Luku 12 - Bibeli do feeI ce laakaii ara nŋɛ ŋa do ilu muafiti ŋa (Cɔ Matie 10:26-27 ) 1 Waati iyi Jesu wa fɔ bɛɛbɛ zamaa í tɔtɔɔ dubu nkpɔ nkpɔ hee à waa tɛɛsɛ njɛ. Ŋɔi Jesu í sɔ̃ mɔcɔɛ ŋa si wajui zamaau í ni, i ce laakaii ara nŋɛ ŋa do levɛ̃ɛi Farisi ŋa iyi í jɛ muafiti. 2 Ngɔgɔ kù wɛɛ iyi wa manji iyi kaa fita gbugbãa, nɔ asii kãma kù wɛɛ iyi a kaa na a mà. 3 Ŋɔi í ce ide iyi ì fɔ si ilu kuku fei ŋa aa na a gbɔɔ si inya kumá, gundu iyi ì nɔ ì nya inɔ ile ŋa aa cã kɛsɛɛdɛ si antaii ile lele ŋa. Njoi inɛ iyi í jɔ i ce ŋa (Cɔ Matie 10:28-31 ) 4 Iŋɛ iyi ì jɛ kpaasim ŋa, iŋɛi ǹ wa n sɔ̃, i maà ce njoi inɛ ŋa iyi aa kpa ara nŋɛ, nɔ si anyii nŋu a kaa yɔkɔ a ce ngɔgɔ má. 5 An sɔ̃ ŋɛ inɛ iyi í jɔ i ya ce njoɛ ŋa. I ce njoi inɛ iyi í nɛ yiiko ku kpa inɛ nɔ ku dasiɛ si ina iyi ci ya ku má. Ntɔ ntɔ ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, lafɛ̃ɛi í jɔ i ya ce njoɛ ŋa. 6 A ci ya ta ama yɛi ara miiu súù minji ba. Do nŋu fei, Ilaaɔ̃ ci ya gbɛjɛ baa akã nŋa. 7 Iŋɛ mɔ, hee do ntoi iri nŋɛ ŋa fei Ilaaɔ̃ í mà jia nŋa. Na nŋu, i maà ce njoi ngɔgɔ, domi bɛɛrɛ nŋɛ í re yɛi hee bii í jĩ. Inɛ iyi í gba Jesu walakɔ í kɔ̀siɛ (Cɔ Matie 10:32-33 ; 12:32 ; 10:19-20 ) 8 Ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, inɛ iyi í fɔ si wajui amanɛ ŋa í ni nŋu í gbam, amu mɔ Amai Amanɛ an gba lafɛ̃ɛ si wajui amalekai Ilaaɔ̃ ŋa. 9 Amma inɛ iyi í kɔ̀sim si wajui amanɛ ŋa, amu mɔ an kɔ̀si lafɛ̃ɛ si wajui amalekai Ilaaɔ̃ ŋa. 10 Inɛ iyi wa fɔ laalɔi amu Amai Amanɛ, Ilaaɔ̃ á yɔkɔ ku kpa idei dulum dɛɛ. Amma inɛ iyi wa fɔ laalɔi Hundei Ilaaɔ̃ kaa ba a kpa idei dulum dɛɛ pai. 11 Bii à bɔò ŋɛ ile bii à ya ce kutɔtɔɔ ŋa ku ba inɛ ngbo ŋa do ilu yiiko ŋa a kiiti ŋɛ, i maà ti i ce njo do bɛi aa ce i kɔò ara nŋɛ do ide iyi aa fɔ ŋa. 12 I maà ce njo ŋa domi waati bɛɛbɛ Hundei Ilaaɔ̃i á sɔ̃ ŋɛ iyi í jɔ i fɔ ŋa. Mɔndai ilu fia hai nɛ yaase 13 Si inɔ zamaau ŋɔi inɛ gɔ í sɔ̃ Jesu í ni, Mɛɛtu, sɔ̃ igbãm ku jɔ̀ ka kpɛ̃ tubu