Máfìù 27 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

O ló Zízɛ̀ ká Pálɛ̀ píé

¹ Lɛ̀ làapíé e kɛɛ, sálà‐ɓò‐Wálà‐mɔ̀‐mìà kpànazɛ̀ séĩ́, ɛ̃́ɛ̃́ Zúù‐mìà dìè‐dìè vɔ̀ o wéé o kíe nì wéè mɔ̀ Zízɛ̀ gbĩ mɔ̀, kɛ ó à zɛ.

² O Zízɛ̀ yèlè, o ló à ká, wa nɔ Pálɛ̀ lɛ́ e mia wũ‐là‐mì káa lɛ̀ɛ.

Zúdà ga‐zì

³ Lɛ̀ Zúdà lɛ́ e Zízɛ̀ lé góa, e à gɛ̃̀ gbaa kélɛ̀ mɛ̀ĩ́‐sà aà káá Zízɛ̀ wĩĩ́a, e e kɛ‐wɔ̃̀ mɛ́ vɔ̀ɔ, e ló pɛlèe púlú gbá vũ̀ yààkaa ká e mɛ̀ĩ́ sálà‐ɓò‐Wálà‐mɔ̀‐mìà kpànazɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ mia dìè‐dìè vɔ̀ɔ píé,

⁴ áà gèè, “Maà wɔ̃́ yɔɔ kɛ mi lɛ́ wɔ̃́ tóò wá à mɔ̀ɔ lé ma góa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀, tó wáà kɛ̀ vɔ̀ ó à zɛ.” Wa gèe, “Wɔ̃́ ɓà gèea kpàà lɛ ko mɔ̀ mɛɛ ká? I dìè ɓà wɔ̃́ lɛ.”

⁵ Zúdà e pɛlèea wɛ̃̀ĩ sálà‐ɓò‐Wálà‐lɛ̀ɛ‐kàa wì, áà là ló ɓò. E ló gbaa, e e dìè dũ.

⁶ Sálà‐ɓò‐Wálà‐mɔ̀‐mìà kpànazɛ̀ɛ o pɛlèea wɔ́ɔ́, wáà gèè kélɛ̀, “Léà sɔ̃̀ɔ̃́ lɛ́ e kéa. Ye wá ko mɔ̀ kɛ kó káá Wálà‐kà wì pɛlèe bà.”

⁷ Lɛ̀ e kɛ kília, o séĩ́ o wéé à mɔ̀ gbaa kɛ ó gbɔɔ‐dɔ‐mì là lɛ̀ lɔ́, kɛɛ é kɛ lɔ̀ɔ̀‐mìà bĩ̀ĩ̀pìà ká.

⁸ Pɛ́ è kɛ̀ lɛ́ o tĩã́ lɛ̀ e kília sípìà Tã́ã̀ Léà Zɛ̀ɛ, ye lɛ́ ɓɛ.

⁹ Zí e kéa wɔ̃́ lɛ́ dɔ̀‐Wálà‐lé‐là‐mì Zɛlèmáyà a gèea, e kɛá wánà zɛ̀. Wɔ̃́ a gèea, gɛ̃̀ e ké. “O pɛlèe púlú gbá vũ̀ yààka lɛ́ Éézɛ̀lɛ̀‐mìà o wéé à mɔ̀ kɛ ó à lɔ́ à káa sí,

¹⁰ o gbɔɔ‐dɔ‐mì là lɛ̀ lɔ́ à ká, lɛ̀ zí ko Dàa‐mì e m líé sí à káa lɛ́ ɓe.”

Pálɛ̀ e wɛ̃́ĩ́‐lɔ̀ɔ kɛ Zízɛ̀ kɛ̀lɛ̀

¹¹ Zízɛ̀ e dɔ mia wũ‐là‐mì wɛlɛ mɔ̀. Mí e kília áà wɛ̃́ĩ́‐lɔ̀ɔ kɛ̀ kélɛ̀, “Ƃi lɛ́ i Zúù‐mìà líé‐sí‐mì káa?” Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ, “Zí ɓa gèe à káa lɛ.”

