LUKAS 12 - KABAR MAEH MA HANYU JANJI WAUParingatan ma kawan ulun sa pura-pura ( Mat. 10:26-27 ) 1 Baribu-ribu kaulun bakajal hampe naan sa tararah peeni. Hang tawuk kawan ulun yiru ikuruwundung, Yesus kaeau ma kawan ulun sa umba hanye, “Hati-hati anri ragi ulun Farisi, maksudku, pipura-pura here. 2 Puang uweng sa badina sa puang sagar dinung, nelang puang uweng sa narasia sa puang sagar tabungkar. 3 Sa napuntane naun tawuk kamalem, sagar rengei hang tawuk kaanrau; nelang sa nakeneh naun ma silu ulun hawuang kamar sa natutup, sagar nawara ma maaru-maati.” Takut ma Tuhan ( Mat. 10:28-31 ) 4 “Aku kaeau ma naun kawan hengauku! Ada takut ma here sa munu tenga naun kude puang tau ngulah labis teka yiru. 5 Wuah aku nutui ma naun hie sa harus natakut daya naun. Takut ma Alatalla! Daya udi munu, hanye bakuasa pada ngumpe mawuang naraka! Parisayaleh, ekat hanye sa harus natakut daya naun. 6 Dime kaukui angkarei naari anri haraga rueh kadiki duit sa pangarumis. Biar kala yiru puang sunah erang kaukui sa puang naitung daya Alatalla. 7 Wila wulu hang ulunu sika haut nareken katuluhni, daya yiru ada takut; naun labis baharaga teka kawan angkarei!” Mangaku Kristus hang hadapan umum ( Mat. 10:32-33 , 12:32 , 10:19-20 ) 8 “Itung mamaeh: Ulun sa mangaku hang hadapan umum sa hanye umba aku, hanye sagar nakaku pada daya Anak Murunsia hang hadapan kawan malekat Alatalla. 9 Kude ulun sa ngidim hang hadapan umum sa hanye umba aku, hanye sagar naidim pada daya Anak Murunsia hang hadapan kawan malekat Alatalla. 10 Amun ulun puntane kaeau neu nawan Anak Murunsia, hanye tau naampun; kude amun hanye mahina Roh Alatalla, hanye puang tau naampun. 11 Amun naun nainsing ma kawan lewu sumbayang neu naadili hang hadapan pamarentah atawa panguasa, ada khawatir neu kala awe naun harus mambela diri atawa neu inun sa harus puntane naun. 12 Daya inun sa harus puntane naun yiru sagar naajar daya Roh Alatalla ma naun hang tawukni.” Rarapisan ulun tatau sa lunga 13 Erang kaulun teka penah ulun rama yiru kaeau ma Yesus, “Guru, awat hanyu nunyu pulaksanaiku ngami ma aku erang bagian teka harata panananan ambah kami.” 14 Yesus nuing, “Pulaksanai, hie ngangkat aku jari hakim atawa tukang bagi warisan naun rueh?” 15 Udi yiru ma katuluh ulun sa naan hang yiru Yesus kaeau, “Mamaeh nelang bajaga-jaga, ada hampe naun sarakah. Daya murunsia welum puang bagantung teka panatauni. Walaupun panatauni balabihan.” 16 Balalu Yesus nyarita rarapisan yiti, “Naan erang kaulun tatau. Hanye uweng tane sa ngami wahai hasil. 17 Ulun tatau yiru mulai bapikir hawuang ateini, ‘Haut puang uweng lagi unengan nyimuh hasil taneku. Inun akalku itati?’ 18 Udi hie hanye bapikir lagi palus kaeau ma dirini raerai, ‘Nah, aku naan akal; kawan gudangku sagar aku nunyu hanrumbakni balalu aku ngapinri sa labis hante lagi. Hang yiru aku sagar nyimuh katuluh pareiku baya kawan barangku sa lain. 19 Udi yiru aku sagar kaeau ma diriku raerai, ‘Hanyu bauntung! Katuluh sa maeh haut namilikinu nelang puang sagar galis salawah bataun-taun. Istirahat itati! Kuman nguut, hanyu welum sanang marauh!’ 