Zɔ̃̀ɔ̃́ 11 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Lázàlɛ̀ e ga

¹ Gɔ̃ lɛ́ ò si Lázàlɛ̀ lɛ́ e kɛ Bɛ́fénìa, e yáá sí. Bɛ́fénì lɛ́ e kɛ pɛ́lɛ lɛ́ Melé wà e ɓɛ́ɛ ye-mì Matá o kɛ yía káa.

² Melé e kília, lɛ́ e kɛ Melé lɛ́ e nyɔ́nɔ́ gĩĩ yiè zɛ̀ káá ko Dàa-mì là, lɛ́ e à gã̀ mɛ́ sòló e wĩĩ́-wũ̀ã̀-kɛ̀ì káa káa. Lázàlɛ̀ lɛ́ e yáá sí kília, e kɛ lee-nɛ̀fúa lèe-gé ká.

³ Lázàlɛ̀ lúlɔ̀ vɔ̀ pèèlɛ o kília o nɛ́ vɔ Zízɛ̀ píé weeá kélɛ̀, “Ko Dàa-mì, mi lɛ́ à lɔ̀ kpɔ́ɔ̀ lɛ i mɔ̀ɔ, yáá aà kṹ.”

⁴ Lɛ̀ Zízɛ̀ a maa, a gèe kélɛ̀, “Yáá e kéa lɛ̀ɛ́ ló tóò à bà. À kɛɛ̀ lɛ à ká kíli, kɛ Wálà tɔ́ é ɓɔ, ɛ̃́ɛ̃́ kɛ ma Wálà Gbe ḿ tɔ́-ɓɔ sɔ̀lɔ̀ ɓo à kolo là.”

⁵ Matá, e bɛ̀i à ɓɛ́ɛ ye-mì, é dàá Lázàlɛ̀ bàa, o lɔ̀ kpɔ́ɔ̀ e kɛá Zízɛ̀ mɔ̀.

⁶ Lɛ̀ lɛ́ a ma kélɛ̀ yáá lɛ́ɛ̀ Lázàlɛ̀ kɛ̀ɛ, e tó lɛ̀ lɛ́ e kɛ yía mɔ̀ lɛ̀-kpɛ̀iì pèèlɛ píé.

⁷ Lɛ̀ e kɛ kília, a gèe là tòà-píé-mìà lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Kɔ̀à yɛ́ kɔa zí, kɔ́á ló Zùdíà.”

⁸ Là tòà-píé-mìàa wa gèe à lɛ̀ɛ, “Tísɛ̀, lɛ̀ nɔ́ doó lɛ́ Zúù-mìà wa naa ó i pá gɛ̀lɛ̀ ká yi dɛɛ káa, lɛ́ ɓà nàà í ló zeĩ́ yi ɓɛ?”

⁹ Zízɛ̀ a gèe, “Ḿ gɔ̃̀, áwà lɛ lɛ̀-kpɛ̀iì doó yí vũ̀ doó wɛ́lɛ́ pèèlɛ kàáà? Yé mi ɓaà táá lɛ̀-kpɛ̀iì yía, ìí sã́. Ƃii íì kpóṹ là zèe lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ ɓɛ gɛ̃̀.

¹⁰ Kɛɛ yé ɓaà táá bĩ́míàa, íì sã, ɓii lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ wá i yí.”

¹¹ Zízɛ̀ e wɔ̃́ e kéa gèe, áà gèè zeĩ́ kélɛ̀, “Ko ɓɛ́ɛ Lázàlɛ̀ aà dà yi ká. Kɛɛ ḿm̀ lo lóò ma vùò.”

¹² Là tòà-píé-mìàa wa gèe kélɛ̀, “Ko Dàa-mì, é kɛ̀á lɛ yi bàa, lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀ kéléŋ-kèlèŋ.”

