DANIELI 11 - BIBILLYA Mareiyo Meele a Iruva1 Kwikee mwaaka ulya wa mbee wa mangyi Dario wa Amedi mmbo shekuuta imbikya ngarami. 2 Ulaalu mmbo shikeekuvia udede lwa mbony ndesa tikai. “Arannya, vamangyi vengyi vararu, mmbo vasheshillyaa Persia, ashesoro ni ungyi wa kaana, nawe akee isimba mmwasi ya valya vengyi woose. Kyeeri ashewonaa finya, kyeendwa ni umasi lwakwe mmbo ashesaveesa ngyumangyi tingyi toose ta Ugriki. Umangyi lwa Misri na Ugiriki 3 “Numa kushesha mangyi ungyi atiri finya nasheshillya uruka uniini, neekyo kyoose akunda itana navekitana. 4 Neelyi ashekooya mmbo lushewundukaa, luve ngyumangyi yiinya, nato tisheshillywa ni vamangyi vaukye mmba tingyi, nawo nta umangyi llushekaa maakony awo sha kulya alenshillya-fo, mashika umangyi lwakwe mmbo lusheendaa kwa vandu vengyi. 5 “Nawe mangyi ya taari ya sinde, ashetiraa finya, indi umwi wa vasongoru vakwe mmbo ashetiraa finya, namwiilanyi, asheshillya kundo kuniini mmwasi. 6 Ando a myaaka miwe mangyi ya Misri na Siria vakalya mma, naambo mfu wa kimangyi, wa taari ya sinde, nasherawa mmba ya kimangyi, vakareiyana mma ya ikulunga, na umangyi lwa taari ya ndoo. Indilyo mma yaawo nnyishevangaa-fo, nta mangyi na vammba yakwe, mmbashevandamaa nawe-fo; na mfu yeto wakwe, na valya woose aleenda nawo, woose mmbo vashewawaa. 7 Fyeeri filya fyeni asheshaa umwi ooka efo ngyeeriny yaawo asheva mangyi. Nawe nashekapa matorito a mangyi ya taari ya ndoo, naange neefo turuveny yaawo navavinge. 8 Nawe ashekamaraa afite Misri, maruva awo na mafwanu awo a wo ngata, saabu na fesa, na kushiraa fyeeri fyaangu mangyi ya taari ya sinde nalakapana na mangyi ya taari ya ndoo. 9 Indi numa ya vayo mangyi yeu wa taari ya ndoo, asheeboo fira nakabe umangyi lwa taari ya sinde, indi ni kuti ashewuyaa urukeny lwakwe. 10 “Vana vakwe mmbo vashesanyiryaa, itorito lya fira lying'ani; lyivarishise sha mura mwiingi usheekaa, kutani vandekaba kulya turuveny yaawo. 11 Naasa mangyi ya taari ya sinde eetirwa nngoo mmbo ashekapaa fira na mangyi ya taari ya ndoo, lla neelyi atiri nsemu wa itorito lyo ashevingwaa. 12 Elyi amaa itira mifungwa, nsemu wa vandu, va mangyi ya taari ya ndoo, na vengyi vawaawa, mmbo afuraa neekushela, lyo nnyashengera-se ivinga-fo. 13 “Mashika mangyi ya taari ya ndoo mmbo akeendedeesya itorito lying'ani; kilanya ya lilya lya mbee. Naasa ando a myaaka myaangu mmbo ashewuyaa neetorito iniini lyitiri finya na fisha fiingyi. 14 Kyeeri ekyo, mmbo vashekwiipo vandu veengyi kilasha kya mangyi ya taari ya sinde. Vandu valyang'a vashekwiipo kunu nnang'ani yafo naambo vainutye kya yoorya elyo lyo mmbavingaafo. 