Ɨ̀fàʼì 27 - Meta’

Pɔ̂l nyaʼa nyɨ əbaŋ ɨgyɨ̀ ɨ wò ə Rom

¹ Ənɨ Festùs nyaʼa ben ni tɨ̀ nyɨ əbaŋ ɨgyɨ̀ wò ə Italì, wɨ̀ nyaʼa nàʼ ə Pɔ̂l mbɨ ə bə̂d ndəŋ cherə əmbɨ ə mbaŋə̀ mɔʼɔ nɨ ɨkum məd nyaʼə Juliùs. Juliùs we yɨə nyaʼə ətu ɨgwɨ mɨ̀sɔgyɨ̀ ɨkɨ fibɨ̀ rɨŋga Ɨnɔ̂n Mɨ̀sɔgyɨ̀ Kaisà.

² Tɨ̀ nyaʼa nyɨ əbaŋ ɨgyɨ̀ nɨ nyaʼa yeʼe rɨ ə Àdràmitiùm, nɨ nyaʼa sɨə wo nɔ̀ʼ yènə̀ təmbɨ ɨsɨ mbe nɨ ɨbaŋ ɨgyɨ̀ ə təmbɨ ə Esià. Mbaŋə̀ mɔʼɔ nɨ ɨkum məd nyaʼə Àristakùs, nɨ nyaʼa rɨ ə Tèsàlonikà ə Màsèdonià nyaʼa mbɨ na.

³ À nyaʼa əni ze nɨ beenɨ, tɨ̀ nyaʼa pè ə Sidòn. Juliùs nyaʼa ghɨ̀ ɨ̀chɔ̀m ənɨ ə Pɔ̂l, sàŋ əməd ni wɨ̀ wo əsɨ mbi mɨ̀sə̀ʼ ɨmbə̀ʼ mbɨ naʼ ɨghɨ mbe nɨ wɨ̀ nyaʼa kəbɨ.

⁴ Tɨ̀ nyaʼa nɔ̀ʼ rɨ əwɔ kɔ wo, àyɨə ɨchî nɨ ɨfə nyaʼə tin əwa rɨ əbà rɨ ɨfě, tɨ̀ nyaʼa bèŋ wò chè əbà ə Saiprùs ze nɨ si nyaʼa kən ni tɨ əfim che i əŋgu.

⁵ Ənɨ tɨ̀ nyaʼa fə baanɨ rɨ̀bàà we nɨ nyaʼa ɨban ə Selisià mbɨ Pamfilià, tɨ̀ nyaʼa wò pè ə Mirà ə Lisià.

⁶ Ənɨ tɨ̀ nyaʼa pè əŋgu, ətu ɨgwɨ mɨ̀sɔgyɨ̀ ɨkɨ fibɨ̀ we nyaʼa zə əbaŋ ɨgyɨ̀ nɨ nyaʼa rɨ ə Àlèzandrià sɨə wò ə Italì. Wɨ̀ nyaʼa zɨ̀ əwa ɨŋga əbaŋ ze.

⁷ Tɨ̀ nyaʼa nyeʼə yèn əton ə ŋgəʼ kǎ kǎ ɨni nɔnɔʼ. Tɨ̀ nyaʼa yèn əne wò pè ɨban ə Nidùs. Chəi əfim nyaʼa ben ni tɨ̀ wo ɨmbì. Əne tɨ̀ nyaʼa chè ɨban ə Salmonè nɨ nyaʼa əbà rɨ ə Kret ze nɨ chəi əfim ə nyaʼə che əŋgu.

⁸ Tɨ̀ nyaʼə yèn ɨban mboŋ əton ə ŋgəʼ kǎ kǎ wò pè əsɨ ə mɔʼɔ nɨ mbɨ nyaʼə tɔŋ ənɨ Əsɨ ə chɔ̀m nɨ Ɨbaŋ ə Təm əŋgu. Əsɨ ze zɨə nyaʼa ɨban ə Laseà.

