Jeremia 51 - ŊWÀʼ NYÙY

Sáʼ Nyùy yímóʼó yee kùm Babilon

¹ Nyùy Tàr suuy jii: «Á leéy, e yèn, m wíy fəə́r kinsəm, é kí kar woŋ Babilon, e kàr wír vee fó adzə̀m.

² M wíy tsənsí vitúm, é ví nəə́ Babilon, e kuúr fó kuurín moo kinsəm, e səʼsí nsay yev, é yì goʼ e ghá. Kishiíy ké ŋgeʼ kìn ki wíy gheén, aá nəə́ woŋ Babilon mbìv sidzə̀m.

³ M wíy yòŋ aàŋgaà vév vibàné jii, ‹Lá vèn yòʼ fò kintóʼ ke vé kintee maʼ mvən, lá vèn biìmé, aá maʼ vikúm vé rər. Vèn wáa yen fó bavtí wónlě nsùm vév, vèn ku laàr shúu rər wóví láarin.›

⁴ Á wíy gwàtì áwune, e màʼ fo, é dzə́n sév sí wáa neŋnín e dzəə sí.

⁵ Mo woo Nyùy Tàr woo Taà Mànjòŋ, mo wo m dzəə̀n Nyùy Isray wùn Juda, m yoʼ màʼày áwune, fə̀m mo áwune bùʼtìn ne vinyo woŋ wóv e dzə̀m, e jày e mò, mo wo m dzəə̀n Ŋgaà wo Ranén woó Isray.»

⁶ Ven vee wír veé Isray wùn à veé Judàa, vèn wáa leʼ fo wòŋ Babilon, wìr wáa leʼ e kitú kfə́ kí. Vèn wáa yen fó lày dzəʼə̀m yén bìʼ jay wìr veé Babilon. Sì ghán se Nyùy Tàr wíy a siìr ŋkfə́tír, a wù wíy a laamé áwune, kù mo yii yéví dzəə̀n.

⁷ Wóŋ Babilone‑eè dzə̀ e Nyùy Tǎr kiwo moo bàr, bàr woo *kisha ke mbàm ke baar kí, a wù noor kitú ke nsay sho, a kí nó, jiʼkìrì. Vitúm vi‑iì lo nò bàr və̀n. Vé‑eè nò, e dù ji aŋgaàbaá.

⁸ Lèn á dzə, a Babilon sí lo, e gbù, e bvəʼkír. Vèn wáa dìy woŋ Babilon. Vèn taʼ kifú kí, e wày aáwuné vileemé, tam é ghan símóʼ sí, aáwune bónén.

⁹ A yì‑ii dzə vèsən sə̀ wír veé Babilon, á bèy, a dzəə̀ sə yòʼ kfə̀n‑ee ló a dzə. Vèsən maʼti nsay Babilon, a lò, é wìr wáa kfən e kév kee kitúm ki. Wóŋ Babilone gbù ne e dzəə ye biibí. Fóo gbù ne, kitú ke nsay ki yúʼnín, léŋe kóʼ, e dù, e mèé e ntoò yùv.

¹⁰ Nyùy Tàr kwàŋ ne kinyo kér, e bìn nsaʼ, e fò e vèr. Vèsən du é Sion, e fìʼtì kinyo ke Nyùy Tàr woo Nyùy wòsən yiìn.

¹¹ Nyùy Tàr sìysì ne ji wun kù laar a ŋkàlaʼ Babilon, e nèn ŋàʼár melív me afòn veé Media ji á taámé á fó. Á mo Nyùy Tàr yíi siìr ŋkfə́tír bey, bìʼ lav cù rə ye á bvəʼəyin ne. Á sáy mvən si, e lì aŋkeè.

¹² Á fó sáʼ, aá bvə́ʼ virə́v vé kày yeé Babilon. Á dzəsi vé shìyi, aá sə́tí fó sətín, e lèm ámóʼó é virə̌ʼ virə̀ʼ, aá kóʼ ŋkiy, e kfə̀n lèm sa ámóʼó, aá laáy laayín é virə̀ʼ. Nyùy Tàr kù yíi yiì kinyo ke wù‑uù wayin ji wun yii. Wù kù yíi lovtí e wír veé Babilone mo wù‑uù yòŋèn.

