GYƆNI 1 - Mampruli

¹ Duniya piiligu ni ka ban boonni sɔ ‘Yɛligu’ maa daa pun bɛ ni. Yɛligu maa daa bɛ la Naawunni saani, halli ka Naawunni n daa nyɛ u gba.

² Di piiligu saha ka ŋɔn Yɛligu maa daa bɛ la Naawunni saani.

³ Ŋɔn saani ka Naawunni daa naam seelikam zaa; halli bunseelli ka ni ka Naawunni daa naam, ka ŋɔn Yɛligu maa daa ka bɛni.

⁴ Yɛligu maa ni ka nyɔvuri daa yi na, ka lala nyɔvuri daa taasi neesim na nti neaai n‑ti ninsaala.

⁵ Neesim maa muna - di neaari la zibsim ni, ka zibsim maa mun na zi n‑nyaŋŋi di, bee, m‑baŋŋi di gbinni gba.

⁶ Dɔsɔ n daa bɛ ni, ka Naawunni daa tum u na; ŋɔn yuuri n daa boonni Gyɔni la.

⁷ U daa kyɛ na ni u ti moonni neesim maa yɛla n‑tiri niriba, ka ba zaa ti wum, ka laa n‑niŋi yɛdda u mooligu zugu.

⁸ Pa neesim maa maŋŋa n daa nyɛ u, amaa ka u daa kyɛ na ni u ti mooli neesim maa yɛla.

⁹ Neesimaŋni n‑daa la; din neaari n‑niŋni ninsaalidima zaa. Lala saha maa ka neesim maa daa kyɛnni duniya wa na.

¹⁰ U daa bɛ la duniya wa puuni. Amaa halli ni u saani ka Naawunni daa naam duniya maa gba, di zaa yɔri duniya dima daa bu baŋŋi u.

¹¹ U daa kyɛ u mammantoori tingbaŋŋu na, amaa u mammantoori niriba maa daa bu deaai u.

¹² Amaa ba zaa daa bu za'asi u, ka baseeba ban daa sakki n‑deaai u, ka niŋi u yuuri yɛdda maa, ban ka u daa tisi soori ni ba ti leebi Naawunni biisi.

¹³ Di pa la kaman ninsaala ŋɔn dɔ'ari biisi seem, pa ningbiŋŋu kɔrisi zugu, bee, dɔsɔ yuubu zugu, amaa ba dɔ'am yi la Naawunni mammaŋŋa saani na.

¹⁴ Tɔ: ka Yɛligu maa daa ti labgi la ninsaala. U daa bɛ ti saani, ka veelim ni yɛlimaŋni daa bɛ u ni n‑gaari sɔkam. Tirima n daa nya u gyirima ŋɔn bɛ seem maa; u Ba Naawunni ka biiya m‑paasi u zugu, ka bigaŋŋa gyirima n nyɛ u dinni.

¹⁵ Gyɔni daa tɔ'asi u yɛla. U daa tasi n‑yɛli, “Ŋɔnŋɔ ka n daa tɔ'asi u yɛla, ni, ‘U paari la n nyaaŋŋa amaa u pun gaari n tooni gba.’, dama u daa pun daŋŋi m‑bɛ ni ka ba naayi dɔ'ai ma.”

¹⁶ Veelim ni yɛlimaŋni an bɛ u ni maa, ana ka ti deaara. U veelim zugu ka ti siri nya veelim suŋŋa.

¹⁷ Musa saani ka Naawunni daa kyɛ ka u zaaligu maa daa paai ti na, amaa Yisa Kirisita Masiiya saani ka ti nya veelim ni yɛlimaŋni.

¹⁸ Sɔsɔ na zi n‑nya Naawunni. Amaa Naawunsɔ ŋɔn bɛ u Ba Naawunni saani u kɔkɔa, ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn kyɛ ka ti zaa baŋŋi u.

¹⁹ Tɔ: Gyɔni mooligu lahabaari nŋɔa#:- Dindahinseaa ka Izraɛli dima kpamma daa tum maalimaanniseeba ni ba suŋŋniba, ka ba daa yi Gyɛrusalɛm na, ni ba ti boosi Gyɔni boosa. Ba daa yɛli u, ni, “Nyini n nyɛ ŋɔni?”

