Luka 1 - NTETO ĨMBEGA TA BŨRĨA YANDĨKIRWE NĨ LUKA

¹ Mũtĩe Theofilo: Antũ baingĩ nĩbandĩkĩte nteto jiĩgiĩ maũntũ marĩa mekarĩkĩte gũkũ gwetũ.

² Bandĩkire ta bũrĩa twameguire kumania na barĩa bamonire kuuma rĩrĩa mambĩrĩrie gwĩkarĩka, na barĩa bamaunjagia.

³ Na nĩũntũ nĩntuĩrĩtie maũntũ monde wega, nĩmbonete kũrĩ wega nkwandĩkĩre mo na njĩra nkinyanĩru.

⁴ Ndĩkwandĩkĩra nĩkenda ũmenya ũũma bwa maũntũ monde marĩa ũrutanĩtwe.

Kũmenyithanua kũjiarwa kwa Johana Mũbatithania

⁵ Ĩndĩ ĩrĩa Herode aarĩ mũnene wa Judea, nĩ kwarĩ na mũthĩnjĩri Ngai wetagwa Zakaria. Zakaria aarĩ wa gĩkundi kĩa athĩnjĩri Ngai kĩa Abija, na nĩ aarĩ na mũka wetagwa Elizabethi, ũrĩa waumĩte rũrĩjoni rwa Arũni.

⁶ Bo baĩrĩ nĩ baarĩ bagĩru mbere ya Ngai na nĩbaathĩkagĩra mathani na mawatho monde ma Mwathani batĩkũbĩtia.

⁷ Bataarĩ mwana, nĩũntũ Elizabethi arĩ ndaata, na nĩ baarĩ bagũkũra mũno.

⁸ Ntukũ ĩmwe Zakaria aarĩ Hekarũni akĩruta wĩra wa ũthĩnjĩri Ngai, nĩũntũ rĩarĩ rĩita rĩa gĩkundi kĩae kũruta wĩra kũu Hekarũni.

⁹ Ta bũrĩa kwarĩ mũtugo wa ũthĩnjĩri Ngai, Zakaria akĩthuurwa na kuura gũtonya Hekarũni ya Mwathani kũĩthia ubani.

¹⁰ Kagiita kau ubani yaĩthagua kĩrĩndĩ gĩa antũ nĩ kĩarombaga kĩrĩ nau nja.

¹¹ Na rĩ, mũraika wa Mwathani akiumĩĩra Zakaria, akĩrũngama mwena wa ũrĩo wa kĩgongwanani kĩrĩa kĩaĩthagĩrua ubani.

¹² Rĩrĩa Zakaria amwonire akĩmaka, na akĩgwatwa nĩ ũkĩri.

¹³ Ĩndĩ mũraika akĩmwĩra, “Tiga kwĩgua ũkĩri, Zakaria, nĩũntũ maromba maku nĩ meguĩtwe nĩ Ngai, na mũka waku agakũjiarĩra mwana wa kaĩjĩ, nagwe ũkamũtuĩra riĩtwa Johana.

¹⁴ Kũjiarwa kwae gũgakũretera gĩkeno kĩnene, na antũ baingĩ bagakeneera kũjiarwa kwae.

¹⁵ Akethĩrwa arĩ muntũ mũtĩĩku methoni ma Mwathani. Atĩkanyua ndibei kana anyua gintũ gĩnkĩrĩkithia ta ncobi, na kuuma kũjiarwa kwae akethĩrwa arĩ mwĩjũre nĩ Roho Mũtheru.

¹⁶ Ningĩ nĩ agatũma antũ baingĩ ba Isiraeli bacokeere Mwathani Ngai wao.

¹⁷ Akaathi arĩ mbere ya Mwathani arĩ na roho na inya ta ĩrĩa yaarĩ na kĩroria Elija, nĩkenda areta wĩgujano gatagatĩ ka ajiari na aana bao, na agarũre barĩa baganu bambĩrie kũthingataga mĩthiĩre ĩrĩa mĩagĩru, na akabangabanga antũ nĩkenda beteera Mwathani.”

