Zɔ̃̀ɔ̃́ 1 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Wéé lɛ́ à kɛ̀, tó mia wáà kɛ̀ɓe sɔ̀lɔ̀ ɓòa

¹ Kɛɛ pɛ séĩ́ é tĩã́ kɛɛ̀ ɓea, Wééa e kɛ ɓe. Wéé e kília e kɛ Wálà píé, ɛ̃́ɛ̃́ e kɛ Wálà ká.

² Wéé e kília e kɛ Wálà píé pɛ séĩ́ gã̀-gbɛ̃̀pìà.

³ Wééa kolo làa lɛ́ Wálà e pɛ séĩ́ kɛɛ. Pɛ séĩ́ lɛ́ e ɓea dò wá ɓe kɛ à kɛɛ̀ é gɔ̃́ kɛɛ̀á à kolo là.

⁴ Kɛ̀ɓe e kɛ Wééa yí. Kɛ̀ɓe e kília e kɛ lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ ká mia lɛ̀ɛ.

⁵ Lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ e kília, lɛ́ɛ̀ lɛ̀ fɔ̀nɔ bĩ́ tii bà, ɛ̃́ɛ̃́ bĩ́ tii e kília à kɔ̀ lɛ̀ɛ́ die do lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ là.

⁶ Gɔ̃ doó lɛ́ ò si Zɔ̃̀ɔ̃́ɔ e kɛ ɓe. Wálà lɛ́ e à vɔɔ.

⁷ Zɔ̃̀ɔ̃́ e kília e nu kɛ é lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ e kília wɔ̃̀ gèe mia lɛ̀ɛ. E nu kɛɛ á gèe mia lɛ̀ɛ, kɛɛ zò-dɔ̀à-mɔ̀ é kɛ mia séĩ́ yí à kolo là zàá.

⁸ À dìè lɛ̀ɛ́ gbaa kɛ lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ e kília ká. Kɛɛ e nu kɛ é wɔ̃́ lɛ́ à gbɛ̃̀ɛ̃̀ lɛ lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ ɓɛ mɔ̀ɔ gèe.

⁹ Lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ e kília lɛ́ e lɛ̀ fɔ̀nɔɔ̀ɔ kpó-kpóa káa. Lɛ̀-fɔ̀nɔ-kɔ̀ lɛ́ è lɛ̀ fɔ̀nɔ mia séĩ́ bà, lɛ́ e kɛ nupìà kpóṹ là zèea, lɛ́ ɓɛ.

¹⁰ E kɛ kpóṹ là zèe. Wálà e kpóṹ là zèe kɛ à kolo là, kɛɛ kpóṹ là zèe lɛ̀ɛ́ gbaa dɔ.

¹¹ Wééa e nu e dìè pà, kɛɛ à dìè-tĩ́ pà-mìà òó gbaa o kɔ̀ yà à wì.

¹² Kɛɛ o dò o o kɔ̀ yà à wì, ɛ̃́ɛ̃́ o o zò dɔ à mɔ̀. À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, a mɔ́ɔ̀ yíkɛ̀ gáàa nɔ ɓo o lɛ̀ɛ kɛɛ ó kɛ Wálà là nɔ́ɔ̀ ká.

¹³ Kɛɛ lɛ̀ɛ́ gbaa o ye zi lɛ́ mia ɓéèe ò nɛ́ yeáa ká. Lee wà gɔ̃ o kɛ̀ o kíe píé lɔ̀ lɛ́ è o kɛ̀ɛ, wà gɔ̃ zò-kṹ-wɔ̃̀ lɛ̀ɛ́ gbaa à kɛ, kɛ ó kɛ Wálà là nɔ́ɔ̀ ká. Kɛɛ Wálà lɛ́ a kɛ lɛ́ o kɛɛ̀ e kɛá là nɔ́ɔ̀ nì káa.

¹⁴ Wééa e kɛ gbaa mi ɓéèe ká, ɛ̃́ɛ̃́ e e yàlà kṹ ko bà zèe. Ko à zì kɛ̀-kpànazɛ̀-kɔ̀ gɛ̃̀. À paà e kɛá zò-kɛ̀-sɛ̀ wà wánà-wɔ̃̀ ká. Kɛ̀-kpànazɛ̀ kɔ̀ e kília lɛ́ e kɛ kɛ̀-kpànazɛ̀-kɔ̀ lɛ́ e à sɔ̀lɔ̀ ɓo à kɛ̀ mia Dàa ɓɛ Gbe nɔ́ doó e à kɛ̀lɛ̀ɛ káa káa.

