Mateo 13 - Marahay na Bareta Biblia

An Parabola kan Paraoma

¹ Kan aldaw man sanang idto, nagluwas sa harong si Jesus asin nagtukaw sa tampi kan danaw.

² Tiniriponan siya nin kadakul na tawo kaya naglunad siya sa sakayan asin duman nagtukaw mantang an mga tawo nasa baybayon.

³ Nagtukdo siya sainda nin dakul na bagay sa paagi nin mga parabola. “May sarong paraoma na nagsabwag nin banhi.

⁴ Mantang isinasabwag niya an banhi, nahulog an iba sa dalan; nag-abot an mga gamgam asin tinuka idto.

⁵ An ibang banhi nahulog sa lugar na magapo; nagtambo tolos idto huli ta manipis an daga duman.

⁶ Alagad pagsirang kan aldaw nagkaaralang idto huli ta dai nakagamot nin hararom.

⁷ An iba man na banhi nahulog sa katonokan; pagtambo kan mga tonok, pinoot an mga banhi.

⁸ Alagad an ibang banhi nakasabwag sa matubang na daga asin namunga: an iba mananggatos an bunga, an iba sesenta, an iba treynta.”

⁹ Nagsabi si Jesus, “An may talinga, magdangog!”

An Katuyohan kan mga Parabola

¹⁰ Dangan dinolok si Jesus kan mga disipulo asin hinapot, “Tadaw ta mga parabola an ginagamit mo sa pagtukdo sainda?”

¹¹ Nagsimbag si Jesus, “Saindo ipinapasabot an mga hilom kan Kahadean nin langit, alagad sainda dai.

¹² Huli ta an siisay man na igwa, tatawan pa nin dakul, tanganing orog pang magkaigwa. Alagad an siisay man na dai, kukuahon pa maski an kadikit na sadiri niya.

¹³ Kaya parabola an ginagamit ko sa pagtukdo sainda dahel ta nahihiling ninda alagad dai namamaanan, nadadangog ninda alagad dai nahihinanyog o nasasabotan.

¹⁴ Kaya naootob sainda an sinabi ni Isaias: ‘Totoong madadangog nindo, alagad dai kamo makakasabot; totoong mahihiling nindo, alagad dai kamo makakamaan,

¹⁵ huli ta kulapos an isip kan mga tawong ini; tinatahoban ninda an saindang mga talinga, pinipirong ninda an saindang mga mata, ta tibaad sinda makamaan, o makadangog, o makasabot, dangan magdolok sako nganing paomayan ko.’

¹⁶ “Alagad mga paladan kamo, huli ta an mga mata nindo nakakahiling; an mga talinga nindo nakakadangog!

¹⁷ Sa katotoohan sinasabihan ko kamo, dakul na propeta asin matatanos na tawo an boot nanggad makahiling kan nahihiling nindo, alagad dai nakahiling; asin makadangog kan nadadangog nindo alagad dai nakadangog.

Ipinaliwanag ni Jesus an Parabola kan Paraoma

¹⁸ “Saboton nindo an kahulogan kan parabola kan paraoma.

¹⁹ Idtong mga banhi na nahulog sa dalan garo idtong mga tawo na nakakadangog kan tataramon dapit sa Kahadean alagad dai nakakasabot. Minaabot an demonyo dangan inaagaw an isinabwag sa puso ninda.

²⁰ An mga banhing nakasabwag sa lugar na magapo garo idtong mga tawo na maogmang minadangog saka minaako tolos kan tataramon nin Dios.

²¹ Alagad dai nakatadom nin marahay an nadangog kaya dai nahaloy; pag-abot kan karibokan o kasakitan dahel sa tataramon, minabaya tolos sinda.

²² An mga banhing nakasabwag sa lugar na matonok garo idtong mga tawo na nagdadangog kan tataramon, alagad an tataramon pinopoot kan mga kahaditan sa buhay na ini asin kan pagkamoot sa kayamanan, kaya dai nagbubunga.

²³ Alagad an mga banhing nakasabwag sa matubang na daga garo idtong mga tawo na nagdadangog asin nakakasabot kan tataramon nin Dios; namumunga nanggad nin dakul, an iba sanggatos, an iba sesenta asin an iba treynta.”

An Parabola kan mga Doot

²⁴ Saro pang parabola an inistorya ni Jesus, “An Kahadean nin langit nakakaagid sa sarong paraoma na nagsabwag nin marahay na banhi sa saiyang oma.

²⁵ Alagad sarong banggi mantang tororog an gabos, nag-abot an kaiwal niya, sinabwagan nin mga doot an oma, saka naghale.

²⁶ Kan nagtalubo na an mga banhi, dangan mamunga na an mga ini, nagturunga man an mga doot.

²⁷ Kaya nagduman sa paraoma an mga sorogoon asin naghapot, ‘Kagurangnan, bakong marahay na banhi an isinabwag mo sa saimong oma? Tadaw ta may mga doot na?’

²⁸ ‘Kaiwal an kaggibo kaiyan’ an simbag niya. ‘Boot mo na gaboton mi an mga doot?’ an hapot ninda.

²⁹ Nagsimbag an paraoma, ‘Dai, ta tibaad magabot pati an paroy.

³⁰ Pabayae sanang magtalubong sabay an paroy asin an doot sagkod sa tig-anihan. Pag-ani, ipapagabot kong enot sa mga paraani an mga doot, dangan ipapabugkos ko nganing suloon. Pakatapos, ipapaani ko an paroy, dangan ipapasaray sa harong-harong ko.’”