²⁰ Ka Gyɔni daa bu kyiisi, ka daa labsi yɛlimaŋni yɛttɔ'a paalu ni n‑yɛli ba, ni, u pa la Naawunni ŋɔn ya n‑tum sɔ ni u ti su ba naam fukumsi la, ni, “Man pa la Masiiya maa.”

²¹ Ka ba daa maali m‑boosi u, ni, “Ka dinŋɔna, i nyɛ la ŋɔni? Ilaygya bee?”; Ka u labsi n‑yɛli ba, ni, “Ay, pa mani nla.”: ni, “Anabi maa n nyɛ i, fa?”, ka u labsi n‑yɛli “Ay!”

²² Ka ba naayi boosi u, ni, “Ka dinŋɔna yɛlima ti nyin ŋɔn nyɛ sɔa. Ka ti kyaŋŋi nti yɛli ban tum ti na maa. I mammaŋŋa yɛtti, ni, i nyɛ la ŋɔni?”

²³ Ka Gyɔni daa labsi n‑yɛli ba hoo anabi Aizaaya ŋɔn daa pun yɛli seem la, ni, “Mani n nyɛ#:- ‘Sɔ m bɛ yoo ni n‑tasira, ni, “Ya sɛ'asima ti Dugma sɔya zaa Ka a tuusi kyippi!” ’ ”

²⁴ Tɔ; ka Farisii dimseeba gba ka ba daa tum na,

²⁵ ka ban n daa boosi Gyɔni, ni, “I yi pa la Masiiya maa, i pa Ilaygya, i mun pa anabi maa, wula zugu ka i suuri niriba Naawunni koom wa?”

²⁶ Ka Gyɔni daa labsi n‑yɛli ba, ni, “Man n suuri niriba Naawunni koom wa, amaa ninvugsɔ n zɛ ya sunsukkuni, halli ya na bu baŋŋi u gba;

²⁷ ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn pa man nyaaŋŋa n‑kyɛnni na, amaa man bu sumsi ni n tum u daabri tuma ka lɔrigi u namtiri n‑ti u.”

²⁸ Tɔ; anŋɔ zaa daa niŋi la Bɛtani tiŋŋa maa ziiya, tinseaa kan bɛ Gyɔdin mɔ'ari ya'ari sa; bɛni ka Gyɔni daa bɛ ni lala saha maa, ka daa suuri niriba Naawunni koom.

²⁹ Beoo ŋɔn daa ti neaai, Gyɔni daa nya Yisa ka u kyɛnni u saani na, ka yɛli, “Ya nyama! Naawunni Pɛbila maa nŋɔa! Ŋɔn zaŋŋni duniya tumbeeri taalli m‑basira.

³⁰ Ŋɔnŋɔ ka n daa tɔ'asi u yɛla, ni, ‘U paari la n nyaaŋŋa, amaa u pun gaari n tooni, dama u daa pun daŋŋi m‑bɛ ni ka ba naayi dɔ'ai ma.’

³¹ Halli man daa bu mi ŋɔn nyɛ ninvugsɔa, amaa ŋɔn zugu ka n kyɛ na ni n ti suuri niriba koom - ni n ti kyɛ ka Izraɛli dima ti baŋŋi u.”

³² Ka Gyɔni daa yɛli ŋɔn daa pun nya bunseesi yɛla, ni “N daa gɔsi n‑nya, ka Sii maa daa yi arizana ni n‑sigri na hoo naŋmanni nti tɔm u zugu n‑kpalim m‑bɛ u ni.

³³ Di saha maa man daa na bu baŋŋi, ni, ŋɔna nla. Amaa Naawunni ŋɔn daa tum ma ni n ti kyɛ na n‑suuri niriba koom, ŋɔna n daa laa n‑yɛli ma, ni, ‘I yi ti nya ka Sii maa sigi na n‑tɔm dɔsɔ zugu n‑kpalim, ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn nin mari Sii Kasi maa n‑suuri niriba koom’.”

³⁴ Ka Gyɔni daa laa n‑yɛli, ni, ŋɔna n nya u, ni, “Mani n yɛtti ya wa, ni, u siri nyɛ la Naawunni Biiya.”

³⁵ Beoo ŋɔn daa neaai yaasa, ka Gyɔni daa laa n‑zɛya ni - ŋɔn ni u nyaandɔliba ayi.

