WƆ̃́ LÀṸ YIÈ ZÍ MÁÀ E À BƐ̃̀Ɛ̃ À KÁA 1 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Zɔ̃̀ɔ̃́ mia bàtáì-kɛ-mì zì lòũ̀-ɓo-wè

¹ Wɔ̃́ làṹ yiè lɛ́ à gbɛ̃̀ɛ̃̀ lɛ Wálà Gbe Zízɛ̀ Kɛ́lɛ̀ì mɔ̀ɔ, à gbɛ̃̀pìà gɛ̃̀ e ké.

² Zí à bɛ̃̀ɛ̃ɛ̃̀ lɛ à ká Ààzáyà lɛ́ e kɛ dɔ̀-Wálà-lé-là-mì káa, là kíía yía, ye gɛ̃̀ e ké. À bɛ̃̀ɛ̃ɛ̃̀ lɛ weeá kélɛ̀, “Lɛ̀ gɛ̃̀, ma Wálà, ḿm̀ lo m̀ vɔ-mì vɔɔ̀ i wɛlɛ mɔ̀, à ye lɛ́ è lo i gɛ̀nɛ̀ bɛ̀iìa.

³ Mi dò gbɛ́ɛ́-wè lɛ́ɛ̀ dɔ yɛ̀í là, áà gbɛ̀ɛ̀ weeá kélɛ̀, ‘Kà zía pɛ̀ kɛ kɔa Dàa-mì lɛ̀ɛ, kà à kɛ zía é dɔ kpeĩ.’ ”

⁴ Lɛ̀ e kɛ kília, Zɔ̃̀ɔ̃́ lɛ́ e kɛ mia bàtáì-kɛ-mì káa, e ɓɔ e dɔ yɛ̀í là, áà lòũ̀ ɓò weeá kélɛ̀, lɛ sɛ̀ mia ó o sɔ̃̀ɔ̃ yɔɔ mɛ́ vɔ̀ɔ ó o bàtáì kɛ, kɛɛ Wálà é o kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ ɓo o wũ mɔ̀.

⁵ Mia lɛ́ ò go Zùdíà-sɛ̀lɛ̀ kɔ̀ pɔ̃́ũ̀ tɛ̃̀ɛ̃́ là, é dàá Zùlúsàlɛ̀-mìà séĩ́ bàa, o kɛ gópìà yi, wáà lò Zɔ̃̀ɔ̃́ píé, wáà wèè o kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ mɔ̀, tó Zɔ̃̀ɔ̃́ áà o bàtáì kɛ̀ Zɔ́dã̀-yìì bà.

⁶ Wìì lɛ́ ò si kĩ́ã́mòa, kɛì sɔ lɛ́ e kɛ Zɔ̃̀ɔ̃́ mɔ̀ɔ. Wìì-kii-ɓèlɛ̀ dɔɔ̀ e kɛá à gbĩĩ́. À zì léɓèlè lɛ́ e kɛ pélé-tòo-tòò wà zɔ́ɔ́ nyɔ́nɔ́ o káa.

⁷ Áà ɓò lòũ̀ ká weeá kélɛ̀, “Gɔ̃́ è lo tóò m ko mɔ̀ɔ, à zì yíkɛ̀-gágà-kɔ̀ diè lɛ m zìa là. Ma wá bɛ̃̀ɛ̃ kpeĩ kɛ ḿ gbini tã́ã̀, ḿ là bàá ɓɛ̀lɛ̀ fóló bɛ̃̀ɛ̃.

⁸ Ḿm̀ ka bàtáì kɛ̀ yíí ká, kɛɛ à yee, lɛ́ɛ̀ lo ka bàtáì kɛɛ̀ Gɛ̀ɛ̀ Púlú ká.”

Zɔ̃̀ɔ̃́ là Zízɛ̀ bàtáì kɛpìà

⁹ Lúó e kília káa, Zízɛ̀ e gó Gálàlíì-sɛ̀lɛ̀ yé ò si Názàlɛ̀ɛ yí. Ye lɛ́, Zɔ̃̀ɔ̃́ a bàtáì kɛ Zɔ́dã̀-yìì bàa.

