Àpɔ́sɔ̀lɔ̀ 19 - Wè-dɔ-wè Dɛɛ

Pɔ́ɔ̀ e ló Ɛ́fɔ́sɔ̀

¹ Lɛ̀ Àpɔ́lɔ̀ e kɛ Kɔ́lèĩ̀a, Pɔ́ɔ̀ e ló píé sɛ́lɛ́ yé e kɛ luú wìa yí píé, e ló gbaa e ɓɔ Ɛ́fɔ́sɔ̀. E ɓɔ gbaa tò-Zízɛ̀-píé-mìà dò là yi.

² E o wɛ̃́ĩ́-lɔ̀ɔ kɛ weeá kélɛ̀, “Ka Gɛ̀ɛ̀ Púlú sɔ̀lɔ̀ ɓo lɛ̀ lɛ́ ka ka zò dɔ Zízɛ̀ mɔ̀ɔ ká?” O à là nìɛ̀ weeá kélɛ̀, “Kòó Gɛ̀ɛ̀ Púlú kɛ̀ ɓe wɔ̃̀ ma do bɛ̃̀ɛ̃.”

³ Pɔ́ɔ̀ e bɛ̀i a gèe o lɛ̀ɛ kélɛ̀, “Yé lɛ mɔṹ kília, ka bàtáì sùu lɛ́ wa kɛɛ, yí lɛ́ mɛá?” Wa gèe kélɛ̀, “E kɛ mia bàtáì kɛ-kɔ̀ lɛ́ Zɔ̃̀ɔ̃́ a wɔ̃̀ gèea ká.”

⁴ Pɔ́ɔ̀ a gèe gbaa o lɛ̀ɛ, “Mia bàtáì lɛ́ Zɔ̃̀ɔ̃́ a kɛɛ, à kɛɛ̀ e kɛá míá o o sɔ̃̀ɔ̃ yɔɔ mɛ́ vɔ̀ɔ wɛ̃́ĩ̀. Ɛ́ɛ̃́ a gèe míáa lɛ̀ɛ ó o zò dɔ mi yé è lo tóò à ko mɔ̀, lɛ́ lɛ nupìàa mɔ̀. Mí e kília lɛ́ e Zízɛ̀ káa.”

⁵ Lɛ̀ o wɔ̃́ e kéa maa, o o bàtáì kɛ gbaa ko Dàa-mì Zízɛ̀ tɔ́ yí zàá.

⁶ Pɔ́ɔ̀ e e kɔ̀ kpɔ́ o là. Gɛ̀ɛ̀ Púlú e nu gbaa o là. O gbɛ̃̀ gbaa wáà wè gbɛɛ̀ gbɛɛ gèè, ɛ̃́ɛ̃́ wáà wɔ̃́ lɛ́ Wálà aà káá o léa gèè.

⁷ O kɛ vɔ̀ lèĩ gɔ̃à vũ̀ doó wɛ́lɛ́ pèèlɛ ká.

⁸ Pɔ́ɔ̀ e ló Zúù-mìà zì Wálà-kàa wì. E mɛ́ĩ́ ɓo nyìɛ gáàa ká mɛnɛ yààka píé. Wà mia nì o kɛ wɔ̃́ gèepìà, tó Pɔ́ɔ̀ áà nàà míáa ó wéé wɔ̃́ lɛ́ a gèe, é gbɛ̃̀á Wálà zì tò-mia-là wɔ̃̀ mɔ̀ɔ mɔ̀.

⁹ Kɛɛ o dò tóó e kɛ gágà. Òó gbaa zṹ kɛ ó o zò dɔ Zízɛ̀ mɔ̀. Ɛ́ɛ̃́ zeĩ́, o wɔ̃́ yɔɔ̀ yɔɔ̀ gèe é gbɛ̃̀á ko Dàa-mì là Zía wɔ̃̀ mɔ̀ míá o kɛ yía nyìɛ mɔ̀. Lɛ̀ e kɛ kília, Pɔ́ɔ̀ e gó gbaa o bà. Wà tò-Zízɛ̀-píé-mìàa o wà ló ɓo. E kɛ wɔ̃́ gèepìà mia lɛ̀ɛ Tàlénà pɛ-zɔ̃̀ɔ̃̀-kà wì lúó séĩ́ ká.

