Àpɔ́sɔ̀lɔ̀ 20 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Pɔ́ɔ̀ e ló Masèdónà wà Gílíì

¹ Lɛ̀ lɛ́ wééa e tèá gbaa, Pɔ́ɔ̀ e e ɓɛ́ĩ̀ Wálà-mìà súo kɛ o kíe là. E o fã̀ã́-wàà-wè gèe o lɛ̀ɛ. E o làapíé dà gbaa. Lɛ̀ e kɛ kília, e gó gbaa o píé, áà lò Masèdónà.

² E ló gbaa sɛ́lɛ́ e kília yí píé, áà mia fã̀ã́-wàà-wè búnù-búnùzɛ̀ gèè mia lɛ̀ɛ. Lɛ̀ e kɛ kília, e nu gbaa Gílíì.

³ E kɛ yí mɛnɛ yààka píé. E kɛ gbaa e dìè pɛ̀ kɛpìà kɛ é yà gɔɔ yí é ló Sílìà, lɛ̀ lɛ́ a yí dɔ kélɛ̀ Zúù-mìà o kɛ wààpìà à kìlì yía ká. A naa gbaa é táá tã́ã̀ é die Masèdónà kɛ é ló e mɛ̀ĩ́.

⁴ Sòpétà lɛ́ è go Bòlíà, lɛ́ ò à dàa si Pélɔ̀ɔ, wà Pɔ́ɔ̀ o ló. E bɛ̀i, Alèsákà wà Sèkṹdà lɛ́ ò go Tɛsàlònákàaò, ɛ̃́ɛ̃́ Géyà lɛ́ è go Dábèa, wà Témɔ́tè, ɛ̃́ɛ̃́ zeĩ́ Tíkíkà wà Tɔ́lɔ́fímà, lɛ́ o kɛ Ésìà-mìà káa, wà Pɔ́ɔ̀ nì o ló nɔ́ kíli.

⁵ O ló líé, o yà ko gɛ̀nɛ̀ Tólóyà pɛlɛí.

⁶ Lɛ̀ belè lɛ́ belè-fɔ̀ɔ-pɛ̀ wá à bàa, zì Kpílì lúóa e diea, ko yà gɔɔ yí ko gó Félépà. Lɛ̀ lúó sɔ́ɔ́li e diea, ko dà gbaa o bà Tólóyà. Ko kɛ yí lɔ́ɔ́ doó píé.

Pɔ́ɔ̀ zì ɓɔ̀-mia-píé Tólóyà líé-nyɛ-mɔ̀

⁷ Lɛ̀ lúó bèĩzɛ̀ lɛ́ e lɔ́ɔ́ yía e ɓɔɔ, ko pá ko kíe mɔ̀ kɛ kó Wálà là léɓèlèa ɓèlè. Pɔ́ɔ̀ e mɛ́ĩ́ ɓo bĩ́míà e kília ká. Lɛ̀ e kɛ à mɔ̀ kɛ é ló à lɛ̀-kpɛ̀iì káa, e tó mɛ́ĩ́ ɓopìà e tóá kíli bĩ́míà zèí e ɓɔ.

⁸ Nábò búnùzɛ̀ e kɛ lɛ̀í-kà lɛ̀ yé ko páà e kɛá ko kíe mɔ̀ yia lɛ̀ mɔ̀.

⁹ Gɔ̃-nɛ̀ lɛ́ ò si Yútékàa, e kɛ yàá lɛ̀í-kà e kília wénò là. Lɛ̀ Pɔ́ɔ̀ e kɛ lópìà e líé wɔ̃́ gèeè káa, Yútékà e gbɛ̃̀ áà yi zɛ̀ e wũ ká. Lɛ̀ e kɛ gbaa kília, yi-kɔ̀ e die gbaa ká. E gó gbaa lɛ̀í-kàa à kpolà yààka zɛ̀ɛ wénòa là, e dà tã́ã̀. Lɛ̀ o o kɔ̀ wàà à wìa, kɛɛ aà ga.

¹⁰ Kɛɛ Pɔ́ɔ̀ e ló tã́ã̀, e wí à mɔ̀, e e kɔ̀ sɔ̃́ à bĩ̀ĩ̀. Pɔ́ɔ̀ a gèe kélɛ̀, “Yékɛ̀ ka zò é dà zízàá. Lɛ tĩã́ ɓéèe.”