⁹ Tɨ̀ nyaʼa fə chəkɨ nyùmə̀ nɔnɔʼ, əne zɨ rɨ nyaʼa wɨrɨ bɔŋ i nɨ yen ɨŋga rɨ̀bàà ɨmbə̀ʼ əfim. Əni ze nɨ mɨ̀Jû nyaʼə chubə rɨjɨg nyaʼa fə bə̀ chei, əne Pɔ̂l nyaʼa kəərɨ mɨ̀mə̌d ghà ni,

¹⁰ “Bɔŋgɔb, mə zə ni ŋgəʼ mbɨ ɨnimɨ nɔnɔʼ bɨrɨ jwɨ̀ ənɨ ɨghanɨ wɔ̂. Ka àmei əbaŋ mbɨ ɨghɨ mbe nɨ əbaŋ ə beʼe bɨrɨ nim, mbà bə̂ bɨrɨ kwɨ.”

¹¹ Àyɨə chəi ətu ɨgwɨ mɨ̀sɔgyɨ̀ we nyaʼa zɨ̀ ətu ənɨ ənû ze nɨ Pɔ̂l nyaʼə ghàə̀. Ɨ wɨə nyaʼə zwetɨə yeʼ əze nɨ ətu ə kyeŋ ɨŋga əbaŋ mbɨ ə mbaŋə̀ ze nɨ nyaʼa berɨ əbaŋ ze nyaʼə ghàə̀.

¹² Ɨchî nɨ chəi əsɨ ze nɨ mbɨ nyaʼa pè təm nyaʼa kuʼ nɨ tɨ̀ mbɨ chub əŋgu ənɨ ə nyùmə̀ we nɨ ɨfə ə kɔ əku, bə̂d mɨ̀nɔnɔʼ nyaʼa ghà ni mbɨ wo ɨmbì, ɨghə̀m mbə pè ə Fonìz. Fonìz yɨə nyaʼa əsɨ ə kyeŋ ə Kret. Ə zɨə nyaʼə neŋ əbà ze nɨ nyùmə̀ ə jwɨ̀ə̀. Tɨ̀ nyaʼa chub əŋgu pè ənɨ nyùmə̀ ɨfə we nyaʼa chě.

Əfim ə nyaʼa che ɨgwɨ rɨ̀bàà

¹³ Ənɨ əfim ze rɨ əbà rɨ əton ə nyaʼa kɔ chě tɨpiî rɨ̀piî, mbaŋə̀ te nyaʼa kɔndɨ ni tɨ̀ fə berɨ ənû ze nɨ tɨ̀ nyaʼə kə̀bə̀. Əne tɨ nyaʼa sùŋ ətənɨ ze nɨə ghɨ̀ əbaŋ ə təm ɨŋga ɨgyɨ̀, chɨ̀. Tɨ̀ nyaʼa ghɨ əne, kɔ yen ɨban ə Kret, kwàʼ ɨban mboŋ.

¹⁴ Chəi əgha ə nyaʼa saarɨ, əfim ze nɨ mbɨ nyaʼə tɔŋ ənɨ “Əfim rɨ əbà ze nɨ nyùmə̀ ə jwɨ̀ə̀,” ə nyaʼa kɔ chè ɨŋga Kret swiʼə yeʼe.

¹⁵ Ənɨ əfim ze nyaʼa pè tin əbaŋ ze, tɨ̀ nyaʼa sàŋ zɨə kɔ nəŋɨ, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ chəi tɨ̀ nyaʼa kyerɨ ɨchî nɨ tin wo ɨmbì.

¹⁶ Tɨ̀ wɨə nyaʼə yen əbà ze nɨ chəi əfim nyaʼə chè əŋgu. Tɨ̀ nyaʼa yèn əne wò pè əkəm əsɨ ə si ə kwa nɨ mɨnib karɨ nɨ mbɨ nyaʼə tɔŋ ənɨ ə Kaudà. Tɨ̀ nyaʼa pè əŋgu zə ŋgəʼ bɔŋ tekɨ ə kànuʼ.