20 Kude Alatalla kaeau ma hanye, ‘O ulun lunga! Malem yiti jua hanyu sagar matei, balalu hie sa sagar kaiyuh katuluh panatau sa haut nakumpulnu ma dirinu yiru?’ 21 Kala yiru panyarianni ma tatiap ulun sa ngakali nampan tatau ma dirini raerai, kude puang ngakali nampan tatau hang matei Alatalla.” Parisayaleh ma Alatalla ( Mat. 6:25-34 ) 22 Balalu Yesus kaeau ma kawan ulun sa umba hanye, “Yiru sababni aku kaeau, ‘Ada khawatir neu pamelumnu, hanyeyiru inun sa sagar nakuta naun, atawa inun sa sagar napakai naun.’ 23 Pamelum yiru diwi teka anakuta, nelang tenga diwi teka pakaian. 24 Taniuh kawan ekak! Here puang miamule, puang masi, puang pada uweng gudang atawa wirang. Kude Alatalla malihara here! Naun diwi baharaga teka kawan wurung! 25 Hie teka naun sa daya khawatirni tau ngampi ambau umurni sunah butit?’ 26 Amun hal sa rumis yiru naun haut puang tau ngulahni, wuah inun khawatir neu kawan hal sa lain? 27 Taniuh kewangun kawan wunge bakung yiru hulet; kawan wunge yiru puang bagawi, puang pada nawai. Kude Raja Salomo sa kalayiru tatau sika puang makai pakaian sa kala kaeh kawan wunge yiru! 28 Rikut hang lasi welum anrau yiti kude keatuni galis natutung. Kude Alatalla mahias rikut yiru kalayiru kaehni. Diwi likan naun! Kude naun kurang parisaya! 29 Jari, ada khawatir nelang ada bingung neu inun sa sagar nakuta atawa nauut naun. 30 Kawan hal sa kalayiru naantilau daya ulun sa puang kataru Alatalla. Padahal Ambah naun karasa himat naun parlu katuluhni yiru. 31 Kude naun harus ngakali nampan Alatalla marentah hang pamelum naun, balalu sa lain yiru sagar naami Alatalla pada ma naun.” Harata hang surga ( Mat. 6:19-21 ) 32 “Naun sa butit jumalahni, ada takut! Daya Ambah naun sanang ngami ma naun berkat teka Pamarentahanni. 33 Ari milik haratanu nelang duitni ami ma ulun paua. Ulah ma dirinu dompet sa puang tau rusak, hanyeyiru harata sa nasimuh hawuang surga. Harata yiru puang tau wawai daya maling puang tau ngalapni nelang kametei puang tau nanrusakni. 34 Daya hang awe haratanu, hang yiru pada ateinu!” Palayan sa saratang sadia 35 “Ware naun bajaga-jaga nadap katuluh hal. Naun harus saratang sadia bapakaian nelang palita naun tatap malelap, 36 sameh kala kawan palayan sa rahat nganrei tuanni hawi teka pesta kawin. Amun tuan yiru hawi balalu nalitik wanawang, here sagar hinang nguka wanawang. 37 Tuu leha untungni kawan palayan sa magun nganrei hampe tuanni hawi. Parisayaleh: tuan yiru sagar basadia palus nunyu kawan palayan yiru maharung, balalu hanye malayanni here. 38 Tuu leha untungni kawan palayan yiru amun tuan here yiru hawi here rahat nganrei, walaupun hanye hawi tawuk penah malem atawa labis unte teka yiru! 39 Itung yiti! Paribasani ampun lewu karasa pukul pire maling sagar hawi, hanye himat bajaga nampan maling puang masuk mawuang lewuni. 