¹¹ Lɛ̀ e kɛ kília, Pɔ́ɔ̀ e ló e mɛ̀ĩ́ lɛ̀í-kàa yí, o Wálà là belèa ɓèlè. Lɛ̀ e kɛ kília, Pɔ́ɔ̀ e ɓèlè-pɛ̀ gbɛɛ ɓèlè zeĩ́. Lɛ̀ e kɛ kília, wà ye nì o tó wéépìà ɓɛ̀lɛ̀-píé gbèkèni zɛ̀, e tóá kíli lɛ̀ e kpɛ̀i. Lɛ̀ e kɛɛ, Pɔ́ɔ̀ e là ló ɓo gbaa.

¹² Lɛ̀ e kɛ kília, o gɔ̃-nɛ̀fú e kília sí, o ló à ká e píé kɛ́ì e ɓéèe ká. O zò yàaà e kɛá kpó-kpó ɓo gbaa.

O gó Tólóyà, o ló Màlétà

¹³ Ko dɔ líé ko ló gɔɔ yí, ko ló gbaa Ásɔ̀. À lɛ̀ mɔ̀ lɛ́ ko kɛ lópìà Pɔ́ɔ̀ síì yia. A gèe ko lɛ̀ɛ kó à kɛ kíli, ɓii a naa é táá tã́ã̀ é ló à lɛ̀ mɔ̀.

¹⁴ Lɛ̀ e gbɛ̃̀ ko mɔ̀ Ásɔ̀ɔ, kɔa yà gbaa gɔ́ɔ́ɔ yí, kò ye nì ko ló gbaa Mitìlínì.

¹⁵ Ko gó yi gɔ́ɔ́ɔ ká, ko ló ko ɓɔ gbaa Káyà à lɛ̀-kpɛ̀iì ká. Lɛ̀ lúó doó e diea, ko ɓɔ gbaa Sémɔ̀. À lúó tò-ko-mɔ̀ zɛ̀ɛ, ko ɓɔá gbaa Màlétà.

¹⁶ Pɔ́ɔ̀ aà yà e gé kɛ é tó gɔ́ɔ́ɔ yí, é Ɛ́fɔ́sɔ̀ mɛ́ kpɔ́ à ká, ɓii yékɛ̀ é lúó káá tã́ã̀ Ésìà. E kɛ wɔ̃́ kɛpìà tíè-tíèe, kɛɛ wɔ̃́ kɛ-zì é kɛ̀á ɓea, é ɓɔ Zùlúsàlɛ̀ kɛɛ Pɛ̃́tékɔ̀ lúó é tĩã́ ɓɔɔ̀.

Pɔ́ɔ̀ e mia làapíé-dà-wè gèe mia dìè-dìè vɔ̀ lɛ́ ò go Ɛ́fɔ́sɔ̀ɔ lɛ̀ɛ

¹⁷ Lɛ̀ Pɔ́ɔ̀ e kɛ Màlétàa, e wè-vɔ dɔ Wálà-mìà lɛ́ o kɛ Ɛ́fɔ́sɔ̀ɔ o píé, mia dìè-dìè vɔ̀ lɛ́ o kɛ yía o súo kɛɛ̀ ká.

¹⁸ Lɛ̀ o ɓɔ à mɔ̀ɔ, Pɔ́ɔ̀ a gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “É kã́ lúó lɛ́ m m gã̀-kpo gbɛ̃̀á Ésìàa mɔ̀ɔ, zi lɛ́ m zì kɛ-kɔ̀ e kɛá ka bà yia, káà à dɔ.

¹⁹ M kɛ yɛɓo kɛpìà ko Dàa-mì lɛ̀ɛ dìè-sì-péĩ́ ká, tó m nyìɛ-yíí áà kàà à kɛɛ̀ yí. M kɛ yɛɓoa kɛpìà zí e kéa ká kíli wàa lɛ́ à kpɔ́ɔ̀ e kɛá m mɔ̀ wàà lɛ́ Zúù-mìà wa ɓo m kílí yía mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀.

²⁰ Káà yí dɔ kélɛ̀ m̀ḿ gbaa gbũ̀-ka-mɔ̀ pɛ̀ nɔ́ɔ fé bĩ̀ĩ̀ ka mɔ̀ lɛ̀ m kɛ wɔ̃́ gèepìà, tó máà pɛ zɔ̃̀ɔ̃̀ ka lɛ̀ɛ mia nyìɛ mɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ ka dìè-tĩ́ ka píé kɛ́ì píéa ká.

