WƆ̃́ LÀṸ YIÈ ZÍ LÚÙ E À BƐ̃̀Ɛ̃ À KÁA 5 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Zízɛ̀ e là tòà‐píé‐mìà bèĩzɛ̀ súo kɛ

¹ Lúó doó káa, Zízɛ̀ e kɛ dɔ̀á yíí‐pṹã́ lɛ́ ò si Gɛ̀nɛ́sɛ̀lɛ̀ɛ kpóṹ là. Mia o kɛ zi naapìà ó ɓɔ à mɔ̀ kɛ ó o tóó dɔ Wálà lé‐wè mɔ̀.

² Zízɛ̀ e gɔɔ pèèlɛ lɛ́ e kɛ yàá yíía kpóṹ làa gɛ̃̀. Gɔ́ɔ́ e kília kpã̀ã́‐zɛ‐mìà lɛ́ wa tó yàá yi, wáà wà fɛ̃́ĩ̀ mɛ́ pɛ̀lɛ̀ɛ.

³ Zízɛ̀ e yà gɔ́ɔ́ɔ doó‐mì yí. Gɔ́ɔ́ e kília e kɛ Sáímɔ̀ là pɛ ká. Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ é à nyɔ̀ɔ é gó kpóṹ là e ɓéĩ́ ká. Zízɛ̀ e kɛ yàá gɔ́ɔ́ɔ yí, áà pɛ zɔ̃̀ɔ̃̀ mia lɛ̀ɛ.

⁴ Lɛ̀ e nyɛ mɛ́ĩ́ ɓoò mɔ̀ɔ, a gèe Sáímɔ̀ lɛ̀ɛ, “Gɔ́ɔ́ɔ nyɔ̀ɔ, é ló yíía zèí, ká kà fɛ̃́ĩ̀a káá yíí bà kpã̀ã́ wɛ̃́ĩ̀.”

⁵ Sáímɔ̀ a gèe à lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Mia‐là‐mì, ko yɛɓo kɛ pɛ̃́ nyɔ́ɔ̀ɔ bĩ́míà yíí wì. Kòó gbaa pɛ gbɛɛ kṹ. Kɛɛ lɛ̀ lɛ́ lɛ i ká lɛ́ i wééa, ḿm̀ lo fɛ̃́ĩ̀a káà yíí bà.”

⁶ O fɛ̃́ĩ̀a káá yíí bà. O kpã̀ã́ kṹ fɛ̃́ĩ̀a yí gbùò, tó áà kɛ̀ fɛ̃́ĩ̀a áà ɓùò kã́ã̀.

⁷ Lɛ̀ e kɛ kília, o o ɓɛ́ĩ́ lɛ́ o kɛ gɔɔ dò yía, súo kɛ o kɔ̀ ká ó nu gbũ o mɔ̀. O bɛ̃̀ɛ̃ o nu, wà ye nì o gɔɔ pèèlɛɛ lé pa kpã̀ã́ ká, tó gɔ́ɔ́ɔ áà ɓùò lóò yíí wì.

⁸ Lɛ̀ Sáímɔ̀ Pílɛ̀ e wɔ̃́ lɛ́ e kɛ kɛpìàa gɛ̃̀ɛ, e káá gbaa e kpuò là Zízɛ̀ wɛlɛ mɔ̀, áà gèè, “M Dàa‐mì, ɓà ló ɓo, í gó m sɔ́nɔ́. Ƃii m kɛ‐wɔ̃̀ yɔɔ kɛ‐mì ká.”

⁹ Sáímɔ̀ wà mia lɛ́ wà ye nì o kɛ yía, o lé paà e kɛá kpã̀ã́ sùu lɛ́ waà à zɛ e kília mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀.

¹⁰ Zi nɔ́ doóa lɛ́ Sáímɔ̀ ɓɛ́ĩ̀ lɛ́ o kɛ Zĩ́ĩ̀ wà Zɔ̃̀ɔ̃́, lɛ́ o Zɛ́bɛ́dìì gbe nì káa, o kɛ à káa. Zízɛ̀ a gèe Sáímɔ̀ lɛ̀ɛ, “Yékɛ̀ í túó. É kã́ pɛ́nɛɛ mɔ̀, é ló líéa, íì lo kɛɛ̀ mia sɔ̀lɔ̀ ɓopìà lɛ̀ zí ì kpã̀ã́ sɔ̀lɔ̀ ɓoáa lɛ́ ɓe.”

