WƆ̃́ LÀṸ YIÈ ZÍ MÁÀ E À BƐ̃̀Ɛ̃ À KÁA 10 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Zízɛ̀ e pɛ zɔ̃̀ɔ̃̀ mia lɛ̀ɛ é gbɛ̃̀á lee-ɓò-luú wɔ̃̀ mɔ̀

¹ Zízɛ̀ e gó gbaa lɛ̀ e kília mɔ̀, e ló Zùdíà-sɛ̀lɛ̀ yí, ɛ̃́ɛ̃́ e ló Zɔ́dã̀-yìì mɛ̀ĩ́. Mia gbààlà gbùò zɛ̀ o pá zeĩ́ o kíe mɔ̀ à píé. E pɛ zɔ̃̀ɔ̃̀ o lɛ̀ɛ, zí à kɛ̀ kpáá káa ká.

² Fálásíì-mìà dò o nu à píé, wáà dà à wì. O wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ Zízɛ̀ kɛ̀lɛ̀, wáà gèè, “Kéa, lɛ gɔ̃ mɔ̀ é e na ɓo luú?”

³ Zízɛ̀ e à là nìɛ̀ weeá kélɛ̀, “Kéa, Móózè a gèe ka lɛ̀ɛ ká kɛ̀ kpɛ?”

⁴ Wa gèe, “Móózè e wéé à mɔ̀ gɔ̃ é lee-ɓò-luú kii bɛ̃̀ɛ̃, ɛ̃́ɛ̃́ é e na vɔ gbaa e mìà nì píé.”

⁵ Kɛɛ Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ, “Móózè e lɔ́ɔ̀ e kília bɛ̃̀ɛ̃ ka lɛ̀ɛ, ɓii ka wũ-kèlè yí lɛ gágà.

⁶ Kɛɛ kpóṹ là gã̀-gbɛ̃̀ lùò ká kɛɛ Wálà aà pɛ séĩ́ kɛɛ, ‘Wálà e pɛ gɔ̃ wà pɛ mu o kɛ.

⁷ Wɔ̃́ e kília mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, gɔ̃ lɛ́ɛ̀ lo e dàa wà e lèe o tóò, tó wà e na o dà o kíe bà,

⁸ tó o pèèlɛɛ o kɛ gbaa doó.’ Yé aà kɛ kília, kɛɛ o wá gbɛɛ ɓo gbaa pèèlɛ. Kɛɛ waà kɛ doó gbaa.

⁹ Yé lɛ kília, pɛ lɛ́ Wálà aà dà e kíe zìa, yékɛ̀ mi á ɓo e kíe mɔ̀.”

¹⁰ Lɛ̀ o kɛ zeĩ́ kɛ́ìa, là tòà-píé-mìà o bɛ̀i wa wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ wɔ̃́ e kília ká.

¹¹ A gèe o lɛ̀ɛ, “Mí è e na ɓo luú, tó áà lee gbɛɛ sìa, á kɛ̀á kília, kɛɛ aà sɔ̃̀ɔ̃ yɔɔ kɛ e na gbĩ mɔ̀.

¹² Ɛ́ɛ̃́ yé lee bɛ̃̀ɛ̃ aà e dɛ̃ tó, aà ló aà gɔ̃ gbɛɛ sía, kɛɛ aà sɔ̃̀ɔ̃ yɔɔ kɛ.”

Zízɛ̀ e lúà kpɔ́ nɔ́ɔ̀ɓé mɔ̀

¹³ Mia o kɛ nupìà nɔ́ɔ̀ɓé ká Zízɛ̀ píé, kɛ é pá o mɔ̀. Kɛɛ là tòà-píé-mìàa wa gèe míáa lɛ̀ɛ yékɛ̀ ó kɛ kíli.

¹⁴ Lɛ̀ Zízɛ̀ e wɔ̃́ e kɛ kɛpìàa yí dɔɔ, wɔ̃́ a wàa, áà gèè là tòà-píé-mìàa lɛ̀ɛ, “Kà tó nɔ́ɔ̀ɓéa ó nu m píé. Yékɛ̀ ká o tèá nuù mɔ̀. Ƃii mia sùu o kéa, Wálà lɛ́ɛ̀ lo tóò o là.

