́ à yé è lo kɛɛ̀ ɓea, òó bɛ̀i à mɔ̀ ó kɛ. Ɛ́ɛ̃́ zeĩ́, yíkɛ̀ gágà doò do,

³⁹ wà pɛ́ e lɛ̀ía, wà à yé e ko wì tã́ã̀a, òó bɛ̀i à mɔ̀. Pɛ séĩ́ lɛ́ Wálà a kɛɛ, pɛ gbɛɛ wá à bà, kɛ é ko ɓo Wálà zì lɔ̀-kɛ̀à-mɔ̀ lɛ́ à kpɔ́ɔ̀ lɛ Kɛ́lɛ̀ì Zízɛ̀ ko Dàa-mì yía píé.