¹⁰ Wɔ̃́ e kéa kɛɛ̀ e ló e líé kɛ̀ɛ̀ pèèlɛ píé. A kɛ mia séĩ́ lɛ́ o kɛ Ésìà, lɛ́ o kɛ Zúù-mìà wà sɛ́lɛ́ gbɛɛ yí-mìà o káa, o ko Dàa-mì là wéa ma.

Síívà là gɔ̃à-nɔ̀ɔ̀

¹¹ Wálà e kɛ wɔ̃́ kpàlézɛ̀ lɛ́ òó à kɛpìà gbɛɛ gɛ̃̀ doa, kɛpìà Pɔ́ɔ̀ kɔ̀ yí zàá.

¹² É kɛ bɛ̃̀ɛ̃ Pɔ́ɔ̀ zì zũ-sòló-sɔ̀ wà à zì yɛɓo kɛ̀à-yí-sɔ̀ lɛ́ ò ɓɛ̀lɛ̀ dà o kpɛɛ mɔ̀, lɛ́ aà kɛ do e mɔ̀ɔ káa, mia wa sí, o ló o ká yáá-mìà píé. Wà yáá lɛ́ e kɛ o mɔ̀ɔ, e gó gbaa o mɔ̀. Ɛ́ɛ̃́ pɛ yɔɔ nì séĩ́ o gó o píé.

¹³ Zúù-mìà yé o kɛ lópìà píé píé, wáà lò pɛ yɔɔ ɓòá sí mia píéa, o dò e kɛ yí. O à kɛ-zì naa kɛ ó wɔ̃́ e kília kɛ ko Dàa-mì Zízɛ̀ tɔ́ ká. Wa gèe pɛ yɔɔ lɛ̀ɛ weeá kélɛ̀, “Wɔ̃́ e kéa, ḿm̀ gèe i lɛ̀ɛ Zízɛ̀ lɛ́ Pɔ́ɔ̀ è à wɔ̃̀ gèea, tɔ́ yí zàá.”

¹⁴ Zúù-mìà zì sálà-ɓò-Wálà-mɔ̀-mìà wũ-là-mì lɛ́ ò si Síívàa, là gɔ̃à-nɔ̀ɔ̀ sálápèèlɛ lɛ́ o kɛ wɔ̃́ e kéa kɛpìàa.

¹⁵ Kɛɛ pɛ yɔɔ a gèe o lɛ̀ɛ, “Ḿm̀ Zízɛ̀ dɔ, máà Pɔ́ɔ̀ bɛ̃̀ɛ̃ dɔ̀. Kɛɛ ka bɛ̃̀ɛ̃, dé e ka ká?”

¹⁶ Gɔ̃ lɛ́ pɛ yɔɔ e kɛ à píé kília, e gbini o mɔ̀ gèlè kpó-kpó ká. Gèlè e kília gɔ̃ɔ̀ yía, à kɔ̀ e die o là. E o gĩ̀ĩ, wáà gò káa wì bàlà ká o kpã́ã́ ká.

¹⁷ Zúù-mìà wà sɛ́lɛ́ gbɛɛ yí-mìà séĩ́ lɛ́ o kɛ Ɛ́fɔ́sɔ̀ɔ, o wɔ̃́ e kéa làṹ ma. O séĩ́ o paà e kɛá túó ká. O ɓɛ̀lɛyà kpó-kpó nɔ ko Dàa-mì Zízɛ̀ tɔ́ lɛ̀ɛ.