¹⁰ Lɛ̀ Zízɛ̀ e gó nɔ́ yíía bàa, e lɛ̀í gɛ̃̀ à lé áà ɓò e kíe mɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ Gɛ̀ɛ̀ Púlú áà nù à là kélɛ̀ tèŋè lɛ́ ɓe.

¹¹ Lɛ̀ e kɛ kília, wéé dò e gó Wálà-pà weeá kélɛ̀, “Ƃi lɛ́ i m̀ lɔ̀-kɛ̀á-nɛ̀ káa. M zò dàà lɛ i píé.”

Sétɔ̃̀ là Zízɛ̀ yí dã́pìà

¹² Lɛ̀ e kɛ nɔ́ kília, Gɛ̀ɛ̀ Púlú e ló Zízɛ̀ ká yɛ̀í là.

¹³ E kɛ lɛ̀ e kília mɔ̀ lúó vũ̀ yììsɛ píé. Sétɔ̃̀ e kɛ à yí dã́pìà. Zízɛ̀ wà wìì vɔ̀ o kɛ lɛ̀ e kília mɔ̀, kɛɛ Wálà là vɔ-mìà zò e kɛ à píé.

Zízɛ̀ là kpã̀ã́-zɛ-mìà yììsɛ súo kɛpìà

¹⁴ Lɛ̀ o Zɔ̃̀ɔ̃́ dùò bĩ́-kɛ̀ìa, Zízɛ̀ e ló Gálàlíì, áà lò wɔ̃́ làṹ yiè lɛ́ e gó Wálà kɛ̀lɛ̀ɛ, gèèá sí lòũ̀ ká.

¹⁵ Áà gèè, “Lúó aà ɓɔ. Wálà zì tò-mia-là lùò aà ɓɔ kɔ̀ɛ́. Kà ka sɔ̃̀ɔ̃ yɔɔ mɛ́ vɔ̀ɔ, ká wɔ̃́ làṹ yièa gɛ̃̀ wánà ká.”

¹⁶ Yé Zízɛ̀ e kɛ táápìà Gálàlíì Yíí-pṹã́ sɔ́nɔ́ɔ, e Sáímɔ̀ wà e lèe-gé Áã́dùlù o gɛ̃̀, wáà fɛ̃́ĩ̀ kàà yíí bà. O kɛ kpã̀ã́-zɛ-mìà ká.

¹⁷ Lɛ́ Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Kà nu kɔ́á tàà-kíe-píé kɛ. Ḿm̀ lo ka kɛɛ̀ ká mia sɔ̀lɔ̀ ɓo lɛ̀ zí kà kpã̀ã́ sɔ̀lɔ̀ ɓoáa lɛ́ ɓe.”

¹⁸ A ɓo nɔ́ e lé kéa, wáà kã̀ wà fɛ̃́ĩ̀a mɔ̀, wáà tò à píé.

¹⁹ Lɛ̀ e ló líé e ɓéĩ́ káa, áà Zĩ́ĩ̀ wà e lèe-gé Zɔ̃̀ɔ̃́, lɛ́ o kɛ Zɛ́bɛ́dìì gbe nì káa gɛ̃̀. O kɛ wà gɔɔ yí, wáà wà fɛ̃́ĩ̀ pɛ̀ kɛ̀.

²⁰ E kɛ nɔ́ kília, Zízɛ̀ áà o súo kɛ̀. O o dàa Zɛ́bɛ́dìì wà là yɛɓo-kɛ-mìà o tó gɔ́ɔ́ɔ yí, wáà tò à píé.

Gɔ̃ lɛ́ pɛ yɔɔ lɛ à píéa

²¹ Lɛ̀ e kɛ kília, o dà Kàpɛ́nìɛ̀-pɛlɛí. Yé o fĩ́ĩ́-dɔ-lùò e ɓɔɔ, Zízɛ̀ e ló Zúù-mìà zì Wálà-kà wì, e gbɛ̃̀ áà pɛ zɔ̃̀ɔ̃̀ mia lɛ̀ɛ.

²² Míá o kília, o lé e pa pɛ-zɔ̃̀ɔ̃̀-kɔ̀ lɛ́ Zízɛ̀ e kɛ à zɔ̃̀ɔ̃̀pìàa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ ká. Lɛ̀ɛ́ gbaa zɔ̃̀ɔ̃̀ lɛ̀ zí Wálà kii-dɔ-mìà ò à zɔ̃̀ɔ̃̀ à káa lɛ́ ɓe. Kɛɛ a zɔ̃̀ɔ̃̀ yíkɛ̀ gágà ká.