¹³ Kɛɛ Zízɛ̀ zò e kɛ yí kélɛ̀ Lázàlɛ̀ aà ga. Kɛɛ o yee wa gɛ̃̀ ɓɔ̀ɔ kélɛ̀ yi nɔ́ mia ò zɛɛ lɛ́ Zízɛ̀ à wɛ̃̀ɛ̃.

¹⁴ Lɛ̀ e kɛ kília, Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ kpó-kpó ɓo gbaa kélɛ̀, “Lázàlɛ̀ aà ga.

¹⁵ Kɛɛ m gé lɛ́ɛ̀ li ka mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ lɛ́ m̀ḿ gbaa kɛ yía. À kɛɛ̀ lɛ kíli, kɛɛ zò-dɔ̀à-mɔ̀ é kɛ ka yí. Kɔ̀à lo lɛ̀ lɛ́ lɛ yía mɔ̀.”

¹⁶ Tɔ́mɔ̀ lɛ́ ò si Yòoa a gèe e ɓɛ́ĩ̀ tòà-píé-mìà lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Kɔ̀à ye nì kɔ̀à lo, kɛɛ kɔ̀à ye nì kɔ́á ga lɛ̀ doó mɔ̀.”

Zízɛ̀ lɛ mi wɛ̀lɛ̀-ga-kɛ̀lɛ̀ ɛ̃́ɛ̃́ kɛ̀ɓe ká

¹⁷ Lɛ̀ Zízɛ̀ e ɓɔ lɛ̀ɛ mɔ̀ɔ, kɛɛ Lázàlɛ̀ aà ɓo gìè yììsɛ.

¹⁸ Bɛ́fénì e kɛ Zùlúsàlɛ̀ ká kɔ̀ɛ́. À mɔ́ɔ̀ zi lɛ̀ɛ́ gbaa bɛ̃̀ɛ̃ kɛ máà pèèlɛ ká.

¹⁹ Zúù-mìà búnùzɛ̀ nuù e kɛá kɛ ó Matá wà Melé o nɛ̀ɛ-nɛ́ɛ́ o ɓɛ́ɛ ye-mìa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀.

²⁰ Lɛ̀ lɛ́ Matá a ma kélɛ̀ Zízɛ̀ lɛ nupìàa, e ló dɔɔ̀ à gɛ̀nɛ̀. Melé e tó yàá kɛ́ì.

²¹ Matá a gèe Zízɛ̀ lɛ̀ɛ, “M Dàa-mì, è kɛ̀á i kɛ zèea, m lèe-gé lɛ̀ɛ́ gɔ̃̀ gaà.

²² Kɛɛ ḿm̀ à yí dɔ kélɛ̀ é kɛ bɛ̃̀ɛ̃ dɛɛ ká káa, Wálà lɛ́ɛ̀ lo pɛ nɔ́ɔ fé lɛ́ ì lo à pɛ̃́ɛ̃̀ à mɔ̀ɔ, nɔɔ̀ i lɛ̀ɛ.”

²³ Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ, “I lèe-gé lɛ́ɛ̀ lo wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀.”

²⁴ Matá a gèe à lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Ḿm̀ à wɛ̀lɛ̀-ga-kɛ̀lɛ̀ lúó léĩ́-tó-lùò ká mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ yí dɔ.”

²⁵ Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ, “Ma lɛ́ m mi wɛ̀lɛ̀-ga-kɛ̀lɛ̀, ɛ̃́ɛ̃́ kɛ̀ɓe káa. Mi lɛ́ è e zò dɔ m mɔ̀ɔ, lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀ ɓe, yé bɛ̃̀ɛ̃ e gaa ká.

²⁶ Ɛ́ɛ̃́ mi nɔ́ɔ fé lɛ́ lɛ ɓe, lɛ́ è e zò dɔ m mɔ̀ɔ, lɛ̀ɛ́ ló gaà gbɛɛ ɓo. Íì wɔ̃́ e kéa gɛ̃̀ wánà ká?”