¹⁸ Mia lɛ́ o zò dɔɔ̀ e kɛá Zízɛ̀ mɔ̀ɔ, o búnùzɛ̀ o nu, wáà wèè wɔ̃́ lɛ́ waà kɛɛ mɔ̀, tó wáà à zɔ̃̀ɔ̃̀ mia lɛ̀ɛ.

¹⁹ Mia lɛ́ waà nyìɛ̀ yɔɔ̀ yɔɔ̀ kɛɛ̀ mɛ́ dã́a, o nu wà nyìɛ̀-kii e kília ká, wáà à gèlè mia séĩ́ nyìɛ mɔ̀. Kii nì o kília, o o séĩ́ o sɔ̃̀ɔ̃́ dùò e kíe là. E kɛ dálà wáá vũ̀ sɔ́ɔ́li ká.

²⁰ Zi kpànazɛ̀ e kéa káa, ko Dàa-mì lé-wèa wɛ̃̀ĩĩ̀ e kɛá, ɛ̃́ɛ̃́ à mɛ́ áà kɛ̀ gágà.

Wéé-kã́-wɔ̃̀ lɛ́ e kɛ Ɛ́fɔ́sɔ̀ɔ

²¹ Lɛ̀ wɔ̃́ nì e kéa e kɛɛ, Pɔ́ɔ̀ a yà e gé kɛ é die Masèdónà wà Àkéyà, kɛ é ló e líé Zùlúsàlɛ̀. A gèe kélɛ̀, “Yé maà ló yia, lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀ m mɔ̀ kɛ ḿ Wólóũ̀ bɛ̃̀ɛ̃ gɛ̃̀ m nyìɛ ká nɔ́ kíli.”

²² À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, e e zì gbũ̀-e-mɔ̀ mìà pèèlɛ, lɛ́ ò o si Témɔ́tè wà Ìlásàa, o vɔ Masèdónà. Kɛɛ à dìè-tĩ́ e kɛ Ésìà lúó zààle píé.

²³ Lúó e kília káa, wéé gbùò kpó-kpó kã́ã̀ e kɛá Ɛ́fɔ́sɔ̀ ko Dàa-mì là Zía mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀.

²⁴ Gɔ̃ lɛ́ ò si Dìmítìàa, e kɛ à lɛ̀ mɔ̀. E kɛ gɔ̃ lɛ́ è pɔɔ̀ doò do kɛ̀ sévà káa ká. Gɔ̃́ e kília e wálà lee zɛ̀ lɛ́ ò si Àtímàa, zì ká bĩ́ sí e kélé kélé ká sévà ká. À zì yɛɓo e kéa kɛɛ̀ yía, e à kɛ tó à zì yɛɓo-kɛ-mìà wáà pɛlèe gɛ̃̀ à yí.

²⁵ E là yɛɓo-kɛ-mìà o kília o pá o kíe mɔ̀. Ɛ́ɛ̃́ e mia lɛ́ wà ye nì o kɛ-yɛ̀ɓo lɛ doóa, e o súo kɛ nɔ́ kíli. A gèe o séĩ́ o lɛ̀ɛ, “M ɓɛ́ĩ̀, káà yí dɔ kɔa zì kɛ̀ kpànazɛ̀ séĩ́ lɛ́ɛ̀ go yɛɓo e kéa kɛɛ̀ yí.

²⁶ Káà bɛ̀i à mɔ̀ ká wɔ̃́ lɛ́ gɔ̃́ e ké, lɛ́ ò si Pɔ́ɔ̀ɔ, è à kɛ̀ɛ gɛ̃̀, ɛ̃́ɛ̃́ káà mà. Láà gèe kélɛ̀ wálà lɛ́ mia ò kɛ̀ɛ, ye wá wálà nɔ́ɔ fé dò ká. Ɛ́ɛ̃́ aà kɛ mia búnùzɛ̀ wáà wèè à wéè mɔ̀ Ɛ́fɔ́sɔ̀ zèe. Ye wá bɛ̃̀ɛ̃ Ɛ́fɔ́sɔ̀ doó ká. Kɛɛ lɛ Ésìà-sɛ̀lɛ̀ lɛ̀ búnù-búnùzɛ̀ yí nɔ́ kíli.