¹² Kɛɛ lɛ̀ lɛ́ sálà‐ɓò‐Wálà‐mɔ̀‐mìà kpànazɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ mia dìè‐dìè vɔ̀ɔ wa gèe kélɛ̀ aà wɔ̃́ yɔɔ kɛɛ, Zízɛ̀ lɛ̀ɛ́ gbaa wɔ̃́ gbɛɛ gèe.

¹³ Lɛ̀ e kɛ kília, Pálɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ, “Wɔ̃́ yɔɔ sùu lɛ́ waà kpɔ́ i wĩĩ́a, ìí à wɔ̃̀ ma?”

¹⁴ Kɛɛ Zízɛ̀ lɛ̀ɛ́ gbaa wéé doó ɓo e sɔ̃́ɔ̃́ píé. Lɛ̀ e kɛ kília, mia wũ‐là‐mìa lé kpó‐kpó e pa gbaa.

Wa gèe Zízɛ̀ é ga

¹⁵ Dìè‐mia‐là Kpílì lúó nɔ́ɔ fé káa, mia wũ‐là‐mì lɛ́ɛ̀ mia lɛ́ o kɛ bĩ́‐kɛ̀ìa, doó‐mì lɛ́ míáa ò nàà à káa, ɓo bĩ́‐kɛ̀ì.

¹⁶ Lúó e kília káa, bĩ́‐kɛ̀ì‐mì lɛ́ mia séĩ́ ò dɔɔ e kɛ yí, wáà sì Zízɛ̀ Bàlábà.

¹⁷ Wɔ̃́ e kília mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, lɛ̀ mia séĩ́ o pá o kíe mɔ̀ɔ, Pálɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Mía ye kpɛɛ̀ lɛ́ kà nàà ḿ à ɓo bĩ́‐kɛ̀ì ka lɛ̀ɛ? Zízɛ̀ Bàlábà lɛ, ɛ̃́ɛ̃́ Zízɛ̀ lɛ́ ò si Kɛ́lɛ̀ìa lɛ yee?”

¹⁸ Pálɛ̀ a gèe kíli, ɓii wɔ̃́ lɛ́ wa mɔ́ɔ̀ Zízɛ̀ nɔ ɓo à lɛ̀ɛ, láà dɔ. Ye lɛ́ e tɔ́ dàa‐gbe lɛ.

¹⁹ Lɛ̀ lɛ́ Pálɛ̀ e kɛ yàá mɛ̀ĩ́‐sà ɓo‐pìàa, à na e wè‐vɔ dɔ à píé weeá kélɛ̀, “Yékɛ̀ í i kɔ̀ dà gɔ̃ lɛ́ lɛ̀ɛ́ gbaa wɔ̃́ gbɛɛ kɛ yía mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ bà. Ƃii pɛ̃́ yi bà zàáa, m wàa kpó‐kpó ɓèlè à mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀.”

²⁰ Sálà‐ɓò‐Wálà‐mɔ̀‐mìà kpànazɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ mia dìè‐dìè vɔ̀ɔ o míáa kɛ, kɛ ó gèe ó Bàlábà ɓo bĩ́‐kɛ̀ì o lɛ̀ɛ, ó Zízɛ̀ zɛ.

²¹ Kɛɛ mia wũ‐là‐mìa a gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Mia pèèlɛ o kéa, dé kà nàà ḿ à ɓo bĩ́‐kɛ̀ì ka lɛ̀ɛ?” Wa gèe, “Bàlábà.”

²² Pálɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Yé aà kɛ kília, mɛ́ m̀ lo à kɛɛ̀ Zízɛ̀ lɛ́ ò si Kɛ́lɛ̀ìa ká mɔṹ?” O séĩ́ wa gèe weeá kélɛ̀, “À pá nélè ká kɔ́lɔ́sì mɔ̀.”

