Luka 6 - Rɛn Kpan Nyu Suswɛ

Mə̄nē ri Yɛso rɛn ətù mbrɛ̄ yə̄ sɔ̀n sù

¹ Mbrɛ̄ gyə̄r, ə mbrɛ̄ yə̄ sɔ̄n sù mə̄nē bān Yahuda, Yɛso gbō nkyə̄r mə̄nē bān sə̄ zwē gu mān də̀ bə zər gə̄gə̄ glə lan gyə̄r yə̄ bə dɔ kīrē mān. Tswēyəmē, bān sə̄ zwē gu mān bə kan ngwar bebe ləkamān yə̄ bə dɔ ə lan yəmē də̀ kan sə̄ pər ə ngwɔ̀n də̀ sə̄ tan.

² Bān Faresi nə̄mān ngrɛ̄n bə də̀ kan sə̄ ri bə de, “Sē rɛn nggyɛ̆ yə̄ gyə̄ là zà Bān ə mbrɛ̄ yə̄ sɔ̀n sù?”

³ Yɛso kàn sà bə mān de, “Gyə̄ la blā rɛn yə̄ bə car ətù Doda bə̄ mə̄nē bān mə̄gu ə mkpān yə̄ bə kū mfə mē yo?

⁴ Gu nyər ywè nywī Kə̄ Nggɔn yə̄ Rì də̀ ywē kə̄ bàn kīrē yə̄ mə̄nē bān sē bān tɔ̀ kī nə̄ Rì kyame là rē, də̀ rè də̀ kàn nkyɛn ywə̄ nə̄ mə̄nē bān mə̄gu”

⁵ Yɛso kàn dàn bə nə̀nàn de, “Nggə̄ Vɛ̄n Nēnjì, sē bə̄ nggɔn nggɔn ətù mbrɛ̄ yə̄ sɔ̀n sù yəmē.”

Yɛso nan və̄lɔn gyə̄r wān ngwɔn gu kyu tè zəze

⁶ Ə mbrɛ̄ gyə̄r yə̄ sɔ̀n sù nzɔ̆, Yɛso nyər ywè nywī kə̀ yə̄ kyūntu mə̄nē bān Yahuda də̀ sə̀ tsàr mə̄nē rɛn Rì. Və̄lɔn gyə̄r wān ngwɔn rē mə̄gu kyu sə̀ sē mān.

⁷ Bān sə̄ tsar mə̄nē Bān bə̄ bān Faresi bān sə̄ sē mān sə̄ fɔ̄ nkɔ̄n yə̄ bə lə gri Yɛso. Bə sə̄ nār gu kyɛn kē gu lə kpə̄ və̄lɔn wān ngwɔn gu kyu mē cūngwɔn ə mbrɛ̀ yə̄ sɔ̀n sù də̀tswē bə man gri gu.

⁸ Yɛso, wān tsə tekə yə̀ mə̄nē bə mē ə dər bə də̀ dan və̄lɔn wān ngwɔn gu kyu mē de, “Doglò nyə̄ krè ə də̀ntswe ə sə̄kànmē.” Tswēyəmē, və̄lɔn gu dōglò ywē kə̄ krè mān.

⁹ Tswēyəmē, Yɛso kān dàn bə de, “Kān gyə̄ dan nggə̄ mûn, sē nə̄nggyɛ̆ yə̀ Bān yə̀ mə̀tə̄ dan de nē lə nan ə mbrɛ̄ yə̄ sɔ̄n sù? Nə̄ gu nàn zəze kē nə̄ gu nàn məme? Nə̄ gu kpə̄ shishɛ̄n yə̄ nē cūngwɔn kē nə̄ gu kà nē gu mē dɔ̀n nə̄ gu kyù?”

¹⁰ Yɛso kàn gɔ̀n mə̄nē bə kyɛn kūkwār də̀ kàn dàn və̄lɔn wān ngwɔn gu kyu mē de, “Nə̀ ngwɔn wə̀.” Tswēyəmē, və̄lɔn gu nàn kì yə̀ Yɛso dàn gu də̀ ngwɔn yə kan te zəze.

