Zɔ̃̀ɔ̃́ 5 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Zízɛ̀ e mi dò la yíí-pṹã́a sɔ́nɔ́

¹ Lɛ̀ e kɛ kília, Zúù-mìà zì Kpílì dò lúó e ɓɔ. Zízɛ̀ a mɔ́ɔ̀ ló ɓo Zùlúsàlɛ̀.

² Yíí-pṹã́ dò lɛ Zùlúsàlɛ̀. Gbùlù sɔ́ɔ́li dɔɔ̀ e kɛá à là. Lɛ̀ e kília, lɛ gàlà-lé lɛ́ ò si Ƃáá Gàlàa sɔ́nɔ́. Óò à si Hííbúlù-wè yí Bɛ̀zátà.

³ Mia kɔ̃́ṹ-kɔ̃̀ũ̀ kù gbùò zɛ̀ o kɛ píé wɔ̀ɔ̀á gbùlùa wì píé. O lɛ́ o kélɛ̀, mia nyìɛ káàa zɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ mia kpɔ́lɔ̀ɔ, e bɛ̀i mia dɔ-pɛ gà-o-mɔ̀ zɛ̀ɛ. [O kɛ yàá yíía é vĩ́ ɓo.

⁴ Ƃii ko Dàa-mì là vɔ-mìa lɛ́ɛ̀ lo yíía bà lúó dò ká, tó áà kɛ̀ yíía áà vĩ́ ɓò. Yé aà kɛ kília, mi kɔ̃́ṹ-kɔ̃̀ũ̀ bèĩzɛ̀ lɛ́ è lo dɔɔ̀ líé, lɛ́ è dà yíía bà yé yíía aà vĩ́ ɓoa káa, yáá nɔ́ɔ fé lɛ́ e kɛ à mɔ̀ɔ, lɛ́ɛ̀ ɓo à mɔ̀.]

⁵ Gɔ̃ doó e kɛ yí. Gɔ̃́ e kília yáá aà kɛ kɛ̀ɛ̀ vũ̀ yààka wɛ́lɛ́ sálàka mɔ̀.

⁶ Zízɛ̀ e à gɛ̃̀ wɔ̀ɔ̀á yi. A yí dɔ kélɛ̀ yáá aà kɛ ɓɛ̀lɛ̀-píé gbèĩ zɛ̀. Lɛ̀ e kɛ kília, a gèe à lɛ̀ɛ, “Ƃáà nàà í kɛ kéléŋ-kèlèŋ?”

⁷ Gɔ̃ kɔ̃́ṹ-kɔ̃̀ũ̀a a là nìɛ̀ kélɛ̀, “M dàa-mì, mi gbɛɛ wá lɛ̀ɛ mɔ̀ kɛ é m kṹ, é m dà yíía bà yé aà vĩ́ ɓoa ká. Yé maà kɛ à kɛ-zì naapìà ḿ dà à bàa, mi dò lɛ́ɛ̀ dà à bà m mɔ̀ líé.”

⁸ Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ, “Wɛ̀lɛ̀, í ɓà sààa sí, í táá.”

⁹ Nɔ́ zá lea, gɔ̃́ɔ e kɛ kéléŋ-kèlèŋ. E là sààa sí, áà lò tàá sí. Lúó lɛ́ wɔ̃́ e kéa kɛɛ̀ e kɛáa, e kɛ fĩ́ĩ́-dɔ-lùò ká.

¹⁰ Lɛ̀ e kɛ kília, Zúù-mìà wa gèe gɔ̃ lɛ́ à laà e kɛáa lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Pɛ́nɛɛ lɛ fĩ́ĩ́-dɔ-lùò ká. Ye wá i mɔ̀ kɛ í i wɔ̀ɔ̀à-là-sàà vũ ɓáà dìèá píé.”

¹¹ A là nìɛ̀ weeá kélɛ̀, “Gɔ̃ lɛ́ e m laa, lɛ́ a gèe m lɛ̀ɛ ḿ m̀ sààa sí, ḿ ló à káa.”

¹² O à wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ kélɛ̀, “Gɔ̃ lɛ́ a gèe í ɓà sààa sí, í ló à káa, dé e à ká?”

¹³ Kɛɛ gɔ̃ lɛ́ wa laa, lɛ̀ɛ́ gbaa mi lɛ́ e kɛ à káa dɔ, ɓii mia kù e kɛ lɛ̀ e kília mɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ Zízɛ̀ góò e kɛá o bà.