¹⁵ Zɔ̃̀ɔ̃́ e à wɔ̃̀ gèe. A gèe lòũ̀ ká weeá kélɛ̀, “Mi lɛ́ m kɛ à wɔ̃̀ gèepìà ka lɛ̀ɛ, lɛ́ ɓɛ. M kɛ à gèepìà kélɛ̀, ‘Lɛ́ɛ̀ lo tóò m ko mɔ̀, kɛɛ lɛ kpànazɛ̀ é dieá m là, ɓii e kɛ ɓe bèĩzɛ̀ m mɔ̀.’ ”

¹⁶ À paà e kɛá zò-kɛ̀-sɛ̀ ká, ɛ̃́ɛ̃́ aà dò sí, áà lúà kpɔ̀á ko séĩ́ ko mɔ̀. E ló à kɛ̀á sí kíli teele.

¹⁷ Wálà e Lɔ́ɔ̀ɔ kpɔ́ Móózè kɔ̀ yí lɛ́ a nɔ ko lɛ̀ɛ. Kɛɛ zò-kɛ̀-sɛ̀ wà wánà-wɔ̃̀ɔ kpɔ́ɔ̀ e kɛá Zízɛ̀ Kɛ́lɛ̀ì yí zàá, lɛ́ e kɛ ɓea.

¹⁸ Mi nɔ́ɔ fé lɛ̀ɛ́ Wálà gɛ̃̀ do. Kɛɛ Mi nɔ́ doó, lɛ́ wà Wálà o doó, lɛ́ lɛ e Dàa kɔ̀ sɛ̃́ĩ́a, lɛ́ aà e Dàa wɔ̃̀ kɛ lɛ́ mia waà à dɔɔ.

Wɔ̃́ lɛ́ Zɔ̃̀ɔ̃́ mia bàtáì-kɛ-mì a gèea

¹⁹ Zúù-mìà lɛ́ o kɛ Zùlúsàlɛ̀ɛ o sálà-ɓò-Wálà-mɔ̀-mìà wà Lííváì sùu-là-mìà vɔ Zɔ̃̀ɔ̃́ píé, kɛ ó wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ à kɛ̀lɛ̀ weeá kélɛ̀, “Dé e i ká?”

²⁰ Zɔ̃̀ɔ̃́ lɛ̀ɛ́ gbaa kɛ́í kɛ o wéè yí zṹũ̀ mɔ̀. Kɛɛ e wéé wɔ̃́ mɔ̀ o séĩ́ o wɛlɛ mɔ̀. Kélá-wè lɛ́ a ɓoa, gɛ̃̀ e ké. “Ma wá Kɛ́lɛ̀ì ɓɛ ká.”

²¹ O à wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ kélɛ̀, “Dé mɔṹ e i ká? Ìláyà lɛ́ e i káa?” A gèe, “Gbàaò. Ma wá à ká.” Wa gèe zeĩ́ à lɛ̀ɛ, “Dɔ̀-Wálà-lé-là-mì dè lɛ́ e i káa?” A gèe zeĩ́, “Gbàaò.”

²² Lɛ̀ e kɛ kília, wa gèe kélɛ̀, “Mí mɔṹ e i káa, ì à gèe ko lɛ̀ɛ. Lɛ ko mɔ̀ kó ló wɔ̃́ dò lɛ́ kò lo à gèeè mia lɛ́ o ko vɔɔ lɛ̀ɛ ká ko mɛ̀ĩ́. Wɔ̃́ kpɛɛ̀ lɛ́ e i lé é gbɛ̃̀á i dìè mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀?”

²³ Zɔ̃̀ɔ̃́ a gèe o lɛ̀ɛ, “Wálà là dɔ̀-lé-là-mì Ààzáyà a gèe mɔ́ kélɛ̀, ‘Mi dò gbɛ́ɛ́-wè lɛ́ɛ̀ dɔ yɛ̀í là, áà gbɛ̀ɛ̀ weeá kélɛ̀, Kà zi lɛ́ ko Dàa-mì è lo tóò à píéa kɛ é dɔ kpeĩ.’ Ma lɛ́ m mi lɛ́ e kɛ à wɔ̃̀ gèepìàa káa.”

²⁴ Fálásíì-mìà lɛ́ o míá o kília vɔɔ.

²⁵ O Zɔ̃̀ɔ̃́ wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ weeá kélɛ̀, “Yé mɔṹ ɓi wá Kɛ́lɛ̀ì, ɛ̃́ɛ̃́ Ìláyà, e bɛ̀i dɔ̀-Wálà-lé-là-mì dè káa, mɛ́ mɔṹ e kɛ lɛ́ ì mia bàtáì kɛ̀?”

²⁶ Zɔ̃̀ɔ̃́ e à là nìɛ̀ weeá kélɛ̀, “Ḿm̀ mia bàtáì kɛ̀ yíí ká. Kɛɛ mí kàá à dɔɔ, lɛ dɔ̀á ka bà.

