Ezai 37 - Bibeli do feeEzekiasi í bɔ ku ce kubee bi walii Ezai (Cɔ Ilaalu 2, 19:1-7 ) 1 Waati iyi ilaalu Ezekiasi í gbɔ baaui ideu bɛɛbɛ, ŋɔi í ga ibɔɛ ŋa, nɔ í so jĩnɛi inɔ kufɔ í dasi í bɛi í bɔ kpasɛ̃i Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ. 2 Ŋɔi í bɛ inɛ ŋa bi walii Ezai amai Amɔɔsuu. Inɛ ŋa iyi í bɛ ŋau wee. Eliakimu inɛ ngboi woo ce icɛi kpasɛ̃ɛu, do Sebuna woo kɔ tiaɛu, do inɛ ŋa iyi à ce inɛ ngbo à re si inɔi woo wee ŋau. Inɛ ŋau mɔ, jĩnɛi inɔ kufɔ ŋai à dasi à bɛi à bɔò bi walii Ezaiu. 3 Iyi à to bi tɛɛ, ŋɔi à sɔ̃ɔ à ni, ilaalu Ezekiasi í ni ka sɔ̃ɛ iyi ajɔi nnyiu ihɛ̃, ajɔi inɔ kufɔi, do ajɔi ijuukpã do ajɔi anyɔ. Í yɛi bɛi à ya fɔ a ni, amu ŋa à tã sɔɔlu a fita wa hai inɔi iye nŋa ŋa, amma gbugbã kù wɛɛ iyi aa bí ŋaò wa si andunya. 4 Á yɔkɔ ku jɛ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛɛ á gbɔ ide ŋa iyi inɛ ngboi soogei Asiri ŋau wa fɔ, nŋu iyi ilaalui Asiri lafɛ̃ɛɛ í bɛ wa ku naa ku bu Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ iyi í wɛɛu. Á yɔkɔ ku jɛ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛɛ á kpãa iju na ide ŋa iyi í fɔ nɔ í gbɔu. Na nŋu, ce kutɔɔ na zamaa iyi í gbeu. 5 Waati iyi woo bɛi ilaalu Ezekiasi ŋau à sɔ̃ Ezai ideu à tã, 6 ŋɔi Ezai í sɔ̃ ŋa í ni, i koo i sɔ̃ lafɛ̃ɛ nŋɛ i ni ŋa, Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ í ni ku maà jɔ̀ zigiɛ ku da na arabu ŋa iyi í gbɔ woo ce icɛi ilaalui Asiri ŋau à bu nŋu. 7 Ilaalui Asiriu á gbɔ laabaau gɔ, nɔ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ á jɔ̀ ku dasi idɔ ku sinda ku maa nyi ilɛɛ, nɔ á jɔ̀ a kpaa si ilɛɛ bɛ. Ilaalui Asirii wa fɔ idei ijuukpã má (Cɔ Ilaalu 2, 19:8-13 ) 8 Ŋɔi inɛ iyi í jɛ inɛ ngboi soogei ilaalui Asiriu í sinda wa, nɔ í ba wee ilaaluu wa ce igũ do inɛi Libuna ŋa. Wee í ko í tako í gbɔ tã wo iyi ilaaluu í dede hai Lakisi í tekĩ. 9 Ilaalui Asiriu í tako í gbɔ baau wo si gãmɛi Tiiraka ilaalui Etiopi, à ni wa naa igũ ku ce si nŋu. Iyi í gbɔ bɛɛbɛ gbakã, ŋɔi í bɛ inɛ ŋa bi Ezekiasi í ni a koo a baa ide ku fɔ. 10 Í ni, i koo i sɔ̃ Ezekiasi ilaalui Zudaau ŋa i ni ku maà jɔ̀ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛɛ iyi í dasi naanɛu ku lɛlɛɛ ku ni, Zeruzalɛmu kaa cuku si awɔi ilaalui Asiri. 