40 Daya yiru naun pada harus bajaga, daya Anak Murunsia sagar hawi hang wayah sa puang napinda-pinda.” Palayan sa satia anri palayan sa puang satia ( Mat. 24:45-51 ) 41 “Tuhan, inun lengan ajar yiru natuju Tuhan ma kami atawa ma katuluh ulun?” tunti Petrus. 42 Tuhan nuing, “Hie palayan sa satia nelang maharati hampe hanye naangkat daya tuanni jari kapala kawan palayan lain nampan hanye ngami here kutaen hang tawukni? 43 Palayan yiru sanang tatuu amun tuanni hawi nelang sangkum hanye rahat nampalus tugasni! 44 Parisayaleh: Tuan yiru sagar parisaya ma palayan yiru pakai nyaga katuluh haratani. 45 Kude amun palayan yiru kaeau hawuang ateini, ‘Tuanku sika lawah lagi maka hawi,’ balalu hanye meweh katuluh palayan nelang kuman nguut hampe mahamui, 46 balalu tuanni sagar hawi hang anrau nelang jam sa puang napinda-pinda. Balalu palayan yiru sagar nakahanangen bahimat daya tuanni nelang naulah sameh nasibni anri kawan ulun sa puang ngalut nuu ma Alatalla. 47 Palayan sa karasa kabahumen tuanni, kude puang bajaga nelang puang nampalus kabahumen tuanni yiru, sagar nakakasah anri bahimat. 48 Kude palayan sa puang karasa kabahumen tuanni, udi yiru ngulah kahalaen hampe hanye harus nakakasah, hanye sagar nakakasah puang hampe bahimat. Daya ma ulun sa haut naami wahai, teka hanye sagar nalaku wahai pada. Nelang ma ulun sa haut naparisaya wahai, teka hanye sagar nalaku wahai pada.” Puang pikaehan kude pibaburan ( Mat. 10:34-36 ) 49 “Aku hawi lepuh nyanrakit hang ambau tane yiti. Tuu leha kaehni amun apuini haut malelap! 50 Magun naan kahanangen tamam sa harus wuah aku. Nelang ateiku balisah tatuu amun yiru huan natampalus. 51 Inun naun minda aku hawi lepuh nginsing pikaehan ma dunia? Puang, puang pikaehan, malengkan pibaburan. 52 Nuku teka itati, isa kaluarga ramani dime kaulun sagar ipanawan, telu nawan rueh, atawa rueh nawan telu. 53 Ambah sagar nawan anakni sa upu nelang anak upu sagar nawan ambahni. Ineh nawan anakni sa wawei nelang anak wawei nawan inehni. Kasian wawei sagar nawan nantuni sa wawei nelang nantu wawei sagar nawan kasianni wawei.” Mantaru tanda jaman ( Mat. 16:2-3 ) 54 Yesus kaeau pada ma ulun rama, “Amun naun kadinung weweanrau mambai hang tiba barat, palus naun kaeau, ‘Anrau sagar uran.’ Nelang tuu-tuu uran. 55 Amun naun kaingkam riwut hawi teka salatan, naun kaeau, ‘Anrau sagar kai.’ Nelang tuu-tuu kai. 56 Naun ulun sa katuju bapura-pura! Naun tau mantaru kaadaan anrau anri ninung kaadaan langit anri tane. Wuah inun kawan tanda jaman yiti naun puang tau mantaruni?” Ikaeh anri musuh ( Mat. 5:25-26 ) 57 “Wuah inun naun raerai puang mamutus inun sa bujur? 58 Amun naan ulun mangadu naun ma pangadilan, puang iyuh ang naun ngakali ngampi beres pakara yiru anri hanye hang tawuk naun magun hang penah lalan. Amun puang, hanye die mait naun ma hadapan hakim balalu hakim yiru sagar nyarah naun ma polisi, nelang polisi namasuk naun mawuang panjara. 59 Parisayaleh! Naun puang sagar kaluar teka panjara kapihuan utang naun nabayar punah.” |
@ LAI 1999 Indonesian Bible Society (Lembaga Alkitab Indonesia)
Indonesian Bible Society