²⁷ Maà mia tùò-à-lɛ̀ɛ pɛ̀ gɛ̃̀. Ye lɛ́ e kélɛ̀, óò lo kò yɛɓo e kéa tɔ́ yɔɔ gèeè. Ɛ́ɛ̃́ ye wá bɛ̃̀ɛ̃ à doó ká. Yé aà kɛ kília, kò wálà lee zɛ̀ kpànazɛ̀ lɛ́ e Àtímà káa, là káa wɔ̃̀ lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀ wɔ̃́ fɛ́í-fɛ̀ì ká. Ɛ́ɛ̃́ lɛ́ zeĩ́, kò wálà lee zɛ̀ lɛ́ mia séĩ́ o Ésìàa, é dàá sɛ́lɛ́ séĩ́ yí-mìà bàa, ò gbìnì à lɛ̀ɛ, à zì kɛ̀ kpànazɛ̀ kɔ̀ɔ lɛ́ɛ̀ lo kɛɛ̀ wɔ̃́ yí sìeèe zɛ̀ ká.”

²⁸ Lɛ̀ mia gbũ e kília e wɔ̃́ɔ maa, wɔ̃́ e o wàa kpó-kpó ɓo. O gbɛ̃̀ gbaa wáà gbɛ̀ɛ̀ weeá kélɛ̀, “Ɛ́fɔ́sɔ̀-mìà zì wálà Àtímà zì kɛ̀-kpànazɛ̀ yúé-lɔ́ɔ̀.”

²⁹ Sɛ́lɛ́ e kília paà e kɛá wéé ká. Míá o wí gɔ̃à pèèlɛ lɛ́ wà Pɔ́ɔ̀ nì o kɛ táápìàa mɔ̀. Gɔ̃à o kília tɔ́ lɛ́ Géyà wà Alèsákà. O kɛ Masèdónà ye-nɛ́ ká. Míáa o ló o ká bàlà ká o zì pà-kíe-mɔ̀ kà wì.

³⁰ Pɔ́ɔ̀ dìè-tĩ́ a naa é dɔ míá o kília wɛlɛ mɔ̀. Kɛɛ à ɓɛ́ĩ̀ Wálà-mìà òó gbaa wéé à mɔ̀.

³¹ Ɛ́ɛ̃́ mia kpàna-kpànazɛ̀ yé o kɛ à ɓɛ́ĩ̀ káa, o wè-vɔ dɔ à píé, wáà kpé kã̀ à lɛ̀ɛ yékɛ̀ é ló e dìè ká lɛ̀ e kília mɔ̀.

³² Lɛ̀ e kɛ kília, pà-kíe-mɔ̀ e kília òó gbaa o tóó dɔ à yí wéé o kɛ à ɓopìàa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀. Mia gbṹũ̀ o kɛ gbɛ́ɛ́pìà wɔ̃́ gbɛɛ̀ gbɛɛ gèeè ká, o dò bɛ̃̀ɛ̃ wáà gbɛ̀ɛ̀ à gbɛɛ̀ gbɛɛ gèeè ká. O búnùzɛ̀ òó gbaa wɔ̃́ lɛ́ wa mɔ́ɔ̀ pá ɓo o kíe mɔ̀ɔ dɔ.

³³ Míá o kília o dò wa yà o gé kélɛ̀ Ɛ́lèzánà lɛ́ e wééa gbɛ̃̀-kṹɔ̃̀-mì dò káa. Ƃii à kɛ́ lɛ́ Zúù-mìà wa ɓo, lɛ́ e dɔ mia wɛlɛ mɔ̀ɔ mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀. Lɛ̀ e kɛ kília, Ɛ́lèzánà e e kɔ̀ là zɛ o lɛ̀ɛ, áà à kɛ-zì nàà kɛ é wɔ̃́-ɓò-mia-wĩĩ́ wɔ̃̀ gèe.