²³ Kɛɛ Pálɛ̀ a gèe kélɛ̀, “Mɛɛ wɛ̃́ĩ̀? Mɛɛ wɔ̃̀ yɔɔ lɛ́ a kɛ?” O bɛ̀i, o gbɛ́ɛ́ zeĩ́ gágà, wáà gèè, “À pá nélè ká kɔ́lɔ́sì mɔ̀.”

²⁴ Lɛ̀ Pálɛ̀ a gɛ̃̀ gbaa kélɛ̀ lɛ̀ɛ́ bɛ̀i wɔ̃́ gbɛɛ kɛɛ̀ wɔ̃́ɔ yí, ɛ̃́ɛ̃́ é tùòá mɔ̀ɔ gèlè lɛ́ɛ̀ lo kã́ã̀a, e yíí dò sí, e e kɔ̀ pɛ́lɛ́ à ká míáa nyìɛ mɔ̀, áà gèè kélɛ̀, “Gɔ̃́ e kéa léà wɔ̃̀ wá m wĩĩ́. Ka dìè kà wɔ̃́ lɛ.”

²⁵ Lɛ̀ e kɛ kília, mia séĩ́ wa gèe kélɛ̀, “À léà‐wɔ̃̀ è kɛ kò kò nɔ́ɔ̀ nì ko wĩĩ́.”

²⁶ Lɛ̀ e kɛ gbaa kília, Pálɛ̀ e Bàlábà ɓo bĩ́‐kɛ̀ì o lɛ̀ɛ. Pálɛ̀ a kɛ gbaa, wáà Zízɛ̀ mɛ̀ píé gbàtò ká. Yé e kɛ kília, e Zízɛ̀ nɔ gbaa mia lɛ̀ɛ ó à pá nélè ká kɔ́lɔ́sì mɔ̀.

Sóyà vɔ̀ɔ o yéí sí Zízɛ̀ mɔ̀

²⁷ Yé e kɛ kília, Pálɛ̀ là sóyà vɔ̀ɔ o ló Zízɛ̀ ká sɛ́lɛ́ líé‐sí‐mì yà‐pìà, ɛ̃́ɛ̃́ sóyà vɔ̀ɔ séĩ́ o pá o kíe mɔ̀ Zízɛ̀ sɔ́nɔ́ píé.

²⁸ O là sɔ sɔ̀nɔ́ à mɔ̀, o gbàà‐wíì zóló sùu dò dà à mɔ̀.

²⁹ O ɓɛ̀lɛ̀‐kálá gɛ́nɛ́ zɛ̀ kpɛ́nɛ́ e kíe ká, wa wàà à wũ mɔ̀. O yílí dɔ̀ kɛ à kɔ̀ yiè kɛ̀lɛ̀. O káá o kpuò là à wɛlɛ mɔ̀, wáà yéí sì à mɔ̀ weeá kélɛ̀, “Zúù‐mìà líé‐sí‐mì, i yìì píé é kɛ gbèĩ.”

³⁰ O o lélií suo à là, o yílía kṹ à kɛ̀lɛ̀, wa mɛ̀ e wĩĩ́ à ká.

³¹ Lɛ̀ o nyɛ yéí sì à mɔ̀ mɔ̀ɔ, o gbàà‐wíìa ɓo à mɔ̀, o à dìè‐tĩ́ là sɔ́ɔ sí, wa dà à mɔ̀. Wa gbɛ̃̀ pɛlɛí, wáà lò à páà nélè ká kɔ́lɔ́sì mɔ̀.

O Zízɛ̀ pá nélè ká kɔ́lɔ́sì mɔ̀

³² Lɛ̀ o kɛ lópìàa, o ɓɔ gɔ̃ lɛ́ è go Sàlĩ́ĩ̀, lɛ́ ò si Sáímɔ̀ɔ là. O gɔ̃́ e kília kṹ gana ká é Zízɛ̀ là kɔ́lɔ́sì vũ.

³³ O ɓɔ lɛ̀ lɛ́ ò si Gɔ̀gɔ́tàa mɔ̀. Gɔ̀gɔ́tà yí lɛ́ e kélɛ̀ kpò‐kòlò‐wɛ́lɛ́ pà.