nwa. 14 Ŋɔi Jesu í jɛaa í ni, mɔkɔɔyi, yooi í cem woo kiiti nŋɛ walakɔ woo kpɛ̃ tubu nŋɛ. 15 Nɔ í sɔ̃ ŋa í ni, i ya ce laakai ŋa ntɔ ntɔ do kɔdɛɛ fei, domi amanii amanɛ si í jɛ icui kuwɛɛɛ, baa bii bɛirei amaniu í la í to. 16 Nɔ í kpa nŋa mɔnda gɔ í ni, ikoi mɔkɔ ilu fia gɔ í ce ijɛ jiida jiida. 17 Ŋɔi mɔkɔu í lasabu í ni, bɛirei an ce. Wee n kù nɛ bii an dasi ijɛu. 18 Ŋɔi í ni, ǹ mà bɛi an ce. An lɛgɛ akam ŋaui, nɔ n ma mmuɛ ŋa iyi aa la a re. Nɔ n kosi bileem fei bɛ do ijɛm ŋa iyi à gbe. 19 Nɔ n fɔ si idɔm n ni, ǹ nɛ amani nla nla iyi ǹ wa n singa ti adɔ̃ nkpɔ nkpɔ. An sĩmii nɔ n maa n jɛ n maa n mɔ nɔ n maa n wɛɛò inɔ didɔ̃. 20 Amma Ilaaɔ̃ í sɔ̃ɔ í ni, awɔ nnyɛi, idũuyi mɔm aa nya hundeɛ. Sɔɔlui mii ŋa iyi ì ceu bɛ, ti yooi á jɛ. 21 Ŋɔi Jesu í ni, bɛɛbɛ mɔi á jɛ bi inɛ iyi wa koa araɛ amani nɔ bi Ilaaɔ̃ kù nɛ nkãma. I dasi Ilaaɔ̃ naanɛ ŋa (Cɔ Matie 6:24-34 ) 22 Iyi Jesu í fɔ bɛɛbɛ í tã ŋɔi í sɔ̃ mɔcɔɛ ŋa í ni, na ŋɔi í jɔ̀ ǹ wa n sɔ̃ ŋɛ ǹ ni, i maà ya jɔ̀ zigii nŋɛ ku maa da do mii iyi aa jɛ i maa wɛɛò ŋa, walakɔ do jĩnɛ iyi aa dasi ŋa. 23 Kuwɛɛi amanɛ í re ijɛ, ara mɔ í re jĩnɛ. 24 I ce laakaii kungbã ŋa i cɔ. A kù waa gbɛ̃ hee a da ngɔgɔ, a kù nɔ a kù nɛ suu. Ilaaɔ̃ í nɔ wa wo ŋa. Bɛɛrɛ nŋɛ kù re yɛi ŋa hee bii í jĩ? 25 Yooi si inɔ nŋɛ na zigiidaɛ á yɔkɔ ku kɔ̃ɔsi kusɔi adɔ̃ɛ baa keeke. 26 To, bii i kaa yɔkɔ i ce mii keekeu bɛ ŋa, na mii í ce ì jɔ̀ zigi nŋɛ wa da do iyi í gbe ŋa. 27 I cɔ bɛi wua ŋa à ya da koko mɛɛ. A kù waa ce icɛ a ci ya nɔ a wɔ̃ acɔ. Do nŋu fei, ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, baa Salomɔɔ ilaalu nlau, do amboe nla nlaɛ fei kù nɛ jĩnɛ iyi boodaɛ í to kokoi jĩi ŋau bɛ baa akã. 28 Fɔfɔ í wɛɛi nnyi do kusĩaɛ amma ala aa dasiɛ ina. To, bii Ilaaɔ̃ í mua fɔfɔ ŋa iyi aa na a dasi ina booda kusĩa bɛɛbɛ, kaa yɔkɔ ku mu nŋɛ nyau ku re fɔfɔ ŋau bɛ de. I kù yɛ naanɛ nŋɛi kù la? 29 I maà ya jɔ̀ zigi nŋɛ ku maa da do mii iyi aa jɛ ŋa walakɔ mii iyi aa mɔ ŋa. 30 