²³ Yé e kɛ nɔ́ kília, gɔ̃ lɛ́ pɛ yɔɔ e kɛ à píéa, e ɓɔ e dɔ Wálà-kà e kília wì, áà gbɛ̀ɛ̀ weeá kélɛ̀,

²⁴ “Zízɛ̀, lɛ́ ì go Názàlɛ̀ ɓɛ, mɛ́ ɓà nàà ko píé? I nuù lɛ zèe kɛ í ko yí sìè? Ƃí i dɔ ɓɛ, ḿm̀ i dɔ. I Wálà zì mi púlú ká.”

²⁵ Lɛ́ Zízɛ̀ e mɛ́ĩ́ ɓo pɛ́ɛ lɛ̀ɛ weeá kélɛ̀, “I lɛ̀à ga, í gó gɔ̃́ɔ píé.”

²⁶ Yé e kɛ kília, pɛ́ɛ e gɔ̃́ɛɛ ɓo, áà gbɛ̀ɛ̀ gbaa gágà, áà gò à píé gbaa.

²⁷ Míá o kɛ yía, o séĩ́ o lé e pa kpó-kpó ɓo. A kɛ, wáà gèè o kíe lɛ̀ɛ, “Mɛɛ wɔ̃̀ sùu lɛ́ e ké? Pɛ dɛɛ lɛ́ ò zɔ̃̀ɔ̃̀ ɓɛ? Gɔ̃́ e kéa, yíkɛ̀ gáàa laa kɛ̀lɛ̀ nì ɓo, áà wɔ̃́ gèè à ká pɛ yɔɔ nì lɛ̀ɛ, wáà wéè kɛ̀.”

²⁸ Lɛ̀ e kɛ nɔ́ kília, Zízɛ̀ tɔ́ áà lò Gálàlíì kɔ̀ pɔ̃́ũ̀ tɛ̃̀ɛ̃́ɛ mɔ̀.

Zízɛ̀ là mia búnùzɛ̀ lapìà

²⁹ Lɛ̀ e kɛ gbaa kília, o gó gbaa Zúù-mìà zì Wálà-kàa wì. Zĩ́ĩ̀ wà Zɔ̃̀ɔ̃́ o kɛ o píé, wáà lò Sáímɔ̀ wà Áã́dùlù o píé kɛ́ì.

³⁰ Kɛɛ Sáímɔ̀ na lòóò kpóló kṹũ̀ e kɛá à mɔ̀. E kɛ wɔ̀ɔ̀á tã́ã̀. Lɛ̀ Zízɛ̀ e ɓɔ nɔ́ yía, wáà wɔ̃̀ gèè à lɛ̀ɛ.

³¹ E ɓɔ à mɔ̀ kɔ̀ɛ́, áà e kɔ̀ dà à zì, áà wɛ̀lɛ̀. Lɛ̀ e kɛ kília, e kɛ kéléŋ-kèlèŋ, áà Zízɛ̀ nì wà léɓèlè-wɔ̃̀ wũ kɛ̀ à mɔ̀ gbaa.

³² Nyɛ́nɛ́-ló-nyɛ̀nɛ̀ e kília káa, mia o kɛ nupìà mia séĩ́-séĩ́ lɛ́ o kɛ kɔ̃́ṹ-kɔ̃̀ũ̀, ɛ̃́ɛ̃́ mia lɛ́ pɛ yɔɔ e kɛ o píéa ká Zízɛ̀ píé.

³³ Pɛ́lɛ e kília yí-mìà séĩ́-séĩ́ kpũ̀ũ-kpũ̀ũ kṹũ̀ e kɛ à ká káa lé mɔ̀.

³⁴ Zízɛ̀ e mia búnùzɛ̀ la yáá gbɛɛ̀ gbɛɛ bà, áà pɛ yɔɔ ɓò mia búnùzɛ̀ píé. Lɛ̀ɛ́ gbaa à tó kɛ pɛ yɔɔ vɔ̀ɔ ó wéé, ɓii o kɛ à dɔpìà.

