MAAKI 14 - Mampruli

¹ Di daa kpalim la dabsa ayi ni Yakki-n‑Gaari Kyuu, kyuseaa ban diri bundiripaala maa - seesi an ka dabinni la. Ka gyeeŋŋu kpambaya ni zaaligu karimbadima maa daa boori sɔseaa ban nin zaŋŋi n‑sɔ'ai n‑gbaai Yisa n‑ku.

² Ni, “Ti di niŋi lala Kyuu maa zama sunsukkuni; tin mira ka niriba maa nin zabi.”

³ Yisa mun daa bɛ la Bɛtani tinkpaŋŋa; u daa kpɛ la Saimoon yiri, ŋɔn daa nyɛ kunkɔŋŋa la. Ka ban daa ti dira, pɔ'asɔ daa mari turaali kɔlɔba n‑kpɛ na, turaali kpaam n‑daa la, ka bu mari la nyunya'asiri ka bu ligri zoaai pam. U daa ŋma kɔlɔba maa n‑kpaai kpaam maa n‑saari Yisa zugu.

⁴ Ka ban daa bɛ bɛni maa seeba sufu daa yisigi, ka ba tɔ'asiri n‑tiri taaba, ni, “Bɔzugu ka u sa'am turaali wa?

⁵ Ba yi da zaŋŋi bu n‑koosi, ligri pam naa n‑yi na ka lala ligri naa n‑toaai m‑puri n‑ti faradima!” Ka ba daa nyikki u lala.

⁶ Ka Yisa yɛli ba, “Ya kyɛl u! Wula ka ya daamni u? U tum la din veela n‑ti ma.

⁷ Ya kur nin mari faradima ya saani sahakam. Ya yi boori ya suŋŋi ba, ya nin nya soori. Amaa ya ku mari mani sahakam.

⁸ Pɔ'a maa mun niŋi la hoo ŋɔn nyaŋŋi seem; u zaŋŋi turaali kpaam wa hoo ŋɔn daŋŋi n‑saari n niŋŋa n‑sɛ'asiri zaŋŋi n‑kyaŋŋi n kum sɔ'abu saha seem la.

⁹ Yɛlimaŋni ka n yɛli ya, ni, ba yi ti mooli lahabasuŋŋu maa duniya wa lugri kam zaa, ba nin teaai pɔ'a wa yɛla n‑tɔ'asi n‑wulisi ŋɔn niŋi seem maa.”

¹⁰ Ka Gyuudasi Isikariyɔti, ŋɔn daa nyɛ Yisa nyaandɔliba pii ni ayi maa yinni la, daa bakki n‑kyaŋŋi gyeeŋŋu kpambaya maa saani ni u ti figsi Yisa n‑ti ba.

¹¹ Ba sufu daa maaya ŋɔn daa yɛli ba lala yɛttɔ'a maa zugu, ka ba daa ti noori, ni, ba nin ti u ligri. Dizugu Gyuudasi daa piili m‑boori sɔsunseaa ŋɔn nin niŋi n‑zaŋŋi Yisa n‑ti ba.

¹² Kyuu maa dahinyinni, peesi kɔribu daari maa, ka Yisa nyaandɔliba daa boosi u, ni, “Yɛni ka i boori ni ti kyaŋŋi n‑kpɛ m‑maali Kyuu diibu siri n‑ti i?”

¹³ Ka Yisa daa tum babayi, n‑yɛli ba, “Ya kpeem timpuuni. Ya yi ti kpeeri timpuuni maa, dɔsɔ nin paai ya na n‑ziiri koom. Yan dɔla u nyaaŋŋa

¹⁴ n‑kyaŋŋi yiri seaa ŋɔn nin kpɛ la ni, ka kpɛ n‑yɛli yiri maa daana, ni, ya Karimba maa nin ti boosi u, ni, dukani ka ŋɔn ni u nyaandɔliba ya kpɛ n‑di ba Kyuu bundirigu?

¹⁵ Ka u nin wulisi ya dutitaari gyirambisa zugu ka ba pun maali ka siri n‑zaali. Ya sɛ'asima bɛni ka guri ti.”

¹⁶ Ka nyaandɔliba ayi maa daa yi n‑kyaŋŋi timpuuni, ka di daa niŋi ba hoo ŋɔn pun yɛli ba seem maa, ka ba daa sɛ'asi Kyuu maa siri.

¹⁷ Zaanoori ŋɔn daa ti paai, Yisa ni u nyaandɔliba pii ni ayi maa daa paai na.

