Luka 1 - Rɛn Kpan Nyu Suswɛ

¹ Wə̄ Tiyɔfilo wān sē nē nggɔn, mə̄nē nggānme nər də̀ car kī yə̄ te bə̄ tə̄ sū ə lə̀tafē,

² də̀ nkɔ̄n yə̄ mə̄nē bān ngrɛ̄n kī yəmē bə̄ beshi bə ə̀ kùcī də̀ ngan yə sū tə̄.

³ Yə sē ənə̀mē nə̀nàn bə̄ nggə̄ anrɛ̀n nggə̄ nan fɔ̀ də̀ tsə nkɔ̄n yə̄ kī yəmē te ə̀ kùcī njìnjì də̀ ngrɛn de yə tɔ̄nzɛ̄ nə̀nàn nə̄ nggə̄ car kī yəmē sū wə̄ ə nkɔ̄n yə̄ yə te.

⁴ Nggə̄ nan ənə̀mē nə̄ wə̄ man tsə rɛn yə̄ sē njìnjì ətù kī yə̄ bə tsar wə̄ ətù ywə̄ mbɛ̄.

Mə̀lɛkā dan de lə nyə̄ ngrin Yɔhanan wān swē mə̄nē bə̀tesə̄màn

⁵ Ə mkpān yə̄ Hiridu Nē Nggɔn sə̀ sē Cūn mə̀mē Yahudeya, və̄lɔn gyə̄r sə̀ shāmān wān sē wān là tɔ̀ kī ə Kə̄ Nggɔn Rì wān re Zakariya wān sē wān gbɔ̀n kə̀ Yabija. Gu sə̀ sē bə̄ mbə̄ wān sān gu re de Lesəbato wān gbɔ̀n kə̀ Runan.

⁶ Bə ywə̄ywăywə̀ là zər ə nkɔ̄n zəze yə̄ Rì də̀ là zwe Bān yə̀ Rì nə̀nàn. Bə la nan rɛn nkinē məme yə̄ mə̄nē lə gri bə ətù ywə̄ yo.

⁷ Bə la sə̄ te nywɛn yo anrɛ̀n Lesəbato sə̀ sē wān sɔ̀n kru də̀ bə ywə̄ywăywə̀ sə̄ cɛ krɛ.

^8-9 Mbrɛ̄ gyə̄r, ə mkpān yə̄ gu sə̀ nàn ndu ə Kə̄ Nggɔn yə̄ Rì ə bə̀ mə̀gu yə̀ gu sē wān tɔ̀ kī nə̄ Rì, mkpān yə̄ bə cu gu de nə̄ gu ywē kə̄ gyɔ̄ glo ə kī yə̄ lə sə̀ cumgbə̀ ə Kə̄ Nggɔn yə̄ Rì anrɛ̀n yə sə̄ sē bān tɔ̀ bān sē bān lə nan ndu ə Kə̄ Nggɔn yə̄ Rì ə mkpān yəmē.

¹⁰ Ə mkpān yə̄ gu sə̀ nàn ndu yəmē ənywī Kə̄ Nggɔn yə̄ Rì, gbə̀jùn mə̄nē bān sə̄ krē ə bē sə̄ rɛn bə̄ Rì.

¹¹ Mān tsūtswēywə̄ mə̀lɛkā yə̀ Rì kàn nyə̀ də̀ krè ə nggà ngwɔn rē ə tswē yə̄ gu sə̀ tō kī yə̄ cumgbə̀ yəmē ə Kə̄ Nggɔn yə̄ Rì.

¹² Tswēyəmē, də̆r kàn tsu gu Zakariya də̀ mpūr kan sə̄ te gu nggānme.

¹³ Mə̀lɛkā yə̄ kàn dàn gu de, “Kàdə nə̄ mpūr te wə̄ yo Zakariya, Rì gwɔ bər mə̀wə̄, mbə̄ywē Lesəbato lə ngrin vɛ̄n və̄lɔn də̀ gyə̄ lə tər gu sān de Yɔhanan.

¹⁴ Wə̄ bə̄ mə̄nē nggānme, lə te zə̀zè nggān ə mkpān yə̄ bə lə ngrin gu.

¹⁵ Gu lə sē nē nggɔn ə nggà bēshi Rì. Gu lə la sə̄ mə̀ kē nkinē yə̀ lə te gu hwə yo. Gbrīn Ntsər lə sē gìgyə̀r bə̄ gu. Yə lə kūci tswē sē gìgyə̀r bə̄ gu màn gu kà sə̄ sē ənywī nɛ̀n gyə̀ywə̄.