²¹ M kɛ wɔ̃́ nɔ́ doóa gèepìà Zúù-mìà wà sɛ́lɛ́ gbɛɛ yí-mìà o lɛ̀ɛ. M kɛ lìè-wè dɔpìà o lɛ̀ɛ kélɛ̀ lɛ o mɔ̀ ó o sɔ̃̀ɔ̃ yɔɔ mɛ́ vɔ̀ɔ, ó nìɛ̀ Wálà píé, ɛ̃́ɛ̃́ ó o zò dɔ ko Dàa-mì Zízɛ̀ mɔ̀.

²² Gɛ̀ɛ̀ Púlú zì tíé kpàà m là yí zàáa, ye gɛ̃̀, m̀ mɔ́ɔ̀ ló ɓo Zùlúsàlɛ̀ e ké. Wɔ̃́ è lo kɛɛ̀ m ká yia, m̀ḿ à dɔ.

²³ Kɛɛ wɔ̃́ nɔ́ m̀ à yí dɔɔ, ye lɛ́ e kélɛ̀, Gɛ̀ɛ̀ Púlú aà gèe m lɛ̀ɛ sɛ́lɛ́ séĩ́-séĩ́ yí kélɛ̀ bĩ́-kà síì wà wɔ̃́ nyɔ́ɔ̀ɔ gɛ̃̀ɛ̃ɛ̃̀ o yàá m gɛ̀nɛ̀.

²⁴ Kɛɛ m̀ḿ m zì kɛ̀ ɓéèe gɛ̃̀ wɔ̃́ kpànazɛ̀ ká m dìè lɛ̀ɛ, kɛ ḿ nyɛ m zì bàlà síì mɔ̀ téé-tèè, ɛ̃́ɛ̃́ kɛ ḿ nyɛ yɛɓo lɛ́ ko Dàa-mì Zízɛ̀ aà nɔ m lɛ̀ɛ ḿ à kɛɛ, kɛɛ̀ mɔ̀. Yɛɓo e kília lɛ́ e wɔ̃́ làṹ yiè lɛ́ à gbɛ̃̀ɛ̃̀ lɛ Wálà zì zò-kɛ̀-sɛ̀ mɔ̀ɔ gèeè lòũ̀ ká káa.

²⁵ “Maà die píé ka séĩ́ ka fĩ̀ã̀, máà wɔ̃́ lɛ́ à gbɛ̃̀ɛ̃̀ lɛ Wálà zì tò-mia-là mɔ̀ɔ gèè lòũ̀ ká. Ɛ̀ɛ̀, dɛɛ káa, ḿm̀ yí dɔ kélɛ̀ ka dò nɔ́ɔ fé lɛ̀ɛ́ ló gbaa e nyìɛ yàà m mɔ̀.

²⁶ À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, ḿm̀ gèe ka lɛ̀ɛ lúó e kéa ká kélɛ̀ ka dò nɔ́ɔ fé léà wɔ̃̀ wá gbaa m wĩĩ́.

²⁷ Ƃii m̀ḿ gbaa m dìè tèá wɔ̃́ séĩ́ lɛ́ Wálà aà yà e gé á kɛɛ, gèeè mɔ̀ ka lɛ̀ɛ.

²⁸ Kà ka yɛ́lɛ́ kɛ ka dìè mɔ̀, ɛ̃́ɛ̃́ kà ka yɛ́lɛ́ kɛ ɓáá vɔ̀ séĩ́ lɛ́ Gɛ̀ɛ̀ Púlú aà kpɔ́ ka kɔ̀ làa mɔ̀. Zi lɛ́ mi è e nyìɛ kɛ̀á là ɓáá vɔ̀ mɔ̀ɔ, kà ka nyìɛ kɛ à ká Wálà là mia nì séĩ́ lɛ́ aà o kɛ e dìè-tĩ́ là pɛ ká à dìè zì gbe léà kolo là zàáa mɔ̀.

²⁹ Ḿm̀ yí dɔ kélɛ̀ ḿ gòá nɔ́ ka bàa, wìì nyaàa lɛ́ɛ̀ lo nuù ka bà, ɛ̃́ɛ̃́ ɓáá vɔ̀ɔ yéĩ́ lɛ̀ɛ́ ló o kɛɛ̀.

