Kèʼlo 31 - ŊWÀʼ NYÙY

Jakov wùn à kfə́ə rəə́ nyéŋ fo Laban laʼ

¹ Jakov nèn lò, e yù mo wón Laban vee vilume suuy ji wun yòv a ne vifá ve tàr wov vidzə̀m, a vikuʼùy və́ ví lò a dzə̀ á fo tàr wov.

² Wù kfən yèn sá ji liì Laban kùvsín a ne, a wù yòʼ dzəə́ koŋ a wun mo wù‑uù koŋ fo mbìy.

³ Nyùy Tàr nèn lò, e sùúy e Jakov jii, «Kfə́n é bàm áàtàr vée wòŋ fo afə́r vée dzəə̀n, é m yiì a dzə wòsò.»

⁴ Jakov nèn tsə̀nsí ntum e Racel wùn Lea ji á wiy, e yèn á wun e kwaʼ fo wun dzə́ wùn à nyám si.

⁵ Á wìy, wù suúy aáwune jii, «M yén ji tàr won yòʼ dzəə́ koŋ mo mo wù‑uù koŋ fo mbìy. Yii bèy, Nyùy wo tàr wor ghvə́mé kù dzə̀ vèr wun ghán sidzə̀m, e shem lèn.

⁶ Ven vee abaà víne kì ji m lìm ne fo tàr won vitaáví vém vidzə̀m,

⁷ wù shwív mo, e fàr vilaʼày vém akàŋ anín. Yii bèy, Nyùy yòʼ‑oò lo biìmé ji wù wáy á mo é kilày.

⁸ A wù‑uù lóo dzə, e sùúy ji vilaʼày vém ví dzə̀ á bvə́y se ŋwaʼkìn sí, bo sí kù dzəə wón, aá ŋwaʼkìr ŋwàʼkìn. Wù suúy ji se sí kér nshòm si dzə̀ vilaʼày vém, bo sí kù sí dzəə wón a dzə̀ ve á shomkìr shòmkìn.

⁹ Á mo Nyùy‑iì yiìn, e bóo sə nyám se tàr won, e fo a dzə̀ e mò.

¹⁰ «Wáa dzə e kishiíy kímóʼ kí, e ghan se nyám si‑iì koóninè, njèm shí mo, m yén, a vibév ve ví koó bvə́y si ví dzə̀ ve ŋwaʼkìn ví, a vímóʼ ví shomkìrì.

¹¹ Nshìylav Nyùy yòŋ mo é yir, é njèm fèy ji ‹Jakov,› m biímé jii, ‹Mo və̀ne.›

¹² Yì suúy jii, ‹Leéy, e yèn, vibév vidzə̀m ve ví koó bvə́y si ví ŋwaʼkìrì, a vímóʼ ví shomkìrì. M yii kin bèn, bìʼ fo m yenen ne kinyo kidzə̀m ke Laban yii e wò.

¹³ M dzə̀ Nyùy wo wù‑uù bvəyin e wò si e Betel fo wò‑oò sə̀rìn meŋgvə́r é tiy ye wò‑oò tuuyin fó, e kfə̀n yiì kilìʼ wòsò. Lǒ yuv lèn fo fèn, a kfən e bàm e věn wòŋ fo vé‑eè dzəən wò.› »

¹⁴ Racel wùn Lea suúy e Jakov jii, «Tàr wor yòʼ dzəə́ kér vitsə́ʼ ve a dzə̀ vèr wìy yì.

¹⁵ Wù lì ne ver moo vitúm bèy. Wù‑uù fiìnè ne ver. Lèn, a wù lí ne káv wo wò‑oò nəən ver shó, e yì.

¹⁶ Káv e dzə̀m wo Nyùy səən fo tàr worí dzə̀ rú wó vèr à wón vérí. Ku yiì kinyo ke Nyùy suuyin ji à yii kí.»

¹⁷ Jakov nèn lò e yuv, e dzə̀ʼə̀r wón və́ wùn à vikìy vəə́ e nyám see akamer sí ndzə̀m,

¹⁸ e lì dzə́ə, a tsəəné nyám sə́ sidzə̀m, à kifá kfə́ kí kidzə̀m ke wù‑uù kooyin é Paddan‑Aram, a kfən sho e wòŋ Kanan fo tàr wov Aysi‑iì dzəə̀n.

¹⁹ Bo wù wáa lò bèy, a Laban ki dù ne e kwaʼ bvəy, e dù, a sheèsì wuy se njiì, Racel nèn sìíy, e kùúy *mebvə̀m me tàr wov fó lav, a dzə̀ anyùy veé laʼ.

²⁰ Jakov wáa dù bèy, a wù kì bòʼtí ne Laban woo wír woó Aram və̀n, e lò là súŋnín.

²¹ Wù wáa nyeŋ wùn à kifá kidzə̀m ke wù‑uù kér ki, e tùm ndzə́v ye á yoŋ ji Yufret, e nèn a dù e dzəə̀ Gilead, woŋ woo agwan agwan.

Laban júm Jakov, e kòóy

²² Vishiíy ví‑iì shaà vitaár, é bo Laban yú ji Jakov nyèŋ á ne.