¹⁸ Zakaria akĩũria mũraika, “Nkamenya nteto ino irĩ o atĩa? Ndĩ mũkũrũ, na mũka wakwa no mũkũrũ.”

¹⁹ Mũraika akĩmũcokeria akĩmwĩra, “Nĩ ni Gaburieli na nĩni ntũmagwa nĩ Ngai. Ntũmĩtwe mbĩja kwaria nagwe na nkũretera nteto ĩno mbega.

²⁰ Ĩndĩ nĩũntũ ũkũrega gwĩtĩkia bũrĩa ndakwĩra, ũrĩtuĩka buubu; ũtĩgũcoka kwaria nkinya rĩrĩa nteto ino igatuĩkĩka kagiita kajio gakinya.”

²¹ Kagiita kau konde antũ nĩbeterete Zakaria, na nĩbarigaraga nĩ atĩa atĩnda kũu Hekarũni.

²² Rĩrĩa aumire ataũmbire kũbarĩria. Kĩu nĩkĩo gĩatũmire bamenya atĩ nĩ onete kĩoneki arĩ kũu Hekarũni. Atacokire kwaria kaĩrĩ; atũmagĩra jiĩko jia njara kubeera bũrĩa gwekarĩka.

²³ Na rĩrĩa kagiita kae ga kũruta wĩra kathirire akĩĩnũka kwae mũjiĩ.

²⁴ Ntukũ ikũthiranga mũka wae Elizabethi akĩgĩa nda, na agĩkara atĩkuuma nyomba mĩeri ĩtano, akiugaga atĩrĩ,

²⁵ “Rĩu Mwathani nĩ arambĩguĩrĩre kĩao, ampereria nthoni irĩa ndararĩ najio mbere ya antũ.”

Kũmenyithanua Jesũ akajiarwa

²⁶ Mwerini wa ĩthandatũ kuuma Elizabethi akũgĩa nda, mũraika Gaburieli nĩ atũmirwe nĩ Ngai ntũũra yetagwa Nazarethi, kũu Galili.

²⁷ Atũmĩrwe kĩrĩ mwarĩ wetagwa Maria, ũrĩa ataarĩ aranamama na muntũ mũrũme. Maria aarĩ mũcoore wa muntũ mũrũme wetagwa Josefu, ũrĩa warĩ wa rũrĩjo rwa Daudi.

²⁸ Mũraika agũkinya kĩrĩ Maria nĩ amwĩrire, “Muga mwarĩ mwendeereku. Mwathani arĩ amwe nagwe!”

²⁹ Maria agĩtangĩka mũno nĩ jiugo iu, akĩũragia bũrĩa rũkethi rũu rwonanagia.

³⁰ Ĩndĩ mũraika akĩmwĩra, “Tiga kũmaka Maria. Ũrĩ mwendeere nĩ Ngai.

³¹ Atĩrĩ, nĩ ũkũgĩa nda na ũjiare mwana wa kaĩjĩ, na ũkamũtuĩra riĩtwa Jesũ.”

³² “Agatuĩka muntũ mũnene, na agetagwa Mwana wa Ũrĩa ũrĩ Ĩgũrũ Mũno; na Mwathani Ngai akamũtua mũnene o ta bũrĩa aatuĩte Daudi, ĩthe wae wa tene,

³³ akaatha njiarwa jia Jakubu tene na tene; na ũnene bwae bũtĩkathira.”

³⁴ Maria akĩũria mũraika, “Ũntũ bũbũ bũnkĩũmbĩka atĩa na niũ ntanamama na muntũ mũrũme o na ũrĩkũ?”

³⁵ Mũraika akĩmũcokeria, “Ũkejĩĩrwa nĩ Roho Mũtheru, na inya ya Ũrĩa ũrĩ Ĩgũrũ Mũno ĩkũguĩkĩre; na kwogu mwana ũrĩa ũkajiarwa agetwa mũtheru, Mwana wa Ngai.