¹⁵ Wánà-wɔ̃̀ lɛ́ m̀ gèe ka lɛ̀ɛ ɓɛ. Mi lɛ́ lɛ̀ɛ́ ló wéè à mɔ̀, lɛ̀ zí nɛ́fú è wèè à ká à mɔ̀, kɛ Wálà é tó à làa lɛ́ ɓea, Wálà lɛ̀ɛ́ ló tóò à là gbɛɛ ɓo.”

¹⁶ Yé e kɛ kília, e e kɔ̀ sɔ̃́ nɔ́ɔ̀ɓéa mɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ e e kɔ̀ kpɔ́ o là doó doó, áà lúà kpɔ̀ o mɔ̀.

Gɔ̃ kpànazɛ̀

¹⁷ Lɛ̀ Zízɛ̀ e kɛ gbɛ̃̀pìà zuú zeĩ́a, gɔ̃ doó e bàlà sí, e ló, e káá e kpuò là Zízɛ̀ gã̀ dṹɔ̃̀, áà wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ̀ kélɛ̀, “Tísɛ̀ sɔ̃̀ɔ̃ yiè zɛ̀, mɛ́ lɛ m mɔ̀ ḿ kɛ, kɛ ḿ kɛ̀ɓe wɔ́lɔ́-wɔ́lɔ́ sɔ̀lɔ̀ ɓo?”

¹⁸ Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ, “Mɛ́ e kɛ lɛ́ ì m si Tísɛ̀ sɔ̃̀ɔ̃ yiè zɛ̀ ɓe? Mi sɔ̃̀ɔ̃ yiè zɛ̀ gbɛɛ wá ɓe. Wálà doó lɛ́ nɔ́ à sɔ̃̀ɔ̃ lɛ sɛ̀ɛ.

¹⁹ Íì Wálà là lɔ́ɔ̀ɔ dɔ. O lɛ́ o kélɛ̀, ‘Yékɛ̀ í mi zɛ. Yékɛ̀ í wàà i ɓɛ́ĩ̀ gbɛɛ na píé kɛ́ì. Yékɛ̀ í kã̀ã ɓo. Yékɛ̀ í nɛ̀ kpɔ́ i ɓɛ́ĩ̀ gbɛɛ mɔ̀. Yékɛ̀ í fùlu kɛ. Ɛ́ɛ̃́ ì ɓɛ̀lɛyà nɔ i dàa wà i lèe o lɛ̀ɛ.’ ”

²⁰ Gɔ̃́ɛɛ a gèe à lɛ̀ɛ, “Tísɛ̀, wɔ̃́ lɛ́ Wálà a gèe kília, maà séĩ́ kṹ tã́ã̀ lɛ̀ lɛ́ m kɛ nɛ́fú káa ká, é tó à ká kíli, é ɓɔá pɛ́nɛɛ mɔ̀.”

²¹ Zízɛ̀ e à gɛ̃̀ lɔ̀-kɛ̀à-mɔ̀ ká, áà gèè à lɛ̀ɛ, “Pɛ doó lɛ́ i kɔ̃́ɔ̃̀ lɛ à kɛɛ̀ mɔ̀ɔ. Lo í pɔɔ̀ séĩ́ lɛ́ o i kɛ̀lɛ̀ɛ lɔ̀ɔ̀ dɔ, ɓá pɛ̀lèe sí ɓá nɔ mia lɛ́ pɛ wá o kɛ̀lɛ̀ɛ lɛ̀ɛ. Yé ɓaà kɛ kília, pɛ kpɔ́lɔ̀ bɛ̀iì lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀ à ká i lɛ̀ɛ Wálà-pà. Ƃáà kɛ̀á kília, ì nu, kɔ́á tàà-kíe-píé kɛ.”

²² Lɛ̀ gɔ̃́ɛɛ e wɔ̃́ sùua maa, e e wɛlɛ-kpo kùnù, ɛ̃́ɛ̃́ à zò e dà zízàá nyɔ́ɔ̀ɔ, áà lò. Ƃii e kɛ dóo mi kpànazɛ̀ kpó-kpó ká.