²⁷ A gèe à lɛ̀ɛ, “M̀m̀, m Dàa-mì. Ḿm̀ à gɛ̃̀ wánà ká kélɛ̀ ɓi lɛ́ i Kɛ́lɛ̀ì, lɛ́ e Wálà Gbe ká, lɛ́ e kɛ à mɔ̀ é nu kpóṹ là zèea káa.”

Zízɛ̀ e gbóó ɓo

²⁸ Lɛ̀ lɛ́ Matá e à gèe kília, e ló e mɛ̀ĩ́, e e ɓɛ́ɛ ye-mì Melé súo kɛ o pèèlɛ là píà. A gèe à lɛ̀ɛ, “Tísɛ̀ aà dà zèe. Lɛ́ɛ̀ i súo kɛ̀.”

²⁹ Lɛ̀ Melé e wɔ̃́ e kília maa, e wɛ̀lɛ̀ tíè-tíèe, áà lò dɔɔ̀ à gɛ̀nɛ̀.

³⁰ Lɛ̀ e kɛ kília, kɛɛ Zízɛ̀ lɛ̀ɛ́ dà nɛ́ pɛ́lɛɛ yí. Kɛɛ lɛ tĩã́ lɛ̀ lɛ́ wà Matá o ɓɔ o kíe mɔ̀ yia mɔ̀.

³¹ Zúù-mìà lɛ́ o kɛ Melé nì píé kɛ́ì, wáà à nɛ̀ɛ-nɛ̀ɛ̀ɛ, o tó à píé lɛ̀ lɛ́ wa gɛ̃̀ áà wɛ̀lɛ̀, áà ɓɔ̀ pɛlɛí tíè-tíèea ká. Wa gɛ̃̀ ɓɔ̀ɔ kélɛ̀ lɛ́ɛ̀ lo ɓɔ́à, kɛ é gbóó ɓo yí.

³² Lɛ̀ Melé e ɓɔ lɛ̀ lɛ́ Zízɛ̀ e kɛ yía mɔ̀, lɛ́ e Zízɛ̀ gɛ̃̀ɛ, e pèlè gbaa à gã̀ dṹɔ̃̀, áà gèè à lɛ̀ɛ, “M Dàa-mì, è kɛ̀á i kɛ zèea, m lèe-gé lɛ̀ɛ́ gɔ̃̀ gaà.”

³³ Zízɛ̀ e à gɛ̃̀ gbóó ɓopìà. Ɛ́ɛ̃́ Zízɛ̀ e Zúù-mìà lɛ́ o kɛ tópìà à píé gbóó káa gɛ̃̀ nɔ́ kíli. Wɛ̃̀dɛ̀lɛ̀ e nu à là, ɛ̃́ɛ̃́ e kɛ gbaa yéĩ̀zɛ̀ e zò píé.

³⁴ Zízɛ̀ a gèe kélɛ̀, “Mɛ́ɛ lɛ́ ka à bĩ̀ĩ̀ yi?” Wa gèe à lɛ̀ɛ, “Ko Dàa-mì, nu ɓá lɛ̀ mɔ̀ gɛ̃̀.”

³⁵ Zízɛ̀ e gbóó ɓo.

³⁶ Lɛ̀ e kɛ kília, Zúù-mìà wa gèe kélɛ̀, “Zi sùu lɛ́ à lɔ̀ kpɔ́ɔ̀ lɛ à ká à mɔ̀ɔ, káà gɛ̃̀?”

³⁷ Kɛɛ o dò wa gèe kélɛ̀, “Lɛ̀ lɛ́ è mi nyìɛ káàa zɛ̀ nyìɛ fòlòa, lɛ̀ɛ́ gɔ̃̀ gɔ̃́ e kéa tèáà gaà mɔ̀?”

Lázàlɛ̀ e wɛ̀lɛ̀ ga kɛ̀lɛ̀

³⁸ Wɛ̃̀dɛ̀lɛ̀ e nu zeĩ́ Zízɛ̀ là. E ló ɓɔ́àa mɔ̀. Ƃɔ́àa e kɛ gɛ̀lɛ̀ gbàa dò ká. À lékèlè e kɛ gɛ̀lɛ̀ ká.