¹³ Àshè, ven ve á dzə́ fo ndzə́v sí dzə̀kìn, kér bùʼ e wiíwíy, ghán sén seé ndzə fèn si tsə̀mér ne, dzəʼə̀m yéné mày ne.

¹⁴ Nyùy Tàr woo Taà Mànjòŋ kàʼ ne, e kfə̀n lìʼ, e kàn kitú kfə́ jii, «M kù wíy tsənsí wíri nyanyày moo ŋguùmé, aá sə́ woŋ Babilon, é fóo rún, sə́, aá ton fó, a binsí nsiì.»

Yòv wo á suyrì Nyùy sho

¹⁵ Kù‑uù bòm Nyùy kitú ke nsay e vitaáví və́ ví, e bàʼrì ndzə e vifií və́ ví, e fèr yúv mo kiìn wun, wú kfə́vsí.

¹⁶ Wù baʼ jí fo shuù, ndzə́v yeé yuví wàa dzə̀mkìr. Wù lo, wù wìy e mbàʼ fo buu se ndzə. Wù lo, wù yiì, wuú wàa lo, a bàvkìr, lo, wù fə̀ə́r shwér fo wùn virə̀ʼ vé lèm.

¹⁷ Ké wìr msòŋ kí dzə̀, aá dzə̀ viyúŋ adzə̀m, a bó á yòʼ kér vifií. Vé kilàme sí woóme bìʼ mebvə̀m me á fèrìn. Vibámmbó ve áwune fèrìn ví dzə̀ kimboʼtì, ví yòʼ dzə̀ vitin.

¹⁸ Kù dzə̀ kifá kisáŋ ke á wáa kèŋ kèŋèn. Kishiíy ké nsaʼ ki gheenè, aá bvə́ʼə́y, é ví lay láyin.

¹⁹ Nyùy wo dzəə̀n wo rám Jakov yòʼ dzə̀ moo vifá vee shooy, dzə̀ Nyùy wo yì‑iì bomen wun vifá vidzə̀m, e nèn shàv Isray ji və́ vee wír. Yír rəə́ dzə̀ Nyùy Tàr woo Taà Mànjòŋ.

Wóŋ Babilone dzə̀ ji ŋgòʼ Nyùy Tàr

²⁰ Nyùy Tàr suuy jii: «Babilon dzə̀ ŋgòʼ yem rə̀r, a m li, m bvə̀ʼtí woŋ si shó, li, m laàr sá vitúm sho.

²¹ M li áwune, m bvə̀ʼə́y nyam ŋkoʼ wùn à ŋgaà koʼ sho, li, m bvə̀ʼə́y *kiténtén ké rər wùn à nsə̀ŋ və shó.

²² M li áwune, m bvə̀ʼə́y, à lùmèn, à wiíy sho, li, m bvə̀ʼə́y, à ŋgàywìr, à wánlè shó, li, m bvə̀ʼə́y, à wánlè nsùm, à wánlè ŋgòn sho.

²³ M li áwune, m bvə̀ʼə́y, à nshìy, à ŋgoo nyàm rə shó, li áwune, m bvə̀ʼə́y, à ŋgaà sùm, à nyám sə́ sé lìm si shó, li, m bvə̀ʼə́y, aàtǎr saʼa, à vilìmbìy vi shó.»

Nyùy Tàr wíy màʼ ŋgeʼ e wìr veé Babiloné kitu

²⁴ Nyùy Tàr kfə́n a suúy e wír veé Israyi jii, «M wíy lovtí e Babilon, e lovtí e wír veé nsay foo fèyi, e siìr ŋkfə́tir kinyò ke kisaŋ kidzə̀m ke áwune yiìn é Sion, a m wíy a siìr, é vèn wáa yen.

²⁵ «Àshè, wír veé Babilon, mo vèn fə̀m bvə́ʼəy kitú ke nsay, a woŋ wóné tíy ŋkǐŋ moo gwan, m shèm ne e věn bàm. M yíi màʼ kiwó kém, e ghar ven shó, e sèn ven fo á dzə́, e yiì, é ŋkàlaʼ yen du ji kikfə́r ke kibvə.

²⁶ Bó yòʼ dzə̀ á kfə̀n wìy lì tíy ye yí loòn fó fo, e tòm kór lav sho, a bó yòʼ dzə̀ á lì sá, e wày kinsə̀ŋ sho. Fóo kù sí wìy dù ji vifə̀m ŋkuuŋkùŋ. Suuy mo woo Nyùy Tàr.»

