Luka 1 - Ala Ya Salatikan Kula Kitabu

Kitabu min sɛvɛ kun Luka bolo

¹ Ǹ diyananmɔɔ Teyofile, ko minu timinnin mɔ wotɛ jan, i k'a lɔn mɔɔ siyama v'i lɔja ka wo taliku sɛvɛ,

² iwo mɔɔlu n'a ɲafɔla mɔ yɛ teme, minu na ko wolu yena ai ɲa la ka ta a damina ma, ani minu kelayanin tɛɛ Ala kumakan lasenko lɔ.

³ Komi m̀'ɛ ko wolu bɛ ɲaɲinin kobɛn ka ta a damina ma, wo lɔ, ǹ n'a yena kobɛlɛ le ǹ'a bɛ sɛvɛ iwo kolu timinnin teme k'a lataa i ma,

⁴ fɔsa i y'a lɔn ko i kalannin ko minu la, wolu yi tuɲa gbugbu le le.

Mɛlɛka ka Yaya sɔlɔnko fɔ teme

⁵ Helodi tɛɛ Jude koovi masaya la waate min nɔ, salakalaseba dɔ tɛɛ je, ai tɛɛ a fɔla min ma Zakaliya, min tɛɛ Abiya ya salakalase jama lɔ. A moso tɛɛ Nabi Haluna bɔzɔn dɔ le le, min tɔɔ tɛɛ ko Elizabɛti.

⁶ Ai mɔɔ fila tɛɛ telenmande le le Ala ɲakɔlɔ, ai vɛ mɔ Tii ya seliya ni aa jamalilu bɛ lataamana kobɛn.

⁷ Wo bɛ n'a kɛ, den tɛɛ tɛ ai bolo, kamasɔlɔn Elizabɛti tɛɛ moso malɔnin ne le, ado ai mɔɔ fila tɛɛ vɛ kɔlɔya bubale.

⁸ Lon dɔ, Zakaliya tɛɛ aa salakalase baale la Ala ɲakɔlɔ, kamasɔlɔn aa salakalase jama ta waate tɛɛ vɛ se.

⁹ Ka bɛn aiya laana ma, ai ka kalabila kɛ. Kala ka Zakaliya mina fɔsa a yi don mɔ Tii ya lɔhɔlɔmabonba kɔnɔ ka wusulan ɲɛnin salakagbalan kɔkan.

¹⁰ A tɛɛ wusulan ɲɛninna waate min nɔ, jama ba tɛɛ Ala dalila kɛnɛma.

¹¹ Ado mɔ Tii ya mɛlɛka dɔ ka bɔ a yɛ gbɛ la, k'i lɔ wusulan salakagbalan bolokini fannɔ.

¹² Zakaliya ka mɛlɛka ye mingɛ, a kɔnɔlɔ ka fili. A do ka siyan bubale.

¹³ Kɛɛ mɛlɛka vɛɛ a yɛ: «Zakaliya, i kà siyan. Ala v'iya madailikan mɛn. I moso Elizabɛti kɛtɔ denkɛ sɔlɔnna i yɛ. I y'a tɔɔla ko Yaya.

¹⁴ A kɛtɔ i kɔnɔlɔdiyala k'i lasawa bubale, ado mɔɔ siyama kɛtɔ sawala a sɔlɔnko lɔ,

¹⁵ kamasɔlɔn a kɛtɔ mɔɔba le le mɔ Tii ɲakɔlɔ. A do kà lɛzɛnji min feu, niwotɛ gbɛ suu suu. A josokun lafatɔ Nii Sɛnɛyanin ne hali a ba kɔnɔ.

¹⁶ A do kɛtɔ sabu le, Bani Isilanka siyama kɛtɔ ai fannɔseila ai Tii Ala ma.

¹⁷ A kɛtɔ taamana mɔ Tii ɲakɔlɔ hangilimaya ni fangamaya boloma iwo Nabi Iliya tɛɛ teme. A kɛtɔ dennu ni ai fanu wotɛ lɔbɛnna, ka telenmandeya hangili di mɔɔ kolobalilu ma, ani ka mɔ Tii ya mɔɔlu lɔbɛn a yɛ.»