11 N jɔ awɔ takaɛ ì gbɔ bɛi ilaalui Asiri ŋau à cea ilɛ ŋau fei ya. À ce nfe nŋai mam mam. Mà awɔ ì nɔ ì waa tamaa bɛi aa ba i fita si? 12 Iwɛ̃i inɛi ilɛ ŋa iyi balam ŋa à ce nfe nŋa ŋau, à yɔkɔ à faaba inɛi Gozãa ŋa do inɛi Harãa ŋa do inɛi Retisɛfu ŋa ba. Nɔ baa amai Edɛni ŋa iyi à wa Telasaa, à yɔkɔ à faaba ŋa ba. 13 Ilaalui Amati do ilaalui Aapadi do ilaalui ilui Sefaavaimu do ti Henaa do ti Ivaa ŋau, hee iwoi à wa. Kutɔɔi Ezekiasi (Cɔ Ilaalu 2, 19:14-19 ) 14 Ŋɔi Ezekiasi í gba tiau hai si awɔi inɛi Asiri ŋa iyi à bɛ wa ŋau í cioɛ. Waati iyi í cioɛ í tã, nɔ í soo í bɔò kpasɛ̃i Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ í koo í fũu bɛ. 15 Si anyii nŋu, ŋɔi Ezekiasi í tɔɔ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ í ni, 16 Aɔ̃ Lafɛ̃ɛi lele do ilɛ, Aɔ̃ Lafɛ̃ɛi inɛi Izirɛli ŋa, awɔ iyi ì waa buba si antaii serubɛ̃ɛ ŋa, awɔ akãi ì jɛ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛi bomma ŋa fei si ilɛu ihɛ̃. Awɔi ì taka lele do ilɛ. 17 Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ, sotĩ nɔ i gbɔ. Cĩ ijuɛ nɔ i cɔ. Gbɔ idei arabu ŋa iyi Senakeribu í bɛò inɛ ŋa wa a naa a fɔ si gãmɛi awɔ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ iyi ì wɛɛ. 18 Ntɔ ntɔ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ, ilaalui Asiri ŋa à ce nfei dimi mmu ŋa fei hee do ilɛ nŋa ŋa. 19 À ko iwɛ̃ nŋa ŋa à kosi ina. Iwɛ̃ nŋa ŋau, a kù jɛ Ilaaɔ̃, amma icɛi awɔi amanɛ ŋai. À ce ŋai do jĩi ŋa, do kuta ŋa, nɔ à ce nfe nŋa mam mam. 20 Nsɛi bɛbɛi Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ, awɔ iyi ì jɛ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ nwa, faaba wa hai si awɔi Senakeribu ku ba bomma ŋa iyi à wa si andunya fei a mà iyi awɔ akãi ì jɛ Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ. Ezai wa fɔ ide iyi Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ í jɛ wa (Cɔ Ilaalu 2, 19:20-34 ) 21 Ŋɔi Ezai amai Amɔɔsuu í ni a koo a sɔ̃ Ezekiasi a ni, Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ, nŋu iyi í jɛ Lafɛ̃ɛi inɛi Izirɛli ŋau, nŋu iyi ì tɔɔ si gãmɛi Senakeribu ilaalui Asiriu, 22 ide iyi í fɔ si gãmɛi Senakeribuu wee. Í ni, awɔ Senakeribu, Siɔ̃ɔ nŋu iyi í yɛ bɛi abo kusĩau, wa buɛi nɔ wa yaakoɛ. Siɔ̃ɔ, waatɔ Zeruzalɛmu ilu kusĩau, wa nyaanyiɛi wa gbugbãò iri. 23 Yooi ì donda, nɔ yooi ì waa bu. Yooi ì waa lasi. Amu Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ Inɛ Kumái Izirɛliui ì wu iju lele ì waa cɔ. 24 Ì donda amu Aɔ̃ Lafɛ̃ɛi hai si ide ku fɔi amaacɛɛ ŋa, nɔ ì waa ni, amu Senakeribu, do sarɛti ku ce igũ nkpɔ nkpɔm ŋaui ǹ gũò hee antaii iri kuta ŋa iyi à wa hee do lelei Libãa. Nɔ ǹ bu jĩi ndii sɛɛdi kusĩaɛ ŋau do jĩi ndii sipɛrɛɛsi kugbokaɛ ŋau. An bɔi hee kɔɔi kugbokai iri kutaɛ ŋa do hee si kɔɔi agbo ku kukuɛ ŋau fei. 25 Amu Senakeribu ǹ tu lɔgɔ ŋai ǹ bɛi ǹ ba inyi ǹ mɔ. Idoi Ezibiti iyi à ya kpe Niliu, do kutɛm ŋai ǹ jɔ̀ amaawɔɛ ŋau à gbɛ. 26 Senakeribu, i kù gbɔ iyi ǹ ce sɔɔlui mii ŋau bɛ hai ku kpɛ? Ǹ ce sɔɔlui mii ŋau bɛi hai si waati ŋa iyi à lɔ. Bɛbɛii ǹ wa n naaò ŋa wa, nɔ mii iyi awɔ ì nɛ ku cei í jɛ i jɔ̀ ilu ku nɛ gbugbã ŋau a ce bomma. 