لوقا 6 - مازندرانی

صاحب روز شبات

¹ اَتّا از روزهای شبات عیسی گندمجار دِله جه دَییه رد بی‌یِه. وِنه شاگِردون خوشه‌های گندِم رِه چینه و شه دست جه ساوِسّنه، خاردِنه.

² اما چند تا فَریسی بائوتِنه: «چه ایسّه کاری کانّی که در روز شبات جایز نی‌یه؟»

³ عیسی جِواب هادا: «مگه کتاب مقدَسِ دِله نَخوندِسّینی که داوود پیغمبِر چیکار هاکارده اون موقع که وِ و وِنه یارا وشنا بینه؟

⁴ وِ بورده خِدا سِره دِله و نون وقفی ره بیی‌ته و بخارده و شه یارا رِه هِم هادا، در صورِتی که فقط کاهنونسّه اون نونا حلال بی‌یِه.»

⁵ باز بائوته: «مِن که انسان ریکا هستِمه صاحب شبات هِم هَسّه.»

⁶ در شباتی دیگه بوردِه کنیسه و شِروع هاکارده به تعلیم هاداهن. اَتّا مردی اونجه دیّه که وِنه راسّه دست خِشک بیی‌ته بی‌یِه.

⁷ علِمایِ دینی و فَریسیون، عیسی رِه زیر نظِر داشتِنه، تا بَوینند آیا در روز شبات هیچ کس رِه شفا دِنه یا نا؛ اینِسّه که دِنبال اَتّا بَهانه دیی‌نه تا وِ رِه متّهم هاکانند.

⁸ اما عیسی که متوجه ویشون فکرها بَییه، خِشکه دست مَردی رِه بائوته: «راست بَووش همه جلو هِرِس.» وِ هِم راست بیّه و هِرِسّا.

⁹ عیسی ویشونه بائوته: «شِمِجه پورسِمبه: کِدوم در روز شبات دِرِست هَسّه، خوبی یا بدی، نجات هاداهِنه جان آدِم، یا نابود هاکاردِن؟»

¹⁰ اَتّا اَتّای ویشونه حارشا و بعد اون مَردی رِه بائوته: «شه دست رِه دراز هاکان!» وِ هِم این کار رِه هاکارده و وِنه دست سالم بیّه.

¹¹ اما اونا خَله عصبانی بیی‌نه و با هِم مشورت هاکاردِنه که عیسی رِه چیکار هاکانند.

انتخاب دِوازده رسول

¹² در اَتّا از اون روزها عیسی دِعا هاکاردنِسّه بورده کوه، و شو رِه در عِبادِت خِدا به صبح بَرِسِندییه.

¹³ صبح زود شاگِردون رِه بِخاسّه، ویشون دِله جه دِوازده تا رِه اِنتِخاب هاکارده و ویشون رِه رسول بخوندِسّه.

¹⁴ شَمعون که عیسی وِنه نوم رِه پِطرُس بی‌یِشته، آندریاس، پِطرُسِ برار، یعقوب، یوحنا، فیلیپ، برتولما،

¹⁵ متی، توما، یعقوب حَلفای ریکا، شَمعون که معروف بی‌یِه به غیور،

¹⁶ یهودا یعقوب ریکا، و یهودای اَسخَریوطی که وِ رِه خیانِت هاکارده.

«خِش به حال شما»

¹⁷ عیسی شه شاگِردونِ هِمراه، کوه جه پایین بی‌یمو و اَتّا صافِ جا هِرِسّا. وِنه شاگِردون و خَله از مردِم از سرتاسر یهودیه، اورشلیم، و شهرهای ساحلی صور و صیدون، اونجه دیی‌نه.

¹⁸ اونا بی‌یَمونه اونجه تا وِنه حرفها رِه گوش هاکانند تا شه مریضی‌ها جه شفا بَیرِند، اونایی که ارواح ناپاک وویشونه اذیت کارده هِم، شِفا گِتِنه.

¹⁹ مردِم همه سعی کاردِنه وِ رِه لمس هاکانِند، اینِسّه که اَتّا نیرو وِنجه بیرون اِمو که همه رِه شفا داهِه.

²⁰ اون لحظه عیسی شه شاگِردون رِه حارشا و بائوته: «خش به حال شِما که فقیر هَسّینی، اینِسّه که پادشاهی خِدا مال شما هسته.

²¹ خش به حال شِما که الان وِشنا هَسّینی، اینِسّه که سِر وونّی. خش به حال شِما که الان بِرمه کانّی، اینِسّه که خندون وونّی.

²² «خش به حال شِما اون لحظه که مردِم، انسان ریکا اِسّه شِمه جه متنفر بَووئِن و شِما رِه شه جمع جه بیرون هاکانِند وشمارِ مردِمِ پَلی بَد نام هاکانِند.

²³ در اون روز شادی و خِشحالی هاکانین، اینِسّه که شِمه پاداش آسمون دِله زیاد هَسّه. اینِسّه که ویشون جد هِم اَنبیا جه اینتی هاکاردِنه.

²⁴ «اما وای بر شِما که ثِروتمندینی، اینِسّه که شه تسلی رِه پدا هاکاردینی.

²⁵ وای بر شِما که الان سِرینی اینِسّه که وِشنا وونّی. وای بر شِما که الان خنده کانّی، اینِسّه که عزا گِرِنّی و بِرمه کَفِنّی.

²⁶ «وای بر شِما اون لحظه که همه شِمه جه تَعریف هاکانند، اینِسّه که ویشونه جد هِم با انبیای دِروغین اینتی هاکاردِنه.»