¹⁶ Gu lə kwɔ mə̄nē bān Sərela nggānme mə̀rtu nyə̀ bə̄ Rì wān sē Nggɔn bə.

¹⁷ Gu Yɔhanan lə kūci gu wān sē Nggɔn tə̄. Gu lə nyə̄ bə̄ gbrīn bə̄ nggɔn nggɔn sə̄sān Ləya sə̄ sē. Gu lə kan dər yə̄ mkpânē bə̄ yə̄ nywɛn te gìgyə̀r. Gu lə kwɔ dər yə̄ mə̄nē bān là ka gwɔ tè yə̄ bə lə tsə rɛn də̀ man zwē nkɔ̄n zəze; nə̄ bə man kyūn sɔ̀n mə̀bə jī gu wān lə nyə̄.”

¹⁸ Tswēyəmē, Zakariya gu kàn rì mə̀lɛkā yə̄ de, “Nggə̄ lə nansɛn də̀ tsə de rɛn yə̄ wə̄ là dan nggə̄ mē sē njìnjì? Nggə̄ cɛ də̀ mbə̄ nggə̄ mē cɛ nə̀nàn.”

¹⁹ Mə̀lɛkā yə̄ kàn sà gu mān de, “Sān nggə̄ re Jibiri, nggə̄ là kre ə nggà bēshi Rì wān te nggə̄ ndu de nə̄ nggə̄ nyə dan wə̄ rɛn zəze yəmē.

²⁰ Anrɛ̀n wə̄ la kpə̄ tè njìnjì bə̄ rɛn yə̄ nggə̄ dan wə̄ mē yo, wə̄ lə la sē bə̄ nyū yə̄ wə̄ lə rɛn nzɔ̆ yo mâ kə sū mkpān yə̄ rɛn yə̄ nggə̄ dan wə̄ mē lə nyə̄ shɛ̄ mān.”

²¹ Mə̄nē bān sə̄ krē ə bē sə̄ jī gu sə̄ mə̄ nggānme anrɛ̀n Zakariya gu cā mkpān zù nggānme ənywī Kə̄ Nggɔn yə̄ Rì.

²² Mkpān yə̄ gu dɔ̀rù, gu la sē bə̄ nyū yə̄ gu lə rɛn bə̄ mə̄nē bə nzɔ̆ yo də̀ sə̀ tsàr bə kī nə̄mān bə̄ ngwɔn. Də̀ mə̄nē bə kan tsə de Rì tsàr gu kī nə̄mān ə nkɔ̄n yə̄ rā ə mkpān yə̄ gu sə̀ sē ənywī Kə̄ nggɔn yə̄ Rì.

²³ Mkpān yə̄ ndu mə̄gu nyə̄ krɛ̀ ə Kə̄ Nggɔn yə̄ Rì, gu dòglò ywè kə̄ gu.

²⁴ Ə mkpān yə̄ mə̀lɛkā rɛn bə̄ Zakariya nyə vūnga, mbə̄ywə̄ Lesəbato nyə̄ lwè nɛ̄n də̀ tè hwə tun də̀ la dɔ̄rù yo.

²⁵ Mkpān yəmē gu dan de, “Rì la nggə̄ mān nə̄ nggə̄ man kàdə kū mùmwɔ̀n ə nggà bēshi mə̄nē nzɔ̆ yo.”

Mə̀lɛkā dan de lə ngrin Yɛso

²⁶ Ənywī hwə yə̄ tānnɛ̀n yə̄ Lesəbato sə̀ tè nɛ̄n, Rì tè mə̀lɛkā mə̀gu yə̀me yə̀ re Jibiri ndu ywè ə mə̀mē yə̀ Galili ə gbù gyə̀r yə̀ re Nazəreti

²⁷ bə̄ və̄nggə̄ gyə̄r wān re Məryamu, wān bə gə̄r gu zwē və̄lɔn gyə̄r wān re Yusuwu wān sē wān gbɔ̀n kə̀ Doda. Və̄nggə̄ gu mē la tsə lə̄lɔn gbàngyə̀r yo.

²⁸ Mə̀lɛkā yə̄ nyə̀ bə̄ gu də̀ nyə̄ dàn gu de, “Nggə̄ zɛ wə̄, wə̄ gu wān də̆r Rì ban. Rì sē gìgyə̀r bə̄ wə̄ də̀ nan wə̄ kì yə̀ sē zəzè nggānme.”