²³ Wù lì afə́r və́ wùn à wóné, á wáa jùm Jakov. Á jùm e bǎm kishiíy saàmbà, e nèn kòóy aàgwan veé Gilead.

²⁴ Yii bèy, lòo dzə̀ vitsə́ʼə́, Nyùy suúy e Laban woo wír woó Aram və̀n e njèm jii, «Á yen fó suúy kinyo, e bemér Jakov sho.»

²⁵ Mo Laban kooyin Jakov aàgwan veé Gilead bèy, a Jakov kì tùy ne vibàn və́, Laban wùn aàfə́r vəə́ nèn tùy sá vév fó.

²⁶ Laban dù, e yèn Jakov, e dzə̀r shó jii, «À shwìv mo, e tàyrí wón vém, a leʼ sho moo wír ve á koorin a dzə̀ fó kwaʼ rər ben bìʼ ka?

²⁷ Wò‑oò bòʼtí mo, a nyeŋ là súŋnín bìʼ ka? A wò‑oò sùúy e mò, bo mò‑oò yíi tsəəné wò e kishéʼrì ki, aá wáa yòv luŋ, a kùm nshùm wùn à lúŋé.

²⁸ Wò‑oò yíi fo mo kilíŋ, é m baámé wón vém wùn à wón woné, é bo à wáa lò. Kee shooy ki dzə̀ kiyúŋ ké kinyò mo wò‑oò yiìn.

²⁹ M kér vitaáví vée yiì kinyo ke bi kí e vèn. Yii bèy, Nyùy‑ii súŋnín e mò é njèm, wun woo Nyùy wo tàr won ghvə́mé. Wù‑uu suúy e mo jii, ‹Á yen fóo suúy kinyo e Jakov, kìn dzə̀ ke juŋ ki, kìn dzə̀ ke bi kí.›

³⁰ Nyùy‑ii suuy bèy, a m kì ji wò‑oò lo, bìʼ fo wò‑oò yár jíŋ fó a kfən bàm e věn laʼ. Yii bèy, wò‑oò kùúy anyùy vee mǒ laʼ ji ka?»

³¹ Jakov bìnèr e Laban jii, «Mò‑oò lo bèy, bìʼ fo mò‑oò fanè, e nèn a kwàʼtì ji dzə̀ à faàsì á wón vé vee vikìy fo mò.

³² Kee kùm anyùy, aà yèn anyùy vé e wìr fèn, bo á kù yíi yuyrí ŋgaàŋ. Aà yèn kifá ke m kérí, ke dzəə̀n ké, à lì, áàfə́r vesən víne wáa tiy vinjen.» A Jakov suuy bèy, a bó wù yòʼ kì ji vé‑eè lóo lò bèy, Racel kuúy á anyùy tàr wov.

³³ Laban nèn nə̀ə́ e Jakov kibàn, a tàʼ anyùy və́ fó fo, e fəə̀ fó fo, e nə̀ə́ e Lea kibàn, e fəə̀ fó fo, e nə̀ə́ e wón vee vikìy ve vé‑eè lim fo vikǐy Jakoví kibàn, e tàʼ virə́ʼ vin vidzə̀m, e làa yòʼ yen. Mo wù tàʼàn virə́ʼ viy vidzə̀m, e nèn nə̀ə́ e Racel kibàn.

³⁴ A Racel‑iì lì mebvə̀m me anyùy vìy, e wày é kibàm ke kí yii kér e wǔn kidzə̀ʼmè ké nyàm, e nèn dzə̀ʼə̀m e kitu wo, e sə̀tí. Laban mùmrì virə́ʼ vidzə̀m e kibàn fóo fèy, e làa yòʼ yen anyùy və́.

³⁵ Racel suúy e tàr wov jii, «Lá tàr wor yòʼ a yu nyár ji m yoʼ lò e yuv ji m din á ghvə́m e wun, bìʼ fo m dzə́ bèn, a m yén ghán sém.» Laban tàʼ bèy, e làa yòʼ yen anyùy vìy.

³⁶ Jakov ku nèn shwìíy kilòŋ, e wàmrí Laban, e sùúy sho jii, «M jày ka? Kinyo ke bi ke m yiìn e wò ki dzə̀ ka, é bo à wáa jùmrì mo ji à siir.

³⁷ Mo à tàrìn vifá vém vidzə̀m, ké ke à yenen fó ki dzə̀ ka. Wìy shó, áàfə́r vé wùn à vémé yén, e bóo kiíy ji sà suuy wò rú, mo suuy mo á.

³⁸ Fo viya vee mbaà ve m lìmèn fo wò, njiì wò wùn à bvə́y se loŋ si yòʼ‑oò ló a kàr, a bó m yòʼ‑oò lo kfə̀r kiyáʼ fo wò ŋgoo se bvəy.

³⁹ Nyàm kwaʼ‑aà yúyri bvə́y, la m yòʼ lì kimkpú, e wìy sho ji à yén, m lì yéem ye tin ji ŋkùvtu, e nə̀ə́ e kilày. Wò‑oò wày ké ji á shóŋ nyám e shùy, kìn vitsə́ʼə́, bo m kù fó a ŋkùvtu.

