Vakalagi 9 - KITABU KITAKATIFUAbimeleki 1 Abimeleki umwana wa Gidioni yazia mu lidaala lia Shekemu wa viko vosi va mama weve vamenya, navavoolera vateeve avandu va Shekemu, 2 “Galiha ga munyi mwenya? Vamiifwi na vayaayi vosi sabwini va Gidioni, anoho vamifwi nu mundu mulala yenyine? Mwizurizi ndi, Abimeleki ni inyama na masahi ginyu.” 3 Aviiko va mama weve vaamoloma ku vandu va Shekemu kigira amang'ana yaga, na avandu vavugilira kwunga Abimeleki umukono kigira yaali umwiko wavo. 4 Vamuha ividonye sabwini viefeza kutura mu litembeli lia Baali wi lilagana lia yaagula avandu avibaali na vikirage vaduuki kumwunga umukono. 5 Yazia munyumba ya baba weve ha Ofura, niyiita avamwavo veve sabwini, avana va Gidioni, natumikira ligina lilala. Navuzwa Jozamu, umuyaayi wa Gidioni mukogoti yaatigara kigira yaali niyivisi. 6 Avandu va Shekemu na Bezimilo vivungiza harara, ma ni vazia ahimbi nu musaala gwumunaara gwa Shekemu nivatovola Abimeleki kuva umwami wavo. 7 Lwa Jozamu yahulira yaga, yazia kusingila ku Kiguru cha Gerizimu nukuvahanzukira, “Munyi avandu va Shekemu muhuliri ga Inzi mboraa, na ndio Nyasaye alahulira Aduuki kuhulira gamuvoola! 8 Mu amadiku gakale manyingi gaavita, imisaala jivungizana harara kotovola umwami wavo. Maku imisaala zana javoolera umuzeituni, ‘Ivi ove umwami wiitu.’ 9 Umuzeituni gwavoola, ‘Inzi ninyenyi nzamiihi munyi, kuduuka ndange koleka kutuliza amaguta, amaguta gatumikanga mulizominya kandi avandu.’ 10 Maku imisaala javoolera umukuyu, ‘Hamba ukwamiihi.’ 11 Navuzwa umukuyu gwavoolera imisaala, ‘Inzi ninyenyi kwamiiha imisaala, kuduuka ndeke kutuliza amakuyu gange amanolu.’ 12 Kandi imisaala javoolera umuzabibu, ‘Hamba ukwamiihi.’ 13 Muzabibu gwavoolera imisaala, ‘Inzi ninyenya kwamiiha imisaala, kuduuka ndeke lituliza iwaini yange iyaanzizaa vanyasaye kandi avandu.’ 14 Maku imisaala josi javoolera lutavati, ‘Hamba ukwamiihi.’ 15 Ulutavati lwavoolera imisaala, ‘Niiva mwenya Inzi mwamihi, nyenya munyi muuzi kwigama muchiriri change. Nigataveeye ndio, umuliru gwaduki mu lutavati lwange kandi gusambe imidalangwa ja Lebanoni.’ 16 “Kalunu,” Jozamu yaazizagilira kovora, “Mwaali avasuuvirifu ligali kandi avalungi lwamutovooye Abimeleki kuva umwami? Munyi muhaani uluyali ligali mu lizuliza Gidioni nokokolera vandu vinyumba yeeye vulahi, kuli ivikolwa vivie viduukana? 17 Mwizurizi baba wange yavalwaanira. Yavika livamwoyo lilie mu vudinyu aduuki kohonyia munyi kutura ku vandu va Midiani. 18 Navuzwa kalunu mwakugilung'ana vandu vinyumba ya baba wange. Mumali kwita avayaayi veve avasaza sabwini nimutumikira iligina lilala. Kandi kigira Abimeleki, umuyaayi weve wu mukaana mutugwa weve oveeye mwiko winyu mumali kumukola ave umwami ku vandu va Shekemu. 19 Niiva agamumali kokolera Gidioni na vandu vinyumba yeeye kalunu gaveeye aguvusuuvirifu kandi guvulungi, ku gaduukanaa musangaliri Abimeleki, kandi naye amusangaliri. 20 Navuzwa nigataveeye ndio, umuliru gwake kutura mu Abimeleki na gusambe avandu va Shekemu harara na Bezimilo; Bezimilo gusambe Abimeleki.” 21 Kigira yaali natiiyi amwavo weve Abimeleki, Jozamu yiruka nazia komenya ha Beri. 22 Abimeleki yamiha Isiraeli ku mihiga jivaga. 23 Maku Nyasaye yakola Abimeleki na vandu va Shekemu kolegana, ma nivibaala kuye. 24 Yaga geekoleka kunangwa Abimeleki na vandu va Shekemu, avamuluviliza kwita avayaayi va Gidioni sabwini, vaduuki kutungwa kigira mahiolo gaavo. 25 Avandu va Shekemu vagoneka Abimeleki muvigulu, navo vanyaga avandu vosi ivindu viavo lwavavitilaa kunzira yeyo. Abimeleki yavolerwa makuva yaga goosi. 26 Gaali umwana wa Ebedi yaza mu Shekemu na vamwavo veve, na avandu va Shekemu vaali nilisuvira muye. 27 Vosi vazia mu vizabibu viavo, nivagula imizabibu nivakamulura iwaini nivalomba iliinwa linene. Viingira mu livugana liu munyasaye wavo nivalia kandi nivanwa, ma nivachaya Abimeleki. 28 Gaali yateeva, “Koveeye vandu va lugano ki mu Shekemu? Kigira ki kutumikiraa Abimeleki? Oyo nivwaha kukunyi? Umwana wa Gidioni! Kandi Zebuli avoolerwa chaakola, na kigira ki kumutumikiraa? Mulonde ga guuga winyu Hamori uwatangiza inyumba yinyu! 