²³ Zízɛ̀ e lɛ̀ gɛ̃̀ là tòà-píé-mìà là, áà gèè o lɛ̀ɛ, “Zi sùu kpɛɛ̀ lɛ́ è lo kɛɛ̀ à ká gágà, kɛ mia kpànazɛ̀ ó kɛ Wálà zì tò-mia-là wì ké.”

²⁴ Là tòà-píé-mìàa o lé e pa wɔ̃́ sùua má wa ɓoa wɛ̃́ĩ̀. Kɛɛ Zízɛ̀ a gèe zeĩ́ o lɛ̀ɛ, “Nɔ́ɔ̀ɓé, lɛ gágà kɛ mi é kɛ Wálà zì tò-mia-là wì.

²⁵ Lɛ gágà kɛ mi kpànazɛ̀ é kɛ Wálà zì tò-mia-là wì, é dieá wìì lɛ́ ò si kĩ́ã́mòa, dìè mià-léĩ́ bũ yí pìà là.”

²⁶ Là tòà-píé-mìàa o lé e pa kpó-kpó ɓo, wáà gèè o kíe nì lɛ̀ɛ, “Yé aà kɛ kília, deĩ̀ kpó-kpó lɛ́ à laà è bɛ̀i kɛɛ̀ à ká?”

²⁷ Zízɛ̀ e lɛ̀ gɛ̃̀ o píé, áà gèè, “Wɔ̃́ e kéa, bɛ̀i wá mia mɔ̀ ó à kɛ. Kɛɛ ye wá kíli Wálà lɛ̀ɛ. Ƃii Wálà lɛ́ɛ̀ bɛ̀i wɔ̃́ nɔ́ɔ fé kɛɛ̀.”

²⁸ Pílɛ̀ e gbɛ̃̀, áà wèè Zízɛ̀ lɛ̀ɛ, áà gèè, “Lɛ̀ gɛ̃̀, ko bɛ̃̀ɛ̃, kɔaà kã́ pɛ nɔ́ɔ fé lɛ̀ɛ, ko tópìà i píé.”

²⁹ Zízɛ̀ a gèe, “Wánà-wɔ̃̀ lɛ́ m̀ gèe ka lɛ̀ɛ ɓɛ. Mi lɛ́ è lo kã́ã̀ e pà, e lèe-gé nì, e lòóò wà e dàa, ɛ̃́ɛ̃́ là nɔ́ɔ̀, à píé lùú o lɛ̀ɛ m mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀, ɛ̃́ɛ̃́ wɔ̃́ làṹ yièa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ,

³⁰ lɛ́ɛ̀ lo ká vɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ à lèe-gé vɔ̀, à lòóò nì, là nɔ́ɔ̀ vɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ à píé lùú, o sɔ̀lɔ̀ ɓoò e kíe yí wũ doó lúó e kéa ká. Kɛɛ mia óò lo à sã̀ dɔɔ̀ nɔ́ kíli. Kɛɛ lúó lɛ́ lɛ nupìàa, lɛ́ɛ̀ lo kɛ̀ɓe wɔ́lɔ́-wɔ́lɔ́ sɔ̀lɔ̀ ɓoò à ká.

³¹ Kɛɛ mia búnùzɛ̀ lɛ́ o líé dɛɛ káa, óò lo kɛɛ̀ zízàá, tó mia búnùzɛ̀ yé o zízàá dɛɛ káa, wáà kɛ̀ líé-mìà ká.”

Zízɛ̀ e e ga-wɔ̃̀ gèe zeĩ́

³² O kɛ gbaa zi là, wáà lò Zùlúsàlɛ̀. Zízɛ̀ e kɛ là tòà-píé-mìàa wɛlɛ mɔ̀. O lé e pa. Mia lɛ́ o kɛ tópìà o píéa, o kɛ túópìà. Zízɛ̀ e là tòà-píé-mìà vũ̀ doó wɛ́lɛ́ pèèlɛɛ súo kɛ lɛ̀ doó mɔ̀ zeĩ́. E gbɛ̃̀ gbaa, áà wɔ̃́ lɛ́ è lo kɛɛ̀ à káa, gèè o lɛ̀ɛ.

