Matiu 26 - Maləmce Məfele mala Ɓakuli: Kurcau MəbəsheAɓwana-mǝgule kpapi kunarǝia à nǝ̀ wal Yesu ( Markus 14:1-2 ; Luka 22:1-2 ; Yohana 11:45-53 ) 1 Lang Yesu malǝna banggi aɓwana amǝnia yì acau kat ka, pǝlǝa ne alaggana male ama, 2 “Wu sǝlǝna ama ueo nongŋo ɓari sǝ Lamsan Yalimuru nǝ̀ tite. Aɓalǝ amǝno yia apwari mala Lamsan ngga sǝ ɓeɓwa nǝ̀ ngga mak Muna mala Ɓwa, a bu aɓimǝbura, sǝ à nǝ̀ ngga gballì a nggun-gangndi.” 3 A baku mǝno ka agbani pǝris andǝ aɓwana-mǝgule mala amǝ Yahudi yi rambǝa a palta mala pǝris mǝgule mana à tunǝki ama Kayafas ka, 4 sǝ à kurkunarǝia ama à nǝ̀ bwal Yesu a sǝmbǝrǝa à nǝ̀ wal-lui. 5 Pǝlǝa à nea rǝia ama, “Ɓǝ̀ sǝm ká pak gir man a pwari Lamsan Yalimuru ɗang, ɓǝ̀ sǝm pa anggo ka aɓwana nǝ̀ loasǝ munǝo a la.” Ɓe mɓwama soapi Yesu muru amuri ( Markus 14:3-9 ; Yohana 12:1-8 ) 6 Aɓa mǝno anggo ka Yesu na a Betani a ɓala mala mǝdakali man yì Shiman ngga. 7 Dumǝna aban lili, pǝlǝa ɓe mɓwama yiu abani nǝ muru mǝ'rǝmɓoarne, mana boale pa bǝti raka, aɓa muna-du mǝnana à ɓè nǝ ɓe kǝ tali mana à tunǝki ama alabasta ka, yi solǝì Yesu a ɓamuri. 8 Lang alaggana mala Yesu sǝn mǝnia yì gir ka bumia kiɗiki, à na ama, “Palang sǝ mɓwama man kiɗiki muru man ani? 9 Ɓoaro male ka ɓǝa mangŋǝni amur boalo mǝgule, sǝ boale ka à nǝ̀ pe amǝtǝr.” 10 Yesu sǝlǝnia cau mǝno kat pǝlǝa nea wia ama: Palang sǝ wu kǝ zurǝi bum mɓwama man? Yì ka, pangŋǝnam gir mana mǝɓoarne na ka. 11 Wu nda atarǝ wun wunǝ amǝtǝr ko a ya pwari ka, sǝ mim ngga pa mǝ nǝ pa ata wun ko a ya pwari ka ɗang. 12 Muru mǝnia mɓwama man soapam a rǝam ngga, soe ace gilǝki tsǝk luem. 13 Ɓafo ǝn nggǝ bangga wun, ko a ya ban aɓa ɓanza kat à nǝ̀ hamnǝ Cau Amsǝban man kam ngga, à nǝ̀ bang ce gir mǝnia mɓwama man pe ka, ace ɗenyi nǝi. Yahuda eare nǝ̀ mak Yesu ( Markus 14:10-11 ; Luka 22:3-6 ) 14 Pǝlǝa ɓe ɓwa mwashat ata alaggana male mǝnia lum-nong-ɓari, mǝnana à tunǝki ama Yahuda Iskariyoti ka, puro wario aban agbani pǝris 15 sǝ ɗia ama, “Mana wu nǝ̀ eare wu nǝ̀ pam mana ɓǝ̀ ǝn pa wun Yesu a bu wun ngga?” Pǝlǝa à ɓal boalo zǝnariya mǝsǝì lumi-tārú sǝ à pe wi. 