Hai mà idei Ilaaɔ̃ ŋai à ya maa kpataa mii ŋau bɛ fei, amma Baa nŋɛ í mà iyi ì nɛ bukaatai mii ŋau bɛ fei ŋa. 31 Na nŋu, i hanya i dɛ bɛi aa ce i jɔ̀ bommai Ilaaɔ̃ ku bɔ waju titã ŋa. Iyi í gbe bɛi fei Ilaaɔ̃i á kɔ̃ɔ nŋɛ si. Amanii lele ku dɛ (Cɔ Matie 6:19-21 ) 32 Nɔ Jesu wa ba mɔcɔɛ ŋau ide ku fɔ má í ni, iŋɛ gaa keekem, i maà ti i ce njo ŋa, domi á dɔ̃a Baa nŋɛ si ku jɔ̀ i jɛ amaalu ŋa si bommaɛ. 33 I ta mii iyi ì nɛ ŋa nɔ i mua ilu are ŋa fiau. I cea ara nŋɛ taalili iyi kaa gbo ikpa lele si bii aa dasi amani nŋɛ iyi kaa tã. Tengi bɛ ile kaa tosi, nɔ tũtũ ŋa mɔ a kaa bɛjɛɛ. 34 Ntɔ ntɔ, bii amani nŋɛ í wa, bɛi laakai nŋɛ mɔ í ya wa. Woo ce icɛ ŋa iyi à waa cɔ kpãa 35 I ce sɔɔlu i dĩ kpaka nɔ i jɔ̀ fitila nŋɛ ŋa a maa má ŋa. 36 I jɔ̀ i yɛ bɛi inɛ ŋa iyi à waa degbe kubaai lafɛ̃ɛ nŋa wa hai bi ku ce abɔdɔ̃, ku ba bii í to wa í cã gambo gbakã a cĩaa. 37 Woo ce icɛ ilu inɔ didɔ̃ ŋai, inɛ ŋa iyi lafɛ̃ɛ nŋau á na ku ba à cɔ kpãa à waa degbe ku toɛ wa. Ntɔ ntɔ ǹ wa n sɔ̃ ŋɛ, nŋu takaɛ á dĩ gbankili nɔ ku jɔ̀ a buba nɔ ku na ku kpɛ̃ nŋa ijɛ. 38 Ilu inɔ didɔ̃ ŋai bii í baa í na í ba ŋa si bɛɛbɛ, baa bii í to wa lajai, walakɔ kukɔ sintei ajɛɛ. 39 I jɔ̀ i mà sãa sãa ŋa iyi bii ilu kpasɛ̃ í mà waati iyi ile á lɔ wa, á dede ku wɔ njoo, kaa jɔ̀ ile ku lɛgɛ gamboɛ. 40 Iŋɛ mɔ, i ce sɔɔlu ŋa domi amu Amai Amanɛ, an naai si waati iyi i kù waa tamaa ŋa. Amaacɛ jiida do amaacɛ laalɔ (Cɔ Matie 24:45-51 ) 41 Ŋɔi Piɛɛ í ni, Lafɛ̃ɛ, awai ì kpaa mɔndau ihɛ̃? Mà inɛ fei. 42 Ŋɔi Lafɛ̃ɛ í jɛ í ni, yooi í jɛ amaacɛ ilu naanɛ iyi í nɛ laakai. Lafɛ̃ɛi í jɛ inɛ iyi ilu kpasɛ̃ gɔ í kpe nɔ í so amaacɛ kpaasiɛ ŋa í daa si awɔ ku maa cɔ ŋa ku na ŋa ijɛ si bɛi í jɔ. 43 Inɔ didɔ̃i á jɛ ti amaacɛu bii lafɛ̃ɛɛ í bàa í na í baa wa ce bɛɛbɛ. 