¹⁸ Ka ban daa ti dira, Yisa daa yɛliya, “Yɛlimaŋni ka n yɛtti ya wa, ya yinni nin figsi ma n‑ti n dindaandima - ti ban la'am n‑diri wa yinni.”

¹⁹ Ba sufu daa sa'amiya, ka ba daa boosiri u yinniyinni, “Mani, bee?”

²⁰ Ka u daa yɛli, “Di nyɛ la ya pii ni ayi wa yinni, man ni ŋɔn la'amni n‑sukkri laa yinni ni.

²¹ Ninsaala Bii maa nin bakki n‑gaari hoo din pun sɔbi n‑zaali u zugu seem la. Amaa ŋɔn mun figsi Ninsaala Bii maa n‑kyɛ ka ba gbaai u - di tɔ n‑ti u! Ba yi daa kyɛ di daama dɔ'am, di naa n‑sɔa.”

²² Tɔ; ka ban daa ti diri maa, u daa zaŋŋi diseebu m‑puusi Naawunni pɛ'abu ka ŋmaai n‑zaŋŋi n‑tisi ba ka yɛli, “Ya deaama; n ningbina nla.”

²³ Ka laa n‑zaŋŋi kɔbeaa m‑puusi Naawunni ka zaŋŋi n‑ti ba, ka ba zaa daa nyu ka puuni.

²⁴ U daa yɛli ba, “N ziim nla. N ziim wa nin ti yi na, ka di yiibu na nin kyɛ ka nangbanyinni zaalipaalli ti zaani, n‑tiri niriba pam.

²⁵ Yɛlimaŋni ka n yɛtti ya, n ku laa n‑nyu tiwala daam wa taabu yaasa, halli ni dindahinseaa man nin nyu di bumpaalli, Naawunni naam beesigu ni.”

²⁶ Ka ba daa yuum yuuma m‑pɛ'ari Naawunni. Ban daa yuum n‑naai maa, ba daa yi bɛni n‑kyaŋŋi nti paai Ɔlivii Zoori kpaŋŋa.

²⁷ Ka Yisa daa yɛli ba, “Ya zaa nin wurim ka kyɛ ma, vi zugu. Pa lala ka di daa sɔbi n‑dooli? - ni, ‘N nin ŋmɛ pɛgura maa ka peesi maa wurim.’

²⁸ Amaa man yi ti doaai kum ni n nin daŋŋi ya tooni n‑kyaŋŋi Galilii tingbaŋŋu.”

²⁹ Ka Piita yɛli u, “Ba zaa yi ti wurim ka kyɛ i, vi zugu, man ku niŋi lala!”

³⁰ Ka Yisa yɛli u, “Yɛlimaŋni ka n yɛtti i wa, zuna yuŋŋu wa i mammaŋŋa nin kyiisi, ni, i zi ma; i nin ti yɛli lala napɔŋŋu buta pɔi, ka nɔroo naayi kum buyi.”

³¹ Ka Piita labsi n‑yɛli ni nimmoaa, ni, “Halli di yi zaan kum ni, n ku kyiisi i.” Ka u taaba maa zaa gba daa yɛli lala.

³² Ka ba daa kyaŋŋi m‑paai ya'aseelli ban boonni Gyɛtisamanni. Ka Yisa yɛli u nyaandɔliba maa, “Ya zinma kpa ka n kyaŋŋi n‑susi Naawunni ka kyɛ na.”

³³ U daa zaŋŋi la Piita ni Gyeemsi ni Gyɔni ka ba dɔli u, ka di daa mugsi u pam ka beerim daa gbaai u ka di daa wum u pam. Ka u daa yɛli ba, “Beerim din bɛ n sufu ni wa zoaaya pam, n‑ŋmanni din ya ku ma. Ya kpalimma kpa ka gura.”

³⁴ Sufusa'aŋŋu ni beerim daa gbaai u ka di daa wum u pam, ka u daa yɛli ba, “Beerim din bɛ n sufu ni wa zoaaya pam, n‑ŋmanni din ya ku ma. Ya kpalimma m‑bɛ kpa ka gura.”

³⁵ U daa kyaŋŋi tooni beela m‑paasi nti zaŋŋi u maŋŋa n‑gbaani tiŋŋa ka susiri n‑yɛtti, ni, di yi nin toaai, ni, namsigu wa ŋɔn gaari ka kyɛ u.