²⁷ Á fəə́r sáʼ, é yí du é vitum, e tòŋ sóŋé, é yí ghánén fó e dzə̀m. Á báʼtí vitúm, é ví taámé Babilon e rə́r sí. Á bí Ararat wùn à Minni, à Ashkenas, aá nəə́ fó. Á shóʼ mfòómé wo wù li vé rərí, e nə̀ə́ sho fo, e tsə̀nsí nyám se ŋkoʼ fo nyanyày moo ŋguùmé bey.

²⁸ Á ku bàʼtí vitúm, é ví taámé ŋkàlaʼ Babilon e rə́r sí. Á báʼtí afon veé Media wùn à vé saʼ véví, aàmfòómé véví, e lì vitúm ve ví dzəə̀n aáwuné sar saʼ vidzə̀m.

²⁹ Kitú ke nsay ki sí səʼsì, ŋayìr bìʼ nyár ye yí dzəə̀n fó. Kinyo ke Nyùy Tàr sìysìn ji wun yii e Babilon ki kù tíy fo, a wù kù yíi yiì, é fóo du é vifə̀m, é la wìr yòʼ dzə́ə a dzə fo.

³⁰ Vé rər veé Babilone fə̀tí ne wó fo rər, e nèn gòʼ aáwuné ŋkà se laʼ see vikum. Vitaáví vév ví mày ne, á wáa yàʼ moo vikìy bey. Á kiìví ne kóŋ sé mfìn fo áwuné shuù se kày, e nə̀ə́, e tòn virə́ʼ vév vé dzə.

³¹ Ŋgaà ntum kù sí nəə, bátir wùmòʼ, a nshìylav nəə, bátir yìmòʼ. Aá nəə bèy, ji á fiʼti e fòn woó Babilon, ji rə́r sí nə̀ə́ ne a ŋkàlaʼ rə mbìv sidzə̀m.

³² Á tìnér ne a tuúmé sé ndzəv sidzə̀m, e tòn virə́ʼ vé kilìr ve tavkín ví vidzə̀m, a vé rər veé Babilone sí yaʼ a yàʼàn.

³³ Nyùy Tàr woo Taà Mànjòŋ, wun woo Nyùy wìr veé Isray suuy jii: «Babilon wo dzəə̀n ji ŋgònjuù sì moo riímé, riímé, wo á báʼti ji á búʼ sáŋ shó, a bó ntàm yòʼ‑óò dar, a bó vé ŋkavi wíy ji á búʼú.»

³⁴ Wír veé Jerusaleme tóŋ jii, «Fòn Nebukadnessar woó Babilon sə̀ʼsí ne ver sə́ʼsín. Wù bvə̀ʼə́y ne ver, e kànsí mo á kànsí kitém, kí wáa dzə kiyúmér. Wù koò ne ver moo kigàgǎʼsòŋ, e shòʼtí mbìv se wù koŋè, e kfə̀r, e nèn cù kibér.»

³⁵ Wír veé Sione lón jii, «Ŋgeʼ ye wír veé Babilone foon e vèr, e fò e wón vérí ku bìnkìr aáwuné kitu.» Jerusalem wáa lon jii, «Njò mensə yer ku bìnkìr e wír veé Babiloné kitu.»

Nyùy Tàr wíy sə Isray

³⁶ Nyùy Tàr nèn sùúy e wír veé Jerusaleme jii: «Vèn leéy, e yèn, m wíy bìn nsaʼ yen, e siìr vinyo ve wír veé Babilone yiìn e vèn, é ví kfə́n aáwuné kitu. M wíy yiì, é loònsay yúm aáwuné wòŋ, é ndzə́v sév sí yúmkír.

³⁷ Babilon wíy kfən, a dzə e vikfər vikfər, a dzə ji kirə́ʼ ke yii dzə́ kuúrá shó. Fóo wíy dù e vifə̀m, a beemé, aá wáa jàʼ jàʼàn, a wìr yòʼ wíy a dzə fo.

³⁸ «Wír veé Babilone dzə̀, aá nyam nyàmèn moo abvərə̀ʼ, á kokìr moo wón bvərə̀ʼ.

³⁹ Á bèy, shíi wov wíy tavkír, é m báʼtí ŋkàʼ wóv, aá wáa yi, a no, nó bèn, aá kwaa shéʼ. Lo fo fo, é mbuùné sí koó, aá neem, e làa yòʼ dzə́ə wìy nànèn. Suuy mo woo Nyùy Tàr.

