MATIYU 13 - Mampruli

¹ Di daari maa ka Yisa daa yi yiri maa ni na n‑kyaŋŋi nti zinni mɔ'ari maa gbiriŋŋu.

² Daadam pam daa la'am u saani na, ka dizugu u daa kpɛ nyariŋŋu puuni nti zinni. Nyariŋŋu maa daa bɛ la koom puuni ka daadam maa daa zɛ mɔ'ari maa gbiriŋŋu.

³ Ka u daa tɔ'asi n‑tiri ba n‑nyɛsiri ba nyɛsa yɛla pam; ni, “Dɔsɔ n daa kyaŋŋi u puu, ni u ti waali u bumbura;

⁴ ka ŋɔn daa waanni maa, a seesi daa lu sɔkpaŋŋa ka niinsi daa kyɛ na n‑di a zaa.

⁵ Ka u bumburiseesi mun daa lu kuga ziiya ka bɛni tanni daa bu zoaai, ka a daa tɔ bula yoomyooma dama tanni maa daa pɔsigi a.

⁶ Amaa wuntaŋŋa ŋɔn daa ti bi, a bula maa daa gyɛkki n‑kpi, dama a nya'a maa daa bu sigi wa'aligu.

⁷ Ka seesi gba daa lu goosi ni, ka goosi maa daa zoaai na m‑mugsi n‑gabi kabula maa.

⁸ Amaa kaburiseesi daa lu tam ziiya n‑tɔ bula, n‑zoaai, ka daa dɔ'ai kyi, halli n‑niŋi beelim kɔbkɔbga, ni pisiyooyoobu, ni pisitata.

⁹ Tɔ: ŋɔnkam mari tuba n nin wum, ŋɔn wumma!”

¹⁰ Di saha ka u nyaandɔliba daa kyɛ u saani na nti boosi u, ni, “Bɔ n kyɛ ka i tɔ'asiri yɛttɔ'anyɛsa wa n‑tiri ba?”

¹¹ Ka u daa labsi n‑yɛli ba, ni, “Dama Naawunni siri ti yarima soori ni ya baŋŋi u naam yɛlisɔ'ara ŋɔn nyɛ seem, amaa ban kpalim la ku nya lala soori.

¹² Sɔkam zaa ŋɔn mari seelli nin nya m‑paasi halli ka di ti zoaai, amaa ŋɔn ka seelli maa ŋɔna, halli ŋɔn mari seelli fiiŋ maa gba, ba nin ti fa a ka kyɛ u yɔri.”

¹³ Ni, “Dinzugu n tɔ'asiri yɛla zaa yɛttɔ'anyɛsa ni n‑tiri ba, ka lala nin kyɛ ka ba nin gɔsiri ka ku nya seela: ba nin wumna, amaa ka ku baŋŋi seela.

¹⁴ Dizugu anabi Aizaaya yɛlisim maa daa yɛli n‑ti la bana, ni#:- ‘Ti Dugma yɛliya, ni#:- “Ya nin wum, m‑maali n‑wum, Amaa ya ku baŋŋi di gbinni. Ya nin gɔsi m‑maali n‑gɔsi, Amaa ya ku nya di.

¹⁵ Dama n niriba wa muna - Ba sufu ni teesa bu zulima, Ba ligi la ba tuba, Ba mumni ba nini: Dama di yi pa lala Ba nini naa n‑nyara, Ba tuba naa n‑wumna, Ba sufu ni teesa naa n‑neaara, Ka ba ti labi n saani na Nti nya tippu n saani.” ’ ”

¹⁶ Ka u daa laa n‑yɛli ba, ni, “Ya nini ŋɔn nyari wa zugu ka ya mari la zugsuŋŋu! - Ni ya tuba ŋɔn wumni maa zugu gba.

¹⁷ Dama n yɛtti ya la yɛlimaŋni, ni, sahaseaa din gaari ka anabidima ni ninvugsuma pam daa boori ba da nya yan nyari bunseesi wa, ka mun bu nya a; ka daa laa m‑boori ba wum yan wumni seelli wa, ka daa bu wum.”

¹⁸ Ka u daa yɛli ba, ni, “Ya wumma! - ka baŋŋi bumbura nyɛsiri maa gbinni.

¹⁹ Sɔkam ŋɔn wum Naawunni naam lahabaari maa ka bu baŋŋi di gbinni maa ka Yɛlibeeri Daana maa kyɛ na n‑fa yɛligu maa u sufu ni, ŋɔna n ŋmanni la bumburiseesi an lu sɔkpaŋŋa.

²⁰ Ninvugsɔ mun ŋɔn ŋmani la bumbura an lu kuga zugu la n nyɛ sɔ ŋɔn yi wum yɛligu maa sahanseaa la, u yi deaai ka la ni sufupeelli;

²¹ amaa ka di bu kpɛ u sufu ni ni yɛlimaŋni, ka u nya'a kaalinsi zugu u bu yuura: dizugu yɛlibeoo bee vɔlisigu yi ti kyɛ na Naawunni yɛligu maa zugu, u yi labi la nyaaŋŋa yooma.