⁴⁰ Ghán sinín e shùy, lume‑eè fó mo ŋgeʼ e ŋàŋ. Lóo dzə vitsə́ʼə́, kidzə́r kí wàa ketí mo kétín, la m yòʼ kèr ŋgay mbuùné.

⁴¹ Dzə̀ mo kí kù‑uù dzəə̀n bey, fo kiya kee mbaà ke m dzə̀ʼə̀mèn wòsò. Mò‑oò lìm fo wò kiyá nshòv sikweè e ghvə̀m ji m keérí wón vé vee abaà ji vikìy vém, e kfə̀n lèéy fo nyám sé si viyá vímóʼ ví ntuùfú, leey bèy, aà kúvsin vilaʼày vém ghán sidzə̀m.

⁴² Yii bèy, Nyùy‑iì ló a leéy fo mò, wun woo Nyùy Abraham, a dzə̀ wun woo shó wo tàr wor Aysi ghvə́mé. A là bey, bo wò‑oò yíi tsəəné mo e wóo e yúmér. Nyùy‑iì ló a yen ŋgeʼ sém wùn à lim ye mò‑oò túŋée, e bóo yen ji jày á wò, e nèn sìíy, a saʼ wò vitsə́ʼ vin.»

Jakov wùn Laban yií kilìʼ

⁴³ Laban bìnèr e Jakov jii, «Vikìy víne dzə̀ wón vém, a wón véví dzə̀ wón vém, a fə̀m dzə̀ nyám sìn sidzə̀m, bo kù dzə̀ sém, a kifá kidzə̀m ke vèn yén fèn ki dzə̀ kém. A dzə̀ m yèe kém lèn, é bo wón vém wùn à wón woné goʼ e mò?

⁴⁴ Wòsò ku gwàr a dzə̀ *mensaŋ, é mè wìy a kuumé wòsò kinyo ke á biimen shó.»

⁴⁵ Jakov nèn lì tíy, e tùúy ji kisəəm ke á wíy a kuumé mensaŋ me wùn Laban gwàrìn shó.

⁴⁶ Jakov suúy áàfə́r vəə́ jii, «Vèn táyrí tíy sí.» Á nèn tàyrí, e bàʼtí e kikfər. Wìr dzə̀m nèn yìkír e ghaŋ wo, vé Jakov wùn à vé Labane.

⁴⁷ Laban yòŋ kikfə́r ke tiy kiy aáwuné làm jii, Jegar‑Sahadulta, yii bèy, Jakov yòŋ kfə́ aáwuné làm ji Galeed.

⁴⁸ Laban suúy e Jakov jii, «Kikfə́r ke tiy kin ki dzə̀ fó wìy a kuumé wòsò nsàv ye á yoŋ fó ji Galeed.»

⁴⁹ Á kinyo ke á yoŋ fó ji Galeed bèy. Laban kfən sùúy jii, «Mo wòsò sí javsìnè, Nyùy kù yíi a sàyrì kinyo ke à yii, e kfə̀n a sàyrì sa ke m yii.» Á nen kfə̀n yòŋ sa kirə́ʼ kee shooy ji Mispa.

⁵⁰ Laban dzə̀sì jii, «Aà lòo dzə, a nə̀ʼsì wón vém, kìn à kòóy a dzə̀ vikìy ámóʼó, e bàtír áwune shó, m fə́m a dzə, e làa yòʼ a kiíy, à wàa kuumé ji Nyùy tíy a vinjen vesò.»

⁵¹ Laban kfən sùúy e Jakov jii, «Kikfə́r ke tiy kí kìne, e wòsò ntìntìn mo á baʼtin wùn à tíy ye á tuuyin ji á wìy a kuumé mensaŋ me wòsò gwàrìn.

⁵² Kikfə́r ke tiy kin wùn à tíy ye á tuuyin rə́ne dzə̀ ji yí wìy a kuumé wòsò ji bó m yòʼ wíy yaʼáy, e shaà, e yiì a kinyo ke bi kí e wò, a bó à yòʼ wíy yaʼáy, e shaà, e yiì saa kinyo ke bi kí e mò.

⁵³ Nyùy wo Abraham wùn Nahor‑iì ghvə́mé, wo dzəə̀n sá wo tàr wov‑iì ghvə́mé, kù yíi tàr vinyo vesò, e tinén.» Á bèy, Jakov kàn yír Nyùy wo tàr wov Aysi ghvə́mé, e lìʼ.

⁵⁴ Wù nèn seè nyám, e cù Nyùy sho e gwan foo fèy, e jàŋ Laban wùn aàfə́r vev wune adzə̀m ji á wàá wiy, e yìkír. Áwune yíkír bey, e nèn shìíy e gwan foo fèy.

⁵⁵ Ndzə bvəə́shí, e jàv, Laban lò e yuv, e dù, e baàmé wón və́, e baàmé wón won, e shàʼtì áwune ji á bèr á ne, e nèn lò, wùn aàfə́r vəə́ wáa kfən e bàm fó laʼ.