¹⁸ Wo fɔ mɛlɛka bolo, Zakaliya do k'a maɲininga, a vɛɛ: «Ǹ kɛtɔ a lɔnna di ko a kɛtɔ ten ne? Kamasɔlɔn m̀'ɛ kɔlɔya, ani m̀ moso fana vɛ jaanfa a sidanma lɔ.»

¹⁹ Mɛlɛka k'a javi, a vɛɛ: «Ǹe le Jibililu le min lɔnin Ala ɲakɔlɔ. Ǹ kelayanin samakan kein min lasenko le lɔ i ma.

²⁰ Kɛɛ komi i ma la ǹ kumakannu la minu mafatɔ a waate bɛlɛ lɔ, wo le y'a ma, i totɔ boboya lɔ haan fɔɔ ko minu ma vɛ fala lon min na.»

²¹ Wo yi kɛla waate min nɔ, jama tɛɛ Zakaliya makɔnɔna kɛnɛma. Ai do kɔnɔlɔ ka fili, kamasɔlɔn a tɛɛ vɛ mɛn lɔhɔlɔma dingila lɔ.

²² Zakaliya bɔnin kɛnɛma, a ma se kumala ai yɛ. Ai do k'a lɔn wo le lɔ ko, ko dɔ vɛ jiya a la lɔhɔlɔma dingila lɔ. Zakaliya do ka to boboya lɔ, a v'a bolo jatesiila ai yɛ.

²³ Zakaliya ya baale waate ka ban mingɛ, a ka seikɔ aa bon na.

²⁴ A lɔ ma mɛn butu, a moso Elizabɛti ka kɔnɔ ta. A do ka to doon nɔ haan fɔɔ kalo loolu.

²⁵ A tɛɛ a fɔla, a vɛɛ: «Ǹ'i bolo min ma yi ne, ǹ Tii ya kokɛnin ne wo le. A vɛ hena ǹ na ka maloya bɔ ǹ na mɔɔlu ɲakɔlɔ.»

Mɛlɛka ka Isa sɔlɔnko fɔ teme

²⁶ Elizabɛti kɔnɔ kalo wɔɔlɔna, Ala ka mɛlɛka Jibililu kelaya Galile so dɔ la, min tɔɔ yi ko Nazalɛti.

²⁷ A ka taa se singbilini dɔ ma, min ma kɛ́ ko lɔn ba, min tɔɔ tɛɛ ko Mɔyamu. A maminanin tɛɛ kɛ́ dɔ bolo, min tɔɔ tɛɛ ko Jusufu, Masakɛ Dawuda bɔzɔn.

²⁸ Mɛlɛka ka na a ma, a vɛɛ a yɛ: «Ǹ'i fola, Ala na nɛɛma kɛla ile min yɛ! Mɔ Tii i fɛ.»

²⁹ Mɔyamu kɔnɔlɔ ka fili bubale ka bɛn kuma wo ma. A v'i milila ko foli suu wo kɔlɔ yi mindɛ le.

³⁰ Mɛlɛka do vɛɛ a yɛ: «Mɔyamu, i kà siyan. Ala vɛ nɛɛma kɛ i yɛ.

³¹ A ye, i kɛtɔ kɔnɔ tala ka denkɛ sɔlɔn. I y'a tɔɔla ko Isa.

³² A do kɛtɔ mɔɔba le le. Ai kɛtɔ a fɔla a ma ko Masa Taala Denkɛ, ado mɔ Tii Ala kɛtɔ a lasiila a bema Dawuda ya masayasiifen nɔ.

³³ A siitɔ Janguba bɔzɔnnu kunna kudein. Aa masaya tɛ ban tuun!»

³⁴ Wo fɔ mɛlɛka bolo, Mɔyamu k'a maɲininga, a vɛɛ: «Wo yi se kɛla di, kamasɔlɔn m̀ ma kɛ́ ko lɔn?»

³⁵ Mɛlɛka do k'a javi, a vɛɛ: «Nii Sɛnɛyanin jiitɔ i kan, ani Masa Taala ya seetiiya bilintɔ i kunna. Wo le y'a ma, i kɛtɔ lɔhɔlɔma den min sɔlɔnna, mɔɔlu kɛtɔ a fɔla a ma ko Ala Denkɛ.