¹¹ Ə tswēyəmē, dər bə kan mə̄ cāzù də̀ bə krē də̀ sə̄ rɛn bə̄ nkəywə̀ ətù kì yə̀ bə̄ lə nan Yɛso.

Yɛso cu mə̄nē tsɔ

¹² Ə mkpān yəmē, Yɛso kàn dōglò ngun ywè tu gbù gyə̀r tswē rɛn bə̄ Rì. Gu bàn bū mē kūkwār də̀ sə̀ rɛn bə̄ Rì.

¹³ Mkpān yə̄ mbrɛ̄ ngar, gu gyɔ mə̄nē bān sə̄ zwē gu mān ywè bə̄ nkəywə̄ də̀ cu mə̄nē tsɔ ənywī bə də̀ gyɔ bə de, “Mə̄nē bān te ndu.”

¹⁴ Mə̄nē bān gu cu bə sə̄ sē, Siman, wān Yɛso tər gu sān de Bitrusu, bə̄ zāngyə̀ywə̄ wān re de Yanduru, bə̄ Yakubu, bə̄ Yɔhanan, bə̄ Filibusu, bə̄ Batolomi,

¹⁵ bə̄ Matiyu, bə̄ Toma, bə̄ Yakubu wān sē vɛ̄n Lafiyusu, bə̄ Siman wān bə là gyɔ gu de Zɛlɔtu,

¹⁶ bə̄ Yahuda vɛ̄n Yakubu, bə̄ Yahuda Yisəkaryɔ wān nyə̄ kàn Yɛso rɛ̀.

Yɛso kpə mə̄nē cūngwɔn ətù lələ

¹⁷ Tswēyəmē, Yɛso kàn gbō mə̄nē bān sə̄ zwē gu mān də̀ bə ji ətù gbù nyə mə̀mē. Mkpān yə̄ bə ji nyə sū mə̀mē, bə nyə ngrɛ̄n nkyə̄r mə̄nē bān ru ə gbūgbu nkan nkān ə mə̀mē yə̀ Yahudeya bə̄ Wurisheliman bə̄ bān Taya bə̄ Sidɔn bān kur gi nē nggɔ̀n,

¹⁸ bān nyə tswē gwɔ gu də̀ man nə̄ gu kpə̄ bə cūngwɔn ətù lələ mə̄bə. Mə̄nē bān gbə̄gbrìn məmè sə̀ sē ə kpə̀ bə nə̀nàn nyə də̀ gu kpə̄ bə cūngwɔn.

¹⁹ Mkpān yə̄ Yɛso nyə̄ sū bə̄ bə, bə kūkwār sə̄ nə̄r yə̄ bə lə bàr gu anrɛ̀n nggɔn nggɔn yə̄ sə̄ ru ə kpə̀ gu sə̄ kpə̄ mə̄nē cūngwɔn ətù lələ mə̄bə.

Yɛso tsar mə̄nē rɛn ətù kī yə̄ lə sù Rì də̆r

²⁰ Ə mkpān yəmē, Yɛso kyɛn bān sə̄ zwē gu mān də̀ kàn dàn bə de, “Gyə̄ mə̄nē bān sē bān jə̀ nzɛ̂nmē, Rì shāmān də̀ gu lə nə̄ gyə̄ tè zə̀zè, anrɛ̀n gyə̄ tsə nkɔ̄n yə̄ gu là lwe mə̄nē.

²¹ Gyə̄ mə̄nē bān mfə là te gyə̄ nzɛ̂nmē, Rì shāmān də̀ gu lə nə̄ gyə̄ tè zə̀zè anrɛ̀n gyə̄ lə la kū mfə nzɔ̆ yo də̀ lə gyɛ̂n wù kya. Gyə̄ mə̄nē bān là gì nzɛ̂nmē, Rì shāmān də̀ gu lə nə̄ gyə̄ tè zə̀zè anrɛ̀n rìgyə̀r shāmān yə̀ gyə̄ lə la gì nzɔ̆ yo, də̀ gyɛ̂n mla kya.