محبت به دشمنون

²⁷ بعد عیسی ادامه هادا و بائوته: «ای اونایی که اِشنان‌نی، شما رِه گامبه که شه دشمنون رِه دوست دارین و اونایی که شِمه جه بد دارِننه، خوبی هاکانید.

²⁸ و هرکی شِما رِه نفرین کانده، وِنسّه برکِت بِخایین و هر کی شِما رِه اذیت کانده، وِنسّه دعای خیر هاکانید.

²⁹ اگه کسی ته اَتّا طَرِفِ صورِت رِه چَک بَزوهه، اون ور صورِت رِه هِم بَردَگِردِن بزِنه. اگه کسی ته کت رِه خانه، شه پیراهَن رِه هِم حادِه وِره.

³⁰ اگه کسی اَتّا چی تی جه خانه، هاده وِرِه، و اگه ته مال رِه کسی بَیی‌ته، وِنجه نِخاه ته رِه پَس هاده.

³¹ با مردِم هَمونتی رفتار هاکانین که خانّی با شِما رفتار هاکانند.

³² «اگه فقط کسانی رِه دوست دارین که شِما رِه دوست دارِننه، چی تی شما برتِه‌رِنی؟ حتی گناهکارون هِم شه رَفِقا رِه دوست دارِننه.

³³ و اگه فقط به کسانی خوبی کانّی که به شِما خوبی کانّه، چی تی شما بَرتِرِنی؟ حتی گناهکارون هِم اینکاره کانّه.

³⁴ و اگه فقط به کسانی قرض دِنّی که دونّی پَس دِنّه، چی تی شما بَرتِر هسّه‌نی؟ حتی گناهکارون هِم به گناهکارون قرض دِنّه تا اَتّا روز ویشون جه پَس بَیرِند.

³⁵ اما شما، شه دشمنون رِه دوست دارین و به اونا خوبی هاکانین و ویشونه قرض حادین و پَس نِخاین، اینِسّه که شِمه پاداش خَله زیاد هَسّه و شِما خدایِ وَچه بَخوندِسّه وونّی. اینِسّه که وِ با ناسپاسون و بدکارون مهربون هَسّه.

³⁶ پس رحیم بوشین، همونتی که شِمه پی‌یِر رحیم هَسّه.

عیبجویی از دیگرون

³⁷ «قضاوَت نکانین، تا بر شِما قِضاوَت نووشه. محکوم نَکانین، تا شما رِه محکوم نِکانَند. ببخشین، تا شِما بخشیده بَووشین.

³⁸ هادین، تا به شِما هاداهه بووهه؛ پیمانه پِر، اَنبِس، تکون هاداهه و سرریز شِمه دامِن دِله دَشندیه وونه! پَس با هر پیمانه که هادین، با همون پیمانه شما رِه پَس هاداهه وونه.»

³⁹ و این مَثِل رِه هِم ویشون اِسّه بیارده: «آیا کور تونده راهنمای کور دیگه بَووهه؟ آیا هر دِتا چاه دِله نَکِفِنّه؟

⁴⁰ شاگِرد، شه اِستا جه بَرتِر نی‌یه، امّا هرکی تعلیم و تربیتش کامِل بَووهه، شه اِستا واری وونه.

⁴¹ «چه ایسّه پَر کاه رِهِ شه برار چش دِله ویندی، امّا اون چویی که ته چشه دِله دره، نَویندی؟

⁴² چیتی توندی شه برار رِه بایری: ‹برار، بی‌یِل اون کاه رِه ته چش دِله جه در بیارِم،› امّا شه چش دِله چو رِه نَویندی؟ ای آدِم دِرو، اول اون چو رِه شه چش دِله جه دربیار، بعد بِتّر توندی بَوینی، تا پَر کاه رِهِ شه برار چش دِله جه بیرون بیاری.

دار و وِنه میوه

⁴³ «هیچ خاره دار میوۀ بد نَدِنه و هیچ دار بد هِم خوب میوه نَدِنه.

⁴⁴ هر داری رِه وِنه میوه جه اِشناسنّه. تلی دار جه انجیر نَتونّه بَچیِنن. تَمِشکلَم جه هِم انگور نَتّونه بَچینن!

⁴⁵ خارِ آدِم شه دِل دِله جه خوبی بیرون یانّه و آدِم بد شه دِل دِله جه بدی بیرون یانّه. اینِسّه که زِبون از اونچه دل وِنجه پِرهسته، حرف زَنده.

معمار دونا و معمار نادون

⁴⁶ «چی تی هَسّه که مه رِه ‹سَروَرَم، سرورم› گانّی، اما به اونچه گامبه، عمل نَکانّی؟

⁴⁷ اونی که مه پَلی اِنه و مه حرفها رِه گوش کانده و عمل کانده، هارشین کی رِه موندِنه:

⁴⁸ وِ کسی رِهِ موندِنه که موقع سِره دِرِست هاکاردِن، زمین رِه جول کَندِنه و سِره پِی رِه سنگ رو بنا کانده. وقتی سِل اِنه و سیلاب اون سِره سر هجوم یارنه، نتونده اون سِره رِه تِکون هاده، اینِسّه که سنگِ رو بنا بیّه.

⁴⁹ اما اونی که مه حرفها رِه گوش کانده، ولی به اون عمل نَکانده، کسی رِه موندِنه که شه سِره رِه بدون پی، زمین رو بِساته. وقتی سیلاب اون سِره سر هجوم بی‌یاره، در جا خراب وونه و خرابی زیادی بر جا موندِنه.»