An Parabola kan Pisog nin Mustasa

³¹ Nag-istorya pa si Jesus sainda kan parabolang ini, “An Kahadean nin langit nakakaagid sa sarong tawo na nagtanom nin pisog nin mustasa sa saiyang oma.

³² Ini an pinakasadit sa gabos na pisog, alagad pagtalubo, iyo an pinakadakula sa gabos na tanom. Ini nagigin sarong kahoy, kaya an mga gamgam minatugdon saka minagibo kan saindang salagan sa mga sanga kaini.”

An Parabola kan Lebadura

³³ Nag-istorya pa si Jesus nin saro pang parabola, “An Kahadean nin langit garo lebadurang isinalak nin sarong babae sa tolong litro nin arina sagkod na nag-usbog an bilog na minasa.”

An Paggamit ni Jesus nin mga Parabola

³⁴ Ini gabos itinukdo ni Jesus sa mga tawo sa paagi nin mga parabola. Mayo siyang itinaram sainda na dai naggamit nin parabola.

³⁵ Ginibo niya ini tanganing maotob an sinabi kan propeta, “Mataram ako sainda sa paagi nin mga parabola; ipapahayag ko sainda an mga bagay na natatago poon na lalangon an kinaban.”

Ipinaliwanag ni Jesus an Parabola kan mga Doot

³⁶ Dangan binayaan ni Jesus an mga tawo asin naglaog sa harong. Nagrani saiya an mga disipulo asin nagsabi, “Paliwanagan man samo an kahulogan kan parabola kan mga doot sa oma.”

³⁷ Nagsabi si Jesus, “An nagsabwag kan marahay na banhi iyo an Aki nin Tawo;

³⁸ an oma iyo an kinaban. An marahay na banhi iyo an mga tawong kaayon sa Kahadean; an mga doot iyo an mga tawong kaayon kan Maraot.

³⁹ An kaiwal na nagsabwag kan doot iyo an Diablo. An tig-anihan iyo an kataposan kan panahon, dangan an mga paraani iyo an mga anghel.

⁴⁰ Siring na tinitipon saka sinusulo an mga doot, siring man an mangyayari sa kataposan kan panahon:

⁴¹ susugoon kan Aki nin Tawo an saiyang mga anghel nganing tiponon saka paluwason sa saiyang Kahadean an gabos na nagin dahelan nin kasalan asin an gabos na paragibo nin maraot.

⁴² Iaapon sinda sa hornong nagkakalayo; magtatangis sinda duman, asin magraragot an saindang mga ngipon.

⁴³ Dangan magliliwanag siring sa aldaw an mga matanos sa Kahadean kan saindang Ama. An may talinga, magdangog!

An Parabola kan Natatagong Kayamanan

⁴⁴ “An Kahadean nin langit nakakaagid sa kayamanan na natatago sa oma. Nakalot iyan nin sarong tawo alagad tinahoban niya giraray. Dangan sa saiyang kaogmahan ipinabakal an gabos niyang rogaring asin binakal an omang iyan.

An Parabola kan Perlas

⁴⁵ “An Kahadean nin langit nakakaagid man sa sarong negosyante na naghahanap nin mga marahay na klase nin perlas.

⁴⁶ Kan makakua siya nin pambihirang klase nin perlas, ipinabakal niya an gabos niyang rogaring asin binakal an perlas.

An Parabola kan Hikot

⁴⁷ “An Kahadean nin langit kaagid man sa sarong hikot na initsa sa dagat asin nakadakop nin manlaen-laen na klase nin sira.

⁴⁸ Kan pano na an hikot, ginuyod ini kan mga parasira sa baybayon. Linaen ninda an mga marahay na sira asin ibinugtak sa banyera; alagad inapon an dai mapakikinabangan.

⁴⁹ Arog kaini an mangyayari sa kataposan kan panahon: maluwas an mga anghel, lalaenon ninda an mga maraot na tawo sa mga matanos,

⁵⁰ dangan an mga maraot iaapon sa horno. Magtatangis sinda duman asin magraragot an saindang mga ngipon.”

An Bago asin an Daan na mga Katotoohan

⁵¹ Hinapot ni Jesus an saiyang mga disipulo, “Nasasabotan nindo an mga bagay na ini?” “Opo,” an simbag ninda.

⁵² Kaya tinaraman niya sinda, “An kahulogan kaini iyo na an lambang paratukdo kan Katogonan na nakanood dapit sa Kahadean nin langit nakakaagid sa sarong kagharong na nagluwas nin bago asin daan na mga bagay hale sa saiyang sarayan.”

Dai Nagtubod ki Jesus an mga Taga Nazaret

⁵³ Pakaosipon ni Jesus kan mga parabolang ini, naghale siya sa lugar na idto

⁵⁴ asin nagpuli sa sadiri niyang banwaan. Nagtukdo siya sa sinagoga; nagngalas an gabos na nakadangog saiya. Naghinarapot-hapotan sinda, “Saen nakakua nin siring na kadonongan an tawong ini? Ano ta nakakagibo siya nin mga milagro?

⁵⁵ Bakong iyo ini an aki kan panday? Bakong si Maria an saiyang ina? Bakong tugang siya ni Santiago, ni Jose, ni Simon asin ni Judas?

⁵⁶ Bakong nasa kaibahan ta an mga tugang niyang babae? Saen siya nakakua kaini gabos?”

⁵⁷ Kaya dai sinda nagtubod saiya. Nagsabi si Jesus sainda, “An sarong propeta ginagalangan saen man na lugar pwera sa sadiri niyang banwaan saka sa sadiri niyang harong.”

⁵⁸ Kaya dai siya naggibo nin dakul na milagro duman huli ta dai sinda nagtubod.