²² Gyə̄ bān mə̄nē là ka gyə̄ nzɛ̂nmē də̀ là sə gri gyə̄ to, də̀ dan gyə̄ de gyə̄ sē bān məme dùdu nggə̄ Vɛ̄n Nēnjì, Rì shāmān də̀ gu lə nə̄ gyə̄ tè zə̀zè.

²³ “Nə̄ gyə̄ sə̀ tè zə̀zè ə mkpān yə̄ kī mē də̄ te, nə̄ gyə̄ kpɔn anrɛ̀n ryă ngwɔn mə̀gyə̄ sē bə̄ Rì ə mkparū. Nə̄ gyə̄ tsə̄ nə̀nàn de təte bə sə̄ nan mə̄nē bān dɔ̀n rɛn sū mə̄nē kī yəmē nə̀nàn.

²⁴ Gyə̄ bān te ngwɔn nzɛ̂nmē, nə̄ gyə̄ tsə̄ de mbrɛ̄ yəmē lə sē mbrɛ̄ yə̄ rànkpə njìnjì anrɛ̀n gyə̄ re ryă ngwɔn yə̀ mə̀gyə̄ mbɛ̄.

²⁵ Mbrɛ̄ yəmē lə sē mbrɛ̄ yə̄ rànkpə bə̄ gyə̄ mə̄nē bān là re kī wù nzɛ̂nmē anrɛ̀n mfə lə vūn gyə̄ ə rìgyə̀r. Mbrɛ̄ yəmē nə̀nàn lə sē mbrɛ̄ yə̄ rànkpə bə̄ gyə̄ mə̄nē bān là mla nzɛ̂nmē, gyə̄ lə kan te bān lə gì gì yə̀ bān jə̀ ə rìgyə̀r.

²⁶ Mbrɛ̄ yəmē lə sē mbrɛ̄ yə̄ rànkpə nə̀nàn bə̄ gyə̄ mə̄nē bān bə là sa gyə̄ anrɛ̀n mkpān gyə̄r sə̀sɛ̀ təte gyə̄ sə̄ sa mə̄nē bān te mò de bə sē bān dɔ̀n rɛn sū mə̄nē.”

Nyɛn bān sē lənggə ywē

²⁷ Yɛso kàn dàn bə nə̀nàn de, “Gyə̄ bān là gwɔ nggə̄ nzɛ̂nmē, nggə̄ là dan gyə̄ de nə̄ gyə̄ nyɛn mə̄nē bān là te lənggə bə̄ gyə̄, nə̄ gyə̄ man nàn mə̄nē bān là ka gyə̀ zəze nə̀nàn.

²⁸ Nə̄ gyə̄ fàr nyū zəze gyɔ̄ mə̄nē bān là gri gyə̀ də̀ man rɛn bə̄ Rì ətù mə̄nē bān là rɛn rɛn məme ətù gyə̄ nə̀nàn.

²⁹ Nənè də̀ ngwùr wə̄ ə ngā ngga gyə̄r, kwɔ yə̄ ywā nə̄ gu man ngwùr yə nə̀nàn. Də̀ nənè də̀ gbò wə̄ lə̀gā gyə̀r, gbo yə̀ nywī yə̀ wə̄ kpm ngàn nənè gu mān.

³⁰ Nənè də̀ rì wə̄ nkinē, kàdə ràn yə̄ gī gu yo, ban yə̄ nə̄ gu. Də̀ nənè də̀ ywē kə̄ bàn nkinē yə̀ sē mə̀wə̄, kàdə ywē kə̄ kpə̄ yə̄ nzɔ̆ yo.

³¹ Tsə̄ nə̀nàn de wə̄ nan nē kì yə̀ wə̄ là fɔ̀ de nə̄ mə̄nē nan wə̄ yə̄ nə̀nàn.

³² “Də̀ sē wə̄ là nyɛn mə̄nē bān là nyɛn wə̄ kyame, Rì lə la ngrɛ̄n nkinē gyə̀r zəzè yə̀ wə̄ là nan yo, anrɛ̀n mə̄nē bān sē məme nə̀nàn là nyɛn mə̄nē bān là nyɛn bə kyame.