³³ Áà gèè weeá kélɛ̀, “Ɛ̀ɛ̀, kɔa lópìà gbaa Zùlúsàlɛ̀. Óò lo Mi Gbe nɔɔ̀ sálà-ɓò-Wálà-mɔ̀-mìà kpànazɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ Wálà kii-dɔ-mìà lɛ̀ɛ. Óò lo mɛ̀ĩ́-sà káà à wĩĩ́, tó wáà gèè ó à zɛ. Tó o à nɔ gbaa sɛ́lɛ́ gbɛɛ yí-mìà lɛ̀ɛ.

³⁴ Míá o kília, lɛ́ ò lo yéí síì à mɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ ò lo o leí suò à là, e bɛ̀i, o lɛ́ ò lo à mɛ̀ɛ̀ gbàtò ká, ɛ̃́ɛ̃́ ò lo à zɛɛ̀ɛ. Yé lúó yààka aà diea, lɛ́ɛ̀ lo wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀.”

Pɛ Zĩ́ĩ̀ wà Zɔ̃̀ɔ̃́ wa pɛ̃́ɛ

³⁵ Zĩ́ĩ̀ wà Zɔ̃̀ɔ̃́, lɛ́ o kɛ Zɛ́bɛ́dìì gbe nì káa, o nu Zízɛ̀ píé, wáà gèè à lɛ̀ɛ, “Tísɛ̀, kóò nàà wɔ̃́ lɛ́ kò pɛ̃ i mɔ̀ɔ, ɓá kɛ ko lɛ̀ɛ.”

³⁶ Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ, “Mɛ́ kà nàà ḿ kɛ ka lɛ̀ɛ?”

³⁷ Wa gèe à lɛ̀ɛ, “À tó kó yà i kɔ̀ yiè wà i kɔ̀ gbiè yí, i zì lɛ̀-fɔ̀nɔ-kɔ̀ɔ bà.”

³⁸ Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ, “Pɛ kpó-kpó lɛ́ kà pɛ̃ɛ, kàá dɔ bɛ̃̀ɛ̃. Káà bɛ̀i à mɔ̀ ká yíí mi kɔ̀ɛ̀ lɛ́ lɛ m mɔ̀ ḿ yíí mi à yía yí? Ɛ́ɛ̃́ zéniía, káà bɛ̀i à mɔ̀ ó ka bàtáì kɛ, zí nɔ́ ò lo m bàtáì kɛɛ̀ à káa ká?”

³⁹ Wa gèe à lɛ̀ɛ, “Kóò bɛ̀i à mɔ̀ kó à kɛ kíli.” Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ, “Kɔ̀ɛ̀ lɛ́ m̀ lo yíí miì à yía, lɛ́ kà lo yíí miì à yía. Ɛ́ɛ̃́ óò lo ka bàtáì kɛɛ̀ zí nɔ́ ò lo m bàtáì kɛɛ̀ à káa ká.

⁴⁰ Kɛɛ yíkɛ̀ gáàa gbɛɛ wá m kɛ̀lɛ̀, kɛɛ ḿ mi lɛ́ è lo yàà m kɔ̀ yiè ɛ̃́ɛ̃́ m kɔ̀ gbiè yía zɔ̃̀ɔ̃̀. Ƃii Wálà lɛ́ è lo lɛ̀ e kília nɔɔ̀ mia lɛ́ aà à pɛ kɛ o wɛ̃́ĩ̀a o lɛ̀ɛ.”

⁴¹ Lɛ̀ tòà-píé-mìà vũ̀ doó o tóa wa maa, wɔ̃́ e o wàa Zĩ́ĩ̀ wà Zɔ̃̀ɔ̃́ o píé.