³⁴ O wã́ã́ĩ̀ lɛ́ wa bòo pɛ nyɔ́ɔ̀ɔ dò káa nɔ Zízɛ̀ lɛ̀ɛ á mi. Kɛɛ lɛ̀ lɛ́ e à dã́a, lɛ̀ɛ́ gbaa zṹ á mi.

³⁵ O à pá kɔ́lɔ́sì mɔ̀ nélè ká. Lɛ̀ e kɛ kília, o Zízɛ̀ mɔ̀‐sɔ̀ yí gìnì o kíe mɔ̀, gɔ̃‐pɛ̀ gɔ̃ɔ̀ kolo là.

³⁶ Lɛ̀ o nyɛ à kɛ̀ kíli mɔ̀ɔ, o yà gbaa tã́ã̀ yi, wáà o nyìɛ kɛ̀ à mɔ̀.

³⁷ Wɔ̃́ wa mɔ́ɔ̀ à zɛ ɓoa, bɛ̃̀ɛ̃ɛ̃̀ e kɛá à wũ là kélɛ̀, “Zízɛ̀ lɛ́ e Zúù‐mìà Líé‐sí‐mì káa, lɛ́ e kéa.”

³⁸ Yé e kɛ kília, o kã̀ã‐mìà pèèlɛ pá nélè ká kɔ́lɔ́sì mɔ̀ à sɔ́nɔ́. Wa doó‐mì dɔ Zízɛ̀ kɔ̀ yiè yí. Mi yé e tóa bɛ̃̀ɛ̃, wa dɔ à kɔ̀ gbiè yí.

³⁹ Mia yé o kɛ diepìàa, o o bè yɛ́ Zízɛ̀ ká, ɛ̃́ɛ̃́ o o wũ‐kèlè zṹũ̀ zɛ,

⁴⁰ wáà gèè Zízɛ̀ lɛ̀ɛ, “Ƃí i kɛ lópìà sálà‐ɓò‐Wálà‐lɛ̀ɛ‐kà wíì tã́ã̀, ɓá dɔ lɛ̀‐kpɛ̀iì yààka píéa, ì i dìè la mɔṹ wɛ̀. È kɛ̀á i Wálà Gbe káa, gbɛ̃̀ tã́ã̀ í gó kɔ́lɔ́sìa mɔ̀.”

⁴¹ Zi nɔ́ doóa káa, sálà‐ɓò‐Wálà‐mɔ̀‐mìà kpànazɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ Wálà kii‐dɔ‐mìà wà mia dìè‐dìè vɔ̀ɔ o kɛ yéí sípìà Zízɛ̀ mɔ̀, wáà gèè,

⁴² “E kɛ mia gbɛɛ lapìà, kɛɛ lɛ̀ɛ́ bɛ̀i e dìè laà. Ḿ gɔ̃̀, lɛ Éézɛ̀lɛ̀‐mìà Líé‐sí‐mì ká? È gbɛ̃̀ tã́ã̀ gbaa, é gó kɔ́lɔ́sìa mɔ̀ mɔṹ wɛ̀. Yé aà kɛ kília, kóò lo à mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ gɛ̃̀ɛ̃̀ wánà ká.

⁴³ À zò dɔɔ̀ lɛ Wálà mɔ̀, áà gèè, Wálà Gbe lɛ́ e m káa. Yé lɛ kília, kɔ̀à yà kɔ́á gɛ̃̀ é kɛ̀á Wálà láà nàà é à la dɛɛ káa ká.”

⁴⁴ Kã̀ã‐mìà lɛ́ o wà ye nì o pá kɔ́lɔ́sì mɔ̀ɔ, o o wè sí Zízɛ̀ mɔ̀ zi nɔ́ doóa ká.