³⁶ N‑daa nya, ka Yisa kyɛnni la u kyɛnni n‑gatta; ka u yɛli, “Ya nyama! Naawunni Pɛbila maa nŋɔa!”

³⁷ Ka u nyaandɔliba ayi maa daa wum u yɛttɔ'a maa ka daa doaai n‑kari Yisa nɔba.

³⁸ Ka Yisa daa ŋmaligi n‑nya ka ba katti la u nɔba, ka u daa boosi ba, ni, “Bɔ ka ya boora?”; ka ba daa labsi n‑yɛli u, ni, “Rabbi, ” (di gbinni n nyɛ ‘Ti Karimba’), “yani ka i kpeera?”

³⁹ Ka u daa yɛli ba, ni, “Tɔ! Ya kyɛm na nti nya!”; ka ba daa dɔli u nti baŋŋi u yirikpeetiri ŋɔn bɛ seela. Ka ba daa kpɛ n‑gbɛ u saani, dama zaanoori saha daa pun paai.

⁴⁰ Tɔ; ka niriba ayi wa daa wum Yisa yɛla Gyɔni saani, ka laa n‑dɔli u nyaaŋŋa. Ba yinni n daa nyɛ Anduru: Saimoon Piita sunzɔ maa nla.

⁴¹ Ka dizugu u daa daŋŋi m‑bɔ u beeri Saimoon ziiya nti yɛli u, ni, “Ti nya la Masiiya maa!” (di nyɛ la tiligra, bee, ‘Kirisita’),

⁴² ka daa mari u n‑taasi Yisa saani na. Ka Yisa daa gɔsi u ka yɛli, “Saimoon, Gyɔni biiya, n nyɛ i: tɔ! ba nin booli i ‘Siifasi’ ” (di nyɛ la ‘Piita’ ka di gbinni n nyɛ “tampiiya”).

⁴³ Beoo ŋɔn daa laa n‑neaai, Yisa daa yɛli, ni, u ya doaai n‑kyaŋŋi Galilii tingbaŋŋu maa ni. Di saha ka u daa nya Filipi, n‑yɛli u, ni, “Kyɛm na n‑dɔli n nyaaŋŋa!”

⁴⁴ (Ŋɔn Filipi daa yi la Bɛtsaida tiŋŋa na, kan nyɛ Anduru ni Saimoon gba tiŋŋa maa.)

⁴⁵ Ka Filipi mun daa nya Nataniyɛli n‑yɛli u, “Ti nya la Musa ŋɔn daa sɔbi sɔ lahabaari n‑dooli zaaligu gbaŋŋu ni la, ka anabidima gba daa sɔbi u yɛla. Yisa nla, Gyoosɛfi biiya, ka u yi Nazarɛti tiŋŋa ni na!”

⁴⁶ Ka Nataniyɛli daa yɛli u, ni, “Nazarɛti fa! Bunsuŋŋu nin toaai n‑yi tinkyɔ'aŋŋu wa na, bee?” Ka Filipi daa labsi n‑yɛli u, “Kyɛm na n‑nya!”

⁴⁷ Ka Yisa ŋɔn daa ti nya Nataniyɛli ka u kyɛnni u saani na, ka u daa tɔ'asi u yɛla, ni, “Ya nyama! Izraɛli nira ni yɛlimaŋni nŋɔa. Ziri halli beela ka u ni!”

⁴⁸ Dizugu ka Nataniyɛli daa boosi u, ni, “I mi ma la yani?”; ka Yisa labsi u, ni, “N daa nya i ka i zi la kinkaŋŋa la gbinni pɔi, ka Filipi naayi booli i.”

⁴⁹ Di saha ka Nataniyɛli daa gyɛrigi n‑yɛli, “Rabbi, i siri nyɛ la Naawunni biiya! N‑laa n‑nyɛ Izraɛli dima naaba!”

⁵⁰ Ka Yisa daa yɛli u, ni, “I kur niŋi ma la yɛdda man yɛli i lala zugu, bee? Ni, n daa nya i kinkaŋŋa maa gbinni? I siri nin nya yɛliseesi an gaari lala pam!”

⁵¹ Ka laa n‑yɛli u, ni, “Yɛlimaŋni ka n yɛtti ya wa, ya nin nya ka arizana za'anɔya yi yoaai ka Naawunni malaakadima duuri ka sigri man zugu, man ŋɔn nyɛ Ninsaala Bii maa.”