³⁶ Na atĩrĩ, Elizabethi, muntũ mũka wa mbarĩ yenu o nawe arĩ na nda ya mwana wa kaĩjĩ, anarĩ mũkũrũ, tiga ũgu etagwa ndaata, na ũũ nĩu mweri wa ĩthandatũ arĩ na nda.

³⁷ Nĩkwĩthĩrwa gũtĩ bu bũremaga Ngai.”

³⁸ Maria akĩmũcokeria, “Niũ ndĩ ntungata ya Mwathani. Nĩgwĩkare kĩrĩ ni o ũgu wauga.” Mũraika akĩmũtiga akĩthiĩra.

Maria kũriũngĩra Elizabethi

³⁹ Ntukũ nyingĩ itĩthirĩte Maria nĩ aũkĩĩre akĩthi ajiũĩte kũu ndĩ yaarĩ ya irĩma ya Judea, ntũũra ya Juda.

⁴⁰ Akĩthũngĩra nyomba ya Zakaria, agĩkeethia Elizabethi.

⁴¹ Na rĩrĩa Elizabethi eegwire nkethi jia Maria, kaana kau kaarĩ nda yae gakĩthakathaka; nawe Elizabethi akĩgwatwa nĩ Roho Mũtheru,

⁴² akĩugĩĩria, “Ũrĩ mũtharime nkũrũki ya aka bonde, na mwana ũu ũkagĩa nawe nĩ mũtharime.

⁴³ Nĩka bũrĩ ũntũ bũnene atĩa gina wa Mwathani wakwa ejĩte kũndiũngĩra!

⁴⁴ Nĩ tontũ rĩrĩa mbĩguire mũgambo wa nkethi jiaku kaana karĩa karĩ nda yakwa nĩkathakathakire nĩ gĩkeno.

⁴⁵ Ũrĩ mũtharime, nĩũntũ nĩwetĩkirie atĩ ntũmĩri ya Mwathani ĩkaingĩka.”

Rwĩmbo rwa Maria rwa ũkumĩo

⁴⁶ Nawe Maria akiuga, “Nkoro yakwa nĩgũkumia Mwathani,

⁴⁷ na mwoyo wakwa nĩũkenete nĩũntũ bwa Ngai Mwonokia wakwa;

⁴⁸ nĩntũ nĩ aririkanĩte kwĩnyiyia gwa ntungata yae ya mwarĩ, Nĩkwĩthĩrwa rĩu njiarwa jionde ikambĩtaga mũtharime;

⁴⁹ nĩũntũ bwa maũntũ manene marĩa Ngai Mwene Inya andũthĩte, na riĩtwa rĩae nĩ rĩtheru.

⁵⁰ Kĩao kĩae nĩ gĩkinyagĩra barĩa bamũtĩĩte, kuuma njiarwa nkinya njiarwa.

⁵¹ Nĩ onanĩtie inya ya njara yae, na akaragania barĩa barĩ nkoro jia mwĩtio.

⁵² Nĩ arutĩte athani itĩni jiao, Na akaneneyia barĩa batĩ ĩgweta.

⁵³ Nĩ atongetie nkĩa na into mbega Na akengata itonga bitĩ gĩntũ.

⁵⁴ Nĩ atethetie ntungata yae Isiraeli, aririkana kũmwĩguĩra kĩao,

⁵⁵ Ta bũrĩa augire akaingĩria bethe betu, Aburahamu na njiarwa jiae tene na tene.”

⁵⁶ Maria agĩĩkara kwa Elizabethi ta mĩeri ĩthatũ, agĩcoka akĩnũka mujiĩ kwae.

Kũjiarwa kwa Johana Mũbatithania

⁵⁷ Kagiita ka Elizabethi ga kũgĩa mwana nĩgakinyire, na akĩgĩa na mwana wa kaĩjĩ.