⁴⁰ M wíy lì áwune, e dù sho e kisəə, mo á yii li wón njiì ji á du see, li viyáʼ, kìn vibév, du, seé.»

Kinyo ke Nyùy Tàr wíy yiì e Babilon

⁴¹ «Á ku yuùrí, e yù búʼú, á wíy tòn Babilon, e faàsì ŋkàlaʼ ye kitú ke nsay kidzə̀m ki búri rə̀n. Á ku yèn búʼú, Babilon sí lo, e dù ji vifə̀m, vitúm vi lóo leéy, é wúné wáa beemé áwune.

⁴² Kí wíy a dzə moo ji sə̀tí rìbà ndzə̀v Babilon, a tsəynín, a ghvəə kibiíbí, e tatí fó, e sùm sùmèn.

⁴³ Ntèʼ see fó si wíy dù e vifə̀m, a beemé. Sí wíy lò, e dù ji woŋ kinjúme, e dù ji wóʼ. Kirə́ʼ, a bó wìr yòʼ wíy a dzə fo, a bó yòʼ fə̀m dzə̀ wìr wìy a shaà fo.

⁴⁴ M wíy màʼ ŋgeʼ e Bel kitu, wun woo nyùy wìr veé Babilon. M wíy yiì, é wù cú vifá ve wù‑uù mèyìn. Vitúm vi yòʼ dzəə́ wìy a cù wun, a kay yeé ŋkàlaʼ Babilone wíy gbù.

⁴⁵ «Wìr vem, vèn fəə́ fo áwuné mvəm. Wìr wáa leʼ e kitú kfə́ kí, fo dòʼshwiiy Nyùy Tàr wo tavín sum wun fo.

⁴⁶ Lá melív men mè yòʼ seèm, é vèn wáa fàn, bìʼ vinyo ve vèn yíi a yu, a ví kooy e wòŋ. Á yíi a yu rə́mrə́m kinyò e kiya fèn, lóo dzə e kísə ki, aá yú ke sən kí. Á yíi a yu rə́mrə́m vinyò e nsay, a yu, a fòn wùmòʼ sə́ kóy wùn wùmòʼ.

⁴⁷ E ké ru kí, ghán sí sí gheenè, se m wíy màʼ ŋgeʼ e mebvə̀m meé Babilon mè kitu. M wíy shoór woŋ wóv e dzə̀m, é dzə́n sé wìr ve á yuyrin sí wáa neŋnín fó e dzə̀m.

⁴⁸ Aŋgàa vibàné wíy lòo wìy fo mbìv yee kuy, lóo taamé ŋkàlaʼ yee Babilon, é vifá ve ví dzəə̀n é yuv vidzə̀m wùn à veé nsay vi wáa sheʼrí, a koʼór ŋkèŋ ji Babilon waà sí lo, e gbù. Kù suuy mo woo Nyùy Tàr.

⁴⁹ Rúrú, Babilon kù wíy gbù bìʼ wír veé Isray ve áwune‑eè yuyrin. Wír veé Babilone‑eè yùyrí wíri kitú ke nsay kidzə̀m, aá kù wíy yuyrí sa áwune réŋréŋ bey.»

Nyùy tsə́nsí ntum e wír veé Isray ve á dzəə̀n é Babilone

⁵⁰ Nyùy Tàr suuy e wír və́ ve á dzəə̀n é Babilone jii: «Ven ve á bòyìn fó kpu, vèn wáa leʼ, e làa yòʼ a leéy bám. Mo vèn fə̀m dzəə̀n é vitum, vèn kú a kuumé mo woo Nyùy Tàr, a kuumé sa Jerusalem.

⁵¹ «Vèn yoŋ kén jii, ‹Á shòór ne ver, aá sí kuu ver kúun, yii, a vèr woóme, a dzə̀ bìʼ vitúm ve ví‑iì loòn, e nə̀ə́ e Nyùy Tǎr lav, e bìvír virə́ʼ vee jeéy ví, ve dzəə̀n vé Nyùy Tàr.›

⁵² «Bo ke yoŋ mo woo Nyùy Tàr kí dzə̀ jii, ‹Ghán sí wiyì se m wíy màʼ ŋgeʼ e mebvə̀m meé Babilon mè kitu. Wír ve á lemkin fóo wíy a shwikír, lóo sakír, é fó dzə̀me wáa yuʼnín.