27 Inɛi ilu ŋau à kua gbugbã. Nɔ zigiida do anyɔ í wɛɛ nŋa. À yɛi bɛi fɔfɔ tũtũ do bɛi wua tũtũ ŋa. À yɛi má bɛi fɔfɔ tũtũ kusĩa ŋa iyi à wa si antaii ile sikifa ŋa do ti iko ŋa hee a maa yɔ a ce akpa ŋa. 28 Ǹ mà mii fei si gãmɛɛ. Bii ì waa dede walakɔ bii ì waa buba, bii ì waa fita walakɔ bii ì waa lɔ wa, do bii ì waa ce idɔɔkɔ̃ do amu. 29 Ntɔ ntɔ, ì waa ce idɔɔkɔ̃ do amu, nɔ inɛ ku dondaɛ í to wa hee si itĩm ŋa. Na nŋu, an daaɛ si isɔ bɛi lɛlɛawɔ si imɔɛi, nɔ n daaɛ si arezem si gɛlɛɛ. Si anyiɛ, an jɔ̀ i sinda i too kpãa iyi ì naaò wai i nɛò. 30 Nɔ awɔ Ezekiasi, iyi á jɛɛ nyinda wee. Adɔ̃ɔyiu ihɛ̃, ngboi amaajɛ iyi í cuku nɔ í fita do araɛ nŋu akãi aa jɛ ŋa. Si adɔ̃ minjisiaɛ má, bɛɛbɛi aa ce ŋa. Amma si adɔ̃ mɛɛtasiaɛ, i gbɛ̃ nɔ i da ŋa. I teese ikoi jĩi ndii rezɛ̃ɛ nŋɛ nɔ i jɛ isoɛ ŋa. 31 Inɛi Zudaa ŋa iyi aa ba a fita si ŋau, aa yɛi bɛi jĩi iyi icãɛ ŋa à mi ilɛ, nɔ amaawɔɛ ŋa à nɛ iso ŋa nkpɔ nkpɔ. 32 Hai Zeruzalɛmu si iri kutai Siɔ̃ɔi inɛ ŋa iyi à gbe ŋau aa fita wa. Mii iyi Aɔ̃ Lafɛ̃ɛi lele do ilɛ á ce mbɛ si kubi nla nlaɛ. 33 Na nŋu, ide iyi Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ í fɔ si gãmɛi ilaalui Asiri wee. Í ni kaa lɔ si iluu bɛ. Kaa taa afa, nɔ kaa naa siɛ igũ ku ce do tɛli. Nɔ kaa tɔtɔɔ sãa ku jɛ bɛi geete hai bii á lɔò inɔ iluu. 34 Á sinda ku too kpãa iyi í naaò wai ku nɛò. Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ í ni kaa lɔ si inɔ iluu. 35 Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ í ni nŋu á bii si iluu awɔi nŋu ku faabaɛ, si na iyi í jɔ̀ nŋu í jɛ Ilaaɔ̃ do na irii Davidi amaacɛi nŋu. Kunɛi inɛi Asiri ŋa do ikui Senakeribu (Cɔ Ilaalu 2, 19:35-37 ) 36 Ŋɔi amalekai Aɔ̃ Lafɛ̃ɛ í fita nɔ í koo í kpa inɛmɔkɔ dubu cĩɔ do cinɛ do miiu (185.000) si asɔi inɛi Asiri ŋa. Iyi iju í má daadaakɔ, ŋɔi à ba wee iku ŋa mbɛ fei. 37 Ŋɔi Senakeribu ilaalui Asiri í sinda í nɛ í koo í buba Ninivu. 38 Ajɔ nŋu gɔ, í koo wa ce kutɔɔ inɔ ilei iwɛ̃ɛ iyi à ya kpe Nisirɔku. Ŋɔi ama inɛmɔkɔ minjiɛ gɔ ŋa iyi à ya kpe Adaramelɛki do Saresɛɛ à koo à kpaa. Waati iyi à kpaa à tã, à bɛi à sa à nɛ ilɛi Ararati. Ŋɔi inɛ akãi ama inɛmɔkɔɛ mmuɛ gɔ iyi à ya kpe Asaradɔ̃ɔ í sãsi agbɛɛ. |
2021, SIM International et UEEB