¹⁴ Lɛ̀ e kɛ kília, Zízɛ̀ e gɔ̃́ɔ gɛ̃̀ sálà-ɓò-Wálà-lɛ̀ɛ-kà wì, áà gèè à lɛ̀ɛ, “Lɛ̀ gɛ̃̀, i laà lɛ gbaa. Ƃáá kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ gbɛɛ kɛ, yékɛ̀ wɔ̃́ yɔɔ dò lɛ́ à diè lɛ à yé e kɛ i káa làa, é nu i mɔ̀.”

¹⁵ Lɛ̀ e kɛ kília, gɔ̃́ɔ e gó gbaa yí, e ló Zúù-mìà píé, a gèe o lɛ̀ɛ, “Zízɛ̀ lɛ́ e m laa.”

¹⁶ Wɔ̃́ e kéa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, Zúù-mìà o gbɛ̃̀ gbaa, wáà wɔ̃́ nyɔ́ɔ̀ɔ kpɔ̀ Zízɛ̀ mɔ̀, ɓii aà mi la fĩ́ĩ́-dɔ-lùò ká.

¹⁷ Zízɛ̀ e o wéè yí zṹ weeá kélɛ̀, “M Dàa lɛ́ɛ̀ yɛɓo kɛ̀ lúó séĩ́ ká. Lɛ ma bɛ̃̀ɛ̃ m mɔ̀ ḿ yɛɓo kɛ nɔ́ kíli.”

¹⁸ Wɔ̃́ a gèe kília, a kɛ Zúù-mìà wáà kɛ-zì kpó-kpó nàà ó à zɛ. À gèe wa ɓo e fĩ́ĩ́-dɔ-lùò mɔ́ɔ̀ lɔ́ɔ̀ɔ sìèa, lɛ̀ɛ́ gbaa tó à doó ká, kɛɛ aà à gèe kélɛ̀ Wálà lɛ à Dàa kpó-kpó ká. À yí lɛ́ e kélɛ̀, aà e dìè kɛ wà Wálà waà bɛ̀i.

Wálà Gbe là yíkɛ̀ gáàa

¹⁹ Lɛ̀ e kɛ kília, Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ, “Wánà-wɔ̃̀ kpó-kpó lɛ́ m̀ gèe ka lɛ̀ɛ ɓɛ. Wálà Gbe lɛ̀ɛ́ wɔ̃́ nɔ́ɔ fé dò kɛ e doó ká. Wɔ̃́ nɔ́ è e Dàa gɛ̃̀ à kɛpìàa, lɛ́ nɔ́ è à kɛ̀ɛ. Wɔ̃́ lɛ́ mia Dàa à kɛ̀ɛ, à Gbe bɛ̃̀ɛ̃ láà kɛ̀ nɔ́ kíli.

²⁰ Ƃii mia Dàa láà lɔ̀ kɛ̀ e Gbe ká, ɛ̃́ɛ̃́ tó áà pɛ séĩ́ lɛ́ à dìè lɛ à kɛpìàa, zɔ̃̀ɔ̃̀ e Gbe lɛ̀ɛ. Lɛ́ɛ̀ lo wɔ̃́ kpànazɛ̀, lɛ́ à diè lɛ à yé e kéa làa, zɔ̃̀ɔ̃̀ à lɛ̀ɛ kɛɛ á kɛ. Ɛ́ɛ̃́ ka lé lɛ́ɛ̀ lo paà.

²¹ Zi nɔ́ doó lɛ́ mia Dàa è mia wɛ̀lɛ̀á ga kɛ̀lɛ̀, tó áà kɛ̀ɓe nɔ̀ o lɛ̀ɛ, zi nɔ́ doóa lɛ́ à Gbe bɛ̃̀ɛ̃ è kɛ̀ɓe nɔá mi lɛ́ à nàà á nɔ à lɛ̀ɛ lɛ̀ɛ.

²² Mia Dàa lɛ̀ɛ́ mɛ̀ĩ́-sà dɔ mi nɔ́ɔ fé dò mɔ̀. Aà yíkɛ̀ gáàa lé paàa zɛ̀ nɔ e Gbe lɛ̀ɛ kɛ é mɛ̀ĩ́-sà ɓo à ká,

²³ kɛɛ mia séĩ́ ó ɓɛ̀lɛyà nɔ à Gbe lɛ̀ɛ, zí ò nɔá mia Dàa lɛ̀ɛ ká. Mi lɛ́ lɛ̀ɛ́ ɓɛ̀lɛyà nɔ mi Gbe lɛ̀ɛ, kɛɛ lɛ̀ɛ́ ɓɛ̀lɛyà nɔ à Dàa lɛ́ e à vɔɔ lɛ̀ɛ.