16 Lo àkǝ̀ pwari mǝno ka Yahuda kutia alta njar mana nǝ̀ pana Yesu nǝi a buia ka. Yesu li girlina Lamsan Yalimuru andǝ alaggana male ( Markus 14:12-21 ; Luka 22:7-13 , 21-23 ; Yohana 13:21-30 ) 17 A pwari mana à tinata pakiɗire mala Bǝredi Mana à Tsǝki Yist raka, alaggana mala Yesu yiu abani sǝ à ɗi ama, “A ya ban sǝ a kǝ earce ɓǝ̀ sǝm gilǝkio girlina Lamsan Yalimuru?” 18 Pǝlǝa nea wia ama, “Wu kya ɓa nggeala aban ɓeɓwa na kam, wu ne wi ama, ‘Malǝm ama pwari mana Ɓakuli tsǝki wi ka gbashina, nǝ̀ li girlina Lamsan Yalimuru a ɓala mo andǝ alaggana male.’ ” 19 Alaggana mala Yesu o à kya pa kǝla mana banggia wia ka, à kya lam girlina Lamsan Yalimuru. 20 Lang adyan pwari kpana ka, yi do aban li andǝ alaggana male lum-nong-ɓari. 21 À nda aban li ka, pǝlǝa nea wia ama, “Ɓafo ǝn nggǝ bangga wun, ɓeɓwa aɓalǝ wun nǝ̀ ngga mem.” 22 Ɓabumia zuriki kǝrkǝr sǝ ko yana ka tita ɗie ama, “Mǝ nda le Mǝtalabangŋo?” 23 Yesu nǝ̀ ear ka na ama, “Ɓwa mana oasǝ bui a kwar atam ngga, ɓwe na nǝ̀ ngga mem ngga. 24 Muna mala Ɓwa ka nǝ̀ wú kǝla mǝnana à gilǝì amuri ka. Sǝa ma caukwanban na nǝ ɓwa mana nǝ̀ mak Muna mala Ɓwa ka! Kǝpǝna mǝnia yì ɓwa ka à ɓǝli raka.” 25 Pǝlǝa Yahuda, mana nda nǝ̀ ngga me ka ɗi ama, “Malǝm, Mǝ nda le?” Yesu eari wi ama, “E, a nda.” 26 À nda ban li girlina ka, Yesu twal bǝredi, pak yàwá pǝlǝa ɓwani, pe alaggana male sǝ nea wia ama, “Wu ang, wu li; mǝnia ka nggūrǝam na.” 27 Pǝlǝa twal kwap mala mur anap, pak yàwá sǝ pea wia, na ama, “Wu nu a ɓalǝi, wun kat. 28 Mǝnia ka nda nkilem mala kurcau mǝbǝshe, mǝnana à sukki ace twal ban acauɓikea mala aɓwana pas ka. 29 Ən nggǝ bangga wun, pa mǝ nǝ nu mǝnia yì mur ɓǝlanggun anap ka ɗǝm ɗang she a mǝno yì pwari mǝnana mǝ nǝ nui bǝshe sǝnǝa wun a Domurǝm mala Tárram ka.” 30 Lang à tuna nggyal ka, à puro à o a nkono mala anggun Olif. Yesu bangŋa ama Bitǝrus nǝ̀ tǝmce ( Markus 14:27-31 ; Luka 22:31-34 ; Yohana 13:36-38 ) 31 Lang à nda amur nkono Olif ka, Yesu pǝlǝa ne alaggana male ama, “A ɓa dù man yalung ngga, wun kat wu nǝ̀ mǝsǝe, wu nǝ̀ ɗekiam. Mǝnia ka nda acemǝnana aɓa Malǝmce ka Ɓakuli bangŋa ama: “ ‘Mǝ nǝ wal yalgir, sǝ anzur mana a domwan ngga à nǝ̀ mesǝke.’ 