²⁷ À ye lɛ́ è lo tóò m ko mɔ̀ɔ. Kɛɛ ma wá bɛ̃̀ɛ̃ kpeĩ kɛ ḿ là bàá ɓɛ̀lɛ̀ fóló bɛ̃̀ɛ̃.”

²⁸ Wɔ̃́ nì e kéa séĩ́ kɛɛ̀ e kɛá Bɛ́fénì lɛ́ e Zɔ́dã̀-yìì mɛ̀ĩ́, lɛ́ Zɔ̃̀ɔ̃́ e kɛ mia bàtáì kɛpìà yia mɔ̀.

Wálà là Ƃáá Nyɔ̀nɔ́

²⁹ À lɛ̀ kpɛ̀iì gbɛɛ káa, Zɔ̃̀ɔ̃́ e Zízɛ̀ gɛ̃̀, áà nù à píé. Zɔ̃̀ɔ̃́ a gèe kélɛ̀, “Kà lɛ̀ gɛ̃̀. Wálà là Ƃáá Nyɔ̀nɔ́ lɛ́ è kpóṹ là zèe zì kɛ-wɔ̃̀ yɔɔ ɓo à mɔ̀ɔ, gɛ̃̀ e yí.

³⁰ Mi lɛ́ m kɛ à wɔ̃̀ gèepìà máà gèè kélɛ̀, Gɔ̃ doó lɛ tópìà m ko mɔ̀, kɛɛ lɛ kpànazɛ̀ é dieá m là, ɓii e kɛ ɓe bèĩzɛ̀ m mɔ̀ɔ,’ lɛ́ ɓɛ.

³¹ M dìè m̀ḿ gbaa mi lɛ́ è lo kɛɛ̀ à káa dɔ. Kɛɛ m nu mia bàtáì kɛ̀á sí yíí ká, kɛ ḿ à kɛ Éézɛ̀lɛ̀-mìà ó à dɔ.”

³² Kélá-wè lɛ́ Zɔ̃̀ɔ̃́ a ɓoa, gɛ̃̀ e ké. A gèe kélɛ̀, “M Gɛ̀ɛ̀ Púlúa gɛ̃̀, e gó lɛ̀í, áà nù à là kélɛ̀ tèŋè lɛ́ ɓe. Ɛ́ɛ̃́ e tó à là.

³³ M̀ḿ gbaa kɛ à dɔpìà, kɛɛ Wálà lɛ́ e m vɔ kɛ ḿ ló mia bàtáì kɛɛ̀ yíí káa, a gèe m lɛ̀ɛ kélɛ̀, ‘Íì lo Gɛ̀ɛ̀ Púlú gɛ̃̀ɛ̃̀, áà nù tã́ã̀ gɔ̃ dò là, ɛ̃́ɛ̃́ lɛ́ɛ̀ lo tóò à là. Gɔ̃́ e kília lɛ́ è mia bàtáì kɛ̀ Gɛ̀ɛ̀ Púlú káa.’

³⁴ Maà wɔ̃́ e kília gɛ̃̀, ɛ̃́ɛ̃́ ḿm̀ gèe ka lɛ̀ɛ kélɛ̀ gɔ̃́ e kília lɛ Wálà Gbe ká.”

Zízɛ̀ là tòà-píé-mìà bèĩzɛ̀

³⁵ À lɛ̀ kpɛ̀iì gbɛɛ káa, Zɔ̃̀ɔ̃́ wà là tòà-píé-mìà pèèlɛ o kɛ lɛ̀ e kília mɔ̀ zeĩ́.

³⁶ E Zízɛ̀ gɛ̃̀ táápìà. A gèe, “Kà lɛ̀ gɛ̃̀. Wálà là Ƃáá Nyɔ̀nɔ́ɔ gɛ̃̀ e yí.”

³⁷ Là tòà-píé-mìà pèèlɛɛ o wɔ̃́ lɛ́ Zɔ̃̀ɔ̃́ a gèea ma, o tó gbaa Zízɛ̀ píé.

³⁸ Zízɛ̀ e nìɛ̀, e o gɛ̃̀ wáà tò à píé. A gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Mɛ́ kà nàà ɓɛ?” Wa gèe kélɛ̀, “Lábàì, mɛ́ɛ lɛ́ ì yìì yi?” (Lábàì yí lɛ́ e kélɛ̀ pɛ-zɔ̃̀ɔ̃̀-mì.)

³⁹ A gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Kà nu ká lɛ̀ mɔ̀ gɛ̃̀.” Lɛ̀ e kɛ kília, wà ye nì o ló, o lɛ̀ lɛ́ è yìì yia gɛ̃̀, wà ye nì o kɛ yí é tóá kíli nyɛ́nɛ́ é ló. Lɛ̀ o ɓɔ yía, e kɛ lèĩ nyɛ́nɛ́-tɛ̃́-nyɛ̀nɛ̀ ká gbaa.