²⁴ “Wánà-wɔ̃̀ kpó-kpó lɛ́ m̀ gèe ka lɛ̀ɛ ɓɛ. Mi lɛ́ è m wéè ma, tó áà e zò dɔ̀ mi lɛ́ e m vɔɔ mɔ̀ɔ, kɛ̀ɓe wɔ́lɔ́-wɔ́lɔ́ lɛ à kɛ̀lɛ̀. Òó ló mɛ̀ĩ́-sà káà à wĩĩ́. À góò lɛ gbaa ga kɛ̀lɛ̀, aà nu gbaa kɛ̀ɓe yí.

²⁵ Wánà-wɔ̃̀ kpó-kpó lɛ́ m̀ gèe ka lɛ̀ɛ ɓɛ. Lúó lɛ́ mia yé o gaà lɛɛ, ò lo Wálà Gbe wéè maà à káa, lɛ nupìà. Ɛ́ɛ̃́ lúóa aà ɓɔ bɛ̃̀ɛ̃. Mia lɛ́ ò à wéè maa, óò lo kɛɛ̀ ɓe.

²⁶ Zí kɛ̀ɓe lɛ à ká mia Dàa yía, zi nɔ́ doóa lɛ́ aà kɛ̀ɓe kɛá e Gbe bɛ̃̀ɛ̃ yía.

²⁷ Ɛ́ɛ̃́ aà yíkɛ̀ gáàa nɔ e Gbe lɛ̀ɛ kɛ é mɛ̀ĩ́-sà ɓo à ká, ɓii lɛ Mi Gbe káa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀.

²⁸ Yékɛ̀ wɔ̃́ m̀ gèe e kéa é ka lé pa. Lúó lɛ́ mia yé waà ga, lɛ́ o ɓɔ́à yía, ò lo à wéè maà à káa, lɛ nupìà.

²⁹ Ɛ́ɛ̃́ óò lo góò o ɓɔ́à yí píé. Mia yé waà wɔ̃́ yiè kɛɛ, óò lo wɛ̀lɛ̀, tó o kɛ ɓe. Mia yé waà wɔ̃́ yɔɔ kɛɛ, óò lo wɛ̀lɛ̀, tó wáà mɛ̀ĩ́-sà kàà o wĩĩ́.

Zízɛ̀ là kélá vɔ̀

³⁰ “M̀ḿ bɛ̀i wɔ̃́ nɔ́ɔ fé dò kɛɛ̀ m doó ká. Ḿm̀ mɛ̀ĩ́-sà dɔ mia mɔ̀ zi lɛ́ Wálà à gèe ḿ kɛáa ká. À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, m zì mɛ̀ĩ́-sà ɓo-kɔ̀ɔ lɛ kpeĩ, ɓii ma wá à kɛ-zì naapìà kɛ ḿ m dìè zò-kṹ-wɔ̃̀ kɛ. Kɛɛ wɔ̃́ mí e m vɔɔ à nàà káa lɛ́ m̀ kɛ̀ɛ.

³¹ “É kɛ̀á ḿm̀ m dìè m̀ kélá-wè ɓoa, wɔ̃́ m̀ gèea lɛ̀ɛ́ gɔ̃̀ kɛɛ̀ wánà ká mia lɛ̀ɛ.

³² Kɛɛ mi lɛ́ è m mɔ́ɔ̀ kélá-wè ɓoa lɛ ɓe. Ɛ́ɛ̃́ ḿm̀ à yí dɔ kélɛ̀ wɔ̃́ lɛ́ à gèe é gbɛ̃̀á m mɔ̀ɔ, lɛ wánà zɛ̀.

³³ Ka mia vɔ Zɔ̃̀ɔ̃́ píé. Ɛ́ɛ̃́ Zɔ̃̀ɔ̃́ e kélá-wè ɓo wánà-wɔ̃̀ɔ là.

³⁴ Ye wá m mɔ̀ kɛɛ mi é kɛ m kélá ká. Kɛɛ ḿm̀ gèe kíli kɛɛ ká la-ɓo sɔ̀lɔ̀ ɓo.