¹⁷ Mbɨ nyaʼa suŋ ə kànuʼ we zɨ̀ ɨŋga əbaŋ ze, kod əbaŋ ze ənɨ mɨniʼ ɨmbə̀ʼ tɨ zɨə jaŋ i. Mbɨ nyaʼa bɔ ni mbɨ bɨrɨ wo nyɨ ɨŋga rɨsi ze nɨ nyaʼa əŋgo rɨ̀bàà ə Libià, əne mbɨ nyaʼa swi ngywɨ̌ te nɨ ɨfə ə tinə ghɨ̀ əbaŋ ə yènə̀, sàŋ ni əfim ze ə tin əbaŋ ze.

¹⁸ Əfim ze zɨə nyaʼə kàə̀ wò ɨmbì, əne ɨgwɨ əni ze nɨ nyaʼa beenɨ, mbɨ nyaʼa kɔ chɨ ɨghɨ rɨŋga əbaŋ ze màʼrɨ̀ ɨgyɨ̀.

¹⁹ Ənɨ ɨni nyaʼa pè tad, mbɨ nyaʼa chɨ̀ ɨghɨ rɨ ənɨ əbaŋ ze ənɨ mbə ɨbɔ màʼrɨ̀ ɨgyɨ̀.

²⁰ Ənɨ chəi nyùmə̀ kɨ̀ rɨtəmɨ nyaʼa jwɨ əton ɨkaŋ ɨni nɔnɔʼ, mbɨ ɨchî nɨ əfim ze ə nyaʼa kǎ kǎ wò ɨmbì, tɨ̀ nyaʼa waʼ tɨkɔndɨ rɨjìm ni tɨ̀ we tɨ̀ rɨ̀ jwɨ̀ rəŋgəʼ.

²¹ Ɨchî nɨ mbɨ nyaʼa chub ənɨ əgha ə se zɨ rɨ jɨg, Pɔ̂l nyaʼa nɔ̀ʼ təm əkaʼ mɨ̀mə̌d ghà ni, “Məmbe, njɨ mbə̀ nyaʼa zu ənû ze nɨ mə̀ nyaʼa gha ɨ nən, chub ə Kret. À kɨ nɨ mbə̀ nyaʼa zu, njɨ chəi əfim zɔ̂ ə chəkɨ əbaŋ zɔ̂, njɨ chəi tɨ̀ bə nimnɨ ɨghɨ mbɔ̂.

²² Àyɨə tɨ̀nîn mə ghà ɨ nən ni mbə̀ yim fîŋ. Chəi wə̀d mɔʼ rəbɔʼ nən bɨrɨ kwɨ, àmei əbaŋ zɔ̂ ə bɨrɨ nim,

²³ ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ à kɨə kəʼ ɨzimɨ wɔ̂, aŋgɨrə̀ Ŋwìə̀ we nɨ mə yeʼ wə̀d məd, nɨ yeʼ Ŋwìə̀ we nɨ mɨə wumnɨə, kəʼ yeʼe təm ɨban num,

²⁴ ghà ni, 'Tɨrə̀ bɔ e, kyɨə Pɔ̂l, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ à berɨ wo təm ɨfě Kaisà. Zə ni Ŋwìə̀ fə ghɨ̀ ɨ̀chɔ̀m ənɨ ə ne. Wɨ̀ fə ghɨ̀ ni bə̂d mɨjìm mbe nɨə yènə̀ mbɨ ne tən əwən.'

²⁵ Əne mbə̀ yim fîŋ, kyɨ məmbe. Mə wɨə nùŋ mɨ fîŋ ɨgun ə Ŋwiə̀ ni ɨnû mbe bɨrɨ ghɨ̀ àmei ɨchî nɨ wɨ̀ gha ɨ num.

²⁶ Àyɨə tɨ̀ berɨ wo jwɨ̀ ənɨ əkəm əsɨ ə si nɨ mɨnib karɨ.”