Zízɛ̀ ga‐zì

⁴⁵ Lɛ̀ nyɛ́nɛ́‐dɔ̀‐mia‐tùluù‐zèí lùò e ɓɔɔ, bĩ́ e dà sɛ́lɛ́ e kília yí lɛ̀ɛ tɛ̃̀ɛ̃́ɛ mɔ̀, é tóá kíli é ɓɔá nyɛ́nɛ́‐tɛ̃́‐nyɛ̀nɛ̀ mɔ̀.

⁴⁶ Lɛ̀ nyɛ́nɛ́ e kɛ tɛ̃́pìàa, Zízɛ̀ e gbɛ́ɛ́ dóo gágà, áà gèè, “Élà, élà, lámà sàbákálènì?” Wéé e kília, yí lɛ́ e tɔ́, “M̀ Wálà, m̀ Wálà, mɛ́ e kɛ lɛ́ i kã́ m mɔ̀ ɓe?”

⁴⁷ Míá o kɛ dɔ̀á yia dò wa ma, wáà gèè kélɛ̀, “Gɔ̃́ e kéa lɛ Ìláyà súo kɛpìà.”

⁴⁸ O doó‐mì e ló bàlá nɔ́ zá le, e pɛ vɔ́ɛ́‐vɔ̀ɛ̀ dò sí, a wàà yɔ yíí kpɔ̀nɔɔ̀ɔ zɛ̀ dò bà, a dɔ yílí lé, áà nɔ̀ Zízɛ̀ lɛ̀ɛ á pɔ̀nɔ́.

⁴⁹ Kɛɛ mia dò bɛ̃̀ɛ̃ wa gèe kélɛ̀, “Ì dɔ, kɔ̀àa yɛ́lɛ́ kɛ yí, é kɛ̀á Ìláyà lɛ́ɛ̀ lo nuù kɛ á laa, kɔ́á gɛ̃̀.”

⁵⁰ Zízɛ̀ e gbɛ́ɛ́ dóo gágà zeĩ́, ɛ̃́ɛ̃́ e e wúú líé‐nyɛ‐mɔ̀ káá gbaa.

⁵¹ Yé e kɛ kília, sɔ lɛ́ à dũũ̀ e kɛá sálà‐ɓò‐Wálà‐lɛ̀ɛ‐kàa wìa, e pɛ́ɛ́ gbaa. À pɛ̃́ɛ̃́ e kɛ pèèlɛ. E gbɛ̃̀ pɛ́ɛ́ ká lɛ̀í, áà nùá tã́ã̀. Tã́ã̀ e vĩ́ ɓo, gɛ̀lɛ̀ e kã́ e kíe mɔ̀,

⁵² ɓɔ́à e wí píé píé, ɛ̃́ɛ̃́ Wálà là mia nì lɛ́ waà gaa, o búnùzɛ̀ o wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀ o gbĩ‐kpàla ká.

⁵³ O gó ɓɔ́à píé píé. Ɛ́ɛ̃́ lɛ̀ lɛ́ Zízɛ̀ wɛ̀lɛɛ̀ e kɛá ga kɛ̀lɛ̀ɛ, o ló Wálà là Sɛ́lɛ́ɛ yí. Mia búnùzɛ̀ o o gɛ̃̀ à lɛ̀ mɔ̀.

⁵⁴ Lɛ̀ lɛ́ sóyà vɔ̀ líé‐sí‐mì wà mia lɛ́ o kɛ à píé, wáà o nyìɛ kɛ̀ Zízɛ̀ mɔ̀ɔ, o tã́ã̀ vĩ́ ɓopìà, wà pɛ séĩ́ lɛ́ e kɛ kɛpìàa gɛ̃̀ɛ, túó e nu o là, wáà gèè, “Gɔ̃́ e kéa, lɛ dóo Wálà Gbe kpó‐kpó ká.”

⁵⁵ Loà búnùzɛ̀ o kɛ yí kíli. O kɛ dɔ̀á gbèkèni, wáà lɛ̀ gɛ̃̀: Loà o kília, o kɛ tópìà Zízɛ̀ píé, wáà gò Gálàlíì, ɛ̃́ɛ̃́ wáà gbũ̀ Zízɛ̀ mɔ̀.