32 Sǝ a nzǝm lo mem a ɓembe ka, mǝ nǝ aka wun dǝmbǝa aban ká a Galili.” 33 Bitǝrus eari wi ama, “Ko ɓǝ̀ aɓwana kat ɓangŋa à ɗekio ka, mim ngga pà mǝ nǝ ɓang ɗang.” 34 Yesu nyesǝi wi ama, “Mǝsǝcau, ǝn nggǝ banggo àkǝ̀ bu dù mǝnia ka, kaniama nggǔ nǝ̀ ɓua ka a wu nǝ tǝmcem kusǝ tārú.” 35 Bitǝrus bangŋa ama, “Ko ɓǝ̀ mǝ nǝ wu sǝnǝ we ka, pà mǝ nǝ ɓinǝo ɗang.” Sǝ acili alaggana gbal ka à bangŋa anggo. Yesu pak hiwi a Gefsemani ( Markus 14:32-42 ; Luka 22:39-46 ) 36 Pǝlǝa Yesu andǝ alaggana male o a ɓe ban mana à tunǝki ama Gefsemani ka, sǝ nea wia ama, “Wu duk kani, mim ngga mǝ nǝ ká akano mǝ nǝ pak hiwi.” 37 Tunǝ Bitǝrus andǝ amuna mala Zabadi ɓari, Yohana andǝ Jemis ate, sǝ tita pak bumkiɗikea, sǝ ɓabumi zuriki. 38 Pǝlǝa nea wia ama, “Bumkiɗikea mǝnana a yilǝmem ngga gul kǝrkǝr kǝla nǝ̀ wal luem. Wu duk kani, wu dum nǝ amǝsǝ wun atam.” 39 Tùr a dǝmbǝa bǝti ka, kya kumsǝ nǝ ɓamǝsǝi a nzali, pak hiwi ama, “Dâ, ɓǝ̀ a wu nǝ ear ka, twalam mǝnia yì tanni ka. Sǝa ma mani ka gir mǝnana bumo kànì ka nda, mem na ɗang.” 40 Nyare yiu aban alaggana male yi kumia ka à nda ntulo. Nê Bitǝrus ama, “Pà wu nǝ̀ gandǝ do atam nǝ mǝsǝ wun bu-pwari mwashat ɗang mbo? 41 Wu dum nǝ amǝsǝ wun, sǝ wu pak hiwi, ace mǝnana wu kǝa kuti aɓa karǝkiban raka. Bangŋo ma'wun kǝ earce nǝ̀ pak gir mǝɓoarne sǝ nggūrǝu ka pà nǝ́ rǝcandǝa ɗang.” 42 Nyar ɗǝm o kya pak ɓaria hiwi ama, “Dâ, ɓǝ̀ mǝnia yì tanni ka a pà nǝ́ twalami raka, she ɓǝ̀ ǝn nuni ka, kànì mo ɓǝ̀ pa.” 43 Nyare yiu abania, yi kumia ɗǝm ngga à nda ntulo; amburmǝsǝia dǝmbǝrikina. 44 Pǝlǝa nyia o kya pak tāruia hiwi; ɓǝsǝlǝ kǝ cau mǝ'mwashati. 45 Nyare yiu aban alaggana male sǝ banggia wia ama, “Wu nda a ntulo piu aban usǝlǝo? Wu sǝni, bu-pwari yina à ndo à nǝ̀ pà Muna mala Ɓwa a bu amǝ'cauɓikea. 46 Wu lo, sǝm nǝ̀ umi! Ɓwa mǝnana mak Muna mala Ɓwa ka ndya kǝ yiu ka!” À bwal Yesu ( Markus 14:43-50 ; Luka 22:47-53 ; Yohana 18:3-12 ) 47 Nda ɓa na cau piu, Yahuda mǝnana nda aɓalǝ alaggana male man lum-nong-ɓari ka, yi tusǝo. Yiu andǝ aɓwana pas nǝ anggea-byau andǝ agara a buia. Agbani pǝris andǝ aɓwana-mǝgule mala amǝ Yahudi nǝ̀ tasǝia. 