³⁹ Zízɛ̀ a gèe kélɛ̀, “Kà gɛ̀lɛ̀ɛ ɓo à lé.” Matá lɛ́ e kɛ gɔ̃́ e gaa lúlɔ̀ káa, a gèe kélɛ̀, “M Dàa-mì, à vúú-gĩ̀ĩ̀ lɛ́ɛ̀ lo ɓɔɔ̀ nyɔ́ɔ̀ɔ, ɓii à bĩ̀ĩ̀ wa ɓoa à lɛ̀-kpɛ̀iì aà die yììsɛ.”

⁴⁰ Zízɛ̀ a gèe à lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Ḿ gɔ̃̀, ma gèe i lɛ̀ɛ kélɛ̀ zò-dɔ̀à-mɔ̀ é kɛ̀á i yía, íì lo Wálà zì kɛ̀-kpànazɛ̀-kɔ̀ gɛ̃̀ɛ̃̀?”

⁴¹ Lɛ̀ e kɛ kília, o gɛ̀lɛ̀ɛ ɓo à lé. Zízɛ̀ e lɛ̀ gɛ̃̀ lɛ̀í, áà gèè, “M Dàa, ḿm̀ i zúo ɓo lɛ́ ì i tóó dɔ m mɔ̀ɔ.

⁴² Ḿm̀ à yí dɔ kélɛ̀ íì i tóó dɔ m mɔ̀ teele. Kɛɛ ḿm̀ à gèe kíli míá o lɛ̀ e kéa mɔ̀ɔ mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀, kɛ ó à gɛ̃̀ wánà ká kélɛ̀ ɓi lɛ́ i m vɔɔ.”

⁴³ Lɛ̀ lɛ́ e wɔ̃́ e kéa gèe kília, e gbɛ́ɛ́ weeá kélɛ̀, “Lázàlɛ̀, ì wɛ̀lɛ̀ í ɓɔ.”

⁴⁴ Gɔ̃ lɛ́ à gaà e kɛá kília, e wɛ̀lɛ̀ e ɓɔ pɛlɛí. À bĩ̀ĩ̀-sɔ̀ kpɛ́nɛ̀ e kɛá à kɔ̀ wà à gã̀ ká tĩã́. Ɛ́ɛ̃́ sɔ e kɛ tĩã́ à wɛlɛ là. Zízɛ̀ a gèe o lɛ̀ɛ, “Kà à bĩ̀ĩ̀-sɔ̀ɔ ɓo à mɔ̀ é ló.”

O o wũ dũ Zízɛ̀ mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ ká

⁴⁵ Zúù-mìà lɛ́ o nu ɓɔɔ̀ Melé píéa, o wɔ̃́ lɛ́ Zízɛ̀ a kɛɛ gɛ̃̀, ɛ̃́ɛ̃́ o o zò dɔ à mɔ̀.

⁴⁶ Kɛɛ o dò o yɛ́ o zí, o ló Fálásíì-mìà píé, o wɔ̃́ lɛ́ Zízɛ̀ a kɛɛ gèe o lɛ̀ɛ.

⁴⁷ À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, Fálásíì-mìàa wà sálà-ɓò-Wálà-mɔ̀-mìà kpànazɛ̀ wà mɛ̀ĩ́-sà ɓo-mìà nì o o kíe gɛ̃̀. Wa gèe, “Kóò lo à kɛɛ̀ kpɛ? Gɔ̃́ e kéa lɛ lé-pa-wɔ̃̀ kpó-kpó kɛpìà.

