Mateo 13 - U Maganda A Baheta Ni Jesu-Cristo

U Talinghaga Tungkul Tu Mágsabug

¹ Nadid ti itona be a aldew ay limmuwas ti Jesus tu bilay sakay immangay tu Minalno ni Galilea. Káddemát na hod ay inumetnud siya tu digdig nu minalno para magtoldu.

² Makpal a tolay u dinumulug nikuna kanya sinumakay siya tu abang. Inumetnod siya sakay nagtoldu tu katolayan a nágtaknág tu baybay.

³ Nagtoldu siya ti makpal tu pamamaraan ni talinghaga. Kinagi na “Te essa a lállake a mágsabug.

⁴ Tu págsabug na ay te bine a neangay tu digdig nu dilan. Dummemát u manok hide sakay tinoktok de u bine hide.

⁵ U agum a bine ay neangay tu luta a makpal a bito tu disalad na. Ay alisto hide a tinumubu

⁶ Pero alisto hide a nalanás dipo tu matindi a init sakay awan hide masyadu a nakagimot ti madisalad.

⁷ U agum a bine ay neangay tu luta a maduksan. Nikuna dumakal u saet hide ay nailongan iye hide.

⁸ U agum a bine ay neangay tu maganda a luta. Iye hide ay nagtubu ti maganda sakay nagbunga ti makpal. U bunga nu agum a ohay ay tágtállo a pulo, u agum ay tágannam a pulo sakay u agum ay tággidatos a butil kada ohay.

⁹ Ni ti deya u masoh a mágsaneg ay dapat mágsaneg ti husto sakay intendiyán na u kinagi ko.”

¹⁰ Sakay ummadene u disepulus hide ni Jesus sakay tinanung de siya “Bakin a idilan mo ti talinghaga u págtoldu mo ti tolay hide?”

¹¹ Tinábbeg na hide “Impakapospos nu Diyos nikam u sekreto nu Kahariyan na pero awan na ipakapospos nide.

¹² Dipo ni ti deya u tehhod ay maatádden pa sakay sumagana siya. Pero u awan ay maalap pa u hod nikuna.

¹³ Kanya a magtalinghagaák nide dipo ketan de dán u ginimet ko pero awan de pa maintendiyan. Nasaneg de u kinagi ko pero awan di padla maintendiyan.

¹⁴ Natupad ngane dán nide u kinagi nu Diyos ni propeta Isaias tu itod pa a ‘Masaneg moy u kinagi ko pero awan moy maintendiyan. Ketan moy u gimitán ko pero awan moy maintendiyan.

¹⁵ Dipo inumigát dán u isip moy sakay awan dán mágsaneg u talinga moy. Sakay inkiháp moy dán u mata moy. Ni awan moy ina hide ginággimet ay maketa kam nakwa tu mata moy sakay makasaneg kam nakwa tu talinga moy. Sakay maintendiyan nakwa nu isip moy tánni angay kam nikán para pagpiyyaán takam.’

¹⁶ Pero hikam a disepulus ko hide ay pinagpala kam dipo naketa sakay nakasaneg kam.

¹⁷ Tatahoden u kagiyán ko nikam, makpal a propeta sakay malinis a tolay tu itod u nasoh a ketan u netan moy nadid. Pero awan iye nangyari nide.”

¹⁸ Kinagi pa ni Jesus nide “Sanigán moy nadid u kahulugen nu talinghaga nu mágsabug:

¹⁹ U pánghalimbawaan nu bine hide a neangay tu digdig nu dilan ay u essa a tolay a nakasaneg tu baheta tungkul tu pághare nu Diyos pero awan na iye naintendiyan. Dumemát ti Satanas, inagew na tu isip na u nasaneg na.

²⁰ U neangay be a bine tu mabito a luta ay konna tu essa a tolay a nakasaneg sakay masaya a tumanggap tu baheta tungkul tu pághari nu Diyos.