³⁴ Kɛɛ lɛ̀ míáa wa yí dɔ kélɛ̀ lɛ Zúù mi káa, o séĩ́ o gbɛ́ɛ́ e kíe ká áwà pèèlɛ píé weeá kélɛ̀, “Ɛ́fɔ́sɔ̀-mìà zì wálà Àtímà zì kɛ̀-kpànazɛ̀ yúé-lɔ́ɔ̀.”

³⁵ Sɛ́lɛ́ e kília yí kii bɛ̃̀ɛ̃-mì lɛ́ a kɛ lɛ́ míáa o o lɛ̀à gaa. A gèe o lɛ̀ɛ, “Ɛ́fɔ́sɔ̀-mìà ka ké ɓɛ. Dé lɛ̀ɛ́ mia lɛ́ ko Ɛ́fɔ́sɔ̀ zèea, dɔ nyìɛ-kɛ̀ Àtímà kpànazɛ̀ ɓɛ là káa mɔ̀ mìà ká? Ɛ́ɛ̃́ dé lɛ̀ɛ́ ko dɔ gɛ̀lɛ̀ lɛ́ e gó lɛ̀í, lɛ́ mia ò gbìnì à lɛ̀ɛ, nyìɛ-kɛ̀à-mɔ̀ mìà ká?

³⁶ Mi gbɛɛ lɛ̀ɛ́ bɛ̀i wɔ̃́ e kéa tèé ɓoò. À mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀ɔ, lɛ ka mɔ̀ ká ka lɛ̀à ga, yékɛ̀ ká wɔ̃́ kɛ kɔ̀ yí tíè-tíèe là ká.

³⁷ Kaà nu gɔ̃à o kéa ká zèe, yé bɛ̃̀ɛ̃ òó kã̀ã ɓo nɛ́ kò wálà-kàa mɔ̀ɔ ká. Ɛ́ɛ̃́ òó wɔ̃́ yɔɔ̀ yɔɔ̀ gbɛɛ gèe nɛ́, kɛ é gbɛ̃̀ kò wálà lee zɛ̀ɛ mɔ̀ɔ ká.

³⁸ Yé wéé aà kɛ Dìmítìà wà là yɛɓo-kɛ-mìà o gé mi dò gbĩ mɔ̀ɔ, mɛ̀ĩ́-sà ɓo-pìà lé ɓoò lɛ e lé-ɓo lùò ká. Ɛ́ɛ̃́ mɛ̀ĩ́-sà ɓo-mìà o yí. Óò bɛ̀i à mɔ̀ ó wɔ̃́ kpɔ́ o kíe nì wĩĩ́ à lɛ̀ mɔ̀.

³⁹ Kɛɛ é kɛ̀á káà nàà pɛ gbɛɛ ká é dieá yia, óò bɛ̀i à mɔ̀ ó mɛ́ĩ́ e kília ɓo pà-kíe-mɔ̀ gbùò lɛ́ pɛlɛí-mìà ò à kɛ̀ɛ yí.

⁴⁰ Lúó dò káa, óò lo ko kṹũ̀ gèlè-gɔ̃̀ gòmɛ́nɛ̀ ká wɛ̃́ĩ̀ wɔ̃́ lɛ́ è kɛ̀ pɛ́nɛɛ e kéa mɔ́ɔ̀ wɔ̃̀ mɔ̀. Wɔ̃́ là-nìɛ̀-zì gbɛɛ wá ɓe wéé nì e kéa ká. Bɛ̀i lɛ̀ɛ́ ló kɛɛ̀ ko mɔ̀ kɛ kó à yí kpeĩ ɓo.”

⁴¹ Yé e nyɛ wɔ̃́ e kéa gèeè mɔ̀ɔ, e pà-kíe-mɔ̀ɔ kã́ gbaa à ká e kíe mɔ̀.