⁴⁸ Yé kɔaà tó áà lò e líé wɔ̃́ sùua kɛɛ̀ káa, mia séĩ́ óò lo o zò dɔɔ̀ à mɔ̀. Yé aà kɛ kília, Wólómà-mìà óò lo nuù, tó o Wálà-kàa wí tã́ã̀, ɛ̃́ɛ̃́ tó o kɔ̀ e yà sɛ́lɛ́ e kéa yí-mìà séĩ́ là.”

⁴⁹ O doó-mì lɛ́ ò si Káyáfà, lɛ́ e kɛ sálà-ɓò-Wálà-mɔ̀-mìà wũ-là-mì ká kɛ̀ɛ̀ e kília káa, a gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Kàá pɛ dɔ bɛ̃̀ɛ̃.

⁵⁰ Kàá à yí dɔ mi doó gà mia séĩ́ wɛ̃́ĩ̀ lɛ ka lɛ̀ɛ fìaa, é dieá sɛ́lɛ́ yí-mìà séĩ́ yí sìeè là?”

⁵¹ Wɔ̃́ a gèe kília, lɛ̀ɛ́ gbaa gó à dìè yí. Gɔ̃́ e kília e kɛ sálà-ɓò-Wálà-mɔ̀-mìà wũ-là-mì ká kɛ̀ɛ̀ e kília ká, ɛ̃́ɛ̃́ e kɛ wɔ̃́ lɛ́ Wálà a káá à léa gèepìà. Ye lɛ́ e kélɛ̀, Zízɛ̀ e kɛ lópìà gaà Zúù-mìà wɛ̃́ĩ̀.

⁵² Ɛ́ɛ̃́ ye wá bɛ̃̀ɛ̃ o doó o wɛ̃́ĩ̀. Kɛɛ à kɛɛ̀ lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀á kíli, kɛɛ Wálà là nɔ́ɔ̀ séĩ́ lɛ́ o wɛ̃̀ĩĩ̀ lɛɛ, é o pá o kíe mɔ̀ kɛɛ ó kɛ mia doó ká.

⁵³ É kã́ lúó e kília mɔ̀ é ló líéa, Zúù-mìà o wéé o kíe nì wéè mɔ̀ kɛ ó Zízɛ̀ zɛ.

⁵⁴ À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, Zízɛ̀ lɛ̀ɛ́ gbaa kɛ lópìà Zúù-mìà bà mia nyìɛ ká. Kɛɛ e gó yi, e ló lɛ̀ dò lɛ́ e kɛ yɛ̀í là ká kɔ̀ɛ́ɛ mɔ̀. E ló pɛ́lɛ lɛ́ ò si Ífɛ̀nɛ̀ɛ yí. Wà là tòà-píé-mìà o kɛ yí.

⁵⁵ Zúù-mìà zì Dìè-mia-là Kpílì lúó aà ɓɔ gbaa kɔ̀ɛ́. Mia búnùzɛ̀ o gó sɛ́lɛ́ɛ yí píé, o ló Zùlúsàlɛ̀, kɛɛ ó pɛ lɛ́ ò kɛ̀ kɛɛ ó kɛ púlú Wálà lɛ̀ɛ kɛ, kɛɛ kpílìa lúó é tĩã́ ɓɔɔ̀.

⁵⁶ O kɛ Zízɛ̀ naapìà, ɛ̃́ɛ̃́ lɛ̀ lɛ́ o pá o kíe mɔ̀ sálà-ɓò-Wálà-lɛ̀ɛ-kà wìa, o o kíe nì wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ weeá kélɛ̀, “Káà ka yɛ́lɛ́ tàà kpɛ? Lɛ́ɛ̀ lo nuù kpílìa là kàáà?”

⁵⁷ Sálà-ɓò-Wálà-mɔ̀-mìà kpànazɛ̀ɛ ɛ̃́ɛ̃́ Fálásíì-mìàa waà à gèe mia lɛ̀ɛ kélɛ̀, mi nɔ́ɔ fé lɛ́ è lo Zízɛ̀ kɛpìà dɔɔ̀ɔ, é à gèe o lɛ̀ɛ, kɛ ó à kṹ.