44 Ntɔ ntɔ, lafɛ̃ɛu á daa amaacɛu mii ndɛɛ fei si awɔ. 45 Amma bii í jɛ amaacɛ laalɔi, á lasabui ku ni, lafɛ̃ɛm kaa baa ńya má, nɔ ku dede ku maa cã inaabo do inɛmɔkɔ woo ce icɛ ŋa iyi à gbeu, nɔ ku maa jɛ ku maa mɔ atɛ̃ ku maa kpaa. 46 Bɛɛbɛi lafɛ̃ɛu á na ku baa si ajɔ iyi kù waa cɔ kpãaɛ, do si waati iyi kù waa tamaa, nɔ á kpãa iju jiida jiida bɛi à ya cea inɛ laalɔ ŋa. 47 Woo ce icɛ iyi í mà mii iyi lafɛ̃ɛɛ í bi, nɔ kù coo, goloɛ á la. 48 Amma inɛ iyi kù mà, nɔ í ce kookoosu iyi í jɔ a cãa, goloɛ kaa la. Inɛ iyi à na mii nkpɔ, aa beeɛ mii nkpɔ. Inɛ mɔ iyi à daa mii nkpɔ si awɔ, nŋui aa bee ku re. Jesu í naaò njɛ ku fɛɛfɛ wa (Cɔ Matie 10:34-36 ) 49 Nɔ Jesu í sɔ̃ ŋa má í ni, inai ǹ naa ku fã si andunya, nɔ ǹ bɛi ǹ bi ku jɛ í jo tã. 50 Nɔ inyi ku dasi gɔ í wɛɛ kù nɛ bɛi á ce iyi n kù coo. Nɔ laakaim kaa jɛ akã í gbe hee bii í ce. 51 Ì tamaa bɛi laakai ku sũi ǹ naa nŋɛ wa si andunya ŋa? Aawo, ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, njɛ ku fɛɛfɛi ǹ naaò wa. 52 Ntɔ ntɔ, hai nsɛi bii amanɛ miiu í wa kpasɛ̃ akã aa kpɛ̃ ikã ikã. Tɔɔsi akã kaa wɛɛ nŋa, amanɛ mɛɛta ŋau a kaa gbɔ si njɛ do inɛ minji ŋau. 53 Baa do ama inɛmɔkɔɛ a kaa gbɔsi njɛ. Iye do ama inaaboɛ a kaa gbɔ si njɛ. Ana inaabo do aboi amaɛ a kaa gbɔsi njɛ. Nyindai waati ku mà (Cɔ Matie 16:2-3 ) 54 Ŋɔi í sɔ̃ zamaau má í ni, bii ì yɛ kudũi ijĩ wa dede hai nunui alɛ ŋa ì ya fɔ ŋai gbakã i ni, ijĩ á naa. Bɛɛbɛ mɔi í ya nɔ ku ce. 55 Bii ì nɔ ì yɛ fufu wa ce wa hai ikpa awɔ cangai kpãai inunu ŋa, ì ya ni, inya gbãa á ce. Nɔ bɛɛbɛ mɔi í ya nɔ ku ce. 56 Iŋɛ ilu muafiti ŋa, ì mà yaasei nyindai lele do ilɛ ŋa. Bɛirei í ce i kù mà yaasei waatiu ihɛ̃ ŋa. Taale ku teese (Cɔ Matie 5:25-26 ) 57 Bɛirei í ce i ci ya lasabu si ara nŋɛ i mà iyi í jɛ dee dee ŋa. 58 Bii inɛ gɔ wa bɔòɛ bi ku ce kiiti na idei gbese gɔ, ce kookaai hai kpãa awɔ do lafɛ̃ɛ i gbɔsi njɛ ŋa ku ba ku maà dasiɛ si awɔi woo kiiti. Bii kù jɛ bɛɛbɛ, woo kiitiu á dasiɛ si awɔi woo degbe piisɔ̃ɔ, nɔ woo degbe piisɔ̃ɔu mɔ ku dasiɛ ile piisɔ̃ɔ. 59 Ǹ wa n sɔ̃ ŋɛi, bii à dasiɛ piisɔ̃ɔ, bii i kù sã gbeseɛ fei, i kaa fita. Nkãma kaa gaizia si. |
2021, SIM International et UEEB