³⁵ Zɔ̃̀ɔ̃́ e kɛ kélɛ̀ nábò lɛ́ è kũ, tó áà lɛ̀ fɔ̀nɔ̀ɔ lɛ́ ɓe. Ka zò e wéé à mɔ̀ kɛ ká géli kɛ à zì lɛ̀-fɔ̀nɔ-kɔ̀ e kília wɛ̃́ĩ̀ lúó zààle píé.

³⁶ Kɛɛ kélá doó lɛ́ lɛ kpànazɛ̀ é dieá kélá-wè lɛ́ Zɔ̃̀ɔ̃́ a ɓoa làa, lɛ m kɛ̀lɛ̀. Yɛɓo nì lɛ́ m̀ kɛ̀, lɛ́ e yɛɓo lɛ́ m Dàa a nɔ m lɛ̀ɛ ḿ kɛɛ káa, óò m̀ kélà-wè ɓo, wáà à zɔ̃̀ɔ̃̀ kélɛ̀ mia Dàa lɛ́ e m vɔɔ.

³⁷ Ɛ́ɛ̃́ mia Dàa lɛ́ e m vɔɔ, lɛ́ɛ̀ m̀ kélá-wè ɓo nɔ́ kíli. Kàá à wéè ma do, ɛ̃́ɛ̃́ kɛ bɛ̃̀ɛ̃ ká à bĩ́ĩ́ gɛ̃̀.

³⁸ Ɛ́ɛ̃́ à lé-wè yàlà kṹũ̀ wá ka zò píé, ɓii kàá ka zò dɔ mi lɛ́ a vɔɔ mɔ̀.

³⁹ Káà Wálà kiia dã kpó-kpó ɓo, ɓii káà gɛ̃̀ kélɛ̀ káà lo kɛ̀ɓe wɔ́lɔ́-wɔ́lɔ́ sɔ̀lɔ̀ ɓoò o kolo là. Ɛ́ɛ̃́ Wálà kiia nì lɛ́ ò m̀ kélá-wè ɓoa.

⁴⁰ É kɛ bɛ̃̀ɛ̃ kília, ka wá wéépìà à mɔ̀ kɛ ká nu m píé kɛ ká kɛ̀ɓe sɔ̀lɔ̀ ɓo.

⁴¹ “Ma wá tɔ́-li naapìà mia kɛ̀lɛ̀.

⁴² Kɛɛ ḿm̀ ka dɔ. Ḿm̀ à yí dɔ kélɛ̀ Wálà lɔ̀ kpɔ́ɔ̀ wá ka mɔ̀ ka zò píé zàá.

⁴³ Maà nu zèe m Dàa zì yíkɛ̀ gáàa ká. Kɛɛ kàá gbaa ka kɔ̀ yà m wì. Kɛɛ yé mi dò aà nu ka píé e dìè zì yíkɛ̀ gáàa káa, káà ka kɔ̀ yà à yee wì.

⁴⁴ Káà nàà ka ɓɛ́ĩ̀ nì ó ka tɔ́ li. Kɛɛ kàá kɛ-zì naa kɛ ká tɔ́-ɓɔ lɛ́ è go Wálà nɔ́ doóa kɛ̀lɛ̀ɛ sɔ̀lɔ̀ ɓo. Zi sùu kpɛɛ̀ lɛ́ zò-dɔ̀à-mɔ̀ è bɛ̀i kɛɛ̀á mɔṹ ka yí?

⁴⁵ Yékɛ̀ ká gɛ̃̀ ɓɔ̀ɔ kélɛ̀ ḿm̀ lo wɔ̃́ kpɔ́ɔ̀ ka wĩĩ́ m Dàa wɛlɛ mɔ̀. Móózè lɛ́ ka zò lɛ à mɔ̀ɔ, lɛ́ è lo wɔ̃́ kpɔ́ɔ̀ ka wĩĩ́ à wɛlɛ mɔ̀ɔ.

⁴⁶ È kɛ̀á káà wɔ̃́ lɛ́ Móózè a gèea, gɛ̃̀ wánà káa, káá wɔ̃́ lɛ́ ma gèea gɛ̃̀ɛ̃̀ wánà ká nɔ́ kíli, ɓii Móózè e m mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ bɛ̃̀ɛ̃.

⁴⁷ Kɛɛ yé mɔṹ kàá wɔ̃́ lɛ́ a bɛ̃̀ɛ̃ gɛ̃̀ wánà káa, zi kpɛɛ̀ lɛ́ kà bɛ̀i wɔ̃́ lɛ́ ma gèea gɛ̃̀á wánà ká?”