⁵⁸ Nabo antũũra na antũ ba mbarĩ yao bakwĩgua bũrĩa Mwathani amwĩguĩrĩte kĩao bagĩkenanĩĩra amwe nawe.

⁵⁹ Ntukũ ya inyanya bakĩja gũtana kaĩjĩ kau; na bakendaga gũgatuĩra riĩtwa bagete Zakaria, ta ĩthe wa ko.

⁶⁰ Ĩndĩ gina wa mwana akiuga, “Arĩ! Mwana arĩtwa Johana.”

⁶¹ Nabo bakĩmwĩra, “Gũtĩ muntũ wa mbarĩ yenu wĩtagwa ũgu!”

⁶² Bakĩarĩria ĩthe wa kaana na jiĩko bakĩmũũria bũrĩa ankĩenda mwana eetwa.

⁶³ Zakaria akĩonanĩria areterwe kabaũ ga kwandĩkĩra, akĩandĩka, “Riĩtwa rĩako nĩ Johana.” Antũ bakĩrigara mũno.

⁶⁴ O rĩo Zakaria akĩrugũka, akĩambĩria kwaria, agĩkumagia Ngai.

⁶⁵ Antũũra bao bonde bakĩgwatwa nĩ ũkĩri, na maũntũ mama monde magĩtambua na mĩario kunde ndĩ ya irĩma ya Judea.

⁶⁶ Antũ bonde barĩa begujaga maũntũ mau nĩbameciragia mũno bakĩũragia, “Ĩ nĩka mwana ũũ agatuĩka ũ?” Nĩ tontũ inya ya Mwathani yaarĩ amwe nawe.

Ũroria bwa Zakaria

⁶⁷ Zakaria, ĩthe wa kaana, nĩ ejũrirwe nĩ Roho Mũtheru na akĩroria akiugaga,

⁶⁸ “Mwathani Ngai wa Isiraeli arokumua, nĩ tontũ nĩ arejire gũtethia antũ bae na kũbakũũra,

⁶⁹ nĩ atũete mwonokia ũrĩ inya, kuuma kĩrĩ rũjiaro rwa Daudi, ntungata yae,

⁷⁰ ta bũrĩa aaririe gũkũrũkĩĩra tũnyua twa iroria jiae nderu,

⁷¹ atĩ agatwonokia kuuma kĩrĩ anthũ betũ na kuuma kĩrĩ barĩa batũthũĩre.

⁷² Nĩ augire atĩ akeguĩra bethe betũ kĩao, na aririkane kĩrĩkanĩro kĩae kĩtheru,

⁷³ Nĩ ethiĩtĩrie ĩthe wetũ Aburahamu, Atĩ agatũingĩria kĩrĩko

⁷⁴ kwonokua kuuma kĩrĩ anthũ betũ, nĩkenda tũmũtungatagĩre tũtĩ na ũkĩri,

⁷⁵ tũrĩ antũ batheru na tũrĩ bagĩru mbere yae, ũtũroni bwetũ bunde.

⁷⁶ Nagwe, kaana gaka, ũgetagwa kĩroria kĩa Ngai Ũrĩa ũrĩ Ĩgũrũ Mũno; Nĩ tontũ ũkathi ũrĩ mbere ya Mwathani kũmũthondekera njĩra;

⁷⁷ Ũkamenyithie antũ bae atĩ bakonokua, na njĩra ya kũrekerwa meyia mao,

⁷⁸ Ngai wetũ arĩ kĩao kĩnene mũno; Agatũma twarĩrwe nĩ werũ bwa wonokio bumĩte ĩgũrũ,

⁷⁹ bwarĩre antũ bonde barĩa batũũrĩte ntumani na ũgwatini bwa gĩkuũ, bũterekerie njĩrani ya ũkiri.”

⁸⁰ Nawe mwana ũu agĩkũra na akĩgĩa na inya kĩroho. Agĩtũũra rwanda nkinya ntukũ ĩrĩa eonithanirie kĩrĩ antũ ba Isiraeli.