¹¹ O nu wà gɔ́ɔ́ɔ ká kpóṹ là. O pɔɔ̀ séĩ́ tó gbaa yí, wáà tò Zízɛ̀ píé.

Zízɛ̀ là gbéè‐mì lapìà

¹² Lúó doó káa, Zízɛ̀ e kɛ sɛ́lɛ́ dò yí. Gɔ̃ doó e kɛ sɛ́lɛ́ e kília yía, gbéè e kɛ à lɛ̀ séĩ́ mɔ̀. Lɛ̀ e Zízɛ̀ gɛ̃̀ɛ, e pèlè e gí là, áà kpé kã̀ à lɛ̀ɛ weeá kélɛ̀, “M dàa‐mì, é kɛ̀á ɓáà nàà í m la, kɛ ḿ dà m ɓɛ́ĩ̀ bà gbaa, íì bɛ̀i à mɔ̀ ɓá kɛ kíli.”

¹³ Zízɛ̀ e e kɔ̀ fóló, a pá à mɔ̀, áà gèè à lɛ̀ɛ, “Ḿm̀ nàà ḿ kɛ kíli. I laà lɛ gbaa.” Yé e kɛ nɔ́ kília, yáá lɛ́ e kɛ gɔ̃́ɛɛ mɔ̀ gbéè‐yàà káa, e gó à mɔ̀.

¹⁴ Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ kpànazɛ̀ kélɛ̀, “Yékɛ̀ í wɔ̃́ e kéa dɔ̀ɔ̀ dɔ mi dò fé lɛ̀ɛ. Kɛɛ lo í i dìè zɔ̃̀ɔ̃̀ sálà‐ɓò‐Wálà‐mɔ̀‐mìa lɛ̀ɛ. Lɛ̀ ɓaà la gbaa, ì sálà‐ɓo‐pɛ̀ɛ kóná ɓo Wálà mɔ̀ lɛ̀ zí Móózè a gèe ó kɛáa lɛ́ ɓe, kɛ é kɛ à kélá ká o lɛ̀ɛ.”

¹⁵ Kɛɛ wɔ̃́ làṹ lɛ́ à gbɛ̃̀ɛ̃̀ e kɛá Zízɛ̀ mɔ̀ɔ, e wɛ̃̀ĩ lɛ̀ séĩ́ mɔ̀ yí gbùò zɛ̀. Ɛ́ɛ̃́ mia gbũ o kɛ nupìà kɛ ó à wéè ma, ɛ̃́ɛ̃́ kɛ ó la o mɔ̀ yáá bà.

¹⁶ Kɛɛ Zízɛ̀ e kɛ lópìà teele yɛ̀í là, áà sɛ̀nɛ ɓò yi.

Zízɛ̀ là gɔ̃ lɛ́ à lɛ̀ dò gaà e kɛá à mɔ̀ɔ lapìà

¹⁷ Lɛ̀ Zízɛ̀ e kɛ pɛ zɔ̃̀ɔ̃̀pìà mia lɛ̀ɛ lúó doó káa, Fálásíì‐mìà wà Wálà là lɔ́ɔ̀ɔ zɔ̃̀ɔ̃̀‐mìà dò o kɛ yàá yi. Míá o kília o góò e kɛá pɛ́lɛ séĩ́ lɛ́ lɛ Gálàlíì, e bɛ̀i Zùdíàa yí, é dàá Zùlúsàlɛ̀‐mìà bà. Ko Dàa‐mì là yíkɛ̀ gáàa e kɛ yí, kɛ Zízɛ̀ é yáá‐mìà la.

¹⁸ Gɔ̃à dò o kɛ nupìà gɔ̃ lɛ́ à dɔ‐pɛ gaà e kɛá à mɔ̀, lɛ́ e kɛ wɔ̀ɔ̀á e wɔ̀ɔ̀à‐là‐pɛ̀ yía ká à lɛ̀ mɔ̀. Wa kɛ‐zì naa kɛ ó ló à ká káa wì, kɛ ó à wɔɔ Zízɛ̀ wɛlɛ mɔ̀.