²¹ Pero dipo kapareho siya nu essa a mula a awan ti gimot a madisalad ay awan siya makatággád tu hirap nu seste dipo tu pánniwala na ay alisto siya a ummadág tu pánniwala na.

²² U bine be a neangay nadid tu kasaetan ay kaparehu na u essa a tolay a nakasaneg sakay tummanggap tu upos nu Diyos pero dipo nailongan siya nu kákkabalisa tu biyag sakay tu linlang nu kayamanan ay awan nakabunga u pánniwala na.

²³ U bine be a neangay nadid tu maganda a luta ay kapareho na u essa a tolay a nakasaneg sakay tatahoden a naintendiyan na u upos nu Diyos. Kanya makpal a tahod a bunga u ketan tu pánniwala na.”

U Talinghaga Tungkul Tu Madukás a Kalase a Halaman

²⁴ Nagistorya pa ti Jesus ti essa pa a talinghaga, kinagi na “U pághare nu Diyos ay konna tu istorya nu essa a tolay a nagmula ti maganda a halaman tu págmulaan na.

²⁵ Essa gibi nikuna tidug u atanan ay minulaan nu kadima na ti madukás a halaman sakay linakaden.

²⁶ Nikuna dummakál sakay bimmulaklak dán u maganda a halaman ay lummuwas be u madukás hide a halaman.”

²⁷ Nagtanung u utusan hide tu amo de “Awan beman mágkaganda la a kalase a halaman u inmula mo? Bakin a te madukás a halaman a limmuwas?”

²⁸ Timmábbeg u amo de “Gimet iye nu kadima tam.” Nagtanung dámman u utusan na hide “Bagután mi beman u mágkadukás hide a halaman?”

²⁹ Timmábbeg u amo de “Dyan moy, makay mabagut moy pati u mágkaganda hide a halaman.

³⁰ Pabayan moy dán hide a sabay a dumakál hanggan tu pággani tam. Utusan ko la u magani hide a ‘Dipalongo moy a bagután u madukás hide a halaman. Tapos ay bádbáddán moy hide para tutudán. Pero aniyán moy u bunga nu maganda a halaman sakay idátton moy tu bilay ko.’”

U Talinghaga Tungkul Tu Atong a Mustasa

³¹ Nagtalinghaga pa ti Jesus “U pághare nu Diyos ay konna tu essa a bine nu atong a mustasa. Inmula iye nu essa a tolay.

³² U mustasa ay u pinakabadit a bukál pero ni tumubu dán ay magin pinakadakál a atong dipo magin kayo. Sakay magin aponan nu manok hide.”

U Talinghaga Tungkul Tu Lebadura

³³ Nagtalinghaga pa ti Jesus ti essa “U pághare nu Diyos ay konna tu lebadura a inhalo nu essa bábbey tu minasa a harina para maggimet ti tinapay. Simmannáp u lebadura tu harina kanya umalsa iye.”

³⁴ Nagtoldu ti Jesus tu tolay hide tu pamamaraan nu talinghaga. Awan siya ti intoldu a iba nan puro talinghaga la.

³⁵ Kanya natupad u hula nu essa a propeta tu itod, “Kinagi nu Diyos ‘Maguposák nide tu pamamaraan nu talinghaga. Ikagi ko nide u bagay hide a awan padla ti nakapospos sapul tu pággimet tu mundo.’”

Impaliwanag ni Jesus u Talinhaga nu Madukás a Kalase a Halaman.

³⁶ Sakay limmakad siya tu katolayan sakay simmaddáp tu bilay. Hod ay kinagi nu disepulus na nikuna “Panginoon, ikagi mu nikami u kahulugan nu talinghaga nu madukás a kalase nu halaman.”

³⁷ Tinábbeg hide ni Jesus “Hikán a Anak nu Tolay u nagmula tu maganda a halaman.

³⁸ U luta ay u mundo, u maganda a kalase a halaman ay u tolay hide a naghariyan nu Diyos. U madukás a kalase a halaman ay u tolay hide a kao ni Satanas.