Zízɛ̀ e ló lòũ̀ ɓòá sí Gálàlíì

³⁵ Làapíé tùlù pɛ̃-pɛ̃ káa, Zízɛ̀ e wɛ̀lɛ̀, e ɓɔ pɛlɛí, áà lò lɛ̀ lɛ́ à dɔɔ̀ lɛ dĩĩa mɔ̀, áà sɛ̀nɛ ɓò à lɛ̀ mɔ̀.

³⁶ Ye lɛ́ Sáímɔ̀ wà mia lɛ́ o kɛ à píéa, o ló o nyìɛ kpɔ̀á sí à ká.

³⁷ Lɛ́ o ɓɔ gbaa à là, lɛ́ wa gèe à lɛ̀ɛ, “Mia séĩ́ o i naapìà.”

³⁸ Zízɛ̀ áà gèè o lɛ̀ɛ, “Kɔ̀à lo kɔa líé pɛ́lɛ yé e tó píéa yí. Lɛ m mɔ̀ ḿ Wálà lé-wè gèe o yí lòũ̀ ká kíli, ɓii pɛ́ ma mɔ́ɔ̀ nu ɓoa lɛ.”

³⁹ Lɛ́ áà lò Gálàlíì-sɛ̀lɛ̀ séĩ́ là, áà lò lòũ̀ ɓòá sí Zúù-mìà zì Wálà-kà wì, ɛ̃́ɛ̃́ áà pɛ yɔɔ ɓò mia píé píé.

Zízɛ̀ là gbéè-mi lapìà

⁴⁰ Gbéè-mì doó e nu Zízɛ̀ píé, áà kàà e kpuò là, áà kpé kã̀ à lɛ̀ɛ weeá kélɛ̀, “É kɛ̀á ɓáà nàà í m la, kɛ ḿ dà m ɓɛ́ĩ̀ bà gbaa, íì bɛ̀i à mɔ̀ ɓá kɛ kíli.”

⁴¹ À yéĩ́ e Zízɛ̀ kɛ gbaa, e e kɔ̀ fóló, a pá à mɔ̀, áà gèè à lɛ̀ɛ, “Ḿm̀ nàà ḿ kɛ kíli. I laà lɛ gbaa.”

⁴² Yé e kɛ nɔ́ kília, yáá lɛ́ e kɛ gɔ̃́ɛɛ mɔ̀ gbéè-yàà káa, e gó à mɔ̀. Gɔ̃́ɛɛ e kɛ gbaa dà-ɓɛ́ĩ̀-bà-mì ká.

⁴³ Zízɛ̀ áà lìè-wè dɔ̀ gbaa à lɛ̀ɛ. Yé nɔ́ e kɛ kília, áà yí lùò,

⁴⁴ áà gèè à lɛ̀ɛ, “Ì i tóó dɔ m mɔ̀. Yékɛ̀ ɓá wɔ̃̀ dɔ̀ɔ̀ dɔ mi nɔ́ɔ fé lɛ̀ɛ. Kɛɛ lo í i dìè zɔ̃̀ɔ̃̀ sálà-ɓò-Wálà-mɔ̀-mìa lɛ̀ɛ. Lɛ̀ ɓaà la gbaa, sálà-ɓo-pɛ̀ lɛ́ Móózè a zɔ̃̀ɔ̃̀ɔ, kóná ɓo Wálà mɔ̀, kɛ é kɛ à kélá ká mia lɛ̀ɛ.”

⁴⁵ Kɛɛ gɔ̃́ɛɛ e ɓɔ pɛlɛí, áà gbɛ̃̀ gbaa à dɔ̀ɔ̀ dɔɔ̀ mɔ̀ yí gbùò zɛ̀. A kɛ wɔ̃́ɔ làṹ e ɓɔ lɛ̀ séĩ́ mɔ̀. À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, Zízɛ̀ lɛ̀ɛ́ gbaa bɛ̀i lóò pɛ́lɛ nɔ́ɔ fé yí mia nyìɛ ká. Kɛɛ e kɛ pɛ́lɛ fĩ̀ã̀ lɛ̀ dò mɔ̀, mia wáà gò lɛ̀ séĩ́ mɔ̀, wáà nù à píé.