⁵³ Aá fə̀m lò, e bàʼrì ŋkàlaʼ yee Babilon, yì kóʼ, e kùm yúv, kìn ji á lùŋ a dzə̀ kikum ke kày yeé ŋkàlaʼ, bo m kù wíy tsənsí aŋgàa vibàn, aá wiy, e kèr fó.› Suuy mo woo Nyùy Tàr.»

Mo á wíy màysì ŋkàlaʼ Babilon, e laàr

⁵⁴ «Vèn yuúrí, e yù, tóŋe sí kóʼ fo Babilon. Á sí laar ŋkàlaʼ Babilon e dzəə ye biibí, a léŋe kóʼ fo nsay foo fèy.

⁵⁵ Nyùy Tàr sí laar Babilon, laar ji wun yii, é kiyor keé Babilon ki ndzə́mén ŋkuuŋkùŋ. Vé rərí wíy a nəə́ fo, a yòr moo ndzə́v ye yí tsə́yninè bèy. Aá nəə, e taamé áwune, é ŋkèŋé kóʼ.

⁵⁶ Rúrú, aŋgàa laàri wíy nəə́ Babilon, e koorí vé rər vee fó, e beʼtí vinte vév. A kí dzə̀ jii, mo woo Nyùy Tàr wo kù yii siir mo ŋkfə́tír, kù wíy màʼ ŋgeʼ e wír veé Babiloné kitu mo yii yéví dzəə̀n.

⁵⁷ M wíy noór vé saʼ vee fó wùn aàŋgàa ntiri, e noór vé wòŋ wùn aàmfòómeé, e lì vé rər ve tavkíné, aá nó, é mè koó. Mbuùné sí wíy koo áwune, aá neem, e làa yòʼ dzə́ə wìy nànèn. Suuy mo woo Fon, mo woo Nyùy Tàr woo Taà Mànjòŋ.

⁵⁸ Á wíy bvəʼə́y kikum ke kày yeé ŋkàlaʼ Babilon, e tòn shuu se kày see fó mo sí fə̀m dàrkìn. Wíri lò vitúm vinín, e yèn ŋgeʼ, e bóo bàʼrì fó, a ŋgeʼ yev wíy lày kisáŋ. Lim yéví kù wíy shwi a dzə̀ é və̀y. Suuy mo woo Nyùy Tàr woo Taà Mànjòŋ.»

Jeremia tsə́nsí ntum e Babilon

⁵⁹ Fòn Tsədekiya‑aà kér taà nshìy və a dzə̀ Serayia woo wan Neria, a Neria dzə̀ wan Maaseyia. Wìy lòo dzə a Fòn Tsədekiya sáʼ ne vifon e Juda viyá vikweè, wù lì Serayia ji wùn wun du á ghán e Babilon. Á lòo dù, Jeremia túm Serayia e ntum ji wù wáa dù a sho.

⁶⁰ Jeremia‑aà sàŋ kiŋkur ke ŋwàʼ, e naàrì ŋgeʼ sìn sidzə̀m se sí lo, e gbù e Babilon kitu. Wù‑uù sàŋ vinyo vidzə̀m ve Nyùy Tàr‑iì yòŋèn e wun kùm Babilon.

⁶¹ Wù‑uù sùúy e Serayia jii, «À mee e Babilon, à yòŋ vinyo vìn vidzə̀m, é wíri yú.

⁶² À yoŋè, à nèn kà jii, ‹Éè Nyùy Tàr, wò‑oò lo sùúy ji à wíy laàr a kirə́ʼ kin, é la kifá ki yòʼ a kùm a fo, à wìr, à nyàm. Fóo kù sí wìy dù a e vifə̀m ŋkuuŋkùŋ.›

⁶³ À maysì yoŋè, à nèn wày tíy shó, e kàvrí, e rə̀ŋ e ntìntìn ndzə̀v yee Yufret.

⁶⁴ À rəŋ bèy, à saàrí jii, ‹Á mo Babilon wíy lày bèn, e làa yòʼ dzə́ə wìy ŋaʼáy, a dzə̀ bìʼ ŋgeʼ ye m wíy màʼ aáwuné kitu, é wír vee fóo reŋ adzə̀m.› » Ntum Jeremia mày ne fèn.