³⁰ Ɛ́ɛ̃́ lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀ lúó dò káa, mia dò óò lo góò ka bà, tó wáà wɔ̃́ wánà zɛ̀ɛ kpɛ̀nɛ̀, tó wáà gèè. À kɛ́ ò ɓoa yí lɛ́ e kélɛ̀, kɛ ó tò-Zízɛ̀-píé-mìàa kɛ ó o wũ nìɛ̀ o píé zàá.

³¹ Yé lɛ kília, kà ka yɛ́lɛ́ kɛ ka dìè píé. Ɛ́ɛ̃́ ka zò è vùò kélɛ̀ m lìè-wè dɔ ka séĩ́ ka lɛ̀ɛ kɛ̀ɛ̀ yààka píé bĩ́ã́ ɛ̃́ɛ̃́ nyɛ́nɛ́ĩ́, tó m nyìɛ-yíí áà dìè à kɛɛ̀ yí.

³² “Maà ka nɔ gbaa dɛɛ ká Wálà lɛ̀ɛ. Ɛ́ɛ̃́ maà ka nɔ wɔ̃́ làṹ lɛ́ à gbɛ̃̀ɛ̃̀ lɛ à zì zò-kɛ̀-sɛ̀ mɔ̀ɔ lɛ̀ɛ. Bɛ̀i lɛ à mɔ̀ kɛ é ka mɛ́ kɛ gágà, ɛ̃́ɛ̃́ kɛ é pɔɔ̀ séĩ́ lɛ́ lɛ à kɛ̀lɛ̀, lɛ́ lɛ à kpɔ́lɔ̀ bɛ̀ipìà mia séĩ́ lɛ́ o là mia nì káa lɛ̀ɛ, bɛ̀i lɛ à mɔ̀ kɛ é à nɔ ka lɛ̀ɛ.

³³ Mi dò fé mɔ̀-sɔ̀ wà à kɛ̀lɛ̀ pɛlèe lɔ̀ lɛ̀ɛ́ m kɛ do.

³⁴ Ka dìè káà à yí dɔ kélɛ̀ m dìè-tĩ́ kɔ̀ e kéa maà yɛɓo kɛ à ká, ɛ̃́ɛ̃́ aà pɛ séĩ́ lɛ́ e kɛ kò mia nì lɛ́ kò ye nì ko kɛ táápìàa, ko mɔ̀ kó sɔ̀lɔ̀ ɓoa, a nɔ ko lɛ̀ɛ.

³⁵ Maà zɔ̃̀ɔ̃̀ ka lɛ̀ɛ wɔ̃́ séĩ́ kɛɛ̀ yí kélɛ̀ yɛɓo kɛ̀ gágà zì e kéa káa, lɛ ko mɔ̀ kó gbũá mia yé o yɔ̃́ṹ-yɔ̃̀ũ̀a o mɔ̀. Wɔ̃́ e kéa kɛɛ̀ yía, wɔ̃́ lɛ́ ko Dàa-mì Zízɛ̀ a gèea, kɔa zò áá ni à ká. A gèe kélɛ̀, ‘Géli lɛ pɛ nɔ̀ mia lɛ̀ɛ yí gbùò, é dieá mi dìè ɓà pɛ sɔ̀lɔ̀ ɓoò là.’ ”

³⁶ Lɛ̀ Pɔ́ɔ̀ e nyɛ mɛ́ĩ́ ɓò o lɛ̀ɛ mɔ̀ɔ, o káá gbaa o kpuò là, Pɔ́ɔ̀ áà sɛ̀nɛ ɓò.

³⁷ O séĩ́-séĩ́ o kɛ gbóó ɓopìà lɛ̀ lɛ́ o kɛ káápìà Pɔ́ɔ̀ mɔ̀, wáà o bè gbɛ̃̀ à kpéĩ́ mɔ̀ɔ ká.

³⁸ Pɛ kpó-kpó lɛ́ a kɛ lɛ́ o zò e dà zízàáa lɛ́ e kélɛ̀, à gèe a ɓo kélɛ̀ òó ló gbaa o nyìɛ dɔɔ̀ à mɔ̀ɔ káa. Yé e kɛ kília, o ló gbaa à ká gɔɔ lé-mɔ̀.