³³ Də̀ sē wə̄ là nan zəze bə̄ mə̄nē bān là nan wə̄ zəze kyame, sē nə̄nggyɛ̆ zəzè yə̀ sē mān? Mə̄nē bān məme là nan ənə̀mē nə̀nàn.

³⁴ Də̀ sē mə̄nē bān lə kpə̄ la bə̄ wə̄ də̀ ywan wə̄ yə zwē tsōtsō kyame bān wə̄ lə nə̄ bə la, sē nə̄nggyɛ̆ gyə̀r zəzè yə̀ wə̄ là ngrɛ̄n de Rì lə nə̄ wə̀? Mə̄nē bān là nan məme nə̀nàn là nə nkəywə̀ la nə̄ bə man kpə̄ yə zwē tsōtsō.

³⁵ Də̀ sē gyə̄ bān là zwē nggə̄ mān, nə̄ gyə̄ nyɛn mə̄nē bān là te lənggə bə̄ gyə̄ də̀ man nàn bə zəze. Də̀ sē gyə̄ là nə̄ bə la, nə̄ gyə̄ kàdə sà beshi de gyə̄ lə kpə̄ la yəmē ə rìgyə̀r yo. Gyə̄ də̀ nàn ənə̀mē, gyə̀ lə kpə̄ ryă ngwɔn zəzè ə rìgyə̀r, də̀ lə sē nywɛn Rì wān sē nggɔn ətù kī kūkwār anrɛ̀n mə̄nē bān là nan məme bə̄ bān là nyər bə̄ kì yə̀ gu là nan bə yo, gu là nan bə zəze kūkwār.

³⁶ Nə̄ gyə̄ sē mə̄nē bān là te mə̀tù ə nkɔ̄n yə̄ Rì wān sē Tĕ tə̄ là te mə̀tù mə̄nē nə̀nàn.

Rɛn yə̄ nē lə sùr mə̄nē nə̄mān rɛn

³⁷ “Nə̄ gyə̄ kàdə sùr nkyɛn mə̄nē rɛn yo, ə nkɔ̄n yəmē, Rì nə̀nàn lə la sùr gyə̄ rɛn yo. Nə̄ gyə̄ kàdə ngrɛ̄n mə̄nē nə̄mān de bə sē bān məme yo, ə nkɔ̄n yəmē nə̀nàn, Rì lə la ngrɛ̄n gyə̄ de gyə̄ sē bān məme yo. Nə̄ gyə̄ sə̀ fù màtɔ̀ sū nkyɛn mə̄nē ətù məme mə̄bə, ə nkɔ̄n yəmē nə̀nàn Rì lə fù màtɔ̀ sū gyə̄ ətù məme mə̄gyə̀.

³⁸ Nə̄ gyə̄ kàdə ràn ə tswē nə̄ mə̄nē kī yo nə̄ Rì nə̀nàn man kàdə ràn nkinē gī gyə̄ mān yo. Ə nkɔ̄n yəmē, Rì lə nə̄ gyə̄ kī kənàn yə̄ lə shɛ̄ gyə̄ ngwɔn cwe də̀ gyə̄ lə fɔ̀ mə̄nē bān lə là gyə̄ yə lwe. Tsə̄ de nkɔ̄n yə̄ wə̄ là cu nkinē nə̄ nənè, sē nkɔ̄n yəmē nə̀nàn Rì lə nə̄ wə̄ kī.”

³⁹ Gu dan bə nə̀nàn rɛn yə̄ tsar rɛn yə̄ dan de, “Wān ku wɔ̄ nə̄mān lə la vūn wān ku wɔ̄ nə̄mān kpàkì de nə̄ bə zər yo. Gu də̀ nàn ənə̀mē, bə ywə̄ywăywə̀ lə ywē kə kànkərɛ ə jūjū.”