15 Llyo mangyi ya taari ya ndoo asheshaa na itorito lyakwe, nashingillye turuve yakwe ilya aivikye nsia vashetirwa mifungwa, na itorito lya taari ya sinde mmbatiri finya ya isiika itorito lya mangyi ya taari ya ndoo-fo, naakwa mmbalya vasauwe, mmbashiidimaa kindo-fo. 16 Kyeeri vamisa yewo vashevasheyaa, mmbo vashevatannyaa ndesa vakunda, kulakaa-u nndu akarya irera nawe; ashekaa efo urukeny lutiri itumbe, vaishillye kuleefo kindo kivaimaa. 17 Nalyo mangyi yei mmbo ashekunda isha-se na itorito lyakwe ashevika wiitanu lwa ntambo lweemoorisia mfu wakwe naambo naidimi irumata umangyi elo lwa nkiduva wakwe, lyo nkyisheutika-u kindo kya tokyi-fo. 18 “Numa ya vayo mmbo ashefulukwaa nawuiye ikaba ngyuruka tilya tikee mbai ya yeeve na itivinga.’ Lyo mangyi ungyi mwiny asheshaa nammbinge neekutula lyakwe lyisie deny, nasheviirya mangyi ya taari ya ndoo ukushobi lwakwe muni. 19 Nawe mmbo ashewuyaa turuveny ta uruka lwakwe muni, na kyeeri ashewaa ekee fireny nnyasheidima-se isalala-fo, kyakwe mmbo kyasia.” 20 Naasa, mmbo alatyoo mmangyi ungyi, nawe asheruma nshilyi wakwe, yeto asheetikya veesana usanu naambo vafumbute masaa awo. Nawe mangyi yeu mmbo ashewaawaa, nta nnyafiyaa fireny-fo.” Mangyi shilyang'a ya Siria 21 Nsu ulya keengera yaamba, “Mangyi yeto ashesoryaa mmbo ashevaa llyang'a, nta nalasumani iva mangyi, nawe mmbo asherakwaa umangyi elo na ntambo. 22 Nndu moose yeto ashevaa kilasha nawe, nakwa ava nkohani wa Iruva, mmbo ashemuuta-u. 23 Mmbo asheruyaa umbuya lwa ntambo nnang'ani a masanga engyi, naambo akooye finya ya ishillya uruka lwakwe, naakwa ni vandu vaangu. 24 Nawe mmbo asheshingillyaa uruka lutiri masaa atani findo filandetanwa mmbandeye; nta nde wa vandeye, nta umwi. Naavye itorito lyakwe umasi na masaa alya aletira mifungwa kulya fireny. Akudeesye indekaba turuve ta vamangyi vengyi, lyo mwaanya wakwe ukooyaa wammisya. 25 “Mmbo ashedeesya itorito lyingyi lyitiri finya, naambo ashekooya ikaba mangyi ya taari ya sinde. Nawe mangyi ya taari ya sinde, kakooya etiri itorito lyitiri finya nnu, kasalala kyuumi, indi kalemwa, nnyaleidima-fo, mashika eemma yookywa mitambo yeentula. 26 Naakwa niindo, ni valya vakwe veni valyee nawe, mmbo vasheriingya itorito vakwe vashewaawa vasye piny. 27 Neelyi vamangyi yewo vavii vashekooya ikaa rembo neelya meseny imwi, lyo wo umwi mmbo akee nkunang'ari, mashika filya fyoose vakeerera mmbo vakeamba wongo. Nta mmbashewonaa ekyo kivatinnyi-fo, mashika kyeeri ekyo kikekyideesye nkyandefika-fo. 28 Mangyi yeu wa taari ya ndoo, mmbo ashewuyaa urukeny lwakwe, eerye masaa meengyi, indi efo nriminy mmbwakwe ikusaro lyiifo, niifisha kyaasa kyeele. Neetana ndesa akundye, naasa naidimi iwuya urukeny lwakwe. 29 “Kyeeri kilya kikee kideesye, kikamfika mmbo asheshaa-se nakabe taari ya sinde, indi kilasha na kyeeri kilya kyeeke kideesye. 30 Ngalava tuuka Kitimu, mmbo tisheshaa ikapana fira nawe ashewuya numa kimaruma kya weerei, neekunda yaalasha kyaasa kyeele eetirwa nngoo, sheenduka neekulunga na valya valeepala kyaasa kyeele. 