48 Yì ɓwa mǝnana mé ka angŋa dǝmbǝa kanǝnìa wia gir mǝnana nǝ̀ pa sǝ à nǝ̀ surǝì ka ama, “Ɓwa mǝnana mǝ nǝ makki kun, mǝ nǝ kùrrì ka, ɓwe na, wu bwali.” 49 Yahuda gya yi kútí kporong aban Yesu, ne wi ama, “Malǝm, ǝn nggǝ makko kun.” Pǝlǝa yi mǝn abui kùr Yesu zǝp. 50 Yesu banggi wi ama, “Ɓiam, pak gir mǝnana yinǝ we ka.” Pǝlǝa aɓwana mǝno yi gbami Yesu, à bwali kàngkàng. 51 Anggo ka, ɓeɓwa aɓalǝ aɓwana mǝnana ata Yesu ka, kwetǝ nggeabyau male kwarǝna ɓe guro mala pǝris mǝgule nǝi, kasǝ mburkiri kpat. 52 Yesu ne wi ama, “Nyesǝ nggeabyau mo oasǝi a nde, acemǝnana ɓwa kat mana kǝ munǝ nǝ nggeabyau ka, nǝ nggeabyau sǝ à nǝ̀ wali. 53 Wu kǝ sǝni kǝla pà mǝ nǝ gandǝ zǝmbǝi Tárram, sǝ nǝ̀ tasǝam amǝturonjar pas àkǝ̀ dyadyan à nǝ̀ yia munǝo acem re? 54 Sǝ ɓǝ̀ ǝn pa anggo ka, lang sǝ cau mǝnana Malǝmce mala Ɓakuli bangŋi ama nǝ̀ pa ana ka nǝ̀ lumsǝo?” 55 Yesu nê ɓwabunda mǝnana yiua bwale ka ama, “Wu yiu nǝ anggea-byau andǝ agara ace bwalam kǝla mǝ nda mǝyàl-nzongcau? Ko aya pwari ka ǝn nggǝ do aɓa Ndàmǝgule mala Ɓakuli aban kanigir, sǝ wu bwalam ɗang. 56 Sǝ mǝnia kat ka pâ ace lumsǝ cau mǝnana amǝ'ɓangna mala Ɓakuli gilǝa a Malǝmce male ka.” Nda alaggana male kat ɓangŋa à ɗeki nǝmurǝì ka. À wari nǝ Yesu a ɓadǝmbǝ amǝɓashi ( Markus 14:53-65 ; Luka 22:54-55 , 63-71 ; Yohana 18:13-14 , 19-24 ) 57 Aɓwana mǝno à bwal Yesu ka à um nǝi aban pǝris mǝgule, yì Kayafas. Akano sǝ amǝkani Nggurcau mala Musa andǝ aɓwana-mǝgule yi dapia. 58 Bitǝrus ka kpata Yesu a nzǝmo kuko aban ká a ɓala mala Pǝris Mǝgule. Yi kutio sǝ do ata amǝyalban nǝ̀ sǝn gir mana à nǝ̀ pakki Yesu ka. 59 Yia agbani pǝris andǝ acili aɓwana-mǝgule ka à ndarǝ alte à nǝ̀ kum cau nyir amur Yesu mǝnana à nǝ̀ kumo à nǝ̀ wal-luí nǝi ka, 60 sǝ kat andǝ mani ama aɓwana pas puro à banggi acau nyir amuri ka, à kum ko mwashat ɗang. A masǝlǝate ka aɓea ɓwana ɓari puro. 61 À na ama, “Mǝnia yì ɓwa ka bangŋa ama yì ka, nǝ̀ gandǝ arki Ndàmǝgule mala Ɓakuli sǝ nǝ̀ nyare