29 Inzi nzegombanga kwamiiha avandu yava! Kuduuka Abimeleki aleke uvwami! Inzi ndakamuvooleye yetegekizi iliihi lilie ma Atuli yaaze kulwaane!” 30 Zebuli, umwamihi wi lidaala yilio yasinyika lwayahulira ga Gaali yaali navooye. 31 Yaahira avatumwa ku Abimeleki ha Aruma kovora, “Gaali mwana wa Ebedi harara na vamwavo veve vamali kuuza mu Shekemu, na sivalavugilira ivi wingiri mu lidaala mba. 32 Kalunu ivi onyenyeke harara na vandu vovo mwivisi mu milimi vudiku. 33 Mamuvuuki mugamba kale iliuva nilitongaa nu kwingilira ilidaala vwangu. Lwa Gaali na vandu veve vageriza kuuza, muvasalirizi ligali!” 34 Kunangwa Abimeleki na vandu veve vosi vaatura ni vazia vudiku niviivisa ichova wa Shekemu mu viduma vine. 35 Lwa Abimeleki na vandu veve valora Gaali natura nu kusingila ha kirivwa chi lidaala, viiruka kutura havaali nivivisi. 36 Gaali yavalola ma na volera Zebuli, “Henza! Avandu, avasulungutaa kutura kozindiongozi zie vigulu!” Zebuli yativura, “Yavo na vandu mba. Yivio ni viliri ku vigulu.” 37 Gaali yavoola kandi, “Henza, avandu vasulunguta, na vavita hagati hi kiguru ni kiduma kindi keveeye kunzira enene itulaa ku musaala mulahi gwavaroli.” 38 Maku Zebuli yamuvolera, “Iliegingira liilio linene kalunu liveeye hayi? Nivi wateevangi ikivuni kigira ni kutumikiraa umundu uyu, Abimeleki. Yava nivo avandu wakuchayaa. Katuli uvalwaane!” 39 Gaali yimilira avandu va Shekemu mulilwana Abimeleki. 40 Gaali yiruka na Abimeleki yamulonda. Avanyingi vaasilirizwa kali kuduuka mu kirivwa chi lidaala. 41 Abimeleki yamenya mu Aruma, kandi Zebuli yakunga Gaali na vamwavo veve kutura mu Shekemu, kunangwa vavuli kuzizagilira komenya mu. 42 Lidiku lialonda ku Abimeleki yahulira ndi avandu va Shekemu vetegeka kuzia mu milimi jaavo. 43 Maku yavugula avandu veve navagavulanyia mu viduma vivaga, niviivisa mu milimi nivalindilira. Lwayalola avandu nivaturaa mu lidaala, yatura hayaali niyivisi aduuki kuviita. 44 Abimeleki ni kiduma chiche nivakinyagula kulinda ikirivwa, ividuma vindi viviri vingilira avandu mu milimi nivaviita vosi. 45 Vulwani vwazizagilira umbasu gwosi. Abimeleki yagumira ilidaala, niyiita avandu vaali mu, naalibomora no kolomba ikivala kuva vugira ivitagwa. 46 Lwa vimiliri vosi mu munara gwa Shekemu vahulira gaali nigakoleki, viiruka ni vazia mu litembeli lia Eliberizi. 47 Abimeleki yavolerwa ndi vosi vamali kwivungizana mu litembeli zana. 48 Maku yatura nazia ku Kiguru cha Zalimoni na vandu veve. Yavugula imbaazi, naatema ulusia lulala ku Musaala naaluginga ku livega lilie. Yavolera avandu veve kokora kuli oyo yaali naakori. 49 Vuli mundu yatema ulusia lwu musaala; valonda Abimeleki nu kuvungiza amasagati ha munara yigwo. Vaahambiza umuliru mumasagati, na vandu vosi avaari musi yimwo vaakuza. Ahimbi avandu elefu ndala nivo avaari mu. 50 Maku Abimeleki yatura nazia Zebesi, nakumbiriza ilidaala yilio, nukuligumira. 51 Umunaara gwi zinguru gwaali yo, na vuli mundu mu lidaala yili, harara na vimiliri, viingira mugwo. Vaahana imiliango josi ma nivisuunda kuduuka mukesegese chu munara yigu. 52 Lwa Abimeleki yaza kuvingilira, yaza naduuka ha muliango, nu kwetegeka kuhambiza umunaara zana nu muliru. 53 Navuzwa umukali mulala yavugula ulugina niyagulukizira Abimeleki nilwatanyia ikihanga chu mutwi gwigwe. 54 Abimeleki yalanga vwangu umusoleri walindaa iviugi vivie namuvolera, “Tuliza ikivavi chichio unziti. Sinyenyi gamanyikane ndi umundu mukali niye unziti mba.” Maku umusoleri uyu yavugula ikivavi namutooza namwiita. 55 Lwa vandu va Isiraeli vosi valora Abimeleki niyitiiywi, vaatura ni vazia yengo. 56 Munzira yiyi, Nyasaye yatunga Abimeleki ku amahiolo gayakolera baba weve kulwukwita avamwavo veve sabwini. 57 Nyasaye kandi yalomba avandu va Shekemu kusalirizwa kigira uvudamanu vwavo kuli Jozamu, umwana wa Gidioni, yavoola galakakoleke lwa yavalaama. |
©Bible Society of Kenya, 2019
Bible Society of Kenya