²⁹ Məryamu mə̀ nggānme anrɛ̀n zɛ̀ yəmē, də̀ mə̀ rɛn nkinē yə̄ sē ənywī zɛ̀ yə̄.

³⁰ Mə̀lɛkā yə̄ kàn dàn gu de, “Kàdə tè mpūr yo Məryamu, anrɛ̀n də̆r yə̀ Rì ban wə̄.

³¹ Wə̄ lə nyə̄ lwe nɛ̄n də̀ ngrìn vɛ̄n və̄lɔn, də̀ wə̄ lə tər gu sān de Yɛso.

³² Gu lə nyə̄ sē nē nggɔn də̀ bə lə gyɔ gu de Vɛ̄n Rì wān sē bə̄ nggɔn nggɔn ətù kī bə̄ mə̄nē mē kūkwār. Rì lə nyə̄ kan gu te Cūn kə̄de mə̀ci gu Doda.

³³ Sē gu wān lə sē Cūn mə̄nē bān gbɔ̀n kə̀ Yakubu njì də̀ nkɔ̄n yə̄ gu là lwe mə̄nē lə sə̀ kūr ywe njì.”

³⁴ Məryamu kàn rì mə̀lɛkā yə̄ de, “Kì mē lə nansɛn də̀ nyə̄ tè njìnjì yə̀ nggə̄ la tsə lə̄lɔn gbàngyə̀r yo mē?”

³⁵ Mə̀lɛkā yə̄ kàn sà gu mān de, “Gbrīn Ntsər lə ji nyə bə̄ wə̄ də̀ nggɔn nggɔn yə̄ Rì lə ywān wə̄ te. Ə nkɔ̄n yəmē, vɛ̄n gu mē wān wə̄ lə ngrin lə sē wān ntsər də̀ bə lə gyɔ gu de Vɛ̄n Rì.

³⁶ Tekə bə̄ grĕ ywē Lesəbato wān la ngrìn gbàngyə̀r yo, mâ nyə sū mkpān yə̄ gu cɛ tè kpəkpɔ ywə̄ də̀ lə ngrin nzɛ̂nmē. Gu mē lwe nɛ̄n yə̄ ma hwə tānnɛ̀n nzɛ̂nmē.

³⁷ Kì mē te ənə̀mē anrɛ̀n nkinē la shāmān yə̀ lə nan Rì ngwɔn ə tswē yə̄ gu lə nan yo.”

³⁸ Məryamu kàn sà yə̄ mān de, “Nggə̄ sē gə̆r wān Rì, nə̄ kì yə̀ wə̄ dan nggə̄ màn nyə̄ sē njìnjì.” Ə mkpān yəmē, mə̀lɛkā yə̄ kàn ywè kà Məryamu dɔn.

Məryamu ywe bə̄ Lesəbato

³⁹ Vē nə̄mān nyə̄ vūngà, Məryamu la cā mkpān zù yo də̀ kàn dòglò ywē ə gbù gyə̀r ə mpə mə̀mē yə̀ mə̄nē bān Yahuda yə̀ te gbūgbu.

⁴⁰ Ə tswēywə̄, gu nyər ywè kə̄ Zakariya də̀ ywè kə̄ zɛ̀ Lesəbato.

⁴¹ Ə mkpān yə̄ Lesəbato gwɔ kwār yə̄ Məryamu tswē zɛ̀ gu, vɛ̄n wān gu sə̀ lwè ə nɛ̀n dōglò tar cū də̀ Gbrīn Ntsər kan nyə nyər nywī gu,

⁴² də̀ gu dōglò rɛ̀n kpān kpān də̀ dan Məryamu de, “Sē wə̄ me ənywī mbə̀mbə̄ kūkwār wān Rì far nyū zəze gyɔ̄ wə̄ mwɔ̄n, gu far nyū zəze nə̀nàn gyɔ̄ vɛ̄n wān wə̄ lwe ə nɛ̀n wān wə̄ lə ngrin.

⁴³ Nggə̄ sē nggwɔ yə̄ nē wān sē gyə̆r Nggɔn nggə̄ lə nyə̄ bə̄ nggə̄?

⁴⁴ Ə mkpān yə̄ nggə̄ gwɔ zɛ̀ mə̀wə̄ mē, vɛ̄n wān nggə̄ lwe ə nɛ̀n tar cu ənywī nɛ̀n nggə̄ anrɛ̀n zə̀zè.

⁴⁵ Rì far nyū zəze gyɔ wə̄ anrɛ̀n wə̄ kpə tè njìnjì de kì yə̀ Rì dan de gu lə nan lə nyə̄ te njìnjì.”