³⁹ U kadima a nagmula tu madukás a kalase nu halaman ay ti Satanas. U pággani ay u katapusan nu mundu sakay u magani hide ay u anghel hide.

⁴⁰ Tu panahun nu ani ay ibutan u mágkadukás a kalase nu halaman hide sakay tutudán Konna labe hina u mangyare tu katapusan nu mundu.

⁴¹ Hikán a Anak nu Tolay ay paangayán ko u anghel hide para ibutan de u atanan a ginábwatan nu kasalanan sakay u atanan a maggimet ti madukás.

⁴² Ibut hide nu anghel tu impiyerno sakay hod hide a mágsasangitán sakay mággáadoyán tu hirap.

⁴³ Sakay dumemlag nadid u malinis hide a tolay konna tu aldew hod tu kahariyan nu Ama de. Ni ti deya u makasaneg ay pakaintendiyán na.”

U Talinghaga hide Tungkul tu Pinakamahalaga a Bagay

⁴⁴ Kinagi pa ni Jesus “U pághari nu Diyos ay konna tu essa a kayamanan a nakaliyan nu essa a tolay tu araduwan a kao nu iba a tolay. Tinapuhan na u kayamanan sakay dipo tu grabe a saya na ay angay na inlako u atanan a kao na sakay binali na u luta a te kayamanan.”

⁴⁵ Kinagi pa ni Jesus “U pághare nu Diyos ay konna dámman tu essa a tolay a u negosyo na ay magehyok ti mamahalin a perlas.

⁴⁶ Nikuna netan na u essa perlas a mataas ti halaga ay inlako na atanan a kao na sakay binali na u perlas.”

⁴⁷ Kinagi pa ni Jesus “U pághare nu Diyos ay konna dámman tu essa a dakál a pante a indátton de tu diget sakay nakalap ti sari-sare a ikan.

⁴⁸ Nikuna naputat dán u pante ay hinela de tu baybay. Ummetnod u tolay hide tu baybay sakay piniliyan de. Indátton de tu págdáttonan u mágkaganda hide a ikan pero imbut de u mágkadukás hide.

⁴⁹ Konna labe hina u mangyare tu katapusan nu mundu. Dumemát u anghel hide sakay ihiwalay de u makasalanan tu malinis hide a tolay.

⁵⁰ Iyangay de u makasalanan ti impiyerno. Hod ay mágsasangitán hide sakay mággáadoyán.”

⁵¹ Tinanung ni Jesus u disepulus na hide “Naintendiyan moy beman u kinagi ko?” Timmábbeg hide “On naintendiyan mr Panginoon.”

⁵² Kinagi pa ni Jesus nide “Kanya atanan a maisto nu kautusan nu Diyos a magin disepulus tu kahariyan nu Diyos ay konna tu essa a makákkao tu essa a bilay. Iluwas na u dati hide sakay bigu a kayaman tu bodega na.

⁵³ Nikuna natapos dán ti Jesus a nagtoldu ti iye hide a talinghaga ay hinumektat siya ti itod a lugar.”

Inadiyan nu Taga Nazaret ti Jesus

⁵⁴ Nagsoli ti Jesus tu banuwan na sakay nagtoldu siya tu sinagoga de. Nagtaka u nakasaneg hide sakay kinagi de “Hádya wád siya nakaalap tu karunungan na sakay kapangyariyan na a maggimet ti himala?

⁵⁵ Awan beman siya u anak nu karpintero? Awan beman u ina na ay ti Maria sakay u kákkapatkákka na a lállake ay di Santiago, Jose, Simon, sakay Judas?

⁵⁶ Sakay awan beman mágyan u kákkapatkákka na hide a bábbey nikitam he ti baryo tamáy? Bakin a tanyag siya?”

⁵⁷ Inadiyan de ti Jesus, kanya kinagi ni Jesus “U essa a propeta ay igalang maski hádya pero awan siya igalang nu tolay hide tu sadili na a banuwan sakay tu sadili na a bilay.”

⁵⁸ Dipo awan hide maniwala nikuna ay awan siya naggimet ti makpal a himala hod.