⁴⁰ Mia pèèlɛ lɛ́ o wɔ̃́ lɛ́ Zɔ̃̀ɔ̃́ a gèea ma, lɛ́ o tó Zízɛ̀ píéa, o doó-mì e kɛ Áã́dùlù, lɛ́ e kɛ Sáímɔ̀ Pílɛ̀ lèe-gé káa ká.

⁴¹ Wɔ̃́ bèĩzɛ̀ Áã́dùlù a kɛɛ, lɛ́ e kélɛ̀, e e lèe-gé Sáímɔ̀ naa, a gèe à lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Kɔaà Mɛ̀sáyàa gɛ̃̀.” (Mɛ̀sáyà yí lɛ́ e kélɛ̀ Kɛ́lɛ̀ì.)

⁴² Lɛ̀ e kɛ kília, e ló Sáímɔ̀ ká Zízɛ̀ píé. Zízɛ̀ e lɛ̀ gɛ̃̀ à là, áà gèè kélɛ̀, “I Sáímɔ̀ lɛ́ e Zɔ̃̀ɔ̃́ gbe káa ká. Kɛɛ óò lo gbaa i síì Sífà.” (Sífà tɔ̀ lɛ́ zeĩ́ e tɔ́ Pílɛ̀. Tɔ́ e kília yí lɛ́ e kélɛ̀ gɛ̀lɛ̀.)

Zízɛ̀ e Félè wà Nàtánìà o súo kɛ

⁴³ À lɛ̀ kpɛ̀iì gbɛɛ káa, Zízɛ̀ a yà e gé kɛ é ló Gálàlíì. E Félè gɛ̃̀, a gèe à lɛ̀ɛ, “Ì nu kɔ́á tàà-kíe-píé kɛ.”

⁴⁴ Félè pà e kɛ Bɛ̀sádà-pɛ̀lɛ̀ lɛ́ Áã́dùlù wà Pílɛ̀ ò go à yía yí.

⁴⁵ Félè e Nàtánìà naa, a gèe à lɛ̀ɛ, “Kɔaà mi lɛ́ Móózè e à wɔ̃̀ bɛ̃̀ɛ̃ Lɔ́ɔ̀ kiia yí, ɛ̃́ɛ̃́ lɛ́ dɔ̀-Wálà-lé-là-mìà wa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ bɛ̃̀ɛ̃ gɛ̃̀. Óò à si Zízɛ̀. Lɛ Zósɛ̀ gbe ká, ɛ̃́ɛ̃́ lɛ́ɛ̀ go Názàlɛ̀.”

⁴⁶ Nàtánìà a gèe à lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Ƃáà yí dɔ pɛ yiè nɔ́ɔ fé lɛ́ɛ̀ bɛ̀i góò Názàlɛ̀?” Félè a gèe à lɛ̀ɛ, “Ì nu ɓá gɛ̃̀.”

⁴⁷ Lɛ̀ Zízɛ̀ e Nàtánìà gɛ̃̀, áà nù à píéa, e à wɔ̃̀ gèe weeá kélɛ̀, “Éézɛ̀lɛ̀ mi kpó-kpó gɛ̃̀ e ké. Nɛ̀ gbɛɛ wá à yí.”

⁴⁸ Nàtánìà a gèe à lɛ̀ɛ, “E dɔ kpɛɛ̀ lɛ́ ì m dɔ?” Zízɛ̀ a là nìɛ̀ kélɛ̀, “Lɛ̀ lɛ́ i kɛ dɔ̀á féè-yìlì wì, kɛ Félè é tĩã́ i súo kɛɛ̀ɛ, m i gɛ̃̀.”

⁴⁹ Nàtánìà a gèe à lɛ̀ɛ, “Tísɛ̀, i Wálà Gbe ká. I Éézɛ̀lɛ̀-mìà Líé-sí-mì ká.”

⁵⁰ Zízɛ̀ a gèe, “Zò-dɔ̀à-mɔ̀ lɛ i yí, ɓii ma gèe i lɛ̀ɛ m i gɛ̃̀ lɛ̀ lɛ́ i kɛ dɔ̀á féè-yìlì wìa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀? Íì lo wɔ̃́ kpànazɛ̀ gɛ̃̀ɛ̃̀, é dieá à yéa là.”

⁵¹ A gèe à lɛ̀ɛ, “Wánà-wɔ̃̀ kpó-kpó lɛ́ m̀ gèe ka lɛ̀ɛ ɓɛ. Káà lo lɛ̀í lé ɓoòa zɛ̀ gɛ̃̀ɛ̃̀. Ɛ́ɛ̃́ tó káà Wálà là vɔ-mìà gɛ̃̀, wáà lò lɛ̀í, ɛ̃́ɛ̃́ wáà nù tã́ã̀ Mi Gbe là.”