³⁶ I i mili i badenma moso Elizabɛti ma, min fana vɛ denkɛ kɔnɔ ta aa kɔlɔya waate lɔ. Ai tɛɛ a fɔla a ma ko moso malɔnin, kɛɛ a a kɔnɔ kalo wɔɔlɔna le lɔ yi ne.

³⁷ Kamasɔlɔn Ala tɛ kaɲala ko ko si la.»

³⁸ Wo lɔ, Mɔyamu vɛɛ: «Ǹ'i ǹ Tii ya jɔn ne le. A yi kɛ ǹ yɛ iwo i n'a fɔla teme.» Wo kɔ, mɛlɛka ka bɔ Mɔyamu fɛ ka taa.

Mɔyamu ka taa Elizabɛti fɛlɔ teme

³⁹ Wo waate kelen nɔ, Mɔyamu v'i wulila telemanin ka taa ɲagba le Jude so dɔ la tinima dingila lɔ.

⁴⁰ A do ka don Zakaliya ya bon na ka Elizabɛti fo.

⁴¹ Elizabɛti ka Mɔyamu ya folikan mɛn mingɛ, a den v'i lamaamaala telemanin a kɔnɔlɔ. Nii Sɛnɛyanin ka Elizabɛti josokun lafa,

⁴² a do k'a kan labɔ k'a fɔ Mɔyamu yɛ, a vɛɛ: «Duwawuden ne i le mosolu bɛ tɛma, ani den min y'i kɔnɔlɔ, wo fana yi duwawuden ne le!»

⁴³ Elizabɛti vɛɛ kɔtunun: «Ǹ'i mɔɔ mindɛ le k'a fɔ ko ǹ Kuntii woloba yi na m̀ ma?

⁴⁴ Ǹ n'iya folikan mɛnna mingɛ, ǹ den n'i lamaamaala ǹ kɔnɔlɔ sawa boloma.

⁴⁵ Duwawuden ne i le le, kamasɔlɔn kuma min fɔnin i yɛ mɔ Tii bolo, i vɛ limaniya ko wo mafatɔle.»

Mɔyamu ka Ala tanu teme

⁴⁶ Wo kɛ, Mɔyamu vɛɛ: «Ǹ'i ǹ Tii buɲala ǹ josokun nɔ,

⁴⁷ ado ǹ nii la vɛ sawa ka bɛn ǹ Kisiba Ala ma.

⁴⁸ Kamasɔlɔn a v'a ɲa kaa aa jɔnmoso ya fandanniya lɔ. Ka ta bi ma, mɔɔlu kɛtɔ a fɔla m̀ ma ko duwawuden,

⁴⁹ kamasɔlɔn Seebɛtii vɛ ko babalu kɛ ǹ yɛ. A tɔɔ sɛnɛyanin!

⁵⁰ A aa henandeya jiyala a ɲasiyanɲɛbalu le la ani wolu bɔzɔnnu.

⁵¹ A na kawanankolu kɛla a bolo makawanin ne la, ka mɔɔ fannɔbalu lɔjɛzɛn ani aiya kojatesiininnu bɛ.

⁵² A na seetiilu gbɛnna k'ai bɔ aiya masayasiifennu kɔkan, ka ban ka mɔɔ fanmajiininnu dalaya kɔlɔta.

⁵³ A na kɔɔntɔlu sɔla dɔnnifen keinnu sɔ fɔɔ k'ai lawasa, ka ban ka nafolotiilu bolokolongbɛ bila.

⁵⁴ A na aa jɔn Bani Isilankalu madɛmɛnna, kamasɔlɔn a ma ɲina aa henandeya kɛko lɔ,

⁵⁵ iwo a na lahedi tala teme mɔ bema Ibulahima ni aa bɔzɔn bɛ yɛ kudein!»

⁵⁶ Mɔyamu ka to Elizabɛti fɛlɔ ka kalo sawa jate kɛ je. Wo kɔ, a k'i kɔsei a fɛso.

Yaya sɔlɔnnin teme

⁵⁷ Elizabɛti moilon ka se, a do ɲuma ka jii denkɛ la.

⁵⁸ A siiɲɔɔlu ni a badenmalu k'a mɛn mingɛ ko mɔ Tii Ala vɛ hena a la, ka ko ba wo kɛ a yɛ, ai do vɛ sawala a fɛ.