nǝ̀ ɓè aɓa nongŋo tārú.” 62 Pǝris mǝgule pǝlǝa lo cam nǝ came sǝ ne Yesu ama, “A panǝ cau mǝnana a nǝ bangŋa amur mǝno yì cau ka re? Mana nda ɓa mǝnia yì cau à kǝ ne a muro ka?” 63 Yesu duk kuni piu. Pǝris mǝgule ne wi ama, “Ən nggǝ kpapio wunǝ Ɓakuli Mǝyilǝmuì wu bangga sǝm ko a nda Kǝrǝsti, Muna mala Ɓakuli?” 64 Yesu eare ama, “E, kǝ nda a bang ngga, sǝ ǝn nggǝ bangga wun kat, “ ‘A dǝmbǝa ka wu nǝ̀ sǝn Muna mala Ɓwa dumǝna ata bu-mǝli mala Ɓakuli Mǝtalabangŋo, aban yiu aɓalǝ apǝrɓang a bumkuli.’” 65 Kara Pǝris mǝgule bwal daura male sanni sǝ na ama, “Nyesǝna ɓamuri kǝla Ɓakuli! Ya cau nani sǝm alkiyite amuri nǝ̀ kuti mǝnia? Wu ongŋǝna cau ɓǝsǝki Ɓakuli mǝnana pur a kuni ka. 66 Mana nda ɗenyicau ma'wun?” À pǝlǝa à eari wi ama, “Karǝna ɓǝa wali ɓǝ̀ wú.” 67 Pǝlǝa à takki ntara a ɓamǝsǝi sǝ à tulki nǝ abuia. Aɓea ɓwana ka à kwaki a takiri 68 sǝ à na ama, “Bangga sǝm, we Kǝrǝsti, yana nda ɓwa mǝnana walo ka?” Bitǝrus bangŋa ama surǝ Yesu ɗang ( Markus 14:66-72 ; Luka 22:56-62 ; Yohana 18:15-18 , 25-27 ) 69 Anggo ka Bitǝrus na nǝ́ nza aban do aɓa palta. Ɓe muna-ɓwama mǝturo-ɓala yiu abani, ne wi ama, “We gbal ka wu nda tarǝ wun wunǝ Yesu, Ɓwa Galili.” 70 Sǝ Bitǝrus ka makgir a ɓadǝmbǝ aɓwana kat ama, “Awo, ǝn surǝ gir mǝnana a banggiyi cau amuri ka ɗang.” 71 Pǝlǝa puro a kun palta. Ɓe muna-ɓwama ɗàng sǝni pǝlǝa ne aɓwana mǝnana abani ka ama, “Ɓwa man ngga ɗiɗyal ka nda ata Yesu Ɓwa Nazarat.” 72 Bitǝrus nyare makgir ɗǝm nǝ kana ama: “Awo, ǝn surǝ ɓwe mǝno ɗang!” 73 Zuku ka aɓwana mǝno à nda ban came abanì ka à sungŋo aban Bitǝrus sǝ à ne wi ama, “Mǝsǝcau, we ka a nda aɓalǝia, acemǝnana lasǝo lǝmndǝ ama a nda ɓwa Galili.” 74 Pǝlǝa Bitǝrus kángir sǝ na ama, “Ɓǝ̀ Ɓakuli ɓǝ̀ kiɗikiam mǝnana ɓǝa na ama ǝn surǝ mǝnia yì ɓwa ka!” Anggo ka kara nggù ɓua. 75 Nda ɓalǝ Bitǝrus kasǝa arǝ cau mǝnana Yesu banggi wi ka ama, “Kaniama nggǔ nǝ ɓua ka, a nǝ na kusǝ tārú ama a surǝam ɗang.” Pǝlǝa puro a nza kya ɓua, ɓua mǝkwanbanì. |
© Wycliffe Bible Translators, Inc. and © The Nigeria Bible Translation Trust 2016
Nigeria Bible Translation Trust