¹⁹ Kɛɛ òó gbaa zi gɛ̃̀ kɛ ó ló à ká kɛ́ì, ɓii mia gbũ e kɛ zuú gbùòa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀. Lɛ̀ e kɛ kília, wa sí lɛ̀í, wáà lòá káa gbãã̀. O pɛ lɛ́ o káa là kɛ à káa lé kã́. Lɛ̀ e kɛ kília, o gɔ̃́ɛɛ ɓɔ bṹa ká, wa yɔ̀ɔ́ Zízɛ̀ wɛlɛ mɔ̀ mia séĩ́ fĩ̀ã̀ káa wì.

²⁰ Lɛ̀ Zízɛ̀ e zi lɛ́ o o zò dɔá à mɔ̀ɔ gɛ̃̀ɛ, a gèe gɔ̃́ɛɛ lɛ̀ɛ, “M ɓɛ́ɛ, i zì kɛ‐wɔ̃̀ yɔɔ aà ɓo i wũ mɔ̀.”

²¹ Lɛ̀ e kɛ kília, Wálà kii‐dɔ‐mìà wà Fálásíì‐mìàa o gbɛ̃̀ gbaa, wáà wɛ̃́ĩ́‐lɔ̀ɔ kɛ̀ weeá kélɛ̀, “Dé e ké lɛ́ è Wálà tɔ́‐sìè‐wɔ̃̀ gèe e ké ɓɛ? Deĩ̀ lɛ́ è bɛ̀i à mɔ̀ é kɛ‐wɔ̃̀ yɔɔ ɓo mi mɔ̀? Wálà lɛ́ nɔ́ è bɛ̀i à kɛɛ̀ kília.”

²² Zízɛ̀ e wɔ̃́ lɛ́ e kɛ o zì yɛ́lɛ́‐táá yía dɔ. A gèe o lɛ̀ɛ, “Mɛ́ɛ kɛ lɛ́ kà wɛ̃́ĩ́‐lɔ̀ɔ kɛ̀ ka zò píé zàá ɓɛ?

²³ Yé maà gèe, ‘I zì kɛ‐wɔ̃̀ yɔɔ aà ɓo i wũ mɔ̀,’ ɛ̃́ɛ̃́ maà gèe, ‘Wɛ̀lɛ̀ í tááa,’ à ye kpɛɛ̀ zɛ̀ lɛ́ lɛ lɔ́ɔ́‐lɔ̀ɔ̀ kɛ ḿ gèe?

²⁴ Ḿm̀ lo à zɔ̃̀ɔ̃̀ ka lɛ̀ɛ kélɛ̀ yíkɛ̀ gáàa lɛ Mi Gbe kɛ̀lɛ̀ kpóṹ là zèe kɛ é kɛ‐wɔ̃̀ yɔɔ ɓo mi ɓéèe wũ mɔ̀.” Yé e kɛ kília, a gèe gɔ̃ lɛ́ à lɛ̀ dò gaà e kɛá à mɔ̀ɔ lɛ̀ɛ, “Ḿm̀ gèe i lɛ̀ɛ, wɛ̀lɛ̀ í ɓà wɔ̀ɔ̀à‐là‐pɛ̀ɛ sí, í ló à ká i píé kɛ́ì.”

²⁵ Yé e kɛ nɔ́ kília, e wɛ̀lɛ̀, e pɛ lɛ́ e kɛ wɔ̀ɔ̀á làa sí, áà lò e píé kɛ́ì Wálà tɔ́ ɓɔ̀á sí.

²⁶ O séĩ́‐séĩ́ o lé kpó‐kpó paà e kɛ à ká. O kɛ Wálà tɔ́ kɛpìà gbùò túó ká, wáà gèè, “Wɔ̃́ kpàlézɛ̀ kpɛɛ̀ lɛ́ kɔaà gɛ̃̀ pɛ́nɛɛ ké?”

Zízɛ̀ là Lííváì súo kɛpìà

²⁷ Lɛ̀ e kɛ kília, Zízɛ̀ e ɓɔ pɛlɛí, e ló, e ɓo‐pɛ̀ ɓo‐mì lɛ́ ò si Lííváìa gɛ̃̀. E kɛ yàá e zì yɛɓo‐kɛ‐kà wì. Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ, “Tó m píé.”

²⁸ Lɛ̀ e kɛ kília, Lííváì e wɛ̀lɛ̀, e kã́ pɛ séĩ́ mɔ̀, áà tò à píé.

²⁹ Lɛ̀ e kɛ kília, Lííváì e kpílì gbùò kɛ Zízɛ̀ mɔ̀ e píé kɛ́ì. Ƃo‐pɛ ɓo‐mìà kù gbùò zɛ̀, e bɛ̀i, mia gbɛɛ̀ gbɛɛ o kɛ yàá téɓòa mɔ̀ wà ye nì ká.