²⁷ À nyaʼa ɨghabɨ ɨzimɨ ka ɨzimɨ we nɨ nyaʼa pe wum chɔ̀b rɨkwè nɨ əfim ze ə nyaʼə tin əwa ɨgwɨ rɨ̀bàà Adriatìk, mbaŋə̀ te nɨ nyaʼə tin əbaŋ ze nyaʼa kɔndɨ ni mbə fə sɨə tiinɨ ɨban ə si.

²⁸ Əne mbɨ nyaʼa nɨŋ ɨniʼ chuŋ əghɨ ə mɔʼɔ əŋgu màʼ ɨŋga rɨ̀bàà we. Mbɨ nyaʼa ghɨ̀ əne zə ni rɨ̀bàà we nyaʼa sà ɨŋga ɨghabɨ mɨ̀metà ɨwum kwè. Mbɨ nyaʼa yì wo ɨmbì rɨpiî, màʼ ɨniʼ we zə ni rɨ̀bàà we nyaʼa sà ɨŋga ɨghabɨ mɨ̀metà ɨwum tad.

²⁹ Mbɨ nyaʼa bɔ ni əbaŋ ze ə bɨrɨ wo nun ɨwɔ̌, əne mbɨ nyaʼa swi ɨtənɨ kwè rənjìm əbaŋ ze. Mbɨ nyaʼa bə̀ kə̀b ni ɨtuʼ zambɨ chɨg.

³⁰ Mbaŋə̀ te nɨ nyaʼə tin əbaŋ ze nyaʼa kə̀b nod əwən rɨŋga əbaŋ ze. Əne mbɨ nyaʼa swi ə kànuʼ we chà ɨŋga ɨgyɨ̀. Ɨ mbɨə nyaʼə ghɨ̀ ɨghabɨ ni mbə mbɨə kəb swi ɨtənɨ mbe rɨ ɨfě əbaŋ ze.

³¹ Pɔ̂l nyaʼa ghà əmbɨ ətu ɨgwɨ mɨ̀sɔgyɨ̀ ɨkɨ fibɨ̀ bə̀ ghà əmbɨ mɨ̀sɔgyɨ̀ mbe ni, “Mbaŋə̀ tɔ̂ mɨ ton chub ə ɨŋga əbaŋ zɔ̂, chəi ənɨ tɨ̀ mbə jwɨ̀ rəŋgəʼ.”

³² Əne mɨ̀sɔgyɨ̀ mbe nyaʼa sopɨ mɨniʼ mbe nɨ mbɨ nyaʼa kod ə kànuʼ we əŋgu, sàŋ wɨ̀ koŋ.

³³ Ənɨ ɨtuʼ nyaʼə sɨə wo chɨg, Pɔ̂l nyaʼa buʼ ɨbɔ əmbɨ bə̂d mbe ni mbɨ jɨg. Wɨ̀ nyaʼa ghà ni, “Tə̀chɔ̀ŋ yɨ ɨni wum chɔ̀b rɨ̀kwè nɨ mbə̀ə wòmə̀ ni əfim zɔ̂ ə sobə, chəi mbə̀ bə kɨrɨ jɨg ɨni mbɔ̂ wum chɔ̀b rɨ̀kwè.

³⁴ Əne mə wɨə buʼ ɨbɔ ɨ nən ni mbə̀ jɨg əghɨ ə mɔʼɔ. Tɨjɨg te bɨrɨ naʼ ɨka ɨ nən, ɨmbə̀ʼ ɨghəm nɨ chəi nyôŋ ətu mɔʼ bɨrɨ nim rɨ ɨgwɨ ətu ə wə̀d mɔʼɔ rəbɔʼ nən.”

³⁵ Ənɨ wɨ̀ nyaʼa ghà əne, wɨ̀ nyaʼa nɨŋ ŋgə̀ŋ, nàʼ məben-əwe əmbɨ ə Ŋwiə̀ ɨfě mɨ̀mə̌d mɨjìm, bəʼ kɔ jɨgɨ.

³⁶ Mbaŋə̀ te rɨjìm nyaʼa zə əne yim fîŋ bə̀ jɨg əghɨ ə mɔʼɔ.