³⁶ Ka susi, ni, “Abba, m Ba, seelikam bu gaari i. Kyɛ ka namsigu kɔbeaa wa gaari ka kyɛ ma: di kyɛ ka n nyu di! Amaa di pa la man ŋɔn boori seem la, see nyin ŋɔn boori seem maa niŋma.”

³⁷ U daa labi na n‑nya, ka babata maa zaa daa gbisiri ni; ka u booli Piita, ni, “Saimoon, i gbisiri ni? I na'a ku toaai n‑gali goom halli saha beela?”

³⁸ Ka laa n‑yɛli ba zaa, ni, “Ya gura, ka susiri Naawunni ka lala nin kyɛ ka ba di zamsi ya halli ka ya ti lu. Ya sufu boori sakkri amaa ya ningbina ka yaa ka za'asiri ni.”

³⁹ Ka u daa laa m‑bakki n‑kyaŋŋi n‑laa n‑susiri lala yaasa.

⁴⁰ Ka ŋɔn daa laa n‑labi m‑paai na, ba daa gbisiri ni, dama ba nini daa mumni ni, dizugu ba daa bu mi ban ya labsi n‑yɛli u seem.

⁴¹ Ŋɔn daa kyaŋŋi ka labi na napɔmbuta la, u daa yɛli ba, “Ya na kpalim n‑gbisiri ka vuusira?”. Ni, “Di sakkiya! Saha maa paaya. Ya nyama, ba pun yi n nyaaŋŋa ka figsi man Ninsaala Biiya n‑ti ala'akyi dima.

⁴² Ya doaama ka ti kyaŋŋi! Minaafikka maa n kyɛnni na wa.”

⁴³ Ŋɔn daa na kur tɔ'asiri maa, Gyuudasi daa paai na, ŋɔn daa nyɛ u nyaandɔliba pii ni ayi la yinni yinni. Niriba pam daa dɔli u: ba daa yi la gyeeŋŋu kpambaya ni karimbadima ni kpamma saani na, ka ba daa mari ba takoobidima ni dɔya na.

⁴⁴ Minaafikka maa daa pun wulisi u nyaaŋŋa maa ŋɔn ya n‑niŋi seem n‑kyɛ ka ba baŋŋi Yisa, ni, “Man nin puusi sɔ suŋŋasuŋŋa la, ŋɔna nla. Ya gbaam u m‑mari suŋŋa n‑kyaŋŋi.”

⁴⁵ Ka dizugu Gyuudasi daa paai na nti kyaŋŋi yooma m‑paai Yisa saani, ka yɛli u, “N Karimba!” ka daa puusi u suŋŋasuŋŋa.

⁴⁶ Ka ba daa gbaai u kirikiri.

⁴⁷ Ka ban daa zɛ n‑tabi bɛni maa sɔ daa foaai u takoobi n‑kyɛ kpambaya bisɔ n‑ŋmaai u tubri m‑basi.

⁴⁸ Ka Yisa daa boosi ba, ni, “N nyɛ la ban zabra ka faari neema la sɔ, bee wula? - ka ya mari takoobidima ni dɔya wa n‑yi na ni ya gbaai ma dizugu?

⁴⁹ Beoo kam n daa yi bɛ la ya saani, n‑daa zintiri Gyeeŋŋu Yiri maa ni n‑wulisiri niriba, ka ya daa bu gbaai ma. Amaa see ka di siri niŋi hoo Naawunni Litaafi ŋɔn daa yɛli seem maa.”

⁵⁰ Ka ba zaa daa zɔ ka kyɛ u.

⁵¹ Ka na'akyimbilisɔ n daa bɛ bɛni, u mun daa gɔbi kyinkyinni kɔkɔ n‑dɔli Yisa nyaaŋŋa.

⁵² Ka ba daa gbaai bii wa, amaa u daa zɔ m‑bakki yɔri ka u kyinkyinni maa kpalim ba nuu ni.

⁵³ Ba daa mari Yisa n‑kyaŋŋi Gyeeŋŋu Toondaana saani, bɛni ka gyeeŋŋu kpambaya ni kpamma ni karimbadima maa zaa daa la'am na.

⁵⁴ Ka Piita daa sɔ'ai n‑dɔli Yisa nyaaŋŋa sa, halli nti kpɛ Toondaana maa dundɔŋŋu ni. U daa la'am la soogyadima maa saani n‑zi bɛni n‑wuusiri bugum.

⁵⁵ Kpamma maa, ni la'aŋŋu dima zaa, daa moori la ni ba nya sɛhara n‑galim Yisa ka ku u, amaa ba daa bu nya lala sɛhara.