⁵⁶ Melé, lɛ́ è go Mádɛ̀lɛ̀‐pɛlɛíaò, ɛ̃́ɛ̃́ Melé, lɛ́ e kɛ Zĩ́ĩ̀ wà Zósɛ̀ o lèe káa, e bɛ̀i, Zɛ́bɛ́dìì gbe nì lòóò, o kɛ o bà.

Zízɛ̀ bĩ̀ĩ̀‐kɔ̀

⁵⁷ Lɛ̀ nyɛ́ŋɛ̀ĩpíé e kɛɛ, gɔ̃ kpànazɛ̀ dò lɛ́ è go Alèmàtíàa, e ɓɔ yí. O kɛ à sípìà Zósɛ̀. À bɛ̃̀ɛ̃, e kɛ tò‐Zízɛ̀‐píé‐mì ká nɔ́ kíli.

⁵⁸ E ló Pálɛ̀ píé, e Zízɛ̀ bílí pɛ̃́ à mɔ̀. Lɛ̀ e kɛ kília, Pálɛ̀ a gèe ó Zízɛ̀ bílí nɔ Zósɛ̀ lɛ̀ɛ.

⁵⁹ Zósɛ̀ a sí, e sɔ púlú ɓɔɔ̀ɔ zɛ̀ kpɛ́nɛ́ à ká.

⁶⁰ A wɔɔ bũ lɛ́ wa fòo gɛ̀lɛ̀ yí nɔ́ e dɛɛ káa yí. Bṹ e kília e kɛ Zósɛ̀ dìè bĩ̀ĩ̀pìà ká. E gɛ̀lɛ̀ gbùò dò gìni‐gíní, a tɛ̃́ bṹ e kília lé, e là ló ɓo.

⁶¹ Melé lɛ́ è go Mádɛ̀lɛ̀‐pɛlɛía, wà Melé yéa bɛ̃̀ɛ̃ e kɛ yàá yi, o wɛlɛ vɔɔ̀ e kɛá ɓɔ́à e kília mɔ̀.

O o nyìɛ kɛ ɓɔ́à mɔ̀

⁶² Lɛ̀ yé e kpɛ̀ia, e kɛ lɛ̀‐kpɛ̀iì lɛ́ e gbɛ̃̀ Kpílì Pɛ̀‐kɛ‐lùò píéa ká. Lúó e kília káa, sálà‐ɓò‐Wálà‐mɔ̀‐mìà kpànazɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ Fálásíì‐mìà wà Pálɛ̀ nì o pá o kíe mɔ̀.

⁶³ Wa gèe Pálɛ̀ lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Ko dàa‐mì, ko zò lɛ́ɛ̀ vùò kélɛ̀ lɛ̀ lɛ́ nɛ̀‐kɛ‐gɔ̃̀ɔ e kɛ tĩã́ ɓea, a gèe kélɛ̀, yé lúó yààkaa aà diea, lɛ́ɛ̀ lo wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀.

⁶⁴ À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, lɛ sɛ̀ í mia kɛ ó o nyìɛ kɛ ɓɔ́à e kília mɔ̀ e yiè ká, é tóá kíli à lɛ̀‐kpɛ̀iì yààka lùò é ɓɔ, yékɛ̀ là tòà‐píé‐mìà ó ló, ó à kã̀ã ɓo, wáà gèè míáa lɛ̀ɛ, aà wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀. Yé kɔaà tó waà à kɛ kília, nɛ̀ tò‐ko‐mɔ̀ zɛ̀ɛ lɛ́ɛ̀ lo diè à bèĩzɛ̀ɛ là.”

⁶⁵ Pálɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ, “Kà sóyà sí, ká ló, ká ka nyìɛ kɛ bṹ e kília mɔ̀ e yiè ká.”

⁶⁶ Lɛ̀ e kɛ kília, o ló, o bṹ e kília lé taa e yiè ká, wa dɔ̀á kɛ à mɔ̀. O sóyà vɔ̀ tó yi, kɛ ó o nyìɛ kɛ à mɔ̀.