⁴² Zízɛ̀ e o séĩ́ o súo kɛ e píé, ɛ̃́ɛ̃́ áà gèè o lɛ̀ɛ. “Káà yí dɔ mia lɛ́ ò o dɔ sɛ́lɛ́ líé-sí-mìà káa, wà yíkɛ̀ gáàa lɛ mia là gágà. Ɛ́ɛ̃́ mia kpànazɛ̀ bɛ̃̀ɛ̃, óò wɔ̃́ lɛ́ míáa ò lo à kɛɛ̀ɛ, zɔ̃̀ɔ̃̀ o lɛ̀ɛ teele.

⁴³ Kɛɛ zí e kéa ye wá à ká ka ká. Yé ka doó-mì aà naa é kɛ mi kpànazɛ̀ ká ka làa, lɛ à mɔ̀ é kɛ míá ka tóa kà yɛɓo-kɛ-mì ká.

⁴⁴ Ɛ́ɛ̃́ yé ka doó-mì aà naa é kɛ mia líé-sí-mì káa, lɛ à mɔ̀ é kɛ mia séĩ́-séĩ́ wà lùò ká.

⁴⁵ Ƃii é kɛ bɛ̃̀ɛ̃ Mi Gbe káa, lɛ̀ɛ́ gbaa nu zèe kɛɛ mi é yɛɓo kɛ à mɔ̀. Kɛɛ e nu é yɛɓo kɛ mi mɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ é e zì kɛ̀ɓe nɔ, kɛ é mia búnùzɛ̀ ɓo wɔ̃́ yɔɔ yí.”

Zízɛ̀ e Bàtòmíà nyìɛ káàa zɛ̀ la

⁴⁶ O ɓɔ Zɛ́lékò. Yé Zízɛ̀ wà là tòà-píé-mìà, ɛ̃́ɛ̃́ mia gbààlà gbùò zɛ̀ o kɛ gópìà yia, gɔ̃ nyìɛ káàa zɛ̀ lɛ́ ò si Bàtòmíà, lɛ́ e kɛ Tòmíà gbe káa, e kɛ yàá zi sɛ̃́ĩ́, áà pɛ pɛ̃̀ mia mɔ̀.

⁴⁷ Lɛ̀ e à ma kélɛ̀ Zízɛ̀ lɛ́ è go Názàlɛ̀ɛ lɛɛ, e gbɛ̃̀ gbaa áà gbɛ̀ɛ̀ weeá kélɛ̀, “Zízɛ̀ lɛ́ i Dèɓé Gbe ká ɓɛ, m yéĩ̀ kṹ.”

⁴⁸ Mia búnùzɛ̀ o yà à wúú mɔ̀, wáà gèè à lɛ̀ɛ é e lɛ̀à ga. Kɛɛ e kɛ gbɛ́ɛ́pìà nɔ́ tĩã́ gágà weeá kélɛ̀, “Dèɓé Gbe, ì m yéĩ̀ kṹ.”

⁴⁹ Zízɛ̀ e tèá, áà gèè, “Kà mí è wèèa súo kɛ.” Yé e kɛ kília, o gɔ̃ nyìɛ káàa zɛ̀ɛ súo kɛ, wáà gèè à lɛ̀ɛ, “Ì i zò yà i gé í wɛ̀lɛ̀. Zízɛ̀ lɛ i súo kɛpìà.”

⁵⁰ E là sɔ pɛ̃́ɛ̃́ lɛ́ à káà e kɛá à làa dùò tã́ã̀, e wɛ̀lɛ̀ e dɔ, áà lò Zízɛ̀ píé.

⁵¹ Zízɛ̀ a wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ, áà gèè à lɛ̀ɛ, “Mɛ́ ɓà nàà ḿ kɛ i lɛ̀ɛ?” Yé e kɛ kília, gɔ̃ nyìɛ káàa zɛ̀ɛ a gèe à lɛ̀ɛ, “Tísɛ̀, m nyìɛ kɛ é lɛ̀ gɛ̃̀ m lɛ̀ɛ.”

⁵² Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ, “I zì zò-dɔ̀à-mɔ̀ aà i la. Ƃà ló ɓo.” Yé e kɛ nɔ́ kília, gɔ̃́ɛɛ nyìɛ e fóló gbaa, áà tò Zízɛ̀ píé zi gbùòa píé.