³⁰ Fálásíì‐mìà dò, ɛ̃́ɛ̃́ wà o zì Wálà kii‐dɔ‐mìà dò o kɛ o wè kpɔ́pìà, wáà gèè Zízɛ̀ là tòà‐píé‐mìàa lɛ̀ɛ, “Mɛ́ e kɛ lɛ́ kà ɓo‐pɛ̀ ɓo‐mìà, ɛ̃́ɛ̃́ kɛ‐wɔ̃̀ yɔɔ kɛ‐mìà nì kà pɛ ɓèlè, ɛ̃́ɛ̃́ káà pɛ mì lɛ̀ doó mɔ̀ ɓɛ?”

³¹ Zízɛ̀ a là nìɛ̀ weeá kélɛ̀, “Mia lɛ́ o kéléŋ‐kèlèŋa, òó naa nyìɛ̀‐kɛ‐mì ká. Kɛɛ mia kɔ̃́ṹ‐kɔ̃̀ũ̀ lɛ́ ò nàà à káa.

³² M̀ḿ gbaa nu mia lɛ́ o kpeĩa, súo kɛɛ̀ kɛ ó o sɔ̃̀ɔ̃ yɔɔ mɛ́ vɔ̀ɔ. Kɛɛ m nu kɛ‐wɔ̃̀ yɔɔ kɛ‐mìà wɛ̃́ĩ̀.”

O wɛ̃́ĩ́‐lɔ̀ɔ kɛ lò sṹũ yí mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀

³³ Mia dò wa gèe Zízɛ̀ lɛ̀ɛ, “Mia lɛ́ o tò‐Zɔ̃̀ɔ̃́‐píé mìà káa, óò lo o sṹũ yí teele, tó wáà sɛ̀nɛ ɓò Wálà lɛ̀ɛ. E bɛ̀i, Fálásíì‐mìà zì tò‐o‐píé‐mìà óò wɔ̃́ nɔ́ doóa kɛ̀. Kɛɛ i zì tòà‐píé‐mìàa óò pɛ ɓèlè, wáà pɛ mì.”

³⁴ Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ, “Yé lee‐sí‐gɔ̃̀ aà kɛ lɔ̀ɔ̀‐mìà vɔ̀ píé lee‐sí‐kpìlì làa, káà yí dɔ íì bɛ̀i à mɔ̀ í à kɛ, ó o lé tó?

³⁵ Kɛɛ lúó dò lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀ɛ, óò lo lee‐sí‐gɔ̃̀ɔ ɓoò o píé. À lúó e kília káa, lɛ́ ò lo o lé tóò à káa.”

³⁶ Zízɛ̀ e pĩ̀ã̀ e kéa vɔ o lɛ̀ɛ nɔ́ kíli. Ye lɛ́ e kélɛ̀, “Mi gbɛɛ lɛ̀ɛ́ bɛ̀i sɔ dɛɛ pɛ̃́ɛ̃́ pɛ́ɛ̀ à mɔ̀, kɛ é sɔ zii bũ taa à ká. Á kɛ̀á kília, kɛɛ aà sɔ dɛɛ pɛ́ɛ́, ɛ̃́ɛ̃́ zeĩ́ sɔ dɛɛ pɛ̃́ɛ̃́ e kília lɛ̀ɛ́ ló sɔ ziia mɛ́ kṹũ̀.

³⁷ E bɛ̀i, mi lɛ̀ɛ́ yɔ́ lɛ tĩã́ tɛ́lɛ́pìàa, gbɛ̃̀ wìì‐kii‐kpòò zii yí. Á kɛ̀á kília, yɔ dɛɛ e kília, lɛ́ɛ̀ lo kpòòa pɛ́ɛ̀, yɔ́ɔ lɛ́ɛ̀ lo káà, ɛ̃́ɛ̃́ kpòòa yí lɛ́ɛ̀ lo sìè.

³⁸ Lɛ à mɔ̀ ó yɔ dɛɛ gbɛ̃̀ kpòò dɛɛ yí.

³⁹ Ɛ́ɛ̃́ zeĩ́, mi gbɛɛ làá naa é yɔ níá mi, yé aà gó yɔ zii mipìàa ká. Láà gèe kélɛ̀, ‘À ziia lɛ sɛ̀.’ ”