³⁷ Mba mɨjìm mbe nɨ nyaʼa ɨŋga əbaŋ ze nyaʼa ɨghabɨ əkɨ ə be mbɨ ɨwum sambe chɔ̀b rɨ̀fuə.

³⁸ Ənɨ wə̀d jìm nyaʼa fə jɨg kod, mbɨ nyaʼa chɨ̀ kywɨ̀ te nɨ nyaʼa ɨŋga əbaŋ ze màʼrɨ̀ ɨŋga rɨ̀bàà. Əze ə nyaʼa ghɨ̀ əbaŋ ze ə zam.

Mɨnib nɨ nyaʼə nɔ̀ʼə̀ swiʼə nyaʼa sandɨ əbaŋ ze

³⁹ Ənɨ ɨtuʼ nyaʼa chɨgɨ, chəi mbaŋə̀ te nɨ nyaʼə tin əbaŋ ze nyaʼa kyerɨ əsɨ ə si ze nɨ mbɨ nyaʼa əŋgu. Àyɨə mbɨ nyaʼa zə əsɨ ə mɔʼɔ nɨ rɨsi nyaʼa əŋgu. Mbɨ nyaʼa zə əne kə̀b ni njɨ mbə tin əbaŋ ze wò təm əsɨ ze.

⁴⁰ Mbɨ nyaʼa sopɨ mɨniʼ tɨ ənɨ ɨtənɨ mbe nɨə yim ɨbaŋ ɨŋga ɨgyɨ̀. Mbɨ nyaʼa bə̀ zà mɨniʼ mbe nɨ nyaʼa yim ɨghɨ mbe nɨ mbɨə tin ə əbaŋ əŋgu. Mbɨ nyaʼa ghɨ əne, nɔ ngywɨ̌ əbaŋ ze nɨ nyaʼa ɨfě. Ənɨ mbɨ nyaʼa ghɨ əne, əbaŋ ze ə nyaʼa wò əŋgo rɨ̀bàà.

⁴¹ Àyɨə əbaŋ ze ə nyaʼa wò nun ɨdum rɨsi, əne nyɨ tən ɨŋga rɨsi ze. Əbà ze rɨ ɨfě nyaʼa nyɨ ɨŋga rɨsi ze, ghɨ̀ chəi ənɨ tɨ əbaŋ ze ə wɨrɨ yènɨ̀. Mɨnib nɨə nɔ̀ʼə̀ swiʼə nyaʼa nun njìm əbaŋ ze, sandɨ tɨkə rɨkə.

⁴² Mɨ̀sɔgyɨ̀ mbe nyaʼa taŋ ni mbə bɨrɨ zwiirɨ bə̂d ndəŋ mbe mɨjìm, ɨmbə̀ʼ tɨ wɨ mɔʼɔ zɔʼ i rɨ̀bàà we norə.

⁴³ Àyɨə ətu ɨgwɨ mɨ̀sɔgyɨ̀ we nyaʼa kə̀b ni njɨ tə chɨ ə Pɔ̂l rəŋgəʼ, əne wɨ̀ nyaʼa sob ni tɨ mbɨ zwiirɨ ə bə̂d ndəŋ mbe. Wɨ̀ nyaʼa ghà əmbɨ ə mbaŋə̀ te nɨ nyaʼa kyerɨ ɨchî nɨ zɔʼ ɨgyɨ̀ ni mbɨ be tòm ɨŋga rɨ̀bàà we zɔʼ wo jwɨ̀ əsaŋ.

⁴⁴ Wɨ̀ nyaʼa sɨ ghà əmbɨ ə̀bùʼ ə bə̂d ni mbɨ beenɨ ɨgun mɨplaŋ fɔrɨ ɨgun tɨkə rɨ ɨghɨ te nɨ nyaʼa sandɨ rɨ ənɨ əbaŋ ze. Wɔ̂ yɨ ɨnə̂njɨ̀ nɨ mbà mɨjìm nyaʼa jwɨ əsaŋ nɨ chəi mbaŋə̀ mɔʼɔ nyɨ ə ŋgəʼ.