⁵⁶ Sɛharadima pam daa yi na m‑ma'ai ziri, amaa a daa bu dɔli taaba.

⁵⁷ Ka baseeba daa doaai n‑naai noori ni ba ti ma'ai ziri anŋɔ taabu, ni ba ti kpeesi u yɛla ni,

⁵⁸ ni, “Ti daa wum ka u yɛli, ni, u nin sa'am Gyeeŋŋu Duseaa ninsaalidima ŋɔn mɛ maa, ka zaŋŋi daba ata m‑mɛ seaa niriba nuusi ŋɔn ku toaai m‑mɛa.”

⁵⁹ Ni di zaa ba sɛhara daa bu dɔli taaba deede.

⁶⁰ Di saha ka Gyeeŋŋu Toondaana maa daa doaai ba zaa tooni m‑boosi Yisa, ni, “I ka labsigu zaŋŋi n‑kyaŋŋi ban tiri yɛttɔ'aseesi m‑paari i wa?”

⁶¹ Ka Yisa ŋɔn daa sina ka daa bu labsi n‑yɛli u seelli maa, Toondaana maa daa laa m‑boosi u n‑yɛli, “Nyini n nyɛ Masiiya ŋɔn ya fa ti m‑basi ka di naam la? Nyini n nyɛ Naawunni bii la?”

⁶² Ka Yisa daa labsi, ni, “Mani nla; ka#:- ‘Ya nin nya Ninsaala Bii maa’ ‘Ka u zi Naawunni Yaadaana maa nudirigu ya'ari’ ‘Ka kyɛnni na ka saazugu sangbana gyiligi u.’ ”

⁶³ Ka Toondaana maa suuri daa yisigi, halli ka u daa toaai u mammaŋŋa sutura dizugu ka yɛli, “Ti bu laa m‑boori sɛharadima yaasa, bee bɔa?

⁶⁴ Ya bu wum ŋɔn tɔ'asiri yɛttɔ'aseesi an kyisiri wa? Ya teesi la wula?” Ka ba zaa daa yi Yisa nyaaŋŋa, ni, u niŋi taalli - taalli kan sumni la kuubu.

⁶⁵ Ba ninvugseeba daa piili n‑tusiri nantoori n‑saatiri Yisa, ka ba daa zaŋŋi bunni n‑vili u nini ka daa lɔbri u tampɛkka ka boosiri u, ni, “Nyin anabi wa, bugma m‑baŋŋi ŋɔn ŋmɛ i wa!” Ka soogyadima maa daa deaai u ka gba ŋmɛ u.

⁶⁶ Tɔ; di saha ka Piita daa na kpalim m‑bɛ tiŋni dundɔŋŋu maa puuni. Ka Gyeeŋŋu Toondaana yiri maa pɔ'asarisɔ daa kpɛ na

⁶⁷ n‑nya u ka u wuusiri bugum maa. Ka pɔ'asariga maa daa yɛli “Nyin gba yi bɛ la Yisa, Nazarɛti nira wa, saani!”

⁶⁸ Amaa u mun daa kyiisiya; ka daa yɛli, ni, “M bu mi! - M bu baŋŋi nyin tɔ'asiri yɛttɔ'aseesi wa gbinni!” Ka daa yi n‑kpɛ bunzɔŋŋu ni. Di saha maa ka nɔroo daa kum.

⁶⁹ Ka pɔ'asariga maa daa nya u bɛni ka daa laa m‑piili yaasa n‑yɛtti n‑tiri ban zɛ bɛni maa, ni, “Ŋɔnwa nyɛ la niriba wa yinni.”

⁷⁰ Ka Piita daa kyiisi yaasa. Din daa paasi beela, ban daa zɛ bɛni maa daa laa n‑yɛli Piita, ni, “I ku toaai n‑kyiisi, ni, i pa ba nyaandɔla, dama i gba yi la Galilii na.”

⁷¹ Ka Piita daa piili m‑poori noori n‑yɛtti yɛlikyɔ'ama, ni, “M pɔya, ni, n yɛli la yɛlimaŋni. M bu mi dɔsɔ yan tɔ'asiri u yɛla maa!”

⁷² Di saha maa ka nɔroo daa kum m‑paasi buyi, ka Piita teaai Yisa ŋɔn daa yɛli u seem la, ni, “I nin kyiisi ma napɔŋŋu buta pɔi, ka nɔroo naayi kum buyi.” Ka u daa zɔ n‑yi ka kumna.