Məryamu bɛ sān Rì

⁴⁶ Məryamu kàn dàn de, “Nggə̄ là bɛ Rì ənywī də̆r nggə̄,

⁴⁷ də̀ sē bə̄ də̆r kə̄kla anrɛ̀n kì mē yə̀ Rì wān kpə nggə̄ cūngwɔn, nan ətù nggə̄.

⁴⁸ Gu tekə bə̄ nggə̄ wān sē gə̆r gu wān la ma nkinē yo. Ə mkpān mē bān nggà beshi, mə̄nē bān mgbəmgbrè mē kūkwār lə dan de nggə̄ sē nē wān sē bə̄ te zə̀zè,

⁴⁹ anrɛ̀n Rì wān sē bə̄ nggɔn nggɔn mwɔ̄n kūkwār nan kì zəzè ətù nggə̄. Sān gu sē ntsər.

⁵⁰ Zwē mkpān mē kūkwār, gu là te mə̀tù mə̄nē bān là te mpūr gu ə mgbəmgbrè mē.

⁵¹ Gu nan kī yə̄ sē nggɔn nggɔn bə̄ nggɔn nggɔn mə̄gu, də̀ kan tekə yə̀ mə̄nē bān là zo tu zànzu ənywī nɛ̀n bə.

⁵² Gu jun mə̀cūcùn nggɔ̀n nggɔ̀n dɔ̄rù ə ndu mə̄bə, də̀ gyɛ̂n kàn mə̄nē bān là zo tu yo tè mə̄nē nggɔn nggɔn.

⁵³ Mə̄nē bān mfə là te bə, gu nə̄ bə kīrē zəze nggānme də̀ mə̄nē bān te kī, gu gyɛ̂n kà bə dɔ̀n ngwɔn kukù.

⁵⁴ Gu ji nyə̄ là mə̄nē bān Sərela bān sē mə̄gər mə̄gu.

⁵⁵ Gu te mə̀tù Bərayi nə̀nàn ywē kə̄ sū mə̄ywa ywə̄ kūkwār ə rɛ̀n yə̄ gu dan de gu lə nan ənə̀mē njì.”

⁵⁶ Məryamu sɔ̀n bə̄ Lesəbato tè hwə̆ tàr anrīn də̀ sə̄ mə̀rtu hwāmān.

Mkpān yə̄ bə ngrin Yɔhanan wān swē mə̄nē bə̀tesə̄màn

⁵⁷ Mkpān nyə yə̄ Lesəbato lə ngrin də̀ gu nyə̄ ngrìn vɛ̄n və̄lɔn.

⁵⁸ Ə mkpān yə̄ mə̄nē bān sə̄ kūr gi bə bān gbɔ̀n kə̀bə gwɔ de Rì te mə̀tù Lesəbato də̀ nə̄ gu lwè nɛ̄n də̀ nyə̄ ngrìn, bə lā gu mān te zə̀zè nggānme.

⁵⁹ Ə mbrɛ̄ yə̄ tāndà, bə nyə tswē nyər vɛ̄n gu nrin, də̀ bə sə̄ tekə nə̀nàn de bə lə ban sān yə̄ tèywə̄ yə̄ re Zakariya tər gu.

⁶⁰ Gyə̀ywə̄ la kpə̄nyɛ̀n bə̄ rɛn yəmē yo də̀ dan de nə̄ bə tər gu sān de Yɔhanan.

⁶¹ Bə kan dan gu de, “Nənè gyə̄r ənywī bān gbɔ̀n kə̀ gyə̄ la sē bə̄ sān yəmē yo.”

⁶² Tswēyəmē, bə kan ywe kə rì tèywə̄ sān yə̄ sē ə də̆r gu yə̄ bə lə gyɔ vɛ̄n gu. Bə rɛn bə̄ gu ə nkɔ̄n yə̄ mə̄nē bān te mgbī.

⁶³ Zakariya gu kàn rì bə kì yə̀ car də̀ kpə̄ car de, “Sān gu re de Yɔhanan.” Mə̄nē bān sə̄ krē mān kūkwār kan mə̄ nggānme.

⁶⁴ Mān tsūtswēywə̄, nyū gu kan bu də̀ rərɛn gu kan te yə̄ gu lə rɛn də̀ gu dòglò sə̀ bɛ̀ Rì.