²² Ninvugsɔ ŋɔn ŋmanni bumbura an lu goosi ni la n nyɛ sɔ ŋɔn yi wum yɛligu maa pɔi, ka laa n‑zaŋŋi duniya wa yɛla m‑mugsi u maŋŋa, ni bundaantirigu yɛla gba; ka dizugu ka Naawunni yɛligu bu toaai m‑bunni u sufu ni nti zoaai na n‑wanni tunsuma wala.

²³ Amaa ninvugsɔ ŋɔn ŋmanni la bumbura an lu tam zii la n nyɛ sɔ ŋɔn wum lahabaari maa ka baŋŋi di gbinni la, ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn nin wanni tunsuma wala - halli kɔbkɔbga, bee pisiyooyoobu, bee pisitata.”

²⁴ Ka Yisa daa yɛli ba nyɛsiseaa m‑paasi, ni, “Arizana naam maa ŋmanni la nŋɔa#:- Dɔsɔ n daa bɛ ni ka u daa buri bumburisuma u puu.

²⁵ Ka yunseaa, sɔkam zaa ŋɔn daa ti gbisi, ka u dindaana daa kyaŋŋi nti buri niimbɛŋni n‑niŋi puu maa bumbula maa sunsukkuni, ka bakki.

²⁶ Ka bumbula maa ŋɔn daa ti zoaai ka kyi maa daa ti ya niŋi n‑yirigi, di saha maa ka niimbɛŋni gba daa ti bunni na.

²⁷ Ka yiri maa daana tuntumniba daa kyɛ u saani na nti yɛli u, ni, ‘Ti dugma, pa bumburisuma ka i daa buri i puu maa ni? Ka niimbɛŋni wa yi la yani?’

²⁸ Ka u daa labsi n‑yɛli ba, ni, ‘N dindaansɔ n niŋi lala maa.’ Ka ba daa boosi u, ni, ‘Dinŋɔna ti kyɛma n‑vɔ niimbɛŋni maa m‑basi?’

²⁹ Ka u daa yɛli ba, ni, ‘Ay! Dama yan la'asiri niimbɛŋni maa, pa seem ya nin ti dari n‑vɔ kyi la gba m‑paasi.

³⁰ Ya kur kyɛ ka kyi maa ni niimbɛŋni maa zaa la'am n‑zoaai halli ni kaŋmaa saha. Tɔ, ka n nin yɛli ban ŋmaari a maa, ni, ba voaama niimbɛŋni maa pɔi n‑lɔ a gbilagbila n‑nyɔa, ka naayi ŋma kyi maa n‑la'asi n‑zaŋŋi n‑niŋi n napoo ni.’ ”

³¹ Ka Yisa daa yɛli ba nyɛsiseaa m‑paasi, ni, “Arizana naam ŋmanni la hoo zinzambeelli nira ŋɔn zaŋŋi m‑buri u puu ni.

³² Ka nyɛ la bunseelli bumbura kam zaa ŋɔn galisi n‑gaari ka; amaa kan daa ti zoaai n‑niŋi buntitaari n‑gaari zeeri bumbula zaa, ka daa leebi hoo tiiya, halli ka niinsi daa tɛ ba teeri ka zugu ka nyari ka vaari maasim.”

³³ Ka u daa laa n‑yɛli ba nyɛsiseaa, ni, “Arizana naam ŋmanni la dabinseesi pɔ'asɔ ŋɔn daa zaŋŋi n‑gyɛri zum ni, ni u ti sɛ paanu. U daa zaŋŋi dabina beela n‑niŋi zum pam puuni - hoo zum kuriba ata - ka a dɔla, halli nti kyɛ ka zum maa zaa ti du n‑fuusi.”

³⁴ Tɔ. Anŋɔ zaa ka Yisa daa tɔ'asiri n‑tiri niriba la, ka daa kur zaŋŋi ma'asa ni nyɛsa n‑tɔ'asira. U daa bu tɔ'asi yɛttɔ'aseelli ka ma'asa ka di ni.

³⁵ Lala daa kyɛ ka anabi la yɛligu la ti niŋi yɛlimaŋni, ni#:- “N nin tɔ'asi n yɛttɔ'a n‑tiri ba - Yɛttɔ'anyɛsa ka n nin tɔ'asira: N nin kasigi yɛlisɔ'ara n‑ti ba Ba na zi m‑baŋŋi yɛliseesi, Halli duniya naaŋŋu saha zaŋŋi m‑paai zuna.”

³⁶ Yisa ŋɔn daa ti kyeoosi zama maa n‑ti ba soori ni ba bakki, u daa kyaŋŋi nti kpɛ yiri maa ni. U daa bɛ bɛni, ka u nyaandɔliba maa daa kyɛ u saani na nti yɛli u, “Yɛlima ti niimbɛŋni an bɛ puu ni la nyɛsiri la gbinni!”

³⁷ Ka Yisa daa labsi n‑yɛli ba, ni, “Tɔ; dɔsɔ ŋɔn buri bumburisuma la n nyɛ man Ninsaala Biiya.