⁵⁹ Den sɔlɔn tele seinna lon, ai bɛ ka na den makɛnɛkɛya lɔ. Ai tɛɛ a fɛ ka den tɔɔla a fa Zakaliya la.

⁶⁰ Kɛɛ a ba k'a fɔ ai yɛ, a vɛɛ: «Ɛnɛn! Fɔ a yi tɔɔla ko Yaya.»

⁶¹ Kɛɛ ai do vɛɛ a yɛ: «Ài badenmalu lɔ mɔɔ tɔɔ tɛ ten.»

⁶² Wo lɔ, ai k'ai bolo jatesii den fa yɛ, k'a maɲininga den tɔɔ ma.

⁶³ Zakaliya k'a bolo jatesii ko ai yi na wala le. A do ka sɛvɛli kɛ a kan, ko: «Den tɔɔ le Yaya.» Ai bɛ ka kawakoya wo lɔ.

⁶⁴ Telemanin, Zakaliya nɛɛ ka fɔlin, a do vɛ kumala ka Ala tanu.

⁶⁵ Ai siiɲɔɔlu bɛ ka siyan bubale, ado ko wolu vɛ jɛzɛnna Jude tinima fan bɛ lɔ.

⁶⁶ Mɔɔ minu k'ai mɛn, wolu tɛɛ ai milila, ai vɛɛ: «Den min kɛtɔ mɔɔ suu mindɛ le?» Kamasɔlɔn a lagbɛnin tɛɛ ko Ala ya foniseleya tɛɛ denni kɔkan.

Zakaliya ka Ala tanu teme

⁶⁷ Yaya fa Zakaliya joso la ka fa Nii Sɛnɛyanin la, a do vɛ kelaya kɛla, a vɛɛ:

⁶⁸ «Tanuli yi mɔ Tii yɛ, Bani Isilankalu Tii Ala, kamasɔlɔn a nanin aa mɔɔlu madɛmɛnko lɔ k'ai kunmaka.

⁶⁹ A na Lakisilikɛba makawanin lanala mɔ ma, ka bɔ aa jɔn Masakɛ Dawuda ya bonna lɔ.

⁷⁰ A n'a fɔla aa lɔhɔlɔma kelalu lɔ kɔlɔkɔlɔ le,

⁷¹ ko wo tii kɛtɔ mɔ lakisila ka mɔ bɔ mɔ juulu bolo, ani ka mɔ bɔ mɔ lagbeyaɲɛbalu fanga kɔlɔ.

⁷² Wo boloɲa le ma, a aa henandeya jiyala mɔ bemanu la, k'a hangili to aa lɔhɔlɔma salatikan nɔ,

⁷³ a na lahedi min tala mɔ bema Ibulahima yɛ,

⁷⁴ ko a kɛtɔ mɔ bɔla mɔ juulu bolo, fɔsa m'a bato siyanbaliya boloma,

⁷⁵ ani m'i kɛ mɔɔ sɛnɛyanin ni telenmande le a ɲakɔlɔ maa dunuɲalɔtɛɛ bɛ lɔ.

⁷⁶ Ile ǹ den koni, ai kɛtɔ a fɔla i ma ko Masa Taala ya kela, kamasɔlɔn i kɛtɔ taala mɔ Tii ɲa, ka aa siya lɔbɛn a yɛ,

⁷⁷ fɔsa i y'aa mɔɔlu lalɔnni kisiko la, aiya julumbulu lɔkotoko sabu la.

⁷⁸ Ka bɛn mɔ Tii Ala ya henandeya ba ma, kɛnɛya bɔtɔ mɔ yɛ gbesekele iwo telebɔ,

⁷⁹ fɔsa mɔɔ minu siinin divi lɔ saya duulen kɔlɔ, kɛnɛya yi bɔ wolu yɛ, ani mɔ sen yi bila josolajii siya kɔkan.»

⁸⁰ Denni ka to buɲala ka fanga sɔlɔn a josokun nɔ. A ka taa to fuwa lɔ haan fɔɔ a k'a jɛlɛ lankɛnɛmaya Bani Isilankalu yɛ lon min na.