⁶⁵ Kì mē tè də̀ mə̄nē bān sə̄ kūr gi bə te mpūr nggānme də̀ mə̄nē rɛn rɛn ywə̄ nə̀nàn ə gbūgbu yə̀ mə̀mē Yahudeya yə̀ sē gĭ gbūgbu kūkwār.

⁶⁶ Bān gwɔ rɛn yəmē kūkwār mə̄ ətù ywə̄ də̀ sə̄ ri de, “Vɛ̄n gu mē lə nyə̄ sē sɛ̆n mūmûn?” Bə ri ənə̀mē anrɛ̀n bə ngrɛ̄n nggɔn nggɔn yə̄ Rì ətù gu.

Zakariya do sɛn də̀ bɛ sān Rì

⁶⁷ Zakariya tèywə̄ Yɔhanan wān Gbrīn Ntsər nyə nywī də̆r gu dōglò də̀ dan mə̀rɛ̄n mē yə̀ lə nyə̄ te ə nggà bēshi de,

⁶⁸ “Nə̄ tə̄ bɛ̄ sān yə̄ Rì wān sē nggɔn mə̄nē bān Sərela anrɛ̀n gu ji nyə̄ kpə̄ mə̄nē bān mə̄gu cūngwɔn.

⁶⁹ Gu zo nē gyə̄r wān gbɔ̀n kə̀ Doda də̀ kàn gu tè nē nggɔn wān lə kpə̄ tə̄ cūngwɔn.

⁷⁰ Sɛ̀sɛ̀ mun gu sə̀ dan rɛn yəmē ənə̀mē ə nyū bān dɔ̀n rɛn Rì sū mə̄nē bān sē Ntsər.

⁷¹ Gu sə̀ dan nə̀nàn de gu lə kpə̄ tə̄ cūngwɔn ə ngwɔ̀n mə̄nē bān sē lənggə tə̄ bə̄ mə̄nē bān là nyɛn tə̄ yo.

⁷² Gu sə̀ dan de gu lə te mə̀tù təte tə̄ bān sə̀sɛ̀, də̀ lə tekə rɛn yə̄ mə̄gu yə̄ sē ntsər yə̄ gu sə̀ kpān nyū nə̄ bə,

⁷³ ə nyū te tə̄ wān re Bərayi.

⁷⁴ Gu lə kpə̄ tə̄ cūngwɔn nə̀nàn ə ngwɔ̀n mə̄nē bān sē lənggə tə̄ nə̄ tə̄ man sē bān là zwe gu mān njìnjì nə̄ mpūr man kādə sē ə dər tə̄ yo,

⁷⁵ nə̄ tə̄ man zwē gu mān ə nkɔ̄n yə̄ sē ntsər, də̀ man zər ə nkɔ̄n yə̄ sē njìnjì. Tə̄ lə nan ənə̀mē ə mkpān yə̄ tə̄ sē bə̄ yə kūkwār ə mgbəmgbrè mē.

⁷⁶ Wə̄ vɛ̄n nggə̄, bə lə gyɔ wə̄ de wə̄ sē wān dɔ̀n rɛn sū mə̄nē, Rì gu wān sē ə mkparū. Wə̄ lə zər kūci də̀ sə̀ kyūn nkɔ̀n zwè ji mbrɛ̄ yə̄ Nggɔn tə̄ lə nyə̄.

⁷⁷ Wə̄ lə dan mə̄nē nə̀nàn nkɔ̄n yə̄ Rì lə fù màtɔ̀ sū bə də̀ kpə̄ bə cūngwɔn.

⁷⁸ Rì wān tə̄ là zwe gu mān, sē wān là te mə̀tù tə̄ nggānme. Gu lə nə̄ tswē lan kpār tsar tə̄ nə̄ tə̄ man tsə nkɔ̄n yə̄ gu là kpə̄ mə̄nē cūngwɔn.

⁷⁹ Yə̄ lə lan ə mkparū ji nyə tsar mə̄nē bān sɔn būbū, bān nkɔ̄n bə sē nkɔ̄n yə̄ kyū, də̀ man lan tsar tə̄ nkɔ̄n zəze yə̄ tə̄ lə sɔ̀n sɔ̀n susù.”

⁸⁰ Vɛ̄n gu mē nyə̄ cɛ tè mkpànē də̀ Gbrīn Ntsər sē gìgyə̀r bə̄ gu də̀ gu ywe kə̄ sɔ̀n ə mgbə̀jī sə̀ jì mbrɛ̄ yə̄ gu lə ru ə kpàr bē nə̄ mə̄nē bān Sərela man ngrɛ̄n gu.