³⁸ Puu maa n nyɛ duniya wa, ka bumbulisuma maa n nyɛ ninvugseeba ban su naam maa beebu soori, niimbɛŋni bumbulibeeri mun n nyɛ ninvugseeba ban bɛ Yɛlibeeri Daana la suulinsi ni.

³⁹ Dindaansɔ ŋɔn daa buri bumbeeri la nyɛ la Sintaani; kaŋmaa saha n nyɛ duniya wa naari, ka ban ŋmaari maa n nyɛ malaakadima.

⁴⁰ Niimbɛŋni la ŋɔn la'asi n‑nyɔ seem la, lala ka di ti ya niŋi duniya naari Zaadaari maa.

⁴¹ Lala saha ka Ninsaala Bii maa nin ti tum u malaakadima ka ba zaŋŋi bankam zaa daa kyɛ ka niriba tum tumbeeri, ni bankam zaa daa niŋi yɛlibeeri, n‑la'asi n‑yiisi u naam maa ni m‑basi.

⁴² Ka ba nin ti zaŋŋi ba n‑lɔsi bugum ni, ya'aseaa ban nin bɛ ni n‑kumna ka ŋɔbri ba nyina.

⁴³ Di saha ka Naawunni niriba nin nya'ara, hoo wuntaŋŋa ŋɔn nya'ari seem maa, m‑bɛ ba Ba naam maa ni. Ŋɔnkam mari tuba n nin wum, ŋɔn wumma!”

⁴⁴ Ni, “Arizana naam ŋmanni la nŋɔa#:- di daa niŋiya ni, ka dɔsɔ daa kyaŋŋi nti nya arizikki kan pi tiŋŋa, ka u gbi tanni n‑labsi m‑pi ka. Ka daa kuli nti koosi u marigu zaa n‑labi na nti da lala tingbanni maa.”

⁴⁵ Ni, “Arizana naam laa n‑ŋmanni la nŋɔa#:- walima daansɔ n daa bɛ ni, ka u daa goori m‑boori kugsuma, bumpeela nyain, an ligri daa zoaai pam.

⁴⁶ Ŋɔn daa ti nya seaa ka ka veeli n‑gaari a zaa, u daa labi yiri ni nti koosi u marigu zaa n‑kyaŋŋi nti da ka.”

⁴⁷ Ni, “Arizana naam laa n‑ŋmanni la nŋɔa#:- zingbaariba daa lɔbi ba laama mɔ'ari ni n‑gba zaasim balibu kam zaa.

⁴⁸ Laaŋŋu maa daa paali la ni zaasim. Tɔ, ka ba darigi ka n‑du mɔ'ari gbiriŋŋu nti yiisi a n‑gamsi. Ba daa zaŋŋi bunsuma la n‑niŋi ba peeri ni; ka daa zaŋŋi bunseesi an bu veeli la n‑lɔbi m‑basi.

⁴⁹ Lala ti yɛ nyɛ di duniya naari daari; malaakadima la nin gamsi ninvugbeeri la ninvugsuma la puuni

⁵⁰ n‑zaŋŋi ba n‑lɔsi bugum ni, ya'aseelli ban nin kumni ka ŋɔbri ba nyina la.”

⁵¹ Ka Yisa daa boosi ba, ni, “Ammi, ya baŋŋi anŋɔ zaa gbinni, bee?” Ka ba daa labsi n‑yɛli u, “Ii.”

⁵² Di saha ka u daa yɛli ba, ni, “Dinŋɔ wulisiri, ni, zaaligu karimbasɔ ŋɔn labgi Arizana naam yɛla nyaandɔla ŋmanni la yiridaana ŋɔn kpeeri u neema duu ni n‑yiisiri bumpaala na, ka yiisi bunkura na m‑paasi.”

⁵³ Yisa ŋɔn daa yɛli ba nyɛsa wa n‑naai, u daa bakki bɛni

⁵⁴ n‑labi u maŋtoori tiŋŋa. U daa bɛ la ba la'aŋŋu duu maa ni nti wulisi ba. Ka alahazibu daa gbaai ba, ka ba daa boosiri taaba, ni, “Yani ka doo wa lee n bamsi u yɛla wa zaa, ka laa n‑nya yiiko n‑tumni tunkara wa?

⁵⁵ Pa kampinta bii maa nŋɔa? Pa u ma n nyɛ Mariama? - ka u tunzɔppa n nyɛ Gyeemsi, ni Gyoosɛfi, ni Saimoon, ni Gyuudasi la?

⁵⁶ U tunzɔpɔ'aba zaa gba bu bɛ la ti saani? Ka yani ka u lee n‑nya anŋɔ zaa?”

⁵⁷ Lala zugu ba daa bu boori u yɛla halli beela. Di saha ka Yisa daa yɛli ba, “Anabi kam nyari gyirima luginseelli kam zaa ni, na'ala u mammaŋŋa tiŋŋa niriba ni u yiri dima saani.”

⁵⁸ Ka u daa bu tum tunkara pam bɛni, ban daa bu niŋi Naawunni yɛdda maa zugu.