⁴⁰ Gu dan nə̀nàn de, “Vɛ̄n wān bə là tsar gu blā la tsə̄ mwɔ̄n nē wān là tsar gu blā yo. Mkpān nə̄mān nkan yə̄ vɛ̄n gu mē də̀ blā krɛ̀ anrīn, gu lə nyə̄ sē kə̄de wān tsar gu kī yəmē.

⁴¹ “Yə sē sɛ̆n nàn wə̄ là ngrɛ̄n bĕ kàbŭ yə̀ sē ə bēshi nənè də̀ la tsə de mgbrɛnkì sē ə bēshi wə̄ yo?

⁴² Wə̄ lə nan sɛn də̀ dan zāngyə̀ywē de ‘Kān nggə̄ ban wə̄ bĕ kàbŭ yə̀ sē ə bēshi wə̄,’ də̀ mgbrɛnkì mē kasə̄ sē kùr wə̄ ə bēshi? Wə̄ wān là kan nkəywē krin, nə̄ wə̄ bàn mgbrɛnkì yə̄ sē ə bēshi wə̄ anrīn wə̄ lə nan ngrɛ̄n màn wə̄ də̀ là ywē tswē kə ban bĕ kàbŭ yə̀ sē ə bēshi nənè.

Tərkì bə̄ klə̆ ywə̄

⁴³ “Tərkì yə̄ sē zəze lə la shun klə̆ məmè yo də̀ tərkì yə̄ sē məme lə la shun klə̆ zəzè yo.

⁴⁴ Wə̄ də̀ ngrɛ̄n klə̆ nkinē, wə̄ lə tsə̄ tərkì ywə̄. Wə̄ lə la ywē kə hyɛ̄n klə̆ bwə̀ ə tər ntswa yo. Kē wə̄ lə ywē kə̄ hyɛ̄n klə̆ lwē ə tər mgbəmgblān? Yə sē ənə̀mē bə̄ nēnjì nə̀nàn.

⁴⁵ Nē wān sē zəze là dan rɛn zəze yə̄ gu kyun zwè ə də̆r gu də̀ nē wān sē məme nə̀nàn là dan rɛn məme yə̄ gu kyun zwè ə də̆r gu anrɛ̀n sē rɛn yə̄ sē ə də̆r nənè yə̄ nyū gu là dan yə.”

Mə̄nē ywā bān mɛ mə̀kə̀ bə

⁴⁶ Yɛso kàn dàn bə nə̀nàn de, “Sē rɛn nggyɛ̆ yə̄ gyə̄ là gyɔ nggə̄ de, ‘Nggɔn, Nggɔn,’ me də̀ là nan kī yə̄ nggə̄ là dan gyə̄ de nə̄ gyə̄ nàn yo?

⁴⁷ Kān nggə̄ tsar gyə̄ sē yə̀ nē wān là nyə̄ bə̄ nggə̄, də̀ là gwɔ rɛn yə̄ mə̄nggə̀, də̀ là nan kī yə̄ nggə̄ dan gu de nə̄ gu nàn.

⁴⁸ Gu sē kə̄de və̄lɔn wān de gu lə mɛ̄ kə̄ də̀ gyà jūjū yə̄ zwè mkplā kə̀ ywè kə̄ sar ywan anrīn də̀ sə̄ bàn mɛ̄ dɔ̀rù. Mkpān yə̄ glō kū nggān, də̀ mə̀sər rù ncə̄ də̀ ywē kə̄ ngwùr kə̄ yəmē də̀ yə la nga yo, anrɛ̀n gu nàn yə mɛ̄ njìnjì.

⁴⁹ Də̀ sē nē wān là gwɔ rɛn yə̄ mə̄nggə̀ də̀ la kpə̄ yə nan ndu yo, gu sē kə̄de və̄lɔn wān la zwè mkplā kə̀ anrīn də̀ sə̄ kūci bə̄ mɛ̄ yə yo. Mkpān yə̄ glō nyə̄ kū də̀ mə̀sər rù ncə̄ də̀ ywē kə̄ ngwùr kə̄ yəmē, yə nga də̀ ji gyɛkū hwɔ̂ də̀ gyɛkū ywə̄ sē nggān mē.”