31 Matorito akwe mmbo ashetefusa mmba ya Iruva ya vayo, nnyasheimaa yuutya Iruva firaso fya wo nkonu fyemamitwa na muro na asherongaa mmba ya Iruva. 32 Mmbo ashevalelembaa na ulumi lwa mmbala, valya valeepala kyaasa, indi vandu valya vaereiye Iruva waawo, mmbo vashesalalaa kyuumi neekutira amwi. 33 “Nnaang'ani a vandu valya vatiri urango vasheloshaa vengyi vaidimi imanya, Lyo ando a mikonu mive, vashewaawa na usu na muro, na vengyi vakamarwa mifungwa ando a mikonu myaangu. 34 Kyeeri vakekabana newaawa vashewonisaa ngyeekya shaangu, na vengyi vashekulunga nawo, kyikee kya ukunangari. 35 Maata ya valya varango vawaawa, naambo kiwote utefusu valya vasaa-u, vasangywa, na ilyiswa, kutani kyeeri ekyo kya mafurumyony kikee kideesye kyainukya. 36 “Mangyi mmbo ashetanaa shaasa akunndye, Mmbo ashekurosaa naambe mmbo ailanyi wo iruva, kailanya na Iruva yeto wa uwe. Nawe mmbo ashevaa mwiikurosa indo kutani Iruva muni ashenkabaa, mashika kilya kikee kideerye ni kuti kitanyike. 37 Mangyi yeu mmbo asheminaa iruva llya vandeye vakwe, na iruva llya lyekunndywa ni vaka. Namini maruva engyi moose, mashika a ikurosa sheelyi mmbwe ang'annyi maruva engyi moose. 38 Iruva ashemwinndyaa ni yeto mwiiringa turuve ta mangyi, iruva lyilaishiwa nta mmbandeye vakwe, mmbo ashenniingyaa saabu, fesa, mawe a-wo-ngata na masaa a wuuru uniini. 39 Mmbo ashekapanaa kya turuve yeto titiri finya niini eesheekywa ni maruva meny kutani atilyimba finya, valya vashemwiirikyaa sheelyi we ni mangyi, mmbo ashevalolaa nisha. Ashevavika vasongoru efo umangyiny lwakwe ashevaniinga na marema maniini luve llo weesi lwawo. 40 “Kufii kyeeri kya mangyi ya taari ya sinde kisye, mangyi ya Misri mmbo ashekwiipoo inkaba indi mangyi ya taari ya ndoo, mmbo asheviira ngapo eyo kwa finya takwe shoose, eerye makari a fira, vesaama frasi amwi na ngalava shiingyi. Ashekaba neevinga ngyuruka shiingyi, neewali-wali sha mura wa mmbwa shiingyi. 41 Naakwa ni Uruka llwa lwa itumbe nalo mmbo ashelutiraa nawaa vandu fiku makumi. Lyo uruka lusheturunnyaa maakony akwe, ni Edomu, Moabu na kyenga, na kyenga kimwi kisae-u kya uruka lwa Amon. 42 Kyeeri ngyuruka eto tishekapwaa, naakwa ni Misri nayo nnyishekyaa-u-fo. 43 Mmbo ashesokaa Misri umasi lwawo loose lukee usurumi, lwukee ni saabu, fesa, na masaa engyi a wuuru uniini. Vandu va Libya na Esopia niindo-da vashekooya itannywa. 44 Indi mbony tisheitiwaa tuuka neefo taari ya ngama, na taari ya ndoo, tishemmatwa, ashekwiipoo na finya nniini, eetirwa nnyashi, ashekapana neewaa vandu veengyi. 45 Ashesha ireiyaa meema akwe maniini nnang'ani ya yeeve, na itumbe lya ifumbu yeele. Lyo ashefikyaa ufishony, kulaore alollya mwintarama.” |
The Holy